En dan, wat zijn boek betreft, is er wat Rupert Sheldrake schoorvoetend waagt voorop te stellen
 - hoewel Sheldrake bekent deze idee niet te propageren - als zou het heden vanuit de toekomst 
worden beïnvloed.

Hij kan ermee akkoord gaan, want hij heeft meer en meer het gevoel dat, zoals een verloren graankorrel tussen de stenen plots is gaan ontkiemen, het boek hem zijn wil oplegt. Dat het in potentie al bestaat, zoals hemel en aarde in potentie bestonden op het einde van de ‘zesde dag’, maar nog niet geschreven of nog niet voltooid.

Hij kan zonder schroom verhalen dat het boek hem een ritme wil opleggen dat even hoog ligt dan de duizend woorden die Anthony Burgess, zoals hij eens las, elke morgen schreef voor hij neerzat aan de ontbijttafel. Maar dit geeft een probleem want het is een ritme dat te hoog ligt voor zijn jaren.

Zelfs al heeft hij het gevoel vele gegevens en impressies in hem opgestapeld te weten, en wel zo dat hij deze niet meer intomen kan, dat ze uitpuilen en dat hij het uitzwerven ervan, over het grasveld, over de bomen, over de huizen van het dorp, over de maagdelijke bladen papier, niet meer tegenhouden kan.

En toch zal hij geen notaboekje aanleggen met de structuur erin van wat hij zeggen wil, zeker niet zoals de grote Mulisch het heeft gedaan voor het schrijven van zijn ‘Ontdekking van de Hemel’; hij zal evenmin een doos gaan openen met brieven erin en een andere met foto’s, beide uit een ver verleden, zoals Serge Doubrovsky[1]. Neen, hij zal zich laten overvallen door het woord en het nemen zoals het komt, met flash backs naar dingen die waren of hadden kunnen zijn en met zaken zoals deze morgen, heet van de naald.

De gang van zaken in zijn leven is niet uitsluitend afhankelijk van hem zelf - hoe groot is onze vrijheid van handelen wel? Het is hij niet alleen die beslissen zal over elke wending die zijn verhaal neemt of zou kunnen nemen. Het zal, zoals Sheldrake het vermoedde, meestal vertrekken vanuit de toekomst, waar alles al geformuleerd staat, maar waar hij nog niets vanaf weet.

Vandaag zal dit zo zijn en morgen en overmorgen. Het verhaal, als er een verhaal is, zal hij volgen zoals het komt en dit is het enige dat hij nog te volbrengen heeft.

Hij ziet dus de inbreng van het omringende in de gebeurtenissen als heel belangrijk. Soms ligt het in de lijn van de verwachtingen, soms is dit totaal onverwacht. En dit laatste gebeurt maar al te vaak opdat hij hierin niet een mysterieuze interventie zou zien.

Nu, (vermeende) toevalligheden te zien als mysterieus betekent helemaal niet dat hij zich aanmelden wil als een uitverkorene. Gedachten die onverwacht opduiken overkomt elk van ons, maar niet iedereen is er telkens ontvankelijk voor, ook hij niet, om in te spelen op de stootkracht, we noemen het ook inspiratie, die er van uitgaat.

Neen, er lopen geen uitverkorenen rond op aarde. Als er dan toch uitverkorenen zouden zijn dan is het hoofdzakelijk omdat ze meer dan de anderen open staan om die onzichtbare tekens die ons aanzetten tot een creatieve prestatie als een soort verplichting te interpreteren, zij die deze tekens als dusdanig aanvoelen, noemt Houellebecq[2] des artistes.

Er kan ook nimmer een uitverkoren volk zijn geweest. Als er ooit een volk is geweest dat gemeend heeft zich aldus aan te kondigen, dan berust dit op feiten die in ons derde millennium, een andere verklaring meekrijgen.

Neen, hij is zeker geen uitverkorene, als autodidact kent hij teveel de twijfelgevoelens als hij ‘s morgens gaat herlezen wat hij de avond ervoor zo goed dacht te hebben geschreven. Maar het gevoel van het geïnspireerd zijn is soms aanwezig in zijn handen onder de lamp, soms aanwezig in de muziek die de woonkamer bemeubelt en nu en dan, als zijn pen stilvalt, doordringt tot hem - lijk de flarden walsmuziek in La Valse van Ravel binnenstromen in het park telkens de deur van de balzaal opengaat – en, meent hij te weten, dat deze inspiratie herkomstig moet zijn uit zijn verwevenheid met de toekijkende kosmos, en ook uit de boeken die hij las en hem omringen in hun rekken en, dat dit alles verstrengeld ligt met zijn eigen verworvenheden en bevrucht wordt met het stuifmeel van de weemoed om het onherstelbaar voorbij zijn van zijn jeugd.
 

Als hij erin slaagt dit te verwoorden dan zal hij zich voelen als uitverkorene, zonder een uitverkorene te willen zijn of genoemd te worden.

22-09-2011, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

*

To me the most astounding fact in the universe, even more astounding than the flight of the Monarch butterfly is the power of the mind which drives my fingers as I write these words[1].

Een zin van Freeman Dyson die me blijft vervolgen als ik neerzit om te schrijven, als ik de beweging zie van mijn vingers die over de lijnen glijden, zo maar tekens nalatend die te interpreteren zijn, die komen van binnen in mij en terechtkomen bij hen die deze tekens ontcijferen.

En omwille van deze zin, die vanmorgen ineens in zijn gedachten opdook,  heeft hij ‘Infinite in all Directions’ van vele jaren terug, uit het rek gehaald en meegenomen in de wachtzaal van de dokter - hij heeft zorg om de stijgende pijn in zijn rechtervoet – waar hij, voor hij ontvangen werd, een andere prachtige passage[2] kon lezen, tevens de meest hoopvolle die hij de laatste tijd te lezen kreeg:

Mind, through the long course of biological evolution, has established itself as a moving force in our little corner of the universe. Here on this planet, the mind has infiltrated matter and has taken control’.

Hoewel hij al een belangrijke stap verder heeft gezet en gesteld dat de geest altijd de controle over de materie heeft gehad, Is hij Dyson dankbaar, de aandacht te hebben gevestigd op de intrinsieke waarde van de geest. Hij citeert zelfs Thomas Wright[3] die gezegd heeft dat:

 “The catastrophy of a world such as ours or even the total dissolution of a system of worlds, may possibly be no more to the great Author of Nature, than the most common accident of life with us”.

En Dyson gaat hier op verder. De infiltratie van de geest in al wat is, is a law of nature. Het is de geest die heerst. Zijn infiltratie zal niet gestopt worden door om het even welke catastrofe of het nu hier is op deze aarde of op een andere plaats, of het nu plaats vindt, of binnen een miljoen jaar, het is de geest die als overwinnaar overblijven zal.

En de geest is geduldig.

Mind has waited for three billion years on this planet before composing its first string quartet.

Gaat het hier verkeerd de geest zal wellicht niet meer zo lang moeten wachten. Het Universum is lijk een vruchtbare grond omheen ons, klaar om de zaden van de geest te doen zwellen, te laten openbarsten en te doen bloeien.

Hij, Ugo, wil dit hier benadrukken omdat deze woorden hem diepte geven als mens en omdat hij voelt dat de ideeën in hem, evenwijdig lopen met deze van Dyson die een geestelijke broeder is. En, een groot deel van zijn ‘bewust zijn’ met hem aanwezig is, in de band geest, die lijk de ringen om Saturnus, omheen  de aarde drijft.

En de woorden van Dyson en de woorden in hem aanwezig,  en hen beiden lijk ranken klimop omkringen, staan al sinds eeuwen geschreven op de obelisk die met zijn schaduw, niet alleen het uur van de dag aangeeft, maar vooral de doorgang van de mens hier op aarde als zijnde een volwaardig element van ‘de Geest’ die in den beginne was.

En uit die Geest, die van het Woord is, is het Universum ontstaan. En een magisch deeltje van deze Geest is ingeplant in de mens, en het is dit deeltje dat de mens voedt.

Hoe verantwoordt hij dit, hij, Ugo die zich haast om nog niet te sterven. Hoe kan hij ernaar leven?

                                                                                      *

21-09-2011, 00:57 geschreven door Ugo d'Oorde