Vrienden lezers,

Als er geen blog is dan is het hoofdzakelijo omdat ik de pijn niet aan kan in mijn rechterarm om lang te schrijven op mijn laptop, en is het niet omwille van gebrek aan woorden of inzichten, echter het weinige dat ik schrijf gaat een ander doel na dat voorlopig prioriteit krijgt.

Ik blijf hopen op beterschap. Hoop is wat ik tracht in stand te houden nu ik hoorde dat intelligentie een zaak is van het leven. Wat dit precies betekent weet ik niet maar het iets dat ik altijd getracht heb te verdedigen als zijnde iets kosmisch.

Tot binnenkort en moge het juliie goed gaan!

29-03-2023, 07:44 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schreef het al, vroeger, ik vond de woorden terug, meer passend dan ooit en meer dichterbij dan ooit: de tafel waar ik schrijf, de pen waarmee ik schrijf, het potlood waarmee ik in mijn oud, halfvol geschreven dagboek van vroeger, aanvullende lijnen trek en lijnen trek in een ander schriftje dat ik bij Schleiper kocht met ‘paper based on cotton rag with an addition of natural waste, fibres handmade according to a traditional organic process’, komende van Amsterdam, hoe zal dit alles nog verder bestaan na mij, in welke handen, in welke omstandigheden. Hoe?

Of dat ander handmade zakboekje dat uit Tibet komt met handgeschept papier waarin het zo heerlijk is om te tekenen, en dat ik kocht in een bijna witte abdij, de naam ontgaat me nu maar een vriend – ik groet hem met warmte bij deze - die toen bij mij was weet dewelke ik bedoel, gelegen in het zuiden van Frankrijk niet zo ver van de molen waar Alphonse Daudet zijn brieven schreef en waar we samen neerzaten onder de boom, of niet zo ver van de kapel die we bezochten gewijd aan de Engel Gabriel , gelegen op een kruispunt van twee belangrijke wegen, wat gebeurt ermee dat ooglijk boekje en hoe zullen de plaatsen zijn waar ik ooit was, alleen of met haar, of met hen.

Hoe mijn rekken boeken, hoe mijn manuscripten en al dat ik aanraakte met mijn handen, met mijn ogen, met mijn geest, hoe zal al dat eruitzien als ik er niet meer zal zijn, in een wereld waarin nog mijn naam zal te horen zijn voor een tijdje, om daarna, als alle sporen die ik achterliet zullen uitgewist zijn, opgelost te worden in de tijd.

En toch zal ik met mijn woorden, met mijn gedachten een impact hebben gehad op hen die me kenden, op hen die me gelezen hebben, op hen die met mij gediscussieerd hebben over de belangrijke dingen van het leven, en dus ook een impact op het verder verloop van hun leven. Een impact die zich, naarmate de tijd verder schuift, vermenigvuldigen zal en verder met de geslachten de tijd inschuiven én zal mijn passage op aarde niet onopgemerkt geweest zijn, zelfs indien er geen letter van wat ik schreef zou overblijven.

Er zullen stappen gezet worden en woorden gesproken die bij leven anders zouden gezet of gesproken worden en de echo ervan zal zich verspreiden, eerst over de meest nabije plaatsen en dan stilaan uitdijen - zoals het Universum uitdijt - via, via, via, tot in de verste uithoeken van de aarde, de verste uithoeken van de Kosmos.

Is het dan niet correct als ik schrijf dat ik dan  niet meer van de aarde zal zijn maar van de wereld die van de gedachten is?

26-03-2023, 01:50 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ondanks alles wat me bezig houdt en in het bijzonder, de staat van mijn hart en de zorg om mijn vlug vermoeid zijn, toch nog dit in verband met het uitdijend Universum waarin Lemaître een ‘begin’ zag aan het Universum – wat Einstein niet zag - en hij het Oeratoom en de Oerknal bedacht. Ik vertelde hierover in mijn blog van 19 maart.

Het is iets dat mij, of ik het nu wil of niet, bezig houdt, de ‘Oerknal’ steekt de kop op en het blijft een verraderlijk iets voor de gang van mijn gedachten, eens ik neerlig in de nacht en de slaap weg blijft.

Alles wel overwogen, de ‘knal’ en het noodzakelijk simultaan ontstaan van het Higgsdeeltje of welk ander deeltje van Richard Feynman ook, denk ik dat de wetenschap nimmer in staat zal zijn de formule van  het ontstaan van het Universum te schrijven en wel, omdat er geen wetenschappelijke formule is, omdat de oorsprong ervan niet te zoeken is op het ogenblik van het ontstaan van de tijd maar ervoor, en ervoor is er maar een mogelijkheid het Universum was er, het was er in een tijdloze, potentiële toestand van het Zijn.

Of anders geformuleerd: te omschrijven en te ontdekken is niet het ontstaan van het Universum, hoe het gebeurde en waarom het gebeurde maar wel het vinden van de formule van het begrip ‘God’.

Pas dan zal geweten zijn wat het mysterie van het ontstaan en het erzijn van een Universum betekent en hoe de formule ervan is, als er tenminste ooit een formule gevonden wordt door de homo sapiens van nu.

Wat ik uiteindelijk voorzie is dat we zullen moeten wachten op de homo sapiens in de tweede macht of misschien in de derde macht. Dus niet voor de wetenschap van nu. We zullen geduld moeten hebben tot de Kosmos ons die nodige wijsheid heeft bijgebracht.

Tenware we er niet meer zouden zijn om ooit tot die wijsheid te komen.

24-03-2023, 01:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik sloot mijn avond van 18 maart af in de muziektempel van Louis Vuitton in Parijs (architect Frank Gehry) met de sonates voor viool en piano van Janacek, Thomas Adès, Strawinski en Ravel, meer dan genoeg. Maar nog  steeds met Thomas Hertog op mijn tafel en in mijn hoofd. Hij en zijn boek laten me niet los.

Het is zo ver gekomen dat ik schrijf in mijn slaap, om eraan te ontkomen is het wenselijk dat ik opsta en zeg wat ik te zeggen heb.

Zo het is 19 maart, 02.02 uur:

De wetenschap heeft een probleem met het tot stand komen van het Universum; precies alsof er geen probleem is met het tot stand komen van de bouwsteen van het Universum, het Atoom; precies alsof ze geen probleem hebben met het tot stand komen van het Atoom een minuscule kern met er ver – verhoudingsgewijs - omheen zwiepende elektronen; precies alsof ze geen probleem hebben met de bouwstenen van het Atoom, Richard Feynman stopte na 400 met het tellen van de deeltjes ervan.

En al deze deeltjes, toevallig, er daar zijnde, toevallig, atomen gebouwd die toevallig een Universum hebben doen ontstaan en dit zonder oorzaak dus en ineens in één Oerknal.

Niemand schijnt hier enig probleem van te maken er wordt enkel gesproken over het ontstaan van het Universum op het nulpunt van de tijd.

Ik huiver bij de gedachte eraan, want waarom ben ik bezeten met me hierover keer op keer vragen te stellen alsof het een kwestie was van leven en dood?

Wel, het is er een voor mij, nu meer dan ooit, want als de oerknal er gekomen is uit het luchtledige dan is mijn dood het einde voor mij zoals het het einde is voor de atheïst.

Terwijl, als er vóór het begin van de tijd een Universum in potentie bestond, een God om Hem zo gemakkelijks halve te noemen, dan ben ik er het product van en kan me niets ergs overkomen. Ik ben een deel van Hem en Hij verwacht me.

Het is 02.45.

Dit schreef ik deze morgen van19 maart op de maagdelijk gebleven bladen van een oud dagboek van ‘the Economist’, van 02.02 tot 02.25.

Ik heb dit overgetypt en ingelogd in de voormiddag, maar let niet op het uur dat opgetekend staat onderaan mijn blog, dit is gewoonlijk onjuist, nu is het 11.21.

Ik weet niet wanner mijn volgende blog verschijnen zal. Ik heb andere zorgen nu.

Het ga je heel goed.

19-03-2023, 10:32 geschreven door Ugo d'Oorde  

Vrijdag 17 maart 2023, 03.30:

Het is al enkele dagen/nachten dat ik op tocht ben met Thomas Hertog, ik een gelukkig man die hem voor een derde volgen kan in al wat hij weet over de geschiedenis wat betreft het ontstaan van het Heelal – dat ik voortaan altijd met hoofdletter schrijven zal – en het is een voor mij, niet alleen geestelijk maar ook fysisch  moeilijke tocht na de intrede van de pacemaker, mijn kameraad voortaan, in mijn weefsel.

Ik ben een derde ver en heb een derde begrepen van wat Hertog op een zeer schitterende wijze – zijn ‘Boek’ is een Bijbel! – me/ons vertelt.

Waar ik aangekomen ben is waar Georges Lemaître stond op een bepaald ogenblik in zijn ‘wetenschappelijk’ bestaan. Het Universum dijt uit, dus moet er een begin geweest zijn, een begin ontstaan zonder oorzaak, een singulariteit, misschien ingebakken in de vreemde gedragingen van de kwantumfysica?

Het was de morgen dat Günther, de goede hulp in mijn nood, me bloed kwam afnemen. En ik vertelde hem dat hij bij zijn binnenkomen een leeg huis had gevonden, ik was er niet, ik was er helemaal niet,  maar op het ogenblik dat hij prikte, op dat ogenblik zelf was ik er.

Ik zegde hem dat zijn prik een kleine oerknal was, want het is op deze wijze dat volgens Lemaître, ‘in het stadium waarin hij zich toen bevond’, redeneerde dat op deze wijze de oerknal of het openbarsten van het ‘oeratoom’, tussen haakjes, dat er was zonder er te zijn, heeft plaats gevonden.

Ik heb hierover iets gezegd in mijn voorgaande blog geschreven door Margot, ik kom er dus niet meer op terug, schrijven is me te moeilijk.

Echter gedacht werd toen: vóór de oerknal of Big Bang was er nada, niente, niets, was er het absolute niets indien dit ooit zou kunnen bestaan – het begrijpen van het niets is zoals het begrijpen van het ontstaan van het Heelal het is ‘niet’ te begrijpen – en dit is tot hoever ik gekomen ben in het begrijpen van wat ik tot op dit ogenblik van de dag – het is 04.13 – begrepen heb.

Ik denk nu aan de geestelijke Georges Lemaître die beter wist maar het als wetenschapper niet zeggen kon of wilde. Hij zegde het wel ‘lachend’, schrijft Hertog, aan zijn neefjes en nichtjes die hem de vraag stelden van waar het oeratoom kwam. Het was God.

Ik denk dat dit het enige antwoord is dat ooit zal gevonden worden, dit wil zeggen, het antwoord ligt niet in de wetenschap te zoeken, het is een metafysisch geval waaraan de naam God het beste antwoord is, een god die het ZIJNDE is.

Het ZIJNDE, dat er was in den beginne én, dat op een gegeven moment – het begin van de tijd – het WORDENDE is geworden en nog steeds wordend is. En het tot het op vandaag al gebracht heeft tot het voortbrengen van de homo sapiens, het ENIGE DAT HET WORDENDE OP HET OOG HAD: de homo sapiens die in staat is ZICH een minuscuul beeld te vormen over het ontstaan van het Heelal.

En? vraag me niet vanwaar het ZIJNDE kwam, het ZIJNDE MOET ER ALTIJD GEWEEST ZIJN ZONIET WAREN WIJ ER NIET.

Het is nog altijd vrijdag 17 maart 2023, denk ik toch, maar het is nu 04.50. Ik log mijn geschrift is als blog. Het is het verste dat ik ooit gegaan ben, verder kan ik niet.

Wel kan ik nu gaan slapen.

17-03-2023, 03:54 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik ben niet zinnens jullie in de steek te laten ik behoud mijn blog maar de regelmatigheid in het verschijnen zal niet meer elke dag zijn.

Wat ik wou toevoegen aan mijn blog van de vorige dag is: dat ik denk/vermoed dat wij behandeld worden vanuit de toekomst zoals min of meer blijkt uit mijn blog van 8 maart.

Deze nacht had ik een gedachte maar ik was in de onmogelijkheid om die neer te schrijven – op dit ogenblik nog altijd, maar mijn kleindochter Margot is op bezoek en het is zij die deze tekst typt – in de morgen was er aldus ‘een kleine big bang’ en heeft Margot de tekst neergeschreven. Wat ik hiermee bedoelen wil is dat er vóór de ‘kleine big bang’ een gedachte was.

Zoals er een graankorrel nodig is voordat hij kan kiemen - kleine big bang - aldus, is er altijd iets dat de Big Bang vooraf gaat.

Hetzelfde wat betreft het oeratoom van Lemaître het was er voor de Big Bang.

Aldus moet er een tijd geweest zijn vóór de Big Bang, was er een gisteren voor de dag van de Big Bang.

Dit is dankzij Margot wat jullie te lezen krijgen vandaag, 11 maart.

11-03-2023, 10:59 geschreven door Ugo d'Oorde  

9, 10, 11 Maart                                    

Alles is voorzien. Alles is geregeld.

IK weet waarom mijn lapop ‘gestruikeld’ is over Miguel Asín Palacios, en waarom ikzelf daarna gestruilkeld ben in het midden van de nacht.

Het is omdat ik de reden heb gevonden waarom Dante gestopt is met het schrijven van zijn Vita Nova omdat hij een vertaling in handen heeft gekregen van de Futuhat van Ibn Arabi en hij beslist heeft Vita Nova stop te zetten en te beginnen aan zijn Commédia, waarin hij iets zeggen zal over een Dame, wat nog nooit gezeg d werd over een Dame.

En ikzelf ben gestruikelt op 9 maart in het midden van de nacht opdat mijn pace-maker zou ingeplant worden in het AZ Geraardsbergen door de zeer vaardige chirurg De Vuyst.

Mijn gevolg hierop is dat ik besloten heb - zoals Dante - met het schrijven van mijn  dagelijkse blogs te stoppen en te beginnen met de meest selecte blogs van mei 2010 af, te bundelen Ik ben dus geen morgen zender meer,of ik een jaar zender wordt hang af van de omstandigeten.

Een feit is zeker een Commédia  wordt het niet.

..

Zeker kom ik ook nog terug op het oeratoom van Lemaître. Er was wel degelijk een gisteren voor de dag van de Big Bang.

Het is me uiterst aangenaam geweest te schrijven voor jullie. Ik ga nu schrijven voor mezelf.

10-03-2023, 17:53 geschreven door Ugo d'Oorde  

Verrezen uit de nacht der nachten ben ik er terug om jullie te groeten en jullie te bekoren met mijn woorden, misschien is dit wel ijdele hoop van mij, maar we gaan  verder alsof er helemaal  niets aan de hand is met wat ik verkondig elke dag, nu al een jaar of twaalf lang. En zeggen dat er zijn die me al die tijd gevolgd hebben, voor wie mijn geschriften hun dagelijkse ontmoeting is met wat uit mij is opgestaan.

Heel wat landschappen hebben we in die tijd  bewandeld en elke dag ontdekken we er nieuwe omdat we  blijven zoeken en zelfs, vinden we er geen nieuwe, we diepen de oude uit zodat er geen breuk ontstaat in onze dagelijkse afspraak. Zo leven we, zo werken we, het is een standvastigheid die de gewoonte ons heeft opgelegd.

En elke morgen is een nieuwe dag heb ik, meestal gewild,  vergeten wat er de vorige dag was en is het een nieuw beginnen om uit de nevels van de nacht mezelf te verliezen in de woorden die ik schrijf – ik of iemand anders in mij die ik ooit Ugo noemde – hopende dat het woorden zijn die als een balsem of waarom niet als een zegen neerkomen over jullie.

Is het een missie die ik op mij genomen heb,  verre van, het is een kostbare vreugde voor mij het te doen en dit is de reden van mijn volharding, elke dag vast te stellen dat ik er nog altijd in slaag, en wat meer is dat de woorden blijven komen, vanwaar weet ik niet maar ze staan er na een tijd die heel kort kan zijn maar ook gespreid over de ganse dag zoals dit gisteren het geval was en vele dagen ervoor.

Om maar te zeggen dat het me moeite kost een besluit te vinden, echter hoe groter de moeite des te groter de vreugde te slagen. Maar het kan niet dat ik dit nog niet ooit zou geschreven hebben, jullie kennen me misschien beter dan ikzelf me ken, dat ik me herhaal weet ik wel maar in wat ik me herhaal zie ik zo niet onmiddellijk in, het ontgaat me.

Een zaak is zeker ik kopieer niet wat ik al geschreven heb zonder het te vermelden.

Zo, vanmorgen ‘struikelde’ mijn laptop over een naam Miguel Asin Palacios, een Spaanse arabist die beweerde en bewees dat Dante zijn inspiratie voor zijn ‘Commedia’ is gaan halen bij Ibn Arabi en verscheen uit het niets de blog die ik hierover destijds geschreven en herschreven heb.

Ik geloof niet in toeval, dus moet er een reden zijn en permitteer ik me deze blog ‘tel quel’ hier te kopiëren.

Miguel Asin Palacios

Voor zijn verhaal, ‘La Busca de Averroës’, is Jorge Luis Borges te rade gegaan, zo schrijft hij toch, bij (de geestelijke), Don Miguel Asín Palacios (1871-1944), De meest vooraanstaande onder de Spaanse arabisten.

Asín Palacios, leert ons dat het Spaans-Musulmaans gedachtegoed, gedurende zeven eeuwen onder het stof is blijven liggen en dat het pas in het begin van de XXste eeuw is geweest dat de Spaanse arabisten interesse hebben getoond voor de relaties die vóór de renaissance bestonden tussen het christendom en de islam en oog hebben gehad voor de grote inbreng van de Arabische literatuur uit Andalusië, in de westerse cultuur van die tijd.

In 1919, bracht Asín de Westerse literaire wereld in beroering toen hij, bij zijn aanstelling als lid van de Real Academia Española, in zijn toespraak, het grootste middeleeuwse poëma van het christendom, de Divina Commedia, vergeleek met de vóór Dantes tijd bestaande legendes, hadiths en eschatologische opvattingen van de muzelmaanse mystiekers over de isra (nederdaling) en de mirach (opstijging) van de profeet Mohammed naar de hel en het hiernamaals. En dat deze muzelmaanse elementen, voor Dante, de voornaamste bron moeten geweest zijn voor het schrijven van zijn Commedia. 

De kritiek op deze stellingname van Miguel Asín, vooral van Italiaanse zijde, werd door hem weerlegd in zijn ‘Historia y critìca de un polémica’ gepubliceerd in 1924[1], om daarna in 1927, in zijn ‘Dante y el islam’[2], onontkoombaar te bewijzen dat Dante wel degelijk zijn inspiratie gevonden had in de Muzelmaanse literatuur, met haar verre oorsprong uit de IX_de eeuw.

Zo lezen we bij Asín dat al deze legendes en hadiths van de IIde hegira (hidzjra)[3] af, van en over Mohammed, door ‘el murciano’ Mohidin Abenarabi (ibn Arabi) in zijn Fotuhat verzameld werden en aangevuld.

Interessant is het te vermelden dat het ontstaan ervan  zijn oorsprong vond in de eerste verzen van soerat 17 die Asín als volgt vertaalt

Loado sea el (Señor) que hizo viajar, durante la noche, a su siervo (Mahoma) desde el templo sagrado (de la Meca) hasta el lejano templo (de Jerusalén) cuyo recinto hemos bendecido, para hacerle ver nuestras maravillas.[4] 

De conclusie van Miguel Asín is dat Dante – en zijn bewijs is overtuigend – deze Fotuhat van Ibn Arabi moet gekend en gelezen hebben en dat hij de structuur – de verzen zijn natuurlijk de woorden van Dante – van zijn Commedia moet hebben afgestemd op de verhalen over de pelgrimstocht van Mohammed.

We komen hier nog bij een volgende gelegenheid op terug, want deze vaststelling geeft ons de mogelijkheid te vertellen waarom Dante zijn werk aan zijn Vita Nova ineens heeft afgebroken.

Ik voeg er hier nu aan toe dat  Antonio Coen in zijn ‘Dante et le contenu initiatique de la Vita Nuova’, (Jean Vitiano Editeur, MCMLVIII) dit niet vermelde. Ik durf schrijven dat het, wat het werk van Dante betreft, een vondst is van mij.

[1] Dante y el islam, pag 5

[2] Miguel Asín Palacios: ‘Dante y el Islam’ Urgoiti editores, 2007.

[3] De mohammedaanse tijdrekening begint op 15 juli 622, de IIde hegira is onze IXde eeuw.

[4] Geloofd weze Hij die zijn dienaar in de nacht heeft laten reizen van de heilige tempel (deze van Mekka) naar de verre tempel ( van Jerusalem), wiens verhaal we gezegend hebben om ons deze wonderen te hebben laten zien.

08-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Halfnegen: gelaarsd en gespoord ben ik klaar om mijn werkdag te beginnen. Ik vraag me af hoe de dag zich openplooien zal want ik zit nog altijd met het boek van Thomas Hertog in mijn hoofd.

Ik weet nu dat Stephen Hawking  ‘altijd dol is geweest op gedachte-experimenten, ook al had hij de filosofie afgezworen  toch hield hij ervan te experimenteren met grote filosofische vragen… Hoe wij als ‘waarnemers in het kosmisch verhaal passen. (pagina 58)’.

Dit is zo iets waar ik aan lijd, aan gedachte-experimenten in de omgeving van het ontstaan van het Universum en waarvoor ik het wetenschappelijk aspect graag over het hoofd zie.

Ik denk echter dat het antwoord hierop gezocht moet worden in de gedachtesfeer, eerder dan in domein van de wetenschap. En als ik dan hoor dat ‘onze priester-astronoom, Georges Lemaître, bedacht dat het heelal een begin moet hebben gehad in wat hij een oeratoom noemde’(pag. 62) dan vermoed ik sterk dat Lemaître, meer aan God heeft gedacht dan aan zijn oeratoom, maar het woord God wordt niet gebruikt in de wereld van de Wetenschap.

Dit wou ik nog kwijt vanmorgen ten titel van inleiding en ook omdat het me in de nacht heeft bezig gehouden dat het maar logisch is dat een man zoals Hawking die hierover een leven lang – en welk leven – heeft nagedacht, nu en dan in eenzelfde omgeving is uitgekomen, heeft hij de naam van God niet gebruikt, maar een ander woord dat Hem verving, het woord zal toch op zijn ‘lippen’ gelegen hebben.

In feite, het gebruik van het woord God  is verboden geraakt, de Bijbel en het Christendom hebben ervoor gezorgd.

Ik ben eens te meer ver afgedwaald, te ver als ik denk dat ik, terwijl ik bezig was met het ‘oeratoom’ van Lemaître, plots dacht aan mijn dagen in San Juan-Alicante, hoog op een rots gezeten met de zee onder mij, een notaboekje in de hand en dat de woorden kwamen, gedicht na gedicht, de brute vorm ervan maar de inhoud was er, ik hoefde later enkel nog wat bij te schaven.

Dit ook waren grote tijden, van gedachten als van lucht en licht en oneindigheid, elementen die zich ankerden in mijn woorden.

Ik, tijdloos jong, drijvend op een stil geluk daar te zijn en me nu te voelen in mijn herinneren:  de smaak van zout op mijn lippen, de wind in mijn haren, als had ik vleugels, licht, zwevend, gevangen in een stil geluk dat nu, jaren later nog steeds als een echo aanwezig is. Ik had haar toen nog en zij was dat stil geluk.

Hoewel die plaats op die rots onbereikbaar geworden is, ben ik er nog, zit ik er nog, schrijf ik er nog, woorden die wegdrijven met de wind en neervallen op de golven, ze aanspoelen zullen klotsend tegen de rotsen, waterdroppels tot op mijn voeten.

Ik er in gedachten ben – ver van Hertog en Lemaître - en er blijven kan zo lang ik het wil en in mij opnemen terug het stil geluk van toen, van toen tot in der eeuwigheid van het ‘erzijn’. Er geen beletsel is, integendeel.

Dit alles gebeurt dan als ik ‘gelaarsd en gespoord’ ga neerzitten voor mijn scherm en de woorden binnenkomen die beelden zijn die herinneringen zijn, die gevoelens zijn waaraan ik niet kan weerstaan omdat gevoelens beelden zijn, luchten van oneindigheid  die zich openen voor mij, met de meeuwen erover en een eenzame blauwe reiger in het water onder mij, zoals hij er was de dagen dat ik was.

Waar is hij vandaag gebleven, de golven leeg van hem en leeg van mij de plaatsen waar ik zat.

07-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Na een herfst, een winter en met de lente voor de deur is de holte die geslagen werd grotendeels gedicht en opgevuld. Er is stilaan een nieuwe grondlaag gekomen in mijn leven, een laag van mos op plaatsen, van heide op andere, en van een beginnend bos in schakeringen van groei en kleur.  Er is geen minuut leegte meer, geen doelloos neerliggen, geen angstvallig vooruitkijken, alles heeft zich geschikt en geordend tot een volheid van zijn met tal van variaties die zich aanvullen en zich bestendigen in mij.

Het gaat van kleine zaken zoals de meesjes in de tuin, de groei van enkele pitten in vruchtbare aarde en van de orchidee in een hoek van de kamer, onderlijnd ten volle met de muziek van ‘Klara’, van ‘Classica’ of ‘Mezzo’, met de bezoeken of telefoons nu en dan op de gepaste ogenblikken  van de kinderen, van de buren, van de vrienden, van diegenen die me helpen met hun zorg voor mij. En boven dit alles, breed uitgestreken mijn zorg voor de woorden die ik schrijf vroeg in de morgen of zoals gisteren laat in de avond.

Heeft er zich nu aan toegevoegd Thomas Hertog zoals ik hem ontmoet in zijn boek ‘Het ontstaan van de tijd’ en, ik weet nu dat ik er het boek zou moeten aan toevoegen van de grootste der Belgen, Georges Lemaître, zijn ‘L’hypothèse de l’atome primitif.’

Dit alles, opgevuld met de vele herinneringen is mijn geestelijk  leven geworden, het lichamelijke met de ongemakken die er zijn neem ik er glimlachend bij, of wat dacht je dat ik ze ook vermelden zou?

Een  vriend - van vele gelukkige jaren met hem – verwijst me vanmorgen naar het boek van Michael Kempe: ‘De beste van alle mogelijke werelden’[1] en de recensie erover van Chams Eddine Zaougui in de Standaard der Letteren van 4 maart over het leven van Gottfried Wilhelm Leibnitz: ‘Hij die het integraalteken bedacht’,

Mijn vriend haalt er de essentie uit en schrijft:

‘Zijn levenslange overtuiging was dat God de best mogelijke wereld had geschapen. Een wereld waarin de mensen vrij zijn en waarin natuurwetten bestaan. Als een kleine god staat iedere mens elke dag voor een uitdaging om te kiezen uit vele mogelijkheden die werkelijkheid moet worden.’

Ik ben amper 60 pagina’s ver in het boek van Hertog, ik weet niet hoe zijn eindbesluit, als er een is, er zal uit komen, maar ik vrees dat het niet een bevestiging zal worden van wat Leibniz vooropstelt, de naam van God die er bij Leibniz achter schuilt, zal er zeker teveel aan zijn.

Maar ik ben het volledig eens met Leibniz dat dit de best ‘mogelijke’ wereld is – gezien de aard van de mens – die kon geschapen worden.

Hiermede, alles samengenomen, hebben jullie een ruime kijk op wat me bezighoudt in mijn dagen van nu. Ik had het heel wat eenvoudiger en gemakkelijker kunnen doen, maar zo ben ik, gelukkig, niet ingesteld. Want als ik de moeilijke weg opga dat is het ook omdat ik niet teveel denken zou aan de mogelijke faling van mijn versleten – denk ik, voel ik – hart.

Trouwens het loont wel de moeite je bezig te houden met Gottfried Leibniz, met Thomas Hertog en dezes band met Stephen Hawking.

Ik had me ook kunnen bezig houden met het aanbrengen van een tekening op een wit blad in het boek van Thomas Hertog maar ik zal verder gaan, hopelijk krijg ik de tijd tot het einde, met de lectuur ervan.

[1] Kempe Michael: ‘De beste van alle mogelijke werelden’, de Bezige Bij

06-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zaterdag 4 maart 11.30, ‘Stringway Classica TV’: Ik kom uit de Tweede van Mahler, overrompeld, letterlijk en figuurlijk  buiten westen, het vijfde deel ervan, de finale die ik beleef met tranen in de ogen. Het is tot en met het einde de ‘machtigste’ muziek die ik ken: koor en orkest met alt en sopraan, met vier trompetten komende van ergens uit de nokken van de zaal, met orgel op het einde.

Qua bezetting een van de  meest omvangrijke symfonieën die ik ken en hier onder de leiding van Claudio Abado de meest overtuigende dirigent, vlekkeloos, imponerend van het begin tot het einde, anderhalf uur ingewikkelde verrassende muziek die hij kent zonder partituur..

Ik lees bij Wikipedia dat Mahler over het vijfde deel het volgende schreef:

"De graven springen open en alle schepselen worstelen zich krijsend en tandenklapperend los uit de aarde. Ze komen aangemarcheerd in een geweldige stoet: bedelaars en rijken, volk en koningen, de ecclesia militans, de pausen. Bij allen dezelfde angst, want voor God is niemand rechtvaardig. Daartussen klinkt steeds weer, als uit een andere wereld, dit ‘grosse Appell’.

De symfonie eindigt met de overwinning op de dood: ‘Sterben wird ich um zu leben’.

Mahler en Abado grepen me bij de keel op de noen. Ik moet het vermelden als het hoogtepunt van mijn dag, van mijn week misschien, van mijn maand.

Hoe moet het verder vandaag, for the rest is silence?

De morgen begon nochtans met de zin van Thomas Hertog die ik gisteren aanhaalde en hier herneem:

‘Het lijkt er daarentegen op dat we zouden moeten besluiten dat het leven, ook intelligent leven, slechts een toevallige voltreffer is van een volstrekt onpersoonlijk, wiskundig rijk, en dat er verder weinig meer over te zeggen valt.

Als het een ‘toevallige voltreffer’ zou zijn hoeft er, noch een ‘waaromvraag’ noch een ‘hoevraag’ gesteld worden, het Universum is er omdat het er gekomen is, zo maar uit de lucht gevallen.

Als het zo is dan is dit de grootste ontgoocheling uit mijn leven, dat heb ik niets om naar uit te zien dan is mijn sterven niet om te leven.

Ik hoop dus dat ik andere dingen te lezen zal krijgen als ik verder kom in het boek van Thomas Hertog, dat het geen verloren zaak wordt voor mij; dat ik me niet in de vernieling lees.

Want voor mij is het Universum tot stand gekomen uit een groeiproces en wel met een hoe en een waarom, zijnde gestuwd in een wel bepaalde richting, de mens, en omwille van een bepaald doel waar we ons vragen blijven over stellen, maar er moet een reden zijn, en voor mij, zeg ik nu al, dat er niet de minste toevalligheid in het spel is. Dit geloof ik en hier zal ik met sterven: er is een lichtpunt op het einde. Zoals Mahler het wist: ‘Sterben wird ich um zu leben’.

Een sterkere zin is er niet.

05-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Om mijn geschrift van gisteren af te ronden: een Universum om er simpelweg te zijn is zinloos; het heeft enkel zin er te zijn als het gezien kan worden, besproken en beoordeeld, hiervoor is de homo sapiens er. Hij geeft zin en betekenis aan het Universum, hij staat centraal in het bestaan ervan. Het lijkt erop, vertelde Hawking aan Hertog dat het Universum er is om leven te verwekken.

Maar ik weet nog niet hoe de reis van Hertog met Hawking verder verloopt. Wel weet ik – meen ik te weten – dat het Universum erop gericht is om niet alleen leven maar ook  spiritueel leven, de homo sapiens, te verwekken en dit is pas een begin, ik denk ook nog dat het op weg is om de homo sapiens sapiens te verwekken.

Ik zal verder een deel van mijn tijd besteden aan de lectuur van ‘Het ontstaan van de tijd’, het schijnt me toe dat het een prachtig ‘geschreven’ boek moet zijn en ik denk niet me te vergissen als ik hetzelfde zeg over de inhoud ervan.

We leven dus op hoop de bevestiging te vinden voor wat we altijd hebben vooropgesteld: zonder de aanwezigheid van de mens heeft het erzijn van een Universum niet de minste zin want er zou niemand zijn om het te weten, om het te zien, om erover te oordelen.

Ik ben voorbij pagina 37 waar ik lees :

‘Het lijkt er daarentegen op dat we zouden moeten besluiten dat het leven, ook intelligent leven, slechts een toevallige voltreffer is van een volstrekt onpersoonlijk, wiskundig rijk, en dat er verder weinig meer over te zeggen valt.

Ik hoop dat dit niet de eindconclusies zijn of worden van het boek dat meer dan 300 pagina’s telt. Ik sluit dit gesprek hierover af,  ik heb er voorlopig niets méér aan toe te voegen, enkel af te wachten waar Hertog me heen voeren zal.

Maar er is iets te zeggen over boeken, ze betoveren ons. Ze ontnemen ons de vrijheid van handelen, want eens op je tafel laten ze je niet meer los. Vooral dan als het een nieuw boek is dat binnenkomt en het ligt goed in  de hand, je zet onmiddellijk met potlood je naam of handteken op het eerste blad samen met de datum en je hoopt dat het een vriend wordt die je een tijd lang vergezellen zal op de tocht die je nu ondernemen gaat, door een land dat je amper kent.

Je hoopt  het einde van de tocht heelhuids te bereiken want je weet dat het een boek is doorweven met gedachten die moeilijk te volgen zijn en je volle aandacht eisen zullen. De  jaren die je telt en wat je nog te doen meent te hebben zullen je vertragen in je opzet.

Je hebt zelfs geen enkele zekerheid dat je het einde bereiken zult, eigenlijk schrikt het je af, maar je bent begonnen en je waart geboeid door wat je te lezen kreeg. Je leerde heel wat al, teveel om er iets meer over te zeggen dan wat je reeds zegde.

Je hoort er verder wel meer over.

04-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De tijd die er niet was vóór de Big Bang of, ‘de dag van de Big Bang zonder gisteren’, zoals Thomas Hertog[1] het verwoordt als hoofdstuk in zijn boek: ‘Het ontstaan van de tijd’.

Ik heb dit hoofdstuk nog niet volledig gelezen maar ik vermoed niet dat Hertog zeggen zou wat ik zeg dat die dag er wel: hij was er in potentie, hij hing in de lucht, in de lucht die er nog niet was.

Dit is trouwens wat ik altijd erover heb gedacht en nu meer dan ooit. Het Universum is er ‘altijd’ geweest ‘in potentie’ en, uiteindelijk, welk verschil maakt het uit, er zijn in potentie of er zijn reëel.

Mijn blog ook is er al in potentie, was er gisteren al in potentie, want ik bezat gisteren al het boek van Hertog in potentie en ontving het vanmorgen, 2 maart, en ik had het nodig om mijn blog van 3 maart te schrijven.

Ik stel me de vraag welk verschil er is tussen iets dat er is in potentie en iets dat er is in werkelijkheid of, en hier gaat het om, kan er iets zijn dat er is dat er niet voorheen was in potentie? Ikzelf was er in potentie zoals ik nu ben en daarom ben ik er nu zoals ik er was in potentie.

Ik zal de vraag niet stellen aan Thomas Hertog, omdat er geen wetenschappelijke basis voor is, en hij als wetenschapper, als kosmoloog, niet anders kan dan de wereld van het potentiële te negeren, de vrijheid die ik me neem, kan hij niet nemen, en terecht misschien. Maar niets belet mij als denker te zeggen dat het potentiële altijd de realiteit ervan voorafgaat, ‘voorafgaan’  is niet het correcte woord, wel ‘het reële hangt in de lucht’.

Zo daar staan we dan, Thomas Hertog en ik, maar kunnen we het potentiële van iets wegdenken?

Mijn dag begon in grote armoede van pijnen over mijn ganse lichaam, pijnen die zich nestelden tot in mijn geest. Liesbeth, de

kinésiste kwam langs en behandelde lang mijn rug. Ik zegde haar dat het beter ging maar dat het pas goed zou gaan als ik neerzat om te schrijven. Het was opdat ogenblik dat het boek werd binnengebracht en dat ik wist ’in potentie’ wat ik schrijven ging.

Ikzelf wist het wel nog niet echter, ergens stond het al geschreven en het werd me gedicteerd of ingegeven toen ik aan het schrijven ging. Dit is het relaas ervan.

Jullie denken erover wat jullie willen, maar zo gebeurde het; misschien stond het zelfs, in potentie, gisteren al opgetekend misschien reeds een jaar geleden al; misschien zelfs op het ogenblik van de Big Bang in zijn potentiële vorm.

Dit is niet het werk van de wetenschap, van de dingen die kunnen bewezen worden, dit is het werk van de geest, de geest die ons bespeelt en die we gewillig ondergaan, een gewilligheid die ons ertoe brengt dingen te schrijven die wetenschappelijk onzin lijken: onzin het feit dat al wat is een potentieel begin kende.

Aan jullie om erover te oordelen.

[1] Hertog Thomas: ‘Het ontstaan van de tijd, mijn reis met Stephen Hawking voorbij de oerknal' Uitgeverij Lannoo, 2023.

03-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe schrijf ik soms zodat mijn woorden zich verstrengelen tot hiërogliefen op een obelisk, moeilijk uiteen haalbaar, vervreemd in hun  eigenheid van woord. Je tekende het gisteren op innerlijk geleid door je gevoelens die verward opdoken als uit de nevels van de morgen, want het is altijd in de morgen dat het gebeurt, dat je opstaat uit de donkerte van de nacht en je je voelt als  gedwongen  te schrijven wat je nog niet gedacht hebt, en dat je nu ontmoet in wat je als een spoor in de verse sneeuw achterlaat.

Dit was van gisteren waar weinigen iets aan hadden  behalve ikzelf. Ik verklaar het niet hoe ik ertoe kwam. Wellicht was er een telefoon in de morgen die van alles betekenen kon maar misschien niet wat ik erover schreef, het was om iemand die weende om de  verlatenheid waarin ze leefde en ik haar helpen wou met woorden, meer had ik niet te geven.

Woorden zo uit het leven gegrepen al weet ik niet met zekerheid of het geen droom geweest kan zijn. Alles in deze dagen ligt in elkaar verweven: werkelijkheid die droom kan zijn en droom die we nemen als werkelijkheid.

Zo leef je nu je dagen in een oneindigheid  van mogelijkheden die je maar te nemen hebt, of ze nu standhouden of niet er is geen concurrentie op de weg die je genomen hebt. Je staat er alleen voor om te beslissen of je verder gaat zoals je begonnen bent of, verrast, je in staat bent, plots een andere weg te nemen die de realiteit in loopt, deze van ‘De Standaard’ of van Nooteboom en zijn cactushistorie.

Waar je in elk geval op wacht is iets sensationeel te vinden om over te schrijven, niet over een treinramp waar ook zelfs in Griekenland, maar liefst zoals vanmorgen om 05.45, over Mahlers, ‘Lieder eines fahrenden Gesellen’ dat je kent van de eerst noot af, niet de woorden maar wel de klanken, wat je voldoende is zo vroeg al voor de zon opkwam.

Het was alsof je plots op een heuvel stond en de wolken volgde die boven de velden dreven, het was alsof je de wind voelde in je gelaat en de stilte van het land je dromen aanwakkerde, het was alsof je ineens in jou grote dingen om te schrijven voelde klaar komen. Of wat Mahler vermag met een mens zoals jij voor je gewassen bent en ontbeten hebt. Hij opent je nieuwe dag op een beginnen dat je meent al dikwijls, al zeer dikwijls ontmoet te hebben.

Wat nog komen zal in de dag weet je niet, je verwacht ook niets, je hebt voldoende aan wat je schreef en wat je nog te schrijven hebt van nu tot morgen en de dagen erna, als die er zouden zijn.

Je wacht niet af, je neemt wat komt met beide handen en houdt het stevig vast, ingetogen.

Je weet maar nooit.

02-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een telefoon deze morgen kwam als een zwaluw en bleef zitten op mijn schouder, bleef zitten op de rand van  dat vermoeid hart van mij, een weinig meer en het kantelde naar binnen.

Uren later zit hij er nog, zwijgzaam, licht bewegend, overhangend, bijna struikelend in het tedere van het tedere dat een hart kan zijn.

Je hoopt een ogenblik dat even langer duurt:

dat hij binnen kijkt, je hoopt dat hij vallen zou en toch ook niet, en toch ook wel, hij zo zitten blijft waar hij is neergestreken en je hem daar houden wil als een roep om troost  in de morgen.

Hij droomde en toen hij wakker kwam, hij ver, achter de bomen, ergens, waar ook,  in het oosten, in het beginpunt van het leven, hij luisterde naar wat hij zag, de ogen gesloten, binnen in zijn diepste binnenste naar de stem, zacht als een dagpauwoog op een zonnebloem:

Kom ademend, naar mij
en leg je hoofd waar
het nimmer lag
op het kloppen van mijn hart
en houd het zo, momenten
van tederheid gekroond.

Verlangens: ingehouden
weemoed gestild, een meer
in de bergen dat ik ooit zag
in het morgenlicht,
dromen van een eeuwigheid
die nergens meer te vinden is.

Hoe bemin ik je om niet
te sterven meer
niet onder te gaan
in angstvalligheid.

Ik je houden wil als een zwaluw
neergestreken in de morgen.

Wat als het lente wordt?

Of, hoe het woord soms leeft in ons, verraderlijk ontroerend alsof het gisteren was en, hoe vreemd het woord zich wenden kan in lang vergeten richtingen die zich openen plots, totaal onverwacht en toch, en toch verwacht.

Zoals een stilte plots, vol met wat van Bach kon zijn of van Mahler.

01-03-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde