Hij weet dat hij niet voortdurend bewust is van het deeltje van het ‘gans Andere’ in hem; dat hij niet voortdurend ingesteld is om erin binnen te dringen; dat dit ingesteld zijn, een proces is waarbij heel wat zaken overboord moeten gegooid worden en vooral, en dit leerde hij bij Ouspensky, dat hij blijvend moet trachten zichzelf bewust te betrekken bij al wat hij doet of zegt; dat hij zichzelf observeren moet opdat hij weten zou dat hij niet een machine is, maar dat hij het is die spreekt, die handelt en daarenboven dat hij voelen moet dat die ‘hij’ die hij is, geïntegreerd is in het omringende.

En als hij schrijft over wat hij schrijft dan is het omdat het vooral de momenten van verbondenheid zijn die hem doen schrijven. Andere momenten die talrijker voorkomen, laat hij voor wat ze zijn. In de woonruimte waarin het gebeurt, is hij meer omringd met boeken dan met meubels: boeken tegen de wand, boeken op zetels, boeken op de radio, op de vensterbanken. Hij heeft nood aan boeken, heeft nood aan hun veelzeggende stilte die is van het leven van het woord in ze.

Vanmorgen is hij met de wagen gereden langs de plaats aan de Leie waar hij met vrienden, en dan vooral met Paul – die plaats hun verbindingsteken - praktisch elke zondag tijdens het joggen even zijn blijven stil staan. De zon was een lichtende schijf doorheen het grijze van de luchten en hij was verbaasd over de plotse grote rust in hem, alsof licht en water, de beemden en de weiden, de bomen aan de einders en de kerktoren er boven uit, de totaliteit uitmaakte van wie hij was, ook omwille van Paulus die hij voor het opstaan had gelezen en dit alles samen, zijn wezenlijke, spirituele omgeving was waarin, wat niet bij naam te noemen is, geborgen is maar des te intenser aanwezig.

Veel is het niet, gedachten die opduiken eens terug in zijn gewone omgeving waar hij neer gaat zitten om ze herop te roepen en vast te leggen in de vorm van een zoveelste blog die weinigen zullen lezen.

31-05-2014, 04:51 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij grijpt dikwijls terug naar vroeger om de Ugo te zijn die zich neerzet om te schrijven. Maar dit vroegere verschijnt dan in een andere dimensie, met een andere geladenheid, een andere ondergrond, die niet altijd duidelijk is, maar die toch aanwezig is in wat er uit zijn pen te voorschijn komt.
Hij is er zich trouwens van bewust dat zijn laatste blogs met opzet het werk hebben overgelaten aan de lezer, dat hij, Ugo, slechts enkele elementen heeft geschetst, een kader heeft opgesteld en dat hij aan de lezer heeft overgelaten om dit kader op te vullen met hun eigen verbeelding.
Zo hoopte hij dat de lezer zelf, zich zou hebben ingebeeld wat er nu precies was gebeurd in die ruïnes van een oude abdij, ergens, bv.in Italië, bv. In Toscane, midden de wijngaarden, of ergens verloren in de bergen.

Of hij erin geslaagd is dit verbeelden op te wekken of niet, zal afhangen én van de keuze en de kracht van zijn woorden én van de intensiteit waarmede ze gelezen worden en een tijdje zijn blijven leven in de geest van de lezer.
Hij hoeft niet alles te vertellen, hij moet ook wat overlaten aan de verbeelding. Dit is trouwens waar het om draait en keert in de poëzie, want het poëtische zit hem meestal in het verborgene dat wordt opgeroepen door wat afwezig is, door wat niet wordt gezegd.
Verbeelding is altijd noodzakelijk. Lezen zonder verbeelding, zonder inbeelding van hoe het is of was, is een tekst die dode letter blijft.

De Heer van de schrijvers behoede hem van ‘het schrijven zonder inwerking op de verbeelding van de lezer’.

30-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Uit een dagboek teruggehaald, of hoe je terecht komt in de armen van het boek dat je lezen moet om ' bewust te leven'. 

In een boekenwinkel in Sierre, bladert hij in ‘ Le Temps du Changement’ van Fritjof Capra. Hij aarzelt om het te kopen en keert zonder boek terug naar Grimentz, zijn bergdorp. Achteraf blijft het boek hangen in zijn gedachten en hoe meer hij eraan denkt hoe meer hij er bewust van wordt dat hij het boek toch, om een of andere reden, had moeten kopen.
Na een paar dagen houdt hij het niet meer. Hij daalt eens te meer de lange kronkelweg af naar Sierre, gaat binnen in dezelfde boekenwinkel en onmiddellijk naar het rek waar hij het boek had teruggezet.
Het stond er niet meer, maar op de plaats ervan het boek van Ouspensky: ‘Fragments d’un Enseignement inconnu’, de vertaling van In Search of the Miraculous.

Hij kon niet anders dan denken dat het Ouspensky’s boek was (waar hij al zoveel had over gehoord) dat hem aangezet had om eens te meer de lange afdaling naar Sierre te doen, en dat dit de reden was waarom hij Capra niet had gekocht bij de vorige gelegenheid. Maar dit zal wel inbeelding geweest zijn, alhoewel hij meende dat iets dergelijks hem reeds bij vorige gelegenheden was overkomen.

Ouspensky vertelt in zijn boek over zijn ontmoeting met de kosmische levensfilosofie van Gurdjieff die voor houdt dat de mens een machine is en functioneert lijk een machine, maar zegt hij:

‘Il est possible de cesser d’être une machine mais avant tout pour cela il faut connaître la machine… quand une machine se connaît, elle a cessé dès cet instant d’être une machine … elle commence déjà d’être responsable de ses actions’.

Waarmede hij bedoelt dat er in onze dagen weinig ogenblikken zijn dat we ons werkelijk bewust zijn van de daden die we stellen, we lopen wat rond en doen dit of doen dat, maar herhaaldelijk is het de machine in ons die optreedt.
Ouspensky schrijft dan ook dan we niets ‘doen’, dat alles ‘gebeurt’:

Cela arrive exactement comme la pluie tombe parce que la température s’est modifiée dans les régions supérieures… Pour ‘faire’ il faut être et il faut d’abord comprendre ce que cela signifie ’être’!

Voluit weten, dat wij het zijn en niet de machine in ons die handelt, ‘being mindful’ zoals het staat in het wapenschild van het kasteel in Cawdor, het kasteel van Macbeth in het noorden van Schotland.

(Het boek van Ouspensky zit in een verhuis naar andere oorden, bij een betere gelegenheid geef ik de referenties.)

29-05-2014, 06:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er zijn ook dagen dat hij niet weet wat hij schrijven kan/moet, dat alles in een knoop ligt, het woord en de betekenis ervan, alsof hij voor een open zee zou staan, wachtend op een wit zeil op de horizon, met de meeuwen krijsend over zijn hoofd en hij machteloos, hun kreten lezen zou over leven en over de dood zonder deze te kunnen omzetten in woorden.

De roekeloosheid van hoe het verder zou kunnen opgesteld en tot vervelens toe, wankelend langs zijn holle weg, de bermen begroeid met herinneringen, lichtinvallen en schaduwlijnen en geluiden als van de vogels in de morgen. Bevreemdend voor wie hem volgen wil in dit nieuwe land van woorden en van daden, omdat bij hem vele dingen onontwarbaar binnenkomen die even onontwarbaar zullen overkomen als hij ze vertellen zou. Literatuur bedrijvend, wat hij zo graag doet omdat het een uitweg is, nu zijn tijd van aftelling is aangebroken, voor het vele dat hem bezig houdt,.

Hij weet nu waar hij staat en hoe de wereld oogt die hij betreden zal, aanvankelijk met hoop op beterschap, op illuminatie, nadien ziet hij wel hoe het af zal lopen. Maar geen vrees en ook geen uitgelatenheid, het wonder is alom tot in de madeliefjes, opgedoken uit het grasperk in de tuin, alsof vlokken sneeuw waren overgebleven in alle simpelheid en hij erin verdwijnen kon om open te vloeien in woord en in gedachten. Ademend wat hem toeschijnt als een begin van eeuwigheid voor later als hij er niet meer zal zijn. Als hij de luchten niet meer smaken zal, de bomen niet meer horen zal, de winden, de regen, hoe stil ook en hoe gezegend, niet meer voelen zal op zijn hoofd en op zijn handen, stuifmeel dat er niet meer zal zijn, geen gezangen meer, geen tinteling van vlekken licht op water, niets meer van dat alles, geen glimlach meer die je tegemoet komt als je wakker wordt, geen kus op mond of wang, voorbereid als je bent, staat de poort wijd open voor ze gesloten wordt achter jou.

Maar er zijn ook dagen dat het anders is, dat de woorden komen aangehold lijk kinderen op de hoogdag van de bloemenweide uit zijn jonge jaren waar zij stond, als zijn geliefde, open bloeiend tussen pinksterbloem en sint-janskruid en vergeet-me-nietjes en ranonkels en ereprijs en boterbloemen. Een prinses gelijk, een tederheid om nimmer te vergeten.

Waar je dan uitkomt op dagen dat het anders is.

28-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

.

Hij dacht, ik wil zoals Kundera het droomverhaal vertellen van zijn ontmoeting met een jonge vrouw die hij, komend uit een draai van de weg, in het licht van de ondergaande zon zitten zag op een stuk vervallen muur onder de cipressen, alsof ze er wachtte op iemand die opduiken zou uit de ruïnes, iemand die haar bestemming was voor deze avond en de droombestemming voor lang erna. Ook opdat hij er vanavond in zijn blog zou over schrijven, ook opdat anderen na hem kennis zouden krijgen over hun meer dan vreemde ontmoeting.
Want deze avond was een avond van droom en werkelijkheid over elkaar geschoven, een osmose van yin en yang, een osmose van wat is tussen de geslachten, en hoe ze tot elkaar gedwongen worden tot versmelting, tot overgave, tot inbezitneming.

Nu schuift de avond verder, nu valt de nacht over de huizen en de straten en heerst de stilte in een wijde boog van luchten met sterren en moet hij zich verplaatsen naar wat geweest was of niet geweest of had kunnen zijn en toch niet kon. Zo, die avond in de schemering van de tijd, bleef hij staan voor haar en zij die opkeek van onder haar lange haren los over haar gezicht, wenend. En hij die neer ging zitten naast haar en haar even aanraakte. Even maar. Even maar aanraakte.

Wat had hij in meer in zijn boeken en zijn geschriften, in meer in zijn tekeningen die uit hem vloeiden in lijnen en volumes en vreemde vormen alsof het vlekken mos waren op steen of schors, nu hij neerzat naast haar op het stuk muur en hij haar raakte en hij niet wist wat te zeggen en zij naar hem toe neeg alsof ze elkaar lang, o zo lang reeds kenden van uit een vorig leven of vele vorige levens, zodat woorden achterbleven omdat het onnodig was te spreken, omdat alles zo eenvoudig, zo vanzelfsprekend was dat zij daar zat en hij naast haar was komen zitten, al was het niet vanzelfsprekend,

En de drang van hij die verder schrijven wil en de andere in hem die er tegen opziet te schrijven over hoe het verder was en over hoe het verder had kunnen zijn.

En nog een andere in hem die de droom niet verlaten wou - ook Kundera, ook Singer lieten hun droom niet los - al wist hij wel hoe het te schrijven en eens begonnen, hoe hij zijn gevoelens en beelden vrije loop zou laten en niet aarzelen, als de woorden hem bestormen zouden, hem overrompelen zouden als ze samen neerlagen, in de wilde milde geuren van heide en kamperfoelie en thymus en de zaden van cipressen, daar, waar weinigen nog komen, tussen de nog half rechtstaande muren met gotische vensteropeningen en waar nog de resten van de Gregoriaanse gezangen hingen van monniken in donkere pijen  en van  pelgrims op zoek naar hun hemel.

Maar hij zou het verhaal dat geen verhaal was, vandaag niet verder schrijven, de herinnering zou hem te zwaar vallen

27-05-2014, 06:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het bos is een heiligdom in de valavond, een plaats waar de geheime krachten van de natuur zich in de dag hebben opgehoopt en nu schijnbaar tot rust zijn gekomen in de groeiende duisternis. Hij wandelt onder de bomen, midden golven elektronen van eiken en beuken, van dennen en platanen die botsen tegen elkaar in spiralen en zich mengen met de elektronen van zijn lichaam en van zijn geest: gistende samensmeltingen die hij niet ziet noch hoort maar die toch aanwezig zijn in het laatste licht, in het laatste ruisen, in de laatste groei van grassen en mossen en varens. Het mysterie is van de aarde en van het leven binnenin, enkel te ontcijferen in licht en schaduw, in leven en dood en wat tussenin is.

Hij denkt dit alles moet gezegd, geschreven en herhaald worden, opdat duidelijker en inniger de band zou groeien van de mens met zon en sterren en planeten, met quasars en pulsars, met stralingen en energievelden, met de trillingen van geest en met al het verborgene. Al deze elementen die nodig zijn opdat dit bos in de valavond zou zijn wat het is. En hij, ontstaan uit dit verborgene, vrucht ervan.
Want dit ontstaan is toegespitst op een steeds maar hogere gecompliceerdheid in al wat zichtbaar en wat onzichtbaar is. De mens is de fakkeldrager ervan, de verlichte en de lichtgevende, de drager van de geest op aarde.

Hij was in het bos in de valavond. De wereld was vol met nieuws over de verkiezingen. Hij wist dat hij, eens de nacht voorbij, ontwaken zou in een ander land. Alleen dit bos zou nog zijn wat het was, een grote massa gonzend leven waar enkel de bomen iets te vertellen hadden, iets woordeloos en niet tijd gebonden.


*

Hij had ook kunnen schrijven over de verkiezingen, maar wat valt er nog over te zeggen, één zaak misschien die essentieel is, dat de politiek en zij die de politiek uitoefenen er in geslaagd zijn, zonder weinig schaamte of eergevoel, een openbare schuld op te bouwen die keer op keer wordt doorgeschoven naar de volgende generatie en dat, wat men er ook moge over vertellen, de marge die beschikbaar is om te denken aan de afbouw ervan, steeds maar magerder en magerder wordt.

26-05-2014, 06:38 geschreven door Ugo d'Oorde  

Voor ik de vogels hoorde deze morgen mijn evangelie uitgeschreven. Gedacht aan de vriend die ging op kousenvoeten, alsof het zo simpel was om in te slapen en niet meer op te staan, tenminste hier op aarde. Het slot van een overgang tussen twee onbekenden, de plaats van voor je geboorte en de plaats waarheen je vertrekt.

Je schrijft het maar en je vindt het helemaal niet beklemmend omdat je niet het minste geloof hecht aan wat wordt gezegd, louter van stof te zijn en te keren tot stof, een gedachte die je uitroeien wilt zoals men netels kapt. Wat je vertelde, niet zo lang geleden, en je nu hernemen wilt, omdat het nodig is te herhalen wat gezegd en geschreven staat over ons aller bestemming, die wel niet te omschrijven is, alhoewel meer dan een gissing ons toegelaten en zelfs nodig is.
Beter ware voor mij te proclameren dat mijn vriend verlost werd van wie hij was om terug te zijn wat hij altijd, van in het begin van het beginnen, is geweest: de pagina geest gehaald uit het wondere Boek dat van de Kosmos en van het Leven is, het hoogste zijn dat we bereiken kunnen. En ik dacht onvermijdelijk aan het lot dat was voorbehouden aan de Farao die, lijk een jonge eend opsteeg uit de lotusbloemen naar het sterrenbeeld van Orion toe, ons Arcadia.

Dit alles schreef ik tot op het ogenblik dat, zoals elke morgen, nog voor het eerste licht, de vogels ontwaakten in de hagen en in de bomen. Hij, de vriend, zal andere klanken horen en andere kleuren zien, verblind door basalten van licht en bedwelmd door de koralen van Iemand of Iets meer dan Bach.

Dit is wat ons allen beschoren is, het hangt af van, oh zo weinig, zelfs in je slaap kan het je overkomen.

25-05-2014, 05:17 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wie is het die me leest en me meeneemt in zijn morgen of zijn avond, bij wie ik even vertoeven mag als een warmte, als een volheid of als een verwondering; als een vervreemding of als een nieuwigheid, gestold in een idee die hij nog niet had opgenomen of nog niet had verdiept.
Ik sta er dan met mijn ruiker woorden, ingelijst onder glas als een stuk wortel en een gedroogde bloem, als een stuk agaat of gepolijste porfier, of nog, en meestal, als een korrel zaad die de kracht nog heeft te kiemen eens bevrijd en bevochtigd.

De verbazing van het woord dat wordt uitgedragen over land en zee, over bos en veld; dat vertrekt aan de Leieboorden en de wereld in reikt, een inktvlek op een wit blad papier, uit gevloeid als een tekening en bewaard om zijn grilligheid, zijn atmosfeer, zijn tederheid, zijn verlossing.
Het woord dat hoopt te blijven, op te staan in vreemde voluten, omkranst met eikenblad of met laurier of met een druiventros van vele eeuwen terug, gehaald uit de schemerkapitelen van een Romaanse kerk, het mag die van Orcival, het mag die van Moissac, of de gekleurde van Issoire, maar niet die van Fontenay, waar Bernardus de stempel van zijn geloof-in-het-gebed had nagelaten, duidelijk, in de onafgewerkte kapitelen van de kerk.
Je vertelt het maar wat van je broeders bouwers is, wat van hun geest in steen is overgebleven voor zij die even blijven staan in stilte en ingetogenheid, het mag nog voor de wankele kapel van Sint Gabriel in de omgeving van Maussane - les Alpilles.

Je hebt er als bouwer van het woord geschreven en gedroomd al was het maar zoals Alphonse Daudet in zijn molen, het heeft geschreven, niets meer dan dat. Al kon het wel, al wou je het wel, al werd het telkens wel een struggle van dag na dag, om het woord.
Uitgelaten soms, of terneergedrukt omdat niet kwam wat komen moest of dan toch niet zoals je broeder steenhouwer met zijn beitel, of de bouwer met zijn truweel en schietlood, met winkelhaak en passer.

Jij daarentegen, armtieriger dan ooit met je woord, zoals je het vandaag hebt neergeschreven, vertrekkende van een simpele zin die je overviel bij het ontwaken: ‘Wie is het die me leest’?

24-05-2014, 04:31 geschreven door Ugo d'Oorde  

.

Waar ben ik mijn ganse leven zo druk, zo alles gevend en alles nemend mee bezig geweest en, vandaag, als ik er een inventaris van opmaak, waar kom ik uit?
Nu heel de wereld aan het schrijven is en weinigen uitverkoren zijn, is dit een vraag die velen zich wel eens wagen te stellen.

Het antwoord er op, althans wat mij betreft, is ontluisterend, is negatief in deze zin dat ik geschreven heb en ben blijven schrijven om uiteindelijk, op het bijna-einde van mijn leven gekomen, vast te stellen dat het helemaal niets heeft opgeleverd, dat wat ik schreef – en het zijn volumes - niet de moeite is vermeld te worden. Ik kom uit de jaren die ik er aan wijdde met lege handen, even leeg als de grijze luchten en de roerloosheid van de bomen in de tuin en omheen mij.

Waar ik me thans mee verzoenen moet, is de greep woorden die ik dagelijks, ten koste van heel wat volharding en inspanning vooral, de ether in stuur op een voor mij nog immer wonderbare wijze waar ik dan nog verre van volmaakt gebruik van maak.
Ik zegde het al, het product van al deze inspanningen is een respectabel volume bundels met veel woorden die, wil ik het leven van mijn nazaten niet vergallen, even dringend als nodig moeten geordend worden. En wat even erg is, waarvoor ikzelf de tijd niet meer vinden zal.
Echter wat doet het er toe, op een of twee boeken of op enkele bundels gedichten zal het niet aankomen, de wereld ligt vol met geschriften en weinige ervan zijn een lang leven beschoren. Eens hun hoogtepunt voorbij, tenminste als ze er een kennen, zijn ze gedoemd om weg te kwijnen tussen andere even nutteloos geworden boeken. Dit is een deel van de troost die je als schrijver van elke dag hebt om het wegblijven van dat ene hoogtepunt te verdoezelen.

En zegt T.S. Eliot in een van zijn gedichten: ‘For us there is only the trying, the rest is not our business’.

Ons rest er enkel verder te gaan op de ingeslagen weg, zelfs als die niet zo succesrijk zou zijn.

23-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij hoorde van een vriend dat hij ingeslapen was om als lichaam en materie niet meer op te staan. Hij hoorde het, een mail dat van ver kwam, dat de wolken had doorboord en neergestreken was op zijn scherm van elke dag.
Hij dacht hoe vreemd het was dat Wilfried van der Perre er niet meer was, dat hij hem voorgegaan was, terwijl hij, die enkele jaren ouder was wakker werd in het midden van de nacht, uit een droom die een vaag gevoel had nagelaten aan een allereerste geliefde die hij teruggevonden had in een home en die hem gevraagd had of niet had gevraagd, met haar de liefde te bedrijven. Op hun ouderdom, dacht hij, de liefde bedrijven wat ze nimmer samen hadden gedaan, maar zij wou het, zij had haar ganse leven gewacht op hem.

Hij dacht hoe vreemd het was wakker te worden uit een droom, op te staan en te gaan schrijven over een vriend, een oud-collega, die gestorven was in zijn slaap, met in zijn gedachten een eerste liefde die voorbij fietste in zijn straat, haar lange blonde haren wapperend in de wind en voor wie hij ooit een gedicht had geschreven met een eerste zin die begon, ‘in de weide waar jij me kuste’. Ze wist het nog van dat gedicht, ze kende, zegde ze nog de eerste strofe, maar ze wou hem, wat nooit geweest was, naast haar in het bed.

Tot daar herinnerde hij zich, zoals hij zich herinnerde van zijn vriend dat hij hem had laten wachten, op een late avond in de stad, voor het bankgebouw, terwijl hij de auto was gaan halen, en toen hij hem wou gaan ophalen, hij verloren was gereden in een wier war van straten, om veel te laat, want hij had ondertussen een taxi genomen, aan te komen op de plaats waar hij op hem had staan wachten.
Of was dit ook een droom geweest?

Hij was een vriend in meer die was gegaan. Hij kon ze tellen  alle vrienden die waren gegaan, Pol, Marcel, Leo, Guido, Pierre en hij vergat er nu, allen oud-collega’s uit zijn professioneel leven, terwijl hij hier nog rond mocht lopen voor een tijdje.
Wilfried zal het ook gedacht hebben toen hij slapen ging, hij zal plannen gemaakt hebben voor de volgende dag, misschien was hij een verhaal aan het schrijven en was hij gestopt bij een laatste zin, wetende hoe het verder moest, maar wachtende hier mee, zoals Hemingway eens suggereerde, om gemakkelijker de start te nemen de volgende dag; misschien had hij kaartjes gekocht om te gaan luisteren naar de finale van de ‘Koningin Elisabeth Wedstrijd’ voor zang; of wie weet, misschien had hij nog tal van plannen – zoals hij er nog zo veel heeft - omdat hij er nog niet aan dacht dat zijn moment zou komen, duidelijk als een dief in de nacht.

Hou je klaar dacht hij, misschien komt jou moment in het midden van een woord, en zal het een raadsel blijven hoe je je laatste zin wou afmaken, jij met je sibillijnse verhalen.

22-05-2014, 09:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik stel vast dat ik nog iets meer moet doen dan leven, ik moet een blog schrijven, het is mijn adem om te overleven, om niet te verdorren, niet opgesloten rond te dwalen. Met deze blog bewandel ik een vreemde weg die weinigen bewandelen want zelden ontmoet ik iemand. Het is dus zeker geen weg die me naar Compostella brengt maar eerder een weg die me binnenleidt in het ongerijmde.

Het gebeurt dat ik de blogs opzoek van andere collega-bloggers, dagboek-bedenkers, en telkens sta ik verbaasd over wat zij schrijven. Zij staan met hun beide voeten in de wereld, het dagelijkse gebeuren is hun toeverlaat en ik moet bekennen sommigen spreken erover met verve. Bij hen gaat het vooral over het kleine gebeuren dat hun dag kleurt, vandaag nogal dikwijls over wat de politiekers vertellen, over de onheusheid van de jeugd die ze ontmoeten in tram of bus, over hun kat of hond, over wat ze zagen op televisie.
Waarom, vraag ik me dan, waarom schrijf jij daar niet over? Je kent en ziet ook wat er gebeurt in de wereld en je zwijgt er over, met nu en dan een uitzondering. Het is alsof je geen mening hebt over al die zaken, dat ze je niet raken of toch niet in die mate dat je er een blog zou mee vullen, alsof je geest dergelijke zaken te kleurloos vindt.

Ik voel aan wat je zeggen zult. In plaats van te vertoeven in de wereld wat maar normaal is, vertoef jij met je geschriften in de kosmos, gekleurd met een vleugje religieus gefilosofeer. en dit is wat op ons wordt afgeschoten en te nemen is of te laten.

Ik heb er geen verweer tegen, mijn blogs zijn wat ze zijn, jij die me leest nu en dan, weet wat je verwachten kunt en vooral dat ik in mijn late dagen geen tijd meer neem om te spreken over het alledaagse. Wat echter nog niet of maar half gezegd is, is oneindig.
En we duiken het liefst die oneindigheid binnen.

21-05-2014, 03:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

De kwantumwereld raakt onze kleren niet, maar het is uit die wereld precies, dat we zijn opgestaan als lichaam en geest. Wat betekenen moet dat dit lichaam en die geest reeds schuil gingen in die kwantumwereld. Met andere woorden, de geest moet aanwezig geweest zijn in de kwantumwereld - het kleinste deeltje materie wist hoe een Universum te bouwen. Dit is een logische redenering die evenwel zeer ver dragend is.
Goochelend met deze gedachte, waarom zou ik dan niet schrijven zoals, en over wat ik schrijf?
Dit is mijn stelregel die ik niet wil en niet kan overtreden. Het is die regel die regelmatig opduikt, die én springplank is, én de lijnen uitzet waarop ik wandel, het hoofd rechtop ondanks mijn vele jaren.
Het is ook die persoon die je ontmoet als je mij leest.

Ik schreef dit in een ruk neer, daartoe volstond het in de hand nemen van dat prachtige werkje, ‘The quantum world’ van J.C. Polkinghorne[1], dat ik het geluk had te kopen in Hong Kong waar het gedrukt werd. Ik las het, tot mijn verbazing, bijna dertig jaar geleden, en stel me de vraag wat deed ik ondertussen?
En als ik herlees wat ik toen met potlood heb onderlijnd dan heb ik er heel wat moeite mee, zoals ik er in 1986 moeite heb mee gehad.

Wat ik er vandaag over schrijf heeft dus heel lang moeten wachten. De ideeën van nu, die zich niet uitdrukken in mathematische zekerheden, hebben zich gedurende al die jaren in alle stilte, diep in mij ontwikkeld. Ze zijn een bevestiging van wat ik zo dikwijls reeds zegde en schreef dat we bestaan uit geest en lichaam en dat dit laatste sterven zal.

[1] Longman Group limited, 1984

20-05-2014, 01:59 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als hij hier binnenvalt met enkele boeken die hij las, geestelijke struikelmomenten in zijn leven, voelt hij zich als Elihoe uit het Boek van Job. Elihoe die al te lang heeft moeten wachten om te spreken en overvol is van woorden en argumenten. Ook hij, Ugo, wordt opgehitst door wat hem beroert en dat ‘gistend is als jonge wijn die nieuwe zakken dreigt te scheuren’.
En deze oude woning hier, is de enige plaats van waaruit hij vertrekken wil en vertrekken kan, omdat het een woning is, geijkt door de opeenvolging van de geslachten voor hem die hun levens hebben gebrand in de wijde, open haard. Een woning gelegen aan de rand van een verwilderd bos en van hieruit – veel verder dan halverwege, maar het zij zo - wil hij de eeuwigheid tarten en een verhaal nalaten van de mens die hij was en noet was, maar wilde zijn onder de mensen.
Hij zal hierbij een holle weg nemen waarvan de bermen begroeid zijn met gebeurtenissen uit zijn leven, die alle, hoe groot of hoe klein ook, hun impact hebben gehad en zullen blijven hebben en tezelfdertijd het punt zullen bepalen waar hij aankomen zal, een punt dat zich duidelijk in zijn lichaam, echter (gelukkig) minder in zijn geest, aan het voorbereiden is.

Alles samen genomen, want lang al was de gedachte levend in hem, begint dit punt in zijn leven, met zijn ontwaken uit een vreemde droom aan vader gebonden. Hij was met hem in een hevige sneeuwstorm. Ze stonden voor een huis waarvan de gevel één grote poort was met tal van kleine poortjes erin die open en dicht sloegen. Vader riep woorden tot hem die verloren waaiden maar hij wist duidelijk wat hij hem zeggen wilde.
En nu hij de koffie zet in de keuken, nu zijn droom nog aanwezig is, staan de woorden die vader hem had toegeroepen, duidelijk getekend in de kruinen van de bomen en beter nog in het paarlemoer van de luchten. Hij kan deze overmoedig uitdragen over die holle weg, als basiselement van zijn passage op aarde, als de toonaard van wie hij wil zijn zo in droom als in realiteit: dat de geest niet ontstaan is uit de materie maar dat het de geest is die de materie heeft gebaard.

In feite, waren zijn dagen al lang dooraderd met wat zich langzaam aan het definiëren was, een zaadbol die zich vormde, waarin vele begrippen, uit zovele boeken en zovele gedachten en gebeurtenissen, in schubben over elkaar lagen. Het wondere was – en het was een moment van eeuwigheid - dat het kiemproces van deze zaadbol plots, in de voorbije nacht, met een storm en een droom, in gang was gekomen, alsof alle voedende elementen van zijn bestaan, zich gekruist hadden op die nameloze plaats die zijn lichaam was en hij nu pas, deze grote idee formuleren kon. En deze gedachte, al wist hij het niet, al vermoedde hij het niet, moet in potentie altijd in hem aanwezig geweest zijn. Maar het zijn de levende krachten die bossen en velden doorkruisen, zeeën en stranden, bergen en stromen, gebeurtenissen en gedachten, en de kleur en de adem hebben van zijn dagen, die nu, een fractie van tijd, de beelden die zijn los gekomen en zich hebben geconvergeerd, uitgetekend en vergrendeldn in één enkele hoofdzin dat al wat Is, ontstaan is uit de Geest.

En als beschikker over het woord, is hij, Ugo d’Oorde, almachtig geworden, zoals Tzinacàn, de magiër uit het verhaal van Jorge Luis Borges die, na het ontcijferen van de woorden van de god, woorden verborgen in de tekeningen op de pels van de jaguar, almachtig is geworden, todopoderoso is geworden, om woorden te produceren, om te vertellen wat gebeurde en wat niet gebeurde, en aldus zowel de realiteit als de irrealiteit der dingen te benaderen. Want, in het proces van het denken zijn, zoals de jaarringen in de boomstam, de klonters herinneringen verweven die zijn jeugd zijn geweest en al wat was van de jaren erna. Wetende, en dit is voor hem een belangrijke factor, dat hij bij dit alles afstand zal moeten doen - en lichtzinnig kan hij zich hierover niet uit spreken - van het houvast dat vele jaren God is geweest. Maar in zijn verhaal, dat geen verhaal is met tijd, oorzaak en gevolg als bepalende factors, zijn het vooral de roerselen van het voorbije die zich naar de oppervlakte dringen en zich mengen met het leven dat hij zo intens mogelijk wil verder zetten.
Het is zijn ultieme mogelijkheid geworden, om in de laatste heldere momenten van zijn dagen, de totaliteit van wie hij was en is en wou zijn te verlengen, over de dood heen, de eeuwigheid binnen. En het moet gezegd dat hij nu, meer dan ooit, nood heeft aan deze verlenging, omdat hij altijd geweten heeft, met een grote zekerheid dat hij eens ontwaken zou uit wat hij nu noemen wil, zijn maar al te lang durende geestelijke inertie.
Dit betekent dat hij de persoon, die hij had kunnen zijn maar niet is geworden, wenst aan te kleden met woorden. Met voor zich het beeld van de grote Ovidius die hem, zonder aan te kloppen, regelmatig bezoekt. Ovidius die, dankzij zijn Metamorfosen, overtuigd was van zijn onsterfelijkheid, want wat er ook gebeuren mocht, zij zouden voor eeuwig zijn naam meenemen in de tijd.

En nu is ook, krachtiger dan ooit voorheen, in hem de Dante die schreef - al was het Vergilius die de woorden sprak – ‘dat het noch neergezeten op het dons, noch onder de dekens gelegen, dat je roem verwerft en dat hij die zijn leven aldus doorbrengt evenveel sporen nalaat als rook in de lucht en schuim op het water’.
Zo was bij hem ook de wil, meer te zijn dan rook in de lucht en schuim op het water en was al het creatieve dat in hem stak, gericht op het nalaten in de ruimte van de tijd na hem, van een aanwezigheid, van iets dat van hem was, tot het uiteindelijk, maar ver erna, vergaan zou tot de letters van een naam in een overgebleven register.

19-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schreef wat ik beter niet had geschreven, maar ik heb mijn woorden niet gecensureerd. Ik heb genomen wat kwam en zal het achterlaten zoals het geschreven staat, met een Onnoembare die oneindig veraf is en toch zo dichtbij als ik zie hoe de orchidee op mijn tafel terug in de bot komt, totaal onverwacht, en dat het de onzichtbare energie is in de kamer, in de tuin, in de wereld, die zijn werk volbrengt, ongevraagd, maar gestadig, keer op keer, het levende leven dat zich zoekt te manifesteren.

Wat anders kan dit Leven – met een ‘L’ een wolkenkrabber hoog - zijn, dan geest, spirit, mind, esprit, in de denkende materie die is en weet.
Het is het wonder waar we geen oog meer voor hebben, we hebben nu tv en gsm en internet en facebook en wat weet ik nog allemaal, maar een orchidee die terug bloem vormt zien we niet meer en als we het nog zouden zien is geen verwondering meer, geen Kosmisch teken meer.
En je weet wat ik denk over de Kosmos en hoe ik erover schrijf, uitgelaten, mijn enig onderwerp van waarde waar ik telkens op terugval, wellicht tot vervelens toe. Maar het is beter hier over te schrijven dan over de nakende verkiezingen. Deze zijn voorbijgaand zeer, de Kosmos en het leven erin is er om ons steeds te verwonderen.

En verwondering is het teken van de geest.

18-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wie er schrijft is de vraag die ik me soms stel. Ik ben maar een simpel mens, met een meer dan normaal leven. Ik sta op en ga slapen en tussenin doe ik wat gedaan wordt door een normaal iemand met normale gedachten. Echter, eens ik neer ga zitten met de pen in de hand of, voor mijn pc, eens ik één word met mijn blog, ben ik die andere in mij die ik zelf zie als een hoogdraver, een gotieker, als iemand met de spirit van de meesterbouwers uit de vroege middeleeuwen.
Ik zelf heb het zo niet gewild, ik zou over simpele alledaagse dingen willen schrijven, maar die persoon is er niet, vind ik niet in mijn landschap van de geest.

Die schrijver is er niet maar telkens de roep er is van die andere in mij, die Ugo in mij – ik vraag me af waarom ik hem Ugo noem en niet Hugo – verdwijn ik in hem en schrijft hij wat hij denkt te moeten schrijven over God, over de Bijbel of de eeuwigheid, over de schepping of over wat er is na de dood, alsof hij het al weten zou. Dergelijke thema’s zijn het domein van Ugo en ik leg er me bij neer, ik kijk zelfs uit naar wat hij schrijft of geschreven heeft maar ik neem zijn woorden met een korreltje zout om er meer smaak aan te geven.
Zo trachtte ik deze morgen een hoop praktische dingen te regelen, een meer technisch, zakelijk dossier af te handelen, maar al die tijd voelde ik me opgejaagd door die Ugo achter mij die, lijk Elihoe in het Boek van Job, kost wat kost aan het woord wou komen.

Ik heb het hem niet onmiddellijk gegeven, ik wil ook eens thuis mijn zeg hebben die ik gisteren had op een bijeenkomst toen er – wat zelden het geval is op dergelijke bijeenkomsten – gesproken werd over de gotiek en de gotische (de eerste) kathedralen. En ik aan iemand die er een thesis over geschreven had - zo zegde hij toch - de vraag stelde vanwaar die naam gotiek kwam, gezien deze niets te maken had met het Gotisch, de taal van de Goten.
Hij wist er geen antwoord op. Ik zegde hem dat Fulcanelli wel een antwoord had, hij wist dat de naam kwam van l’argot, de taal gesproken door de kathedraalbouwers, de mannen van l’art gothique.
Hij, Fulcanelli, die de eerste kathedralen, waaronder la Cathédrale de Notre Dame de Paris, zag als de athanor, de smeltoven van de Alchimist, zou het wel kunnen bij het rechte eind hebben.

(Je ontmoet deze geheimzinnige figuur van een eeuw terug op het www.)

17-05-2014, 07:13 geschreven door Ugo d'Oorde  

En alles deze dagen vloeit naar eenzelfde begrip toe. Op de Ajuinlei kocht hij een boek dat nog amper samenhield, en er thuis in bladerend leest hij dat de priesters van Memphis en Thebe:

Enseignaient qu’il y avait un Dieu unique et suprême, qui avait conçu le monde par son intelligence, avant de le faire par sa puissance et par sa volonté.

Dat deze priesters ons leerden dat er een grote en enige God was die de wereld geschapen had met zijn intellect alvorens het te scheppen met zijn kracht en zijn wil.
Augustinus moet dit ooit gelezen hebben of op eigen kracht tot eenzelfde besluit - wat van hem mocht verwacht worden – gekomen zijn.
Dergelijke zinnen, weliswaar uit hun context gehaald, maar zich situerend in het domein van het Onnoembare, houden het mysterie van de schepping levend in hem en hij is er gelukkig mee. Ze vullen aan wat ook Fabre d’Olivet – waar hij het onlangs over had – ons wist te vertalen en te vertellen.
Hoe groot dit intellect wel was valt niet te becijferen als men weet dat het niet alleen de structuur van het atoom had te bedenken maar ook te zorgen had dat het Universum een meer dan een immens netwerk van energie-golven zou worden opdat alles vorm zou krijgen en in beweging zou blijven, zo naar buiten als naar binnen.

En ook, maar dit is maar een detail opdat we allen eens zouden kunnen rondlopen met een GSM die de golven opvangt van welke plaats ook op aarde als van welke plaats ook in het Universum.

Of het een schepping was, of een materialisatie van de geest die rond wandelde in het ‘Universum in potentie’ is maar hoe we het bekijken willen.

16-05-2014, 12:31 geschreven door Ugo d'Oorde  

Op een dag was ook de tijd niet meer,
het licht was eeuwigheid
en zo het ogenblik.

Herinner je die zomer,
we waren zonder ouderdom,
doordrenkt van geest
en van ontvankelijkheid.

En een kreet gelijk, het Universum
in zijn totale totaliteit tot ons gekomen.
Of wat is van Al wat is 
diep in ons gekropen,
avondlijk, alles overtreffend.

Wat wijsheid nu tot ons gekomen,
de oorden waar we ons verloren
met weemoed toe gedekt,
om er terug te keren,
er de rijke wijn te schenken
en te ervaren in de kleur ervan
de smaak van wie we waren.

Elegie van wie reeds ging en
van wie na zal komen.

15-05-2014, 08:01 geschreven door Ugo d'Oorde  

14-05-2014, 07:26 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik ben niet veel vandaag, koorts blokkeert mijn hebben en houden.
De Ugo die ik dagelijks opvoer is niet komen opdagen, het woord dat vreugde is en een verlossing is een pijn en een zorg vandaag.
Mijn pen schijnt uitgedroogd, heb niets op te zoeken, niets te vertellen of te verspreiden. Ik kom er niet aan.
Ik blijf weg uit hoger sferen.

Kleurloos, ademloos bijna. Misschien gaat het morgen beter.

13-05-2014, 05:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat het Boek der Boeken, de Bijbel betreft kan hij, met het zich ophopen van de jaren en het naderen van de dood, vers 3, 19 uit de Genesis niet meer aanvaarden. Het is de uitspraak van Jahwe, na de val van Adam en Eva, die als volgt in de Willibrordus-versie wordt vertaald:

In het zweet zult gij werken voor uw brood, tot gij terugkeert naar de grond waaruit ge zijt opgenomen. Gij zijt stof en tot stof keert gij terug.

Wellicht is de zin ervan altijd over ons heen gevloeid lijk water over de bergwand, maar de laatste regel van 3, 19 houdt een totale veroordeling in van de mens: Gij zijt stof en tot stof keert gij terug. Het is een vers dat een doek neerlaat over al ons doen en laten, over al ons verwachten, een vers dat ons van bij de aanvang leert waar ons einde ligt en waarbij met een zeker sarcasme, de mens wordt klem gereden.
Het schijnt hem toe dat dit een vertaling is geweest om de tekst gemakkelijk te houden. Het zijn woorden door de mens gesproken en niet door Elohim. Want dat ons lichaam, na de dood terugkeert tot stof hoefde helemaal niet te worden opgenomen in een document dat men de Kosmogonie van Mozes noemt opdat elk van ons dit weten zou. Trouwens wat is er van een Elohim die de mens creëert, zo gezegd naar zijn beeld en gelijkenis, - wat enkel een gelijkenis in essentie kan zijn - om hem daarna opnieuw te herleiden tot een handvol stof?
Zo, hoe kan het dan dat het sublieme in de mens, de geest, of het wonder van het wonder zoals te lezen staat in het (apocrief gehouden) evangelie van Thomas, zo maar met enkele woorden vergruisd wordt. En verder nog, welke boodschap hebben we aan dit : ‘gij zijt stof en tot stof keert gij terug’, deze totaal negatief geladen hoeksteen waarop de wereld van de Westerse mens zal worden opgetrokken.

Het is nochtans meer dan waarschijnlijk dat de eerste tien hoofdstukken van de Genesis een Egyptische oorsprong moeten gehad hebben. En steunen alle Egyptische bronnen zich niet op een geloof in het eeuwigheidsbeginsel van de mens en tevens op het goddelijke in de mens. Ideeën die we terugvinden in de tradities van alle volkeren uit de oudheid en ons een sfeerbeeld geven van de spiritualiteit en de religiositeit van toentertijd. Het verbaast dan ook, in dat fameuze vers geconfronteerd te worden met een uitspraak die niet nieuws brengt en het is dus evident dat hij zich vragen gaat stellen over de juistheid van deze vertaling.

Maar wie ligt hier wakker van, enkel bezetenen, zoekers zoals hij.

12-05-2014, 05:52 geschreven door Ugo d'Oorde  

Dit is dan telkens het mysterie waarop hij strandt: de wereld die de realiteit genoemd wordt en het atomisch web van atomen en golfbewegingen en wegschietende elektronen en quarks en andere meer dan minieme deeltjes met een levensduur van minder dan een fractie van een seconde, een oceaan van een web dat over en door alles heen gespannen wordt en zich onophoudelijk wijzigt.

Vandaag zoekend naar wat hij schrijven zou: een sonatine van Sibelius op de radio. Hij ziet het grote spel van de wind in de bomen voor het raam, hoe krachtig ze er staan in alle variaties van groen, een ontploffing in vele toonaarden, zoals de kleine, geborgen klanken in de sonatine, die de adem van Sibelius zijn.

De natuur, een lange ademstoot van atoom naar cel naar beweging in kleur en in inhoud, geaccentueerd door de intensiteit van het Universum, en de muziek gecreëerd door de mens, als een verlenging van zijn geest die onvermijdelijk ligt in de verlenging van de geest van het Universum, of de muziek in de verlenging van dit Universum, noot na noot, teken na teken, opgenomen, neergeschreven en gereinterpreteerd, eerst een grote implosie die terzelfdertijd zich manifesteert in een explosie, een kleine big bang, waaruit een snoer van klanken ontstaat. Lijk in de natuur, deze morgen van vroeg mei, het leven in een kolkende stroomversnelling, a vortex of inner forces, die hij evengoed God zou kunnen noemen.

Maar hij heeft dit reeds gedacht en geschreven.

11-05-2014, 06:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

Dit tranendal, met zijn lumineuze hoogvlakte zullen we eens verlaten om opgenomen te worden in de oneindige eeuwigheid. Soepel en gehurkt om te zijn wat we waren vooraleer we zijn opgedoken uit de nevels van de tijd.
Geen angst, geen mededogen, geen andere oplossing gezocht, gevraagd, niet terneergeslagen, niet radeloos, maar vrij en onbevangen het hoofd in de koelte van de bergmeren.

Dit wagen we te schrijven, nu de luchten grijs en dichtgesloten alsof het licht vertrokken was naar andere oorden, een voorspel van wat zal komen.
De regen ook op de verdorde wortels alsof het nog helpen zou terug te komen en verder nog te gaan leven tot het winter wordt en alle stromen leeg gestroomd, verankerd in de aarde.

We weten niets van wat er te weten valt. Hebben niets opgeraapt van wat er te vinden was. Leeggezogen van al wat we hebben meegemaakt, gesmaakt, gevoeld, in kringen doorgelopen om uit te komen onder de palmen op een eiland in de oceaan.
Nog ademend de sprankels lucht, spiralen van onachtzaamheid, zo teder alsof van kristal gemaakt en ons samengehouden om nog wat leven te zijn, roepend om een vervolg hier of ginds waar de wereld is.

Ten einde raad de vlucht genomen, opgestegen lijk een jonge eend naar Orion, om er te blijven voor een lange tijd, lichtvoetig.

10-05-2014, 07:24 geschreven door Ugo d'Oorde  

En voor hij neerligt op het te grote bed, met nog de beelden van wat hij zag op tv in hem, hij zich eens te meer bewust is van het pijnlijke, het afschuwelijke, het onterende dat zich kan voordoen in het leven van anderen, zodat hun opvatting over het bestaan, in tegenstelling met dit van hem, pijn is en inhoud loosheid.

Hij kan dus niet verbergen dat hij zich afvraagt waarom het leven niet voor elk van ons vol kan zijn, warm en waard geleefd te worden. Er moet hierop een antwoord passen, echter geen mathematische formule zal dit verklaren. Tenware er voor degenen in miserie een compenserend leven komt, tenware het leven van de mensheid in blok moet worden gezien en de negatieve levensvoorwaarden van de enen het tegengewicht vormen voor de meer positieve omstandigheden bij de anderen zodat het negatieve en het positieve elkaar neutraliseren.

Dante in zijn Inferno wist het wel, het is Dame Fortuna die beslist en er voor zorgt dat het lot ons nu eens gunstig dan eens ongunstig is.

Of nog, maar dit is een gewaagde veronderstelling, dat voor wat de evolutie van de mensheid betreft, enkel de wereld van het spirituele van betekenis is en het overige slechts wat rimpels op het watervlak.

09-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De Leie en de morgen met volle teugen

zoals op trage dagen na de nacht.

Wie waren we om hier te komen

uit onze huizen en uit de bossen, de velden

van onze jeugd. Hoe ademen we

de luchten, de beemden en de bomen,

de geur van lindebloesems in de haren

om nimmer te vergeten, te verhalen.

De Leie op de noen met volle teugen

gesmaakt de geur van gras en aarde

en van de tere luchten in karmozijn.

De vluchten eenden toegesproken

in een gerokken lijn van tederheid

omdat het licht zo stil bewegen

op het water leven was.

De Leie in de schemering met volle teugen,

de blauwe paarden roerloos bij elkaar,

naar wat nog komen gaat uitgekeken,

verstrengeld met wat al was

maar onvatbaar onberekenbaar.

Hadden we zelf genoeg te geven

als we niets te vragen hadden?

De Leie in de nacht met volle teugen,

we stonden bij de sterren

en de slierten maan gerimpeld.

We zullen het nimmer weten

hoe de morgen zich openen zal 

met klaroengeschal of met tromgeroffel,

Gelukkig zij die geboren worden,

gelukkig zij die sterven gaan.

Wat geweest is, is wat er zal zijn,

wat gebeurde is wat gebeuren zal

er is niets nieuws onder de zon.

08-05-2014, 08:52 geschreven door Ugo d'Oorde  

La culture c’est lourd, tempêtent les déménageurs devant leur pire cauchemar: des cartons pleins de livres. Oui mais les déménagements c’est dur s’excusent les amoureux des livres qui voient partir l’objet de leur cœur comme on regarde s’éloigner un enfant, la chair de sa chair’.

Aldus Jean Birnbaum over het boek van Patrick Roegiers ‘La traversée de plaisirs’, (Grasset, 256 pages, 20 €)in Le Monde van 2 mei.

Inderdaad, een kist boeken weegt zwaar en nog zwaarder naarmate de jaren vorderen én omdat de krachten verminderen én omdat de gehechtheid aan die boeken gegroeid is, ze hebben de tijd gehad vriend te worden en vriend te blijven en als het ogenblik gekomen is om een triage te doen, te schiften wat weg mag en nog over te houden, én een deel waarvoor je nog aarzelt én het deel van de boeken die je zeker niet missen wilt.
De pijn van de verhuizers is dan ook uw pijn maar deze situeert zich op een totaal ander vlak.

De vraag die ik me stel is de volgende was de houding van de verhuizers in de XVde, XVIde, tot en met de XIXde eeuw dezelfde als deze van de verhuizers van nu, was er voorheen niet een zeker respect ten overstaan van een kist boeken en keek de mens van toen er niet op neer met een gevoel van ontzag, een gevoel dat de dag van vandaag totaal is omgeslagen als Ik Birnbauw in acht neem?

Is dit het gevolg van een mislopen van wat cultuur was destijds, weerspiegeld in het aantal boeken dat men bezat en de bibliotheek die men er voor inrichtte in zijn woning, terwijl dit nu niet meer nodig wordt geacht, voorbijgestreefd is en vervangen door het e-book dat ten eerste niet zo zwaar is en de tekst van tal van boeken kan bevatten.
Ik zie met lede ogen dat het papieren boek aan het verdwijnen is. Wat betekent dat je erin niet meer kunt onderlijnen met potlood wat je belangrijk vindt en wat je later nog eens terugvinden wilt, omdat je het gesprek dat je hield met de schrijver van het boek tot ver na lezing ervan wilt voortzetten.
Daarom ook is het afscheid nemen zo zwaar en wikt en weegt men om te redden wat te redden valt. Daarom ook meet men het aantal meters rekken waarover men beschikt om te weten hoeveel meters boeken men kan overhouden.

Ik zelf ben in een dergelijke meettoestand terecht gekomen en ik voel er me niet goed bij. Hetzelfde gevoel ken ik bij het afstand doen van een te groot schilderij, een zicht op de Schelde met een stoomboot en een zeilschip driemaster die in de morgen, of is het in de valavond of bij maanlicht, de haven van Antwerpen binnenvaren. Dit afstand doen doet me werkelijk pijn aan het hart. En het gebeurt vandaag.
Deze paar lijnen zullen dus mijn afscheid zijn.

07-05-2014, 07:31 geschreven door Ugo d'Oorde  

En zijn we geen Kelten, dragen we in onze genen niet de binding met het Al en zou ons leven wel zin hebben ware er niet deze hunker naar, deze binding met het Al, zo naar buiten als naar binnen?
Het was aldus dat hij leven wou, vooral nu, afstand nemend van het dagelijkse gebeuren om, door de schrijvers van de boeken die hij las omgeven, één te zijn met hun ingesteldheid, en tezelfdertijd met de natuur, met de kosmos, met het sacrale.

Maar hij wist ook dat er veel ogenblikken waren dat hij met beide voeten in het leven stond: telefoon, brieven, vragen beantwoorden, problemen die een oplossing vroegen,en dat er van die binding met kosmos en natuur en met het verhevene, dat er van dat alles weinig overbleef en dat het pas, gezeten voor zijn dagboek was, dat dergelijke gedachten aandacht kregen.

Hij voelde deze hunker evenwel sterk aanwezig, zonder er een woord over te zeggen toen hij met zijn vriend Guy M. in de straten van de stad wandelde, in een grote losheid van gedachten, in een sfeer van jeugdige overmoed, sprekend over het grote leven, simpel mens onder de simpele mensen: de oude gevels van de Graslei weerspiegeld in het water, zoals zij zich weerspiegeld wisten in elkanders woorden en gedachten.

06-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

5 mei

Ugo hoorde het fezelen van de vogels, toen werd het lichter in het oosten, een roze gloed tussen de bomen. Hij dacht nu wordt het beter, de pijn zal stilaan verdwijnen en mijn gedachten zullen zich openen. Zich openen zoals de roze rododendron onder het raam zich opent met een furie. En even later, als hij buitenkomt in het licht dat hem overvalt, de eerste regel van een nieuw gedicht dat hij nimmer schrijven zal, lijk een lied dat hij nimmer zingen zal, lijk een tekening die hij nimmer maken zal.

Is het aldus dat hij zijn boek wou beginnen?

Hij herinnert zich de tekst over het Evangelie van Johannes dat l’abbé Bruckberger in zijn 'L’Evangile' als volgt opent:

Du premier mot l’Evangile de Jean crève le plafond du temps, il transcende les siècles et les générations qui se succèdent, il s’établit dans l’éternité.

Een zin die tijd en generaties doorkruist, geankerd in het nu. Transparant, een zin gevestigd voor de eeuwigheid of dan toch voor lang na hem. Een nog grotere en meer universele echo dragend, dan de voorspelling van de profeet Isaïas over de komst van de Messias werd voorspeld, een twijfelgeval voor Israël evenwel.
Maar een boek beginnen met de zin van Johannes is een twijfelgeval want een dergelijk boek wordt niet meer geschreven en zelfs indien het nog zou geschreven worden, wordt het niet meer gelezen daar te ingewikkeld, te ver gezocht, te weinig verhalend, te ongeschikt om te boeien.
Wat is dan het nut van de vele boeken op zijn tafel, is het om meer kennis op te doen en aldus meer mens te worden, is het om via de kennis van anderen dichter te komen tot wat niet te noemen, niet te bereiken is, namelijk de inhoud van een naam van amper drie letters?
Blijvend zoeken en aftasten omdat hij de grens van de realiteit wil overschrijden, omdat hij binnen wil wandelen in de wereld achter de wereld van elke dag, zijnde deze van het transcendente, het domein van Hem die geen naam draagt, geen naam kennen kan en er te vertoeven.

Maar, over boeken weet hij uit ondervinding dat de boeken die hij nodig heeft om zijn blog te vullen, vanzelf opduiken. Iets of Iemand moet hem in de gaten houden en er voor zorgen dat hij leest wat hij lezen moet.

05-05-2014, 05:19 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een passage uit een ver dagboek, een gebeuren dat hij zich niet meer herinnerde, maar opgetekend door de persoon die hij vroeger was en thans vreemd overkomt.

Het begin van een droefheid, komende van uit de diepste gronden in hem. Begin van droefheid om al wat was en al wat was geweest, al wat hij wegbergen wou, wat zijn jeugd was geweest, zijn huwelijk, zijn ouder worden; vooral vandaag, het minder mooie, om niet te zeggen, het afstandelijk bedroevende.
Hij wou totaal nieuw zijn, gelouterd en gezuiverd, alsof hij deze dag herboren was opgestaan in een totaal nieuwe wereld. Hij wou volledig van dit ogenblik zijn, van elk ogenblik tussen morgen en nacht, van elk ogenblik gescholen in vele boeken als in wat hij ooit geschreven had, de hopen bladen van jaren terug, van voor hij met zijn dagboek begonnen was. Alles lag nu ordeloos in de laden van zijn schrijftafel: getypte en handgeschreven teksten op volle bladen, geschreven op stukjes papier op de trein, tussen vergaderingen in, op de hoek van de tafel, op slapeloze nachten. Hij hield het niet meer.

Plots, In een ruk schoof hij de laden een voor een uit de tafel en keerde alles om in een grote kartonnen doos. Hij nam een doosje lucifers en ging met de doos op zijn blote voeten in de tuin. Daar verbrandde hij alles, korte verhalen, gedichten, besprekingen, losse gedachten, schetsen die gedichten hadden kunnen worden of al gedicht waren.
Blad voor blad verdween in de vlammen, het witte papier verdwijnend tot as, de woorden, de letters nog even zichtbaar, al wat hij geschreven had over zovele jaren verzameld. Al wat hij gedacht had, gedaan had, gedroomd had nu, in een korte spanne tijds, as geworden, nog nagloeiend.Tranen waren over zijn wangen, tranen van onmacht, van verdriet. Was het wel nodig geweest, deze verbranding, deze autodafé?

Hij hield nog in zijn handen het manuscript van een korte roman die hij in zijn prille jaren geschreven had, op het punt ook hier de bladen los te halen, maar hij twijfelde een ogenblik, zijn broer Daniël had hem gezegd dat hij er delen uit aan het herwerken was.

In de nacht lag het naast hem op het hoofdkussen waar het liggen bleef tot de volgende morgen.

04-05-2014, 07:09 geschreven door Ugo d'Oorde  

I was sitting by the ocean… When I suddenly became aware of my whole environment as being engaged in a cosmic dance… I saw cascades of energy coming down from outer space in which particles were created and destroyed in rhythmic pulses. I saw the atoms of the elements and those of my body participating in this cosmic dance of energy. I felt its rhythme and I heard its sound and at that moment I knew that this was the dance of Shiva. The Lord of dancers worshipped by the Hindus[1].

Telkens hij dit leest wordt hij geconfronteerd met een waterval van woorden die vreemde beelden oproepen en een inspanning is nodig om te komen tot wat Capra ziet in zijn verbeelden. Maar hoe ook, deze kosmische dans waar Capra het over heeft is de onzichtbare realiteit die staat tegenover de realiteit waarin wij ons bewegen.

Capra ziet zich in gedachten bewegen in deze reële irrealiteit, de wereld van het atoom en elektron, de wereld van de geest en onmiddellijk : an atom cannot be pictured as a small planetary system, we have to imagine probability waves arranged in different orbits.

Hij legt uit wat de ground state is van een elektron, wat een excited state is en hoe een elektron een excited state bereiken kan als het maar de nodige energie ontvangt. Hij leert ons wat er gebeurt als twee partikels in botsing komen en uiteenspatten.

Als hij Capra tracht te volgen, wat voor hem niet zo eenvoudig is, komt hij tot wat hij wel begrijpen kan nl. dat het elektron een deeltje informatie of deeltje geest is dat eens opgewekt, of wakker gemaakt, berichten doorstuurt onder de vorm van fotonen of onder de materiële vorm van andere deeltjes en daarna onmiddellijk terug tot rust komt eens het bericht verzonden. Een eenvoudige uitleg bij een al te vreemd gebeuren, maar een uitleg die een raakvlak heeft met het echte gebeuren.

Maar, nogmaals, hoe kan zo iets als bij toeval – indien toeval zou bestaan – tot stand komen, wie zou in staat zijn zo iets kunnen te maken, laat staan te bedenken, en wie denkt aan dit fenomenale als men het 'subliem suprème' er achter, afzweert?

De woorden van Capra liggen al lang opgebaard in zijn onderbewustzijn. Hij is er op ingesteld om deze begrippen regelmatig op te roepen en te verwerken. In feite heeft hij altijd een vaag begrip gehad van de principes die door Capra worden aangekleefd, nl. dat alles één is, één grote in elkaar verweven spiritueel materiele beweging.

Hij kan aldus volhouden dat geest materie is en omgekeerd en dat, zoals gesproken kan worden van tijd-ruimte men ook spreken kan van geest-materie. Each is in both, geest en materie of tijd en ruimte liggen in elkaar verweven en er is geen bepaling mogelijk van het ene zonder het andere erbij te betrekken. 

[1] Fritjof Capra: ‘The Tao of Physics’, Fontana/Collins, University Press, Oxford, 1982

03-05-2014, 07:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

De  bloesem van de meidoorn

brandde zijn geuren in je aderen

en kleurde donker je bloed,

getaand door de jaren,

in gevechten verwikkeld met woord

en beeld, gelaarsd om sterk te staan

een boom in de laatste vlakte,

op avonden, om nog lang te leven.

Je hoopte van vele dingen

dat ze blijven zouden, opgesmukt

door ouderdom, aantrekkelijk

om aan te raken of te betrekken

bij het ene of het andere,

maar slaagde er niet in,

uiteindelijk bleek het de verwondering

te zijn, een opening om te overwinteren.

Maar je geschrift te dik van lijn,

onleesbaar voor zij die je volgen willen

in de haarspeldbochten van de geest,

glinstermonumenten te weinig

doorgekomen, de wereld vreemd

gehaakt en neergezet in hoge

bladerloze bomen

alsof het lucht maar was.

Je hoopte van vele dingen

het vervolg te zijn om uit te klaren

wat geborgen blijven moet,

je waart niet wijs, je waart niet

onovertreffelijk, niet onredelijk

van toon of aanslag,

van inzet of geraffineerdheid,

je waart te zijn wat geraadzaam is.

Om stil te staan, te overdenken

wat nog nimmer werd gezegd

alsof ontspoord je tegemoet gekomen.

02-05-2014, 08:59 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik hoorde dat de fijnste worteluiteinden van een boom even ver doordringen in de grond als de boom hoog is. Een dergelijke verfijning is de regel in al wat ons omringt, verfijning in de materiële structuur ervan. Verfijning ook tot in de kleinste cellen, tot in de atomen ervan, tot in de elektronen ervan en nog verder, tot in het aller minimaalste ervan, om dan niet te spreken van hun binding met het Universum. Hoe ver dit reikt weten we niet, maar zeker weten we dat de toestand waarin ze verkeren het resultaat is van een aanhoudende evolutiedrang naar de perfectie.

Het menselijk lichaam is een identiek gebeuren, uitgegroeid tot de meest ingewikkelde en meest wonderbare machine, gedirigeerd van uit de hersenen met een ader- en zenuwstelsel dat uitloopt in ontelbare steeds maar fijner wordende vertakkingen naar alle delen van het lichaam en eveneens, op een of andere wijze ingeschakeld in een massa kosmische golven die ons omringen, ons omhelzen en ons 'beschouwen' als een perfect deel van de Kosmos.

Zeggen dat er dan zijn zoals Jacques Monod[1], die vonden – en er zijn er nu nog - dat dit alles louter toevallig is tot stand gekomen. Monod schreef dit, weliswaar bijna een halve eeuw geleden, in niet te verbergen bewoordingen, waarmee hij zijn boek afsluit:

L’ancienne alliance est rompue: l’homme sait enfin qu’il est seul dans l’immensité indifférente de l’Univers d’où il a émergé par hasard. Non plus que son destin, son devoir n’est écrit nulle part. A lui de choisir entre le Royaume et les ténèbres.

Denken we er ook zo over, is er geen greintje twijfel, kan het niet dat er een meesterlijke geest met tentakels tot in het minste van de quarks, het minste van de deeltjes van de materie, aanwezig is. Dit trachten te ontcijferen is een eerste stap naar de bezinning waar we nood aan hebben, keer op keer, liefst op zondag.

[1] Jacques Monod: ‘Le hasard et la nécessité’, Editions du Seuil, 1970

01-05-2014, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde