De zee die ik terugvond zoals ik ze gelaten had, de bank waar ik zat, de palmbomen hier herplant, die heimwee moeten hebben naar de plaats van waar ze, volgroeid, werden weggenomen, de luchten en de winden, en de persoon die ik was, niet wijzer, niet nederiger ook ondanks mijn hart dat ouder werd.

Maar de zee is de zee gebleven, geen golf gewijzigd, geen geluid gestild, geen kleur, geen ademtocht. Ik heb dus geluk gehad hier weer te keren alsof ik nimmer hier ben weg geweest. Zo gaat het in het leven, je weet het maar als vele dagen er zijn overheen gegaan dat alles is gebleven zoals het was.

Wel gelezen deze morgen wat Einstein[1] ons te vertellen had toen hij ons vragen wilde of we wel geloofden dat de maan er is als  we er niet naar kijken, omdat hij, als zovelen onder de indruk was van de complexiteit van de ‘fisica cuàntica’ zoals ik hier las. En juist het is, dat van uit een wereld van atomen, elektronen en fotonen, er helemaal niets van de maan te zien zou zijn en van de zee evenmin.

Dit om te beginnen, hoe mijn dagen hier verlopen zullen als ik eens te meer gelezen heb op de muren van de aeropuerto van Alicante dat ‘lo que se ve es un illusión de lo invisible’, en ik Einstein dus goed volgen kan.

Wat schrijf ik dan, om je van hieruit te begroeten, dat ik nog niet gezegd zou hebben, nog niet te hebben ingefluisterd als je me las: de zee een zegen zijnde, een terugblik naar het bevreemdende dat onze dagen vullen zal, fotonen en quarks en Nobelprijzen en de fuga van de zee die we beluisteren als koralen van Johan Sebastian Bach.

Alles poëzie zijnde heb ik alle vrijheid om te zeggen wat hier te vertellen valt, van het kleinste plantje, overgebleven in dorre gronden tot de blauwe reiger, even eenzaam in het water als ik hier ben gebleven, zittend op een rots, versteend, met wat gedachten opgevuld die ik optekenen zal, om je ermee te gedenken, zoals zovelen gewoon waren het te doen, van Steinbeck af tot Hemingway, tot Borges en Cervantes hier. 

En vandaag, mijn simpele woorden eraan nog toegevoegd.

21-10-2012, 07:11 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe begon dit alles, hoe ontstond in hem de wil elke dag van het jaar de dertig lijnen van elk blad vol te schrijven met gedachten. En hoe komt het dat hij niet uitgeschreven raakt, dat hij in staat blijft elke dag zijn bij benadering vier honderd woorden neer te zetten. Impressies op te tekenen, verweven met de persoon die hij is of meent te zijn of zou willen zijn. Hoe lang houdt hij dit nog vol en is het wel vol te houden?

 Het laat hem toe in elk geval vast te stellen, hoe vlug het pak nog te vullen pagina’s dunner en dunner wordt en dat dit de maatstaf is te ondergaan hoe vlug een jaar weg schuift onder hem en nog en vooral, hoe machteloos hij er tegenover staat.

Wat hij schrijft heeft niet zoveel belang, wel dat hij schrijft, dat hij de pen neemt, zijn dagboek opent en schrijven gaat, woorden die andere woorden oproepen, zinnen die reeds de erop volgende zin in zich dragen, alles in alles schuivend, zoals nieuwe cellen zich koppelen aan de oude, letter zich koppelt aan letter, woorden  aan woorden, zinnen aan zinnen.

Maar heeft het wel enige betekenis of zin?

20-10-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De golflijn van de branding zien als teken van de eeuwigheid. Ebbe en vloed, ogenblik na ogenblik, het onverbiddelijke Nu. De lijn getrokken door het water op het strand, getekend zonder enige verzwakking, keer op keer. Zelfde beweging en zelfde geluiden, in alle zeeën en oceanen, dagen en nachten, sedert het begin der tijden, alsof water, de hartklop was van de aarde, en de lucht erover, de hartklop van de geest, het zichtbare door het onzichtbare levend gehouden in het Nu van elk ogenblik.Je loopt over het strand, op de waterlijn, de zee is in je hart, de winden die gedachten zijn, gedachten die je bent, elke vezel ervan geladen met elke vezel van het voorbije. En de meeuwen dwarrelend over jou. De oneindigheid van ruimte en tijd over jou geschoven, de jij die je bent, omhelzend. 

Meer ben je niet, al denkt je meer te zijn als je het verwoordt. 

Dit had een gedicht kunnen zijn, het had van vele zaken de essentie kunnen zijn van wat nog komen kan of niet, omwille van te vroeg of te laat, omwille dat het dromen waren of een werkelijkheid waarvan gehoopt werd dat ze anders was voor jou, dan ze wel was. 

Zo, je weet maar nooit wat je schrijven zult op morgens zoals deze, als woorden worden neergezet in het geluid van zeeën, en je van stiltes hier bezeten bent, beweegloos in het licht. Overrompeld als je bent. 

In de ruimte van het Zijn, je blote voeten in het water, de zee, die je omspoelt en niets te vrezen nog van wat voor jou nog ligt. Openheid die je wil zijn en open nog het boek dat je leven is, omdat je dit ogenblik bent en niets meer, maar ook niets minder. 

Dit had een gedicht kunnen zijn. Het had van vele zaken de essentie kunnen zijn van wat het leven is, ogenblikken gewenteld in ogenblikken. En als je niets hebt opgetekend heb je geen lijn getrokken van ogenblik naar ogenblik, niets nagelaten van wat je waart en evenmin van wat je niet waart. 

En niets te houden, helemaal niets, je voeten in het zand hier neergezet, uitgewist, geen sporen nagelaten, alleen wat woorden, gelukkig maar. 

Dit alles hier, had een gedicht kunnen zijn, een niet aflaten na te gaan wat anders had kunnen zijn, en ook niet.

19-10-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het leven dat ogenschijnlijk stilstaat omheen hem terwijl binnen in hem alles in beweging is. Hij weet dat de herfst hem overvalt, hij weet dat de cellen in zijn lichaam zich langzamer vernieuwen. Weet dat voortdurend andere gedachten ontstaan in hem, die hij niet opvolgen kan, die zich lijk wolken voortdurend wijzigen, wegdrijven en terug opduiken.

Maar hij is bezeten om dit alles op te tekenen, gedachten opspringend uit gedachten, lijk cellen geboren uit cellen. En groeiend in hem, de idee van Lacroix en van zovele anderen, dat hij maar blijft herhalen. Elke dag in een andere toonaard.

Hij is deel van de Kosmos die IS, het grote ZIJN; hij is deel is van het oneindige sublieme leven, deel en schakel; hij is voortzetting van wat is, naar wat komt: God – of welke naam je ook geven wilt - het binnenste zijnde en het Universum het zichtbare, en beiden samen, elk deeltje ervan met zijn binnenste en zijn buitenste, hoe minimaal ook, verbonden met elk ander deeltje ervan, één ineen slingerende, ineen groeiende, ordenende beweging van het Zijn. Lacroix noemt dit ‘le flux cosmique, le produit de l’Esprit.’

Uiteindelijk, vanuit het oogpunt van het Zijn is er enkel beweging, is het streefdoel van het Universum, in zijn totaliteit, niet de mens, maar de Geest, zoals hij opduikt in de mens, waarvan we ons, als we maar willen, als mens een idee kunnen vormen. De Geest die het binnenste is van het Universum, het deel dat primeert, het deel dat Leeft en Heerst, het deel dat overleven zal, alle materiële beelden die we er van hebben ten spijt. 

Dit zijn zaken die hij schrijf, alles in hem bewegend met wat is van de zee, het licht en de luchten hier, waar hij eens te meer is aanbeland.

18-10-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe ben ik er ooit toegekomen het boek te kopen van Georges Lacroix: ‘Théorie de la Dialectique cosmique’ (Editions Lauzeray international, 1979) dat ik gelezen heb in augustus 1981, daarna jaren in zijn rek heeft gestaan, want moeilijk te begrijpen, omwille van de mathematische formules erin verwerkt en de vreemde woordenschat die gebruikt wordt, maar dan toch baanbrekend omdat het doel van Lacroix was:

‘Edifier une théorie de l’Etre, applicable non seulement à l’atome mais à tout l’Univers et en particulier à l’homme dans la vie de tous les jours.’

En deze theorie schreef Lacroix:

‘réside davantage dans une grande rencontre se situant entre le père du Taoisme, Lao Tseu et le père de la relativité, Albert Einstein.


Omdat er een intieme affiniteit bestaat tussen de mystieke visie van het Taoïsme en de moderne fysica'. Hij puurt hieruit zijn paradigma: ‘Être, Dieu et Cosmos ne sont qu’un’ en ziet dit als een vorm van religie om naar te leven. Een religie waar we grote nood aan hebben.
Ik kom hier op terug, want te belangrijk om het zo maar over boord te gooien. Trouwens,  wat anders is van waarde om over te schrijven in deze vreemde wereld waar 26,4 miljoen euro betaald wordt voor een 'Abstractes Bild', een schilderij van Gerhard Richter?

17-10-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

In mijn dagboek, als in mijn blog, worden ideeën ingebracht, hernomen, omdat ze zo evident zijn of gewijzigde en aangevuld, beide documenten houden zich in stand dankzij een voortdurende aanpassing en een blijvende hoop eens, ook maar ooit eens, iets nieuws en iets enigs te brengen.

Het is een gestadig bezig zijn. Denken en schrijven – en ik herhaal mij hier -  voedsel opdoen in de boeken, en het voortdurend interpreteren van het mysterie dat het leven is. Het geluid van de wereld is dan lijk het ruisen van de wind in de bomen, lijk het geluid van de branding in de golven, het beperkt zich tot een verre aanwezigheid die me amper raken kan.

Dit laat me toe af te tasten wat er leeft in mijn herinneren en vooral in te gaan op het absolute dat ik telkens weer ontmoet achter de dingen. Dit is het dan het domein van velen die niet voldaan zijn met wat hen werd voorgeschoteld en aangeleerd, want in het domein van het absolute zijn we nergens en overal, niet tijd gebonden, niet vastgehouden aan wat als waarheid wordt vooropgesteld. 

Zo, waar zoveel al over gezegd is: de woorden van Christus, hoe en wanneer en door wie werden ze opgetekend. Langs welke veelheid en verscheidenheid van kanalen kwamen ze tot ons. Of in welke mate werden zijn woorden aangevuld, gewijzigd, verkeerd ingeschat?

We klampen ons vast aan de vier evangeliën, als er misschien twintig zijn geschreven, alle een soort van biografie van Christus. Waarom bijvoorbeeld schuwt men het Evangelie van Thomas en eigenlijk is dit het enige dat nog kan onderwezen worden, omdat het een metafysisch evangelie is, en voedsel zou kunnen zijn voor onze geest, voedsel waar we grote nood aan hebben?

Het Concilie dat aan de gang is heeft een zware verantwoordelijkheid, vooral mogen ze ons niet voorhouden te geloven wat niet meer te geloven is. We zijn allen Abelard geworden, we willen begrijpen om te kunnen geloven. De idee van Bernardus, geloven om te begrijpen wordt niet meer aanvaard door de mens van nu, we zijn al te ver uiteen gegaan.

16-10-2012, 00:22 geschreven door Ugo d'Oorde  

De knaap die ik was. De knaap die met de missaal onder de arm, de lange weg aflegde naar de kerk, te voet, zoals de mensen van het ganse dorp, in groepjes van twee, drie samen. En galmend over de huizen en straten en velden, de kerkklokken die hen aanmaanden: ‘Kom, kom, het is tijd, de Heer wacht’.

En de kerk, vol met gelovigen, ook met de knaap die ik was.

Wat gebeurde er opdat er nu een tijd gekomen is dat weinigen, de roep van de Heer nog horen. Wat gebeurde er in die laatste vijftig jaar die ons scheidden van het Concilie van 1962, toen besloten werd de Kerk dichter bij de mens te brengen. En niet alleen, door de woorden van de Mis in de taal van het volk te lezen, wat voor velen ervaren werd als een vreemd, ongewoon gebeuren, maar ook, wat even vreemd overkwam, de priester die nu aan het altaar stond met het gelaat naar de gelovigen gekeerd, terwijl hij vroeger de kracht van zijn gebed en van zijn zegen haalde - de armen in orant - uit de goddelijke energie die uit het oosten kwam. 

Ik denk niet dat het verdwijnen van het Latijn en de Gregoriaanse gezangen, en de wijziging in de plaats van de priester nu met de rug naar het oosten, plus punten zijn geweest. Integendeel, het betekende, naar mijn gevoelen, een inbreuk op het sacrale karakter van de Mis. Het betekende dat de Mis ontdaan werd van haar symboliek en aldus overkwam als een soort voorstelling die eerder van de aarde was dan van de hemel.

Maar de ‘ontheiliging’ van de Mis was niet het ergste. Kwam daarbij de mens die inzicht kreeg in wat het Universum was, de aarde, wentelend en draaiend omheen de zon, en de zon vastgehecht in haar  sterrenstelsel wegschietend in het oneindige samen mert de miljarden sterrenstelsels. En het feit - wat de Kerk niet heeft willen of kunnen begrijpen en nog niet schijnt te begrijpen - dat God nu heel ver af is, ergens aanwezig in de lichtjaren van ons verwijderde sterren en met Hem, zijn Hel en Paradijs, en dat de God, deze van toen ik nog knaap was, andere zaken te regelen heeft dan zich om de aarde en de mens op aarde zorgen te maken.

*

Er was op 13 oktober, op de BBC een heruitzending van een programma waarover ik op 11 oktober 2011, een blog heb geschreven. Het ging over de vraag of er iets was vóór de Big Bang.

Alle ondervraagde kosmologen wisten dat er ‘iets’ moet geweest zijn, en allen hebben ze hun voorstel gedaan, van een met energie geladen leegte tot een black hole, tot een vorig Universum dat nog ‘amper’ een wolk energie geworden was, tot nog een hoop andere mogelijkheden, maar ‘iets’ wisten ze moet er geweest zijn.

Echter niemand onder hen vernoemde de naam van God als mogelijkheid. Niemand vermeldde dat in den beginne het Woord was, het Woord dat in zich, alle evolutiegegevens en wetmatigheden voor het tot stand komen van een Universum had kunnen bezitten.

ik zou geantwoord hebben dat er Iets zou kunnen geweest zijn, waaraan de naam van God kon worden toegekend, iets immaterieel, iets niet te voelen, niet te horen, niet te zien, niet vast te stellen, maar iets dat er was en wist wat geweten moest, opdat na 13.5 miljard jaar de vraag zou gesteld worden wat er was voor het er was. 

Maar dit antwoord ook zou de (aarts)bisschoppen in Concilie niet geholpen hebben, integendeel.

15-10-2012, 00:43 geschreven door Ugo d'Oorde