Ik ontkom aan niets als ik in mijn dagboeken ga bladeren.

Zo vind ik een ingekleefd artikel terug uit L’ Express van 29 juli 1983, onder de titel, ‘Univers - Les nouvelles Frontières’:

‘Jamais dans l’histoire de l’humanité, il n’y a eu autant de savants à l’écoute de l’univers. Et leurs moissons célestes nous confrontent à un cosmos vertigineux, qui aurait peut-être été programmé pour finalement produire l’homme’. 

Ik  schreef dit reeds, ik vertelde reeds, in een van mijn voorgaande blogs – alhoewel misschien geschreven met een vraagteken - dat alles erop wees dat de mens het einddoel was van de Kosmos maar dat we altijd nog een stap verder moeten want het is nog niet de mens van nu, die het eindproduct is. De mens van nu is slechts een schakel naar een homo sapiens-sapiens-sapiens,  meer en meer geest ‘wordende’ dan materie.

Ik weet dat dit een gewaagde vooropstelling is, maar het leven, zoals het zich ontrolt aan onze ogen, waarbij we dieper en dieper doordringen tot de kern van wat amper nog materie kan genoemd worden, wijst in deze richting.

En ik ga te rade bij Fritjof Capra in zijn ‘Tao of Physics’- het wordt eern lange blog terug – 

‘In atomic physics we are in fact also confronted with a problem for which no answer can be found because matter at the subatomic level does not react as we are used to. In my very poor (sic) opinion this is only because subatomic matter does not exist but should be called ‘ matter-spirit’ – naar aanleiding van het Higgs-deeltje heb ik ook zo iets reeds geschreven in mijn voorgaande blogs - or the matter of the spirit. I think that at the said level spirit becomes visible or observable. And being spirit the particle decides itself (himself) if it will be observable at all or in what form (in wave or particle). I don’t know this for sure and I surely can’t prove it but I only can guess this phenomenon by intuition. 

Deze idee was dus van 1983 af in mij aan het broeden: the matter of the spirit, of de geest die zichtbaar wordt als materie en daarenboven ‘zelf’ beslist onder welke vorm Hij of Het of Zij gezien wil worden. Ik kan dit absoluut niet, evenmin als Capra bewijzen, maar het is een logisch gevolg.

Ik heb dit altijd aldus intuïtief aangevoeld als een zekerheid is of ik het nu al neergeschreven heb of niet. Echter indien deze guess van Capra juist zou zijn dan is het ook zo dat dit particle geest, de kleinste bouwsteen is en dat alles, ook het ontstaan van het Universum, gezien moet worden met als vertrekpunt dit particle geest.

En kan ik besluiten dat, herleid tot zijn minimaalste materieel aspect de materie geest is, en verder denkend dat er in feite enkel geest is en nog verder, dat het ganse Universum één grote massa Geest is. 

Als ik dit schrijf op deze zondagmorgen - en het straks inlog - ben ik er me van bewust dat ik geen dagbladartikel schrijf, geen tekst om in om het even welke roman op te nemen. Trouwens niemand hoeft dit te lezen, je mag het gewoonweg overslaan met zijn Franse en Engelse citaten. Maar het is typerend voor de mens die ik was en gebleven ben. 

Ik weet ook dat enkel wat ik schreef overblijven zal als ik er niet meer ben.

22-09-2013, 11:45 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als hij vroeger - nu al jaren terug - onder de bomen van wat een immens bos moet geweest zijn, elke zondag, precies op hetzelfde uur, met een paar vrienden eenzelfde weg al joggend aflegde, dan wist  hij, denkend aan Teilhard de Chardin, dat dit lopen sa messe sur le monde, was.

Vandaag wandelt hij onder dezelfde bomen, langs dezelfde wegen en weet hij in het suizen van de wind, in het strakke licht van de voormiddag, in de roerloosheid van de natuur dat hij hier omringd is door de meest prangende, de meest essentiële krachten van de natuur, haar beweging naar buiten en haar beweging naar binnen: de bladeren die vergelen en de sappen die terug glijden naar de diepste wortels.

De spanning die er van uitgaat en zijn weerslag heeft op de mens die er, bewust van zijn kosmische binding, doorheen wandelt, maakt deel uit van de essentie van ons bestaan.

Hij waagt het te denken dat het dit fenomenale is dat te interpreteren is, elk op zijn manier, elk met zijn ingesteldheid, zich plaatsend, zoals hij onlangs ergens las,  entre le ciel et la terre dans une vision cosmique de la création.

Een visie die opgesomd ligt in onze eerste kathedralen, in hun structuur en hun ruimtelijke ordening of het onzichtbare verwoord door het zichtbare, in een verbondenheid met het kosmische dat onze herkomst en onze bestemming is en blijft, of het eeuwige van de onsterfelijke geest waaruit we allen zijn opgestaan, de ene meer bewust ervan dan de andere.

21-09-2013, 11:41 geschreven door Ugo d'Oorde  

Gedicht gedacht,

niet als Octavio Paz

waar beelden de ideeën zijn,

metaforen overal.

Ik niet geschreven wat ik dacht,

uit schuchterheid

mijn poëzie bedekt.

Nood hebben te bestaan,

poëet te zijn

noch min noch meer,

angstvallig woorden

bij elkaar gebracht,

een leven lang,

om nergens uit te komen.

Gedicht gedacht,

het morgenlicht gestild,

je honger,

zinnen uit de doos gehaald,

her-opgetuigd

te onvoldoende echter

te mateloos.

Gedicht gedacht,

maar niet geschreven

omdat woorden te meertalig zijn

om te begrijpen en te omvatten,

dan maar neergelegd naast mij,

in het bed of op de tafel,

onverrichterzake.

Het had gekund dat je Octavio Paz

niet zou gelezen hebben,

achtergelaten in de achtertuin

maar nu begrepen,

hij niet na te volgen

omdat te overweldigend.

Er is zoveel om te verzwijgen,

dan maar gedicht gedacht,

niet uitgebracht.

Matigheid is soms de regel.

20-09-2013, 11:38 geschreven door Ugo d'Oorde  

Niets staat vast, alleen dat de structuur van atoom, elektron, Higgs deeltje en alle andere deeltjes, en de onvoorstelbare oneindigheid van de Kosmos, dat dit alles in zijn totaliteit ‘van in elkaar verweven zijn’, onvatbaar is, niet in te denken is, niet te ontcijferen is, omdat er altijd een alles overtreffend, alles omgrijpend Element on-decodeerbaar blijven zal. 

En dit alles is te vatten in één grote massale beweging, de uiterlijke eigenschap ervan. Maar het kan niet, dat de totaliteit van de totaliteit ervan, geen alles omvattende eenheid zou kennen het Element dat leiding geeft, dat alles houdt in één hand, in één punt, één centraal alles omgrijpend punt.

Wij zijn deel én van de zichtbare Kosmos én evenzeer van de onzichtbare Kosmos, die het zijnde is en zoals dit zijnde IS, is ook het minuscuul deeltje ervan dat we zijn. We zijn zoals de Kosmos is, bewegend naar buiten en naar binnen. 

Welke zekerheid hebben we dan, dat wat binnen in onze geest gebeurt  en bestaat, het deeltje dat we bij de geboorte en erna ontleend hebben aan wat bestaat in de Geest, de Spirit van dat nimmer te begrijpen – gelukkig maar – Element in de Kosmos, afgebroken zal worden met de dood, van ons en verdwijnen zal in het Niets als dit Niets het ‘on-ontcijferbare IS.  

Dit is wat ik te zeggen heb vandaag. Een vreemd gedicht in proza opgetekend, komende uit onze immer zoekende geest die tracht de buitenste randen van ons bestaan hier op aarde af te tasten.
Meer is het niet, al hebben we de hoop  dat, als ons leven hier wordt afgebroken,  het innerlijke van ons, de geest van ons, niet zal worden opgelost, maar terug zal worden opgenomen in het ‘Ondecodeerbare’.

19-09-2013, 12:18 geschreven door Ugo d'Oorde  

En als hij buiten komt voor het eerst sinds lang, het eekhoorntje dat wegspringt voor hem, als hij naar de brievenbus gaat, hopende op een brief komende van om het even wie uit het gewelf van de dagen, duikt in zijn gedachten de allerlaatste regel op - voor mij de allerbelangrijkste - van Dante’s Paradiso: L’Amor che move il sole e l’altre stelle. En blijf ik me de vraag stellen, hoe ik het woord Amor begrijpen moet. Is het de Liefde (van God) die het Heelal in beweging houdt, of is het de innerlijke Kracht in het Universum aanwezig die alles levend en bewegend houdt?  

Binnen terug, neergelegen, wil hij deze idee van Dante gebruiken voor de woorden die gedrukt moeten worden op zijn afscheidsprentje dat bij het buitengaan door vrienden en kennissen zal worden meegenomen en misschien wel een tijdje bewaard. Een tekst waarin hij duidelijk zijn geloof in het eeuwigheidsbeginsel van de geest neerschrijven wil. In de morgen van een nieuwe dag zal hij schrijven: 

'Geboren uit de geest ben ik teruggeroepen naar de eeuwigheid van de geest, ai-je rendu à son Propriétaire l’esprit qui fut mis à ma disposition. Ik voel me er goed bij. Ik ben nu los van alle pijnen, alle zorgen. Ik ben nu terug in en vermengd met Hem, die de zon en de andere sterren in beweging houdt. Maar wie die “Hem” is kan ik niet omschrijven, wel weet ik dat Hij IS dat Hij bewegend is, dat Hij immer ende immer bewegend is, zo naar binnen als naar buiten'.

Het is maar een vluchtige idee, hij zal die nog wel wijzigen in de komende dagen, hij zal er nog wel aan denken en erin de zinnen verwerken die hij  – was het in juli of augustus ? – in enkele van zijn blogs heeft neergeschreven.

18-09-2013, 07:37 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een blog is van het ogenblik. Is het opvangen van tal van woorden die je begroeten zodra je neerzit voor je klavier, zoals een pianist  die de eerste noten gaat spelen waaruit zijn sonate groeien zal.

Waarom hij het doet, waarom hij verder reikt dan die eerste noten is van de geest in hem, in ons, is van wat in onze genen aanwezig is van de kosmos: beweging die evolutie is en evolutie maar steeds meer, steeds anders, steeds gewaagder en steeds in de richting van de waarheid die we wellicht nimmer bereiken zullen: 

Ever learning and never be able to come to the knowledge of the truth,

lees ik in de King James’Bible van 1611, (2 Timothy: 3, 7.) 

- En het is de King James’ Bible die naast mij ligt omdat Steinbeck in zijn ‘East of Eden’ me wees op het bestaan ervan. Ondertussen is Steinbeck al lang vergeten maar niet de Bijbel, die zal nog wel een tijd meegaan. Maar dit terloops. 

Wat ik echter zeggen wilde is dat het uit de zucht der bomen is boven en omheen mij, uit de aarde, uit de wolken erover en de wind die van de zee komt, uit alle, maar dan ook alle omstandigheden die van uiteenlopende aard kunnen zijn en dan ook, en niet in het minst, uit de drang, de je bezittende, blijvend aandringende drang in jou - zelfs met de pijn (nog steeds) in je rechterhand - te schrijven wat je te schrijven hebt. Je acte de présence in deze wereld, waar je eigenlijk niet veel meer met te maken hebt, noch met deze van vandaag, noch met deze van morgen. 

Wachtende elke morgen en hopende elke morgen, elk ogenblik van de dag en de nacht, op het ontwaken van je geest van voorheen.

17-09-2013, 09:46 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb mijn lichaam niet in de hand, het regeert over mij en belet me te schrijven wat ik zou wensen te schrijven maar dat niet komt. De woorden zitten verscholen achter een donkere muur. Ik kan ze niet bereiken. Ik wacht op het weinige dat komt, voldoende om te zeggen dat ik er nog ben, dat ik nog zeggingskracht heb.

De laatste dagen, en nog, overheerste me de inhoud van een boek, ook Octavio Paz liet een dichtregel na, Deze komt vooraan in zijn ‘Piedra del sol’ en wordt achteraan herhaald. Hij doet me denken aan de Leie, die me altijd respect inboezemde omwille van de vele schrijvers die er hadden gestaan, omwille van de vele schilders. Ik zat er ooit met de zoon van Saverijs die me het landschap beschreef zoals hij het schilderen wou, maar hij beperkte zich tot de paarden, de jockeys en de hoeden van de dames op de Waregemse koersen. Ik stond er praktisch elke zondagmorgen, op hetzelfde uur met een goede vriend, aan een bocht van de Leie waar we langs jogden, we keken er naar de reiger die bijna even trouw er op post was.

Maar ik moet je nog die zin van Paz die door Laurens Vancrevel als volgt werd vertaald:

‘Een loop van een rivier die slingert,

voortschrijdt, terugwijkt, overstag gaat

en immer aankomt:

een rustig voortgaan…’

En Octavio Paz:

Un caminar de rio que se curva,

avanza, retrocede, da un rodeo,

y llega siempre :

un caminar tranquilo…

Het is maandag vandaag, ik weet niet wat de dag brengen zal. Ik zou een veertigtal gedichten willen bundelen, maar slaag ik er in, vandaag of morgen?

16-09-2013, 06:27 geschreven door Ugo d'Oorde