We are truly meant to be here: is een enorm zwaarwichtige zin, is de clou, de ‘plot’ van het Universum: deze ‘we’ en deze ‘here’ slaat niet alleen op het zelfbewustzijn van de mens op de aarde, maar evenzeer op het zelfbewustzijn op alle Aarde’s –- alle plaatsen waar leven mogelijk is – verspreid over de totaliteit van de Kosmos; slaat op een kosmische gemeenschappelijke ‘WE’ en een kosmische gemeenschappelijke ‘HERE’, met deze van de mens op aarde als specimen.

De evolutie van al wat van de Kosmos is, is gericht naar dit zelfbewustzijn, naar deze self-awareness, er te zijn en te zien wat er is, zo naar buiten als naar binnen; het zich zelf zien en er vragen over te stellen.

In onze eigenheid denken we de enigen te zijn die een zelfbewustzijn bezitten. Het kan dat het zo is, zoals het kan, en wellicht is dit een grotere zekerheid, dat er op andere Aarde’s leven is dat even ver staat op het gebied van zelfbewustzijn, of in een beginfase ervan, of qua zelfbewustzijn, al veel verder staan als wij. Het kan allemaal, maar voor allen geldt de gouden regel: ‘We are truly meant to be here.

Ik besluit simpelweg dat, gezien het leven op aarde een bewust zijn heeft gegenereerd, alle leven in de kosmos, waar ook, een identieke uitkomst kent, omdat het, aldus geschreven staat in de DNA die van de Kosmos is.

De groei in de richting van meer en meer zelfbewustzijn, eigen aan het evolutie programma van de Kosmos, kan eventueel een stagnatie kennen, echter geen terugloop, geen vermindering.

Aldus zit ik weer waar ik niet dacht te zitten. Maar een idee sloeg toe als ik de zin van Davies projecteerde over het ganse Universum en dacht, dat wat geldig was voor het leven op dat onooglijk deeltje aarde ook geldig moest zijn voor het leven op alle mogelijke planeten Aarde.

Het schijnt me toe dat dit een te aanvaarden theorie is, zoals ik schreef, een theorie die zwaar van betekenis is.

En dan, om deze gedachtewereld over het zelfbewustzijn af te sluiten, wat een vriend, beeldhouwer tot in zijn ziel – zoals er anderen zijn, schilder of schrijver tot in hun ziel – die me mailde in verband met Hawking, dat deze beweerde dat er geen schepping is geweest; dat er, in feite, een soort van ‘oneindigheid in rust’ was, een oneindig klein volume met enorme dichtheid. Op een bepaald ogenblik is de ontbolstering ervan begonnen en is dit het begin geweest van het Universum, maar zegt hij, Hawking ziet dit niet als een Schepping, wel als het zich openen van het toen bestaande.

Ik kan er in komen, zoals ik me met vele zaken, wat ‘Schepping-of-niet’ betreft kan tevreden stellen. Maar één zaak duikt telkens op, van waar kwam dat ‘oneindig klein volume met enorme dichtheid’?

Want, het is hier dat alles stokt. Tenware men beweren zou dat het zo oneindig klein was dat het, het Niets was. Wat een gekheid zou zijn. Of, tenware men bedenken zou, dat het een ‘Potentie van Zijn’ was, wat te aanvaarden zou zijn, maar zelfs dan, zouden de gissingen niet weg genomen zijn, integendeel. 

25-03-2018, 07:21 geschreven door Ugo d'Oorde  

Heb mijn blog van gisteren vroeg in de morgen geschreven. Ik denk – ik voel me fris en krachtig – een ganse dag voor mij te hebben, zonder zorg om wat ik nalaten moet. Een heerlijk gevoel, en mijn elan verder te schrijven is niet stil gevallen. Ik denk dus vooruit, na mijn 'Paul Davies en de F-16’s'.

Ik heb Mozart naast mij, ben omsingeld door zijn klanken, heb mijn boeken om me heen, wat wens ik meer dan de stem te volgen die spreekt tot mij, komende van al wat is, zo van wat dichtbij is als wat is van ver afgelegen in de tijd waar ik ooit was: in Ibb of in Kawkaban (Yemen), als op de top van de Besso in Zinal (Valais). Ik ben in deze ogenblikken, waar ik zijn wil: de rijkdom die ik ken, en die jullie allen kennen, een ogenblik weg te zijn van de plaats waar je lichaam is en rond te kijken wat er te zien is in je verbeelden.

Beseffen we wel voldoende wat het betekent in gedachten te kunnen zijn op de plaatsen waar je vroeger waart? Ik, op de rotsen van San Juan aan zee gezeten, hoog in de wind, met het dagblad in de hand, de wind die met de bladen speelt en de woorden die je leest met klare stem, maar de betekenis ervan dringt niet door: je hebt voor jou en in jou, tot aan de horizon de zee, met de weidsheid van de luchten erboven, de wolken, en je weet de sterren al zie je ze niet, en dichterbij, diep onder jou, de witte lijn, de breuklijn van de golven tegen de rotsen. Je bezit dit allemaal van in je kamer, met het nieuws van 10.00 uur op de radio.

Wie of wat zijn we eigenlijk, gezien de mogelijkheden die ons gegeven zijn?

De aftakeling van mijn lichaam, duidelijk merkbaar, is een feit. Ik schrijf er nauwelijks over. Het heeft ook weinig zin want als ik vandaag schrijf wat ik voel, hoe interpreteer ik het, een jaar later, als ik er eventueel op terugvallen zou. Zo vind ik regelmatig plaatsen terug in mijn dagboeken van vroeger dat ik dit had of dat voelde, wat ik me vandaag niet meer kan inbeelden hoe het was. Wel weet ik nog, als ik val op een mooie, gave zin, wat die zin is en hoe ik hem nu beleef.

Lichaam en geest, het ene stof zijnde, het andere deel van de eeuwigheid.

Handel ik er naar? Denk ik van tijd tot tijd aan de zes laatste woorden van het boek van Paul Davies: ‘We are truly meant to be here’?

Denk ik eraan dat hij 232 pagina’s nodig heeft gehad, om te komen tot deze zes woorden; denk ik eraan dat het Universum miljarden jaren nodig heeft gehad opdat er ooit een Paul Davies komen zou die deze zes woorden zou optekenen; en dat ik, een twintigtal jaren nodig heb gehad, om te herhalen wat Davies geschreven heeft en, dan nog, wie weet door wie hij geïnspireerd werd om uiteindelijk aan zijn boek te beginnen.

Zo ligt alles onherroepelijk in alles verweven, kun je er geen spie uit weg nemen die los zou staan van de rest, neen, de spie fungeert als hologram van het geheel, van al wat is, als van wat nog komen zal.

‘We are truly meant to be here’!

24-03-2018, 06:44 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is schrijvend over Stephen Hawking dat ik dacht aan Paul Davies en zijn boek, ‘The Mind of God’ [1] van 1992. Het waren de jaren dat het onderwerp God door mij gezien werd als het enige waarover het waard was, als vrijgevochtene, te schrijven. En ik weet dat Davies een grote indruk had gemaakt op mij en dat, als ik denk aan wat ik de laatste jaren als filosofisch-religieuze blogs geschreven heb, heel wat, Davies als bron had.

Davies was al ver weg als ik aan mijn blogs begon, alles scheen rechtstreeks uit mij op te borrelen, maar als ik nu zijn werk in de hand neem en doorblader, lettend op wat ik onderlijnd heb, dan vind ik heel wat terug van wat ik de laatste jaren heb verkondigd. Zo, onder heel wat meer, de laatste zin uit zijn ‘Mind of God’ waar Davies besluit:

‘Through conscious beings the universe has generated self-awareness. This can be no trivial detail, no minor byproduct of mindless, purposeless forces. We are truly meant to be here.’

Of, het Universum is er omdat (de geest in) de mens nodig was er te zijn. En dit geeft ons een enorme verantwoordelijkheid.

Ik heb een vriend, dan toch een vriend in de geest, die blijft wandelen in de geschiedenis van de Bijbel die hij linkt aan deze met de volkeren die er waren ten tijde van de Bijbel. Zijn blogs[2] zijn er het resultaat van. Ik riskeer hem te volgen in mijn onderwerpen, ik riskeer te vergaan in – en te vervelen – met mijn blogs over God en wie deze zou kunnen zijn, en wie wij zijn en hoe we moeten zijn. Ik weet dit en ik tracht me er tegen te verzetten, ik tracht nu en dan over iets anders te schrijven maar altijd, eens ik neerzit om te beginnen aan mijn blog, daagt het kosmische op; heb ik een beeld van de luchten over mij en ben ik sterk geneigd me te laten gaan en op te stijgen, om al wat aards is te verlaten.

Het is sterker dan mezelf, en waarom?

Omdat ik op een leeftijd gekomen ben dat ik van de aarde en het gebeuren op aarde niets meer hoef te leren en ik het van op afstand zie met, omdat ik me machteloos voel en met een zekere gelatenheid mijn angsten verberg, zie hoe de linkse krachten in de maatschappij dingende naar macht, geen oog hebben voor de infiltratie van on-westerse ideeën; in feite zich in een machtspositie vasthaken en dus geen oog hebben voor het gevaar dat onze beschaving voor het ogenblik loopt.

Ik wou dan ook iets kwijt over het F-16-dossier. Onze piloten, jonge mannen zoals ik het zien kan, want het zijn zij die er in zitten, kunnen nog verder met de oude, die zijn nog enkele jaren goed, eerst nog zes, dan nog vijf en zo verder, nog één. Ze zullen het dus ooit moeten stellen met hoogst gevoelige straaljagers die langzaam aan aftakelen zijn. Pas als de F-16’s na zes jaar afgeschreven zijn komen er nieuwe.

Heeft Crombez, heeft de klokkenluider hier aan gedacht, of alleen aan het genoegen dat hij kende de regering terecht te wijzen? Denken de verkozenen – de artiesten die ze zijn – denken ze aan het gevaar dat de piloot in het vliegtuig loopt? Nooit. Waaraan de leiding – de reactie van links kennende – wel heeft gedacht en met reden, want het zijn niet de volksvertegenwoordigers die er mee vliegen, het zijn hun piloten, hun zonen.

Trouwens, zetten onze ‘wijze’ vertegenwoordigers hun wagens, die gemakkelijk nog zes jaren mee kunnen als ze de vraag zouden stellen aan de makers ervan, zetten ze die niet aan de kant na drie of vier jaar?

[1] Paul Davies: ‘The Mind of God, the scientific basis for a rational world’, a Touchstone Book, published by Simon & Schuster, 1992.

[2] http://www.bloggen.be/robertdetelder/

23-03-2018, 06:44 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik keer nog even terug bij Stephen Hawking, over die passage uit zijn ‘A Brief History of Time’ die ik me niet meer precies herinneren kon. Een lieve dame, Marie-Christine, de eerste vrouwelijke assistente tewerkgesteld in het agentschap Gent van de NBB, een lezeres van mijn blogs, meestal van het allereerste uur van de dag, verwees me, en ik maakte er gebruik van, naar

http://brothersjudd.com/index.cfm/fuseaction/reviews.detail/book_id/587/Brief%20Histor.htm 

Hawking vertelt hierin over wat hem overkwam naar aanleiding van een conferentie over kosmologie georganiseerd door de Pontifical Academy of Science in het Vaticaan op 3 oktober 1981.

Op het einde van de conferentie werden de deelnemers in audiëntie ontvangen door de Paus. Deze wees hen erop dat het goed was de evolutie van de Kosmos na de Big Bang te bestuderen, maar over de Big Bang zelf hoefde verder niet gezocht te worden want het was het moment van de Schepping en dit was het werk van God.

En Hawking:

‘I was glad then that he did not know the subject of the talk I had just given at the conference – the possibility that space-time was finite but had no boundary, which means that it had no beginning, no moment of Creation. I had no desire to share the fate of Galileo, with whom I feel a strong sense of identity, partly because of the coincidence of having been born exactly 300 years after his death.’

Ik kan me niet indenken wat het betekent: ‘a space-time that finite is ( beperkt, eindig is) and has no boundary, grenzeloos is dus, om daar dan uit af te leiden, dat het Universum geen begin heeft gekend.

Ik neem het dus over onder voorbehoud omdat ik denk dat Hawking als wetenschapper, niet anders kon dan in zijn toespraken te twijfelen over het begin van het Universum – hij is of was niet de enige – en zeker af te wijken van de hoofdidee dat God de Schepper was van hemel en aarde.

Echter als hij dan zegt dat gezocht wordt naar ‘a unified theory, one that will reconcile large scale cosmology with particle physica, om dan het punt te bereiken dat we kennis zullen hebben van ‘the mind of God’. Dan kom ik tot wat ik in mijn vorige blog vooropstelde dat God als begin van het Universum in zijn hoofd hangen bleef en hij er zich niet kon van losmaken.

In elk geval, kennis verwerven van ‘the mind of God’ is een zware uitspraak, het is weten hoe de minimale deeltjes van het Universum zich gedragen zullen.

Het http:// document bevat ook een deel van de toespraak die de Paus hield voor de deelnemers aan de conferentie. Een heel merkwaardige toespraak waarin de Paus het standpunt van de Kerk toelichtte.

Zijn betoog kwam er op neer dat de kosmogonie handelt over de oorsprong van het universum niet om er ons een wetenschappelijk bewijs van te geven, maar om de correcte betrekking van de mens met God en met het Universum te bepalen. Het Heilige Schrift wenst ons te leren dat de wereld geschapen was door God en om ons deze waarheid aan te leren drukt het zich uit in termen die gebruikelijk waren in de tijd van de schrijver ervan. Elke andere leer over de oorsprong en de evolutie van het Universum is strijdig met de intentie van de Bijbel, die er niet op uit is te leren hoe de hemel gemaakt is, maar om te weten hoe men in de hemel komt.

Ik heb weinig toe te voegen aan de woorden van de Paus, een wijs man die uitverkoren werd. Of hij er de God van Spinoza en van deze die ook ik aankleef mee bedoelt betwijfel ik.

Aan jou om er over te oordelen.

22-03-2018, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wie het in zijn hoofd haalt, na 23.00 uur te luisteren naar Klara, loopt very often het risico, terecht te komen in de wereld van de experimentele muziek, die eerder kakofonisch dan klassiek overkomt. Nu, kakofonische schilderkunst kun je nog bekijken, even blijven bij stilstaan of eraan voorbijgaan, muziek echter, als je niet onmiddellijk van zender wilt veranderen, ondergaat je, brengt je in de war omdat er niets te begrijpen valt, jij een totale leek zijnde op dat gebied.

Ik hoor soms zeggen dat heel wat van mijn teksten moeilijk toegankelijk zijn; zo maar niet zonder al te veel inspanning begrepen kunnen worden; dat deze dus ook voor hen kakofonisch overkomen en ik dus geen klagen mag hebben over de muziek van na 23.00 uur op Klara.

Het is dus aan Klara en het is aan mij om hier iets aan te veranderen; om het melodieuze in mijn teksten te laten overheersen, om mijn lezers achter te laten met een blij gevoel en niet met een gedachte wat gebazel staat er nu.

En het is correct, als je wilt dat je gelezen wordt is het niet voor jezelf dat je moet schrijven, maar voor je lezer wil je geapprecieerd worden. Een vaste stelregel die ik nochtans durf verwaarlozen. Waarom dit is, waarom ik zo ben?

Ik vertrek van uit een vaag idee, zelfs een idee dat er geen is maar dat er een worden moet. En de angel ligt hier, in vele gevallen kom ik al schrijvend terecht waar ik nog nooit ben geweest en doe ik voor mezelf ontdekkingen die ik tracht zo helder mogelijk uit te werken, het nieuwe erin te beklemtonen om in de eerste plaats mezelf te overtuigen van de waarde ervan. Soms slaag ik er in en dan is er geen vuiltje aan de lucht, soms niet helemaal maar ik wens het toch te bewaren en het door te geven in de hoop dat het iemand anders vatten zou en in een zekere zin uitklaren.

Als ik dus gevoileerd op duik, kan het dat de voile er even zeer is voor mij als voor mijn lezer. Het is telkens een foto die ik neem uit twintig minuten tot een uur van mijn dag. Het gebeurt dus heel vlug en, eens de lengte, uitgedrukt in woorden, meen ik mijn doel bereikt te hebben.

Soms loopt het uit zoals gisteren – het had nog verder kunnen uitlopen – soms kom ik er amper toe, maar mijn geschrift moet af, het liefst voor het ontbijt, opdat van dan af mijn dag normaal zou kunnen verlopen. Eens het geschreven staat heeft mijn dag gebracht wat ik er van verwachtte. Het overige is een bonus, maar het gebeurt zelden dat ik er een in meer schrijf voor de volgende dag, neen ik wacht altijd, stoïsch, op wat de dag van morgen me brengen zal. Vandaag was het, het kakofonische in de muziek, van wat het morgen wordt heb ik nog niet het minste benul.

Ik reken, zoals Dante op de Muze. Er zijn weinig dagen dat ze me teleurstelt, ze is mijn goede moeder.

PS.

De zon stond van morgen op in het precieze oosten. Het punt dat ze gisteren om 17.15 bereikte of, het punt waarop de dag even lang is als de nacht. Ze is er dus al voorbij dankzij het schuiven van de aarde. Ze is thans op weg naar haar verste oostelijk punt, de aarde een voorbeeld van regelmaat zijnde. Of de aarde dit altijd geweest is gelooft de Bijbel niet, want lezen we, eens stond de zon een ganse dag stil, samen met de maan. Het was de dag dat Josuah’s leger streed tegen de Amorieten, de dag dat er meer Amorieten sneuvelden in een regen van brandende stenen, dan door het zwaard van de Israëlieten. Dit staat opgetekend in het boek van Josuah: 10, 11-14, de versregels die centraal staan - omwille van de regen van meteorieten - in het werk van Dr. Immanuel Velikovsky.

21-03-2018, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat ik weet van de Ugo in mij: hij is een arme man. Hij kan enkel schrijven over ‘zijn’ doen en laten, ‘zijn’ bevindingen, ‘zijn’ ontdekkingen - als het ontdekkingen zouden zijn - maar niet over deze van een andere man of vrouw. Hij zit vastgeroest in zich zelf en geraakt er niet los van; hij kan zich niet eens inbeelden, een totaal ander iemand te zijn. Dit is wat hem, wat me ontbreekt.

Ik ben te vol van mezelf zo dat ik enkel toegang krijg tot dit volle in mij, meer zelfs, nooit de gelegenheid ken om eens uit te zwerven in een ander leven, in een ander bestaan dan wie ik, op weinig na, bijna een eeuw lang al ben. Als ik, aan wat ik de laatste dagen geschreven heb, denk, dan ben Ik wie ik ben, nimmer, wie ik niet ben; dan ben ik waar ik ben, nimmer waar ik niet ben.

En toch, al dagen loop ik rond met de idee over een tocht in de bergen, een tocht die ik vroeger deed met Robert en Gustave, maar ik vind niet het elan om het te doen, om mijn rugzak klaar te maken, afscheid te nemen en met hen op stap te gaan.

Maar ook dan, een dag in laat augustus, zal zijn wat al geweest is, en niet het verhaal van iemand, totaal anders, naar een bergtop die hij niet kent, op een plaats waar hij nooit was.

Een Koestler zijn, een Hemingway: ‘an old man’ te zijn die een vis aan de haak heeft, zo groot als de boot waarin hij zit, een vis die hij vastbindt aan zijn boot; die aangevallen wordt door de haaien en, na dagen binnen vaart in de haven waar de jongen hem vindt, met van de vis nog enkel het geraamte dat overbleef. Maar een dergelijk verhaal is me niet gegeven, al heb ik ooit wel een poging gedaan, maar dan ging het om een verhaal voor kinderen.

Misschien moet ik trachten, een brief te schrijven aan een geliefde die ik verlaten heb om met vrienden een tocht te maken naar een bergtop, ergens in een ver land waar zij nog niet geweest is.

Een brief aan een geliefde die je node hebt achtergelaten en nu wacht op jou en die je gezegd heeft, toen je haar verliet, dat ze wist dat je klimmen ging, dat ze wist dat je het niet laten kon, maar dat zij ook jou niet laten kon, en, had ze nog gezegd als je dan toch gaat klimmen, wees voorzichtig, en kom terug tot mij, weet dat ik je even nodig heb als jij de bergen nodig hebt, meer zelfs.

En hij vertelt haar, in zijn brief, hoe hij, met Robert en Gustave, na een tocht van uren de cabane heeft bereikt en in de avond, hij zich afgezonderd heeft om haar te schrijven. Haar te zeggen hoe lief hij haar had en dat ze daar aanwezig was, aan de andere kant van de tafel waar hij zat, haar gezicht verlicht door het kaarslicht op de tafel tussen hen. En hij meende dat hij haar raken kon zoals ze daar zat, haar vochtige lippen raken kon, haar mond om te kussen, en haar blik die hem doorboorde.

Hoe duidelijk hij haar zag terwijl hij schreef over hoe de tocht naar de cabane was geweest, van in de vroege morgen als hij de kamer had verlaten, de rugzak had opgenomen en buiten was gekomen in het eerste vale licht en de frisheid, de versheid van de lucht hem overviel en hij dacht aan haar en aan het warme bed onder de lakens waar ze nu was, naakt, uitgestrekt, de ogen dicht met de leegte die hij liet naast haar.

Hij wist zo goed hoe het was als hij bij haar lag in de morgen, even naakt, en haar lichaam voelde tegen hem aan en hij haar raken kon, haar betasten kon, zijn hand glijdend over haar rug, naar haar dijen toe en zij zich omkeren zou en zij zich vastkleven zou aan hem en hij haar houden zou zoals hij haar nimmer gehouden had omdat het nu in zijn gedachten was dat hij haar hield.

En nu, terugdenkend aan de weg die ze zo vroeg in de morgen hadden afgelegd, eens aangekomen in ‘la plaine de la Lé’, de vlakte tussen twee bergen in, die ze niet kende, maar hij zou er komen met haar en samen zouden ze de weg volgen die hij in de eerste uren van de dag had gevolgd met Robert en Gustave; een weg, eerst licht stijgend naar een kleine cabane toe op de resten van de moreen en dan verder, in de flank van de berg gedurende uren, om aan te komen waar de gletsjer eindigde, of was het waar hij begon. En dan die lange weg over de gletsjer, over die onmetelijke ijsvlakte, hij bijwijlen denkend een arend te zijn en hen zag gaan, drie stippen in de oneindigheid van sneeuw en ijs. Steeds maar stijgend en ze niet spraken tot elkaar, ieder van hen  weg in  gedachten. En hij nog steeds denkend aan haar ondanks sneeuw en ijs en het grote, helle licht, en luisterend naar het gekraak van het ijs onder de voeten, een zaligheid, zoals hij het altijd geweten had als hij er was, hij nog steeds denkend aan haar warme lichaam in het bed met de lege plaats naast haar.

Hij zou er terugkomen met haar opat zij ook dat gevoel zou kennen van de wandeling over het ijs, het gezang van het water in de kloven in het ijs, sommige heel smal andere wat breder waar ze over moesten, licht stijgend nog altijd. Hoe goed hij zich hier voelde, alsof de puurheid van de lucht en het geluid van hun stappen, een soort drug was die hen benevelde. Een lange, lange tocht was het, de rugzak heel zwaar op de schouders en ze hoger en hoger stegen, om dan het punt te bereiken waar het ijs zich ankerde in de vaste aarde, die geen aarde was maar een helling losliggende stenen waar ze over moesten, bijna op handen en voeten om zich recht te houden, de lange helling op, om moe, en hij buiten adem bijna, aan te komen in het zicht van de cabane, verrukt er te zijn en neer te zitten even alvorens binnen te gaan.

Hij kende deze tocht, hij kende deze cabane, hij was er zo dikwijls al geweest en hij wou dat zij die ook kennen zou. Daarom ook dat hij niet wachten kon het haar te zeggen en hij haar schreef, ook om zoveel andere redenen, hij haar schreef, ook omdat hij haar zeggen wou, nu hij haar zo dicht bij hem voelde dat hij haar lief had, meer lief had hier dan thuis, waarom wist hij niet,  maar ze zat daar voor hem, kijkend hoe hij schreef en wat hij schreef, de woorden volgend die hij neerzette in zijn mooiste geschrift, bladzijden ver tot hij even ophield.

Terwijl hij neerzat, alleen, in de hoek van de cabane, in een krans van licht, over zijn blad gebogen en hij haar nog heel wat zeggen wou. Ook, omdat hij niet wist wat de dag hem brengen zou, morgen bij hun vertrek en de uren erna, maar hij toch nog vastleggen wou, hic et nunc, in zijn laatste woorden, hoe zeer ze zijn geliefde was en hoe hij haar miste. En hoe hij haar missen zou, morgen als hij klimmen zou, met Robert en Gustave die ze kende en waarop ze vertrouwen moest zoals hij op hen vertrouwde. Hij aan haar denken zou als hij in de rotswand hing en niemand die het weten zou dat hij er was met haar in hem. Hij wist hoe het was, welk gevoel het hem gaf, de koord die hen aan elkaar gebonden hield, Robert hoog boven hem en Gustave onder hem vorderend naar de top toe. Hij kende dit zo goed, zoals hij haar lichaam kende, haar tederheid naar hem toe en de verlossing die ze was als hij haar hield in zijn armen om keer op keer te sterven in haar.

Hij zou de brief laten bij de ‘gardien’ van de cabane. Hij zou hem vragen deze te bewaren tot hij terugkeren zou. Je weet maar nooit had hij gezegd, zelfs al weet ik, dat er niets gebeuren zal dat niet moet gebeuren. Maar je weet maar nooit.

20-03-2018, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De blog die ik schrijven wil na het afsterven, op 14 maart, van Stephen Hawking, houdt me bezig, komt niet van de grond omdat ik zoeken blijf, tussen mijn boeken, naar zijn ‘A brief History of Time’, dat ik met zekerheid bezit maar, voorlopig, niet meer terug vind. Wat me aarzelen doet omdat ik me, een  voor mij toegankelijke bepaalde passage erin nog herinner maar niet met de preciesheid die ik er aan geven wil.

Als ik de rug van de boeken om me heen overloop, schijnt het me toe dat ze me het verwijt toesturen hen niet alfabetisch te hebben geklasseerd, en dat ze me hiervoor straffen willen en Hawking ergens hebben weggeborgen op een plaats waar ik niet aan denk dat het daar zou kunnen liggen. Drie maal al overliep ik de ruggen, driemaal zonder resultaat. Wel vond ik zijn ‘Black Holes and Baby Universes and other Essays’ dat me wel helpen kan, maar waarin die welbepaalde passage – ze had iets te maken met een audiëntie bij de paus en eraan verbonden, zijn visie op de oerknal – niet in voorkomt.

Het schijnt me nu toe, zoals bij Exodus 3, 14, dat ik nu juist die passage centraal wilde houden in wat ik over Hawking schrijven wou want, nu hij de eeuwigheid is ingegaan, zoals ik denk, als een wolk elektronen of andere deeltjes, een zwevende geest, kan ik niet aan hem voorbij, niet zo zeer als astrofysieker – dit ligt me helemaal niet - maar eerder Hawking als mens, in leven gehouden door de kracht van de geest in hem.

We zullen hem missen, zijn charismatische figuur en zijn ideeën, maar anderzijds, een bron van inspiratie wat inzet en volharding betreft.

Een zin van hem die me altijd is bijgebleven: sprekend over het ontstaan van het Universum en de vragen die het oproept, vergeleek hij zijn antwoord erop met het antwoord over de kip en het ei:

‘What agency created the universe, and what created that agency’, om er onmiddellijk aan toe te voegen: ‘maybe agency and universe existed for ever and didn’t need to be created’.

Dit vooropstellende, heeft hij er aan gedacht, dat de kip evenmin is ontstaan uit het ei, als het ei uit de kip, dat beide, niet in één klap, maar geleidelijk aan gegroeid moeten zijn naar de toestand kip en ei? Wat een wonder lijkt en ook is.

En Hawking dus, door deze vergelijking te maken, hij bewust of onbewust, in feite beweerde dat het ‘agency’ waar hij het over heeft gelijktijdig met het Universum is ontstaan, wat, als er ooit een schepping is geweest, een uiterst zonderling beeld doet ontstaan over wat IS. Want we weten genoeg dat Hawking, God in zijn gedachten had als hij dit schreef.

Aristoteles wilde niet toegeven dat het Universum een begin had gekend, want dan wachtte hem het antwoord dat het een God was geweest die het Universum geschapen had. De wetenschap, die wel, zoals Hawking, de mening is toegedaan dat het Universum een begin heeft gekend, dat het ontstaan is met een Big Bang, stelt geen verdere vragen meer, wil evenmin een duidelijk antwoord op wat de Big Bang veroorzaakte, het antwoord hierop zich onvermijdelijk situerende in de metafysica, om niet te zeggen daar waar Aristoteles het ook niet wou gaan zoeken.

Hawking lezend heb ik de indruk dat God, the maker, nooit ver weg is uit zijn gedachten. Hij houdt zich, als een halve Aristoteles: hij zegt het niet, hij fluistert het zelfs niet, maar ik denk dat hij weet dat er ergens een beginnende factor moet geweest zijn. Of hij die ziet als geïntegreerd in het universum van nu, of er los van staat, weet ik niet, maar als hij het heeft over kip en ei dan is het geïntegreerd.

Even stil staan bij Hawking is dus meer dan kijken naar de sterren, het is een zich wentelen in het bestaan ervan en het waarom en hoe van het bestaan ervan.

19-03-2018, 06:56 geschreven door Ugo d'Oorde