Ik heb, de dag van 24 december ingelogd op 23 december om 01.18, omdat ik elke verrassing vermijden wou en zekerheid wou hebben op zijn verschijnen de morgen van 24 december. Ik zeg het maar omdat er een vrees was over mij.

* 

Er is, ondanks mijn zwak hart, geen verrassing gekomen, des te beter, des te heel wat beter, want de kerstroos heeft zich geopend, zoals het ‘Kindje’ zich in de nacht ‘geopend’ heeft, zoals ik me dag aan dag openen blijf voor jullie, Kerst of geen Kerst, het maakt niets uit. 

Maar, wat ik me afvraag, blijf ik nog steeds, of het nu in de morgen is of laat op de avond, de ‘welgekomene’ nu ik blijf schrijven over wat telkens in de vlucht gegrepen wordt en geen of weinig uitstaan heeft met de aarde en haar gewone geplogenheden?

Afgaande op de weinige reacties heb ik mijn twijfels hierover maar geen zekerheid, toch blijf ik laten gaan wat me werd ingegeven, het is voor mij het beste dat ik doen kan, voor mij het meest rustgevende, het meest helpende om mijn dagen door te brengen, in welke omstandigheden ook.

Wat ik wel ondervind is dat de idee ‘Klara’ aan te laten in de nacht geen goede idee is, dat de stilte meer en voldoende mogelijkheden biedt om in te slapen. Laat het ons houden dus bij de stilte en het duistere van de  nacht, een wijsheid die ik nu heb opgedaan.

Ik open me dus op deze Kerstdag van 2022 met alle krachten zo fysieke als spirituele in mij, Ik bundel die tot een uitzonderlijke kerstroos die ik veranker in mijn woorden van vandaag en biedt ze jullie aan als het symbool van al wat ik jullie wensen wil aan innerlijke stilte en warme uitgesponnen gelukzaligheid over je dagen opdat deze gevuld zouden zijnde en geladen met een tederheid in je gedachten en een volheid in je ontmoetingen met anderen; opdat het licht dat de dagen kroont van het zuiverste licht zou zijn opdat je het in jou opnemen zou als voedsel dat je belet te vergaan in totaal nutteloze ledigheid. Ledigheid die dodend is voor de geest in ons.

Dit is dus wat ik jullie toewens, een geest die verwonderd is en blijft over wat het leven is en deze verwondering rondgestrooid in de dagen over jou.

Kerstdag is telkens meer een nieuw beginnen dan een voortzetting van wat was, de Kerk wilde het zo en laat het ‘Kind’ elk jaar opnieuw geboren worden. Wij ook willen het oude een nieuwe spetterende glans geven tot heil van wat komen moge over ons.

In deze dagen is de dood ver af, is het het leven dat glorierijk wordt gekroond met laurier en marentak en gevoed met melk en honig.

We houden het zo, we kijken naar de sterren en we stijgen op, ons mengend met het licht ervan. Zo bereiken we de eeuwigheid.

Ooit.

25-12-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het ontging me niet, het ontging  me helemaal niet dat de zon, gezien de stand van de aarde haar meest noordoostelijk punt heeft bereikt, resulterend in de kortste dagen van het jaar en dat ze nu op haar terugkeer naar het zuivere oosten is dat ze bereiken zal de dag van de lente-equinox. De Kerk heeft dit ook ingezien en stelt de geboorte van het ‘Kindje Jezus’ symbool voor deze terugkeer, dit in een wereld die nood heeft aan symbolen  die onze geest levend houden.

De vooruitzichten voor een man die elke morgen uitkijkt naar de kleuren in het oosten, zoals ik, liggen dus heel gunstig. Eraan denkend, me erin vermeiend verheft het me omdat ik inzicht heb in het kosmische van dit gebeuren en dat ik weet dat ik, hoe minimaal ik ook ben, er aldus deel van uitmaak.

Het is niet ‘niets’, het is een groot gevoelen dat me sterkt, méér nu, in mijn oude dagen dan vroeger omdat de tijd, of wat we zien als de tijd, onze vriend geworden is en niet zo zeer iets voorbij vliedend. Neen hij hangt over ons nu, ons beschermend, ons omhullend, we zijn deel ervan geworden, we zijn erin binnengedrongen in plaats van er buiten te staan.

Dit is dan het grote voordeel  van het oud-zijn na het oud-worden, een rust die over jou gekomen is, zoals het ogenblik van de kerstroos die ik zag in de tuin deze middag die zich openen gaat naar het licht, het grote moment in het leven van de kerstroos, het zich openen precies op Kerstdag.

Wees verzekerd ik houd het in het oog als een symbool voor mij dat alles op zijn tijd komt, ook ditgene wat mijzelf betreft.

Wat eigenlijk veel is en ook niet, zoals de tijd veel is en ook  niet. Mijn hunker naar nieuwigheden heeft zich gestold in wat is, en wat is heeft zich gestold in wat komt, het is een volle beweging, een lange lijn van bewegingen of beweging ontstaan uit beweging.

Je weet het ik zin op Zen, in alles wat ik doe, dan toch in wat ik schrijf. Bereik ik de perfectie?

Ik denk het niet maar wat doet het ertoe?

Maar heb je het stille gehoord in mijn woorden, het stille komende vanuit mijn diepste ik, mijn oer-ik dat is van alle tijden die er geweest zijn tot zijn binding tot in en tot met de Big Bang, zoals ik er ben zoals de kerstroos in de tuin.

Ik ook sta op het punt me te openen op wie ik in den beginne ben geweest. Zo ver heb ik willen afdalen in mij, al wist ik het niet, ik was er, ik was er.

Was ik er?

Staande op de rand van Kerstmis is het de vraag die ik me stellen blijf, dit tot mijn laatste adem. Je kunt na al wat ik al schreef van mij niet verwachten dat ik er onwankelbaar op antwoord, maar als ik er was van in den beginne dan zal ik er zijn op het einde, of zoals T.S. Eliot het schrijft – en hij was een wijs dichter – ‘in my beginning is my end.’

24-12-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Iemand die schrijft leeft al schrijvend en al wat hij schrijft heeft wellicht zijn wortels in andere, vorige geschriften, echter ik heb nog nooit geschreven dat ik ‘Klara’ ‘‘en sourdine’ aanlaat als ik slapen ga, en ik dus inslaap met de muziek van Klara aan mijn zijde of dan toch in de kamer. Ik kan het me permitteren nu ik alleen ben en ook het verwijdert de vragen die me soms, om niet te zeggen dikwijls, bestormen voor de slaap er is. De muziek werkt dus, zo denk ik toch, als een slaappil. Ik vertel dit niet zo maar, ik vertel dit om mezelf ervan te overtuigen dat het effectief zo ‘is’ en is het zo nog niet, nu het geschreven staat zal het me helpen om uit te komen zoals ik het verlang.

En het gebeurt, zoals het gebeurde - zoals zovele zaken in een dag gebeuren, minuscule en grandioze zelfs - dat je wakker wordt om kwart voor vijf in de morgen, met die oude, onvergankelijke geniale Bach, met zijn ‘Goldberg Variaties’ en dat je voor het eerst opmerkt, het mathematische van de opbouw van de noten erin en de componerende Bach, je zo vroeg al in een lichte vervoering brengt. En je opstaat, met een deken op de rug, en je ook componeren gaat om het te vertellen in woorden wat daarna je blog zal worden voor de dag die erna komen zal.

Of hoe gaat het dat dingen geschreven worden die anders nimmer het daglicht zouden zien, maar nu tevoorschijn zijn gekomen omdat je een beslissing nam die je brengt van Bach tot verder Verdi, zijn Nabucco: ‘Va pensiero’, het Slavenkoor, terwijl je aan het schrijven bent en blijft, in een wolk van muziek dat je kent dat je beleeft dat je inspireert - en je dag is nog niet begonnen – om te schrijven al wat je schrijven wou. En het bed wacht je daarna, het is nog warm en de slaap komt en je wordt wakker om acht uur dertig.

Zo nog maar eens een pakketje tijd uit je lang leven vastgeschroefd zoals het verlopen is, ongeveer tot op de naad weergegeven

Of, wat nagelaten over de ‘stiltes’ in mijn leven – een woord waarop ik, Stefan Hertmans volgend, terug zal komen een van de volgende dagen; de stiltes of de momenten waarop het kleine gebeuren gezien wordt, en het ook is, als hoogtepunt in een leven. Hoogtepunten die ook kunnen beginnen – zoals het daarna in de voormiddag gebeurde - met het in de hand nemen van een boek uit zijn rek, zo maar, op een moment in de dag en je een onderlijnde zin gaat lezen:

‘La discipline Zen exige que la moindre action soit accomplie avec une perfection absolue.’[1]

En je weet dat je de perfectie betracht hebt je leven lang en blijft betrachten, Zen of geen Zen.

[1] Akakuro Kakuzo in zijn ‘Livre du Thé’ :

23-12-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe leeg de tuin, het laatste stukje blad weggewaaid, alle tekens  van leven heen, naar waar? Regen tegen het raam, ik voel de kilte en de terugslag ervan op wat nog komen kan en ik denk dat het nog heel wat kan zijn.

Dit is dan het andere teken dit van de hoop in mij, maar weet dat dit een wankel iets is, wankel, als de laatste verwelkte  roos met nog wat kleur van rood hoog in de takken, wapperend – Meine gute Mutter: seid stolz ich trage die Fahne* – een steekspel voor het oog dat ik even volgen blijf omdat een roos een ander teken is dat de waarde heeft van iets dat leven droeg, leven dat nu met afscheid is belaagd.

Ik zal hier blijven zitten tot dit geschrift hier geschreven staat. ik zal zelfs niet weggaan in gedachten. Ik zal nog even blijven bij de roos, ik even wankel op mijn stoel voor mijn blad, de enige plaats waar ik me vol echt thuis voel, me zelfs heel goed voel als mijn woorden komen zoals ze komen van uit mijn dagen die ver achter mij liggen, met een bericht in de bus van een nichtje, Maria Sylvie, van een paar jaar jonger dan ik die ging waar mij broer is heengegaan en zovelen met hem en haar.

Hoe we samen een deel van onze jongste jaren hebben doorgebracht, het was op het einde van de oorlog, het was in de lente en de zomer, het was in de winter op het ijs en in de sneeuw en daarna met de kousenvoeten op de rand van de Leuvense stoof, kijkend naar elkaar. Welke gedachten waren er toen bij haar en, bij mij: de eerste gevoelens van een soort stille verliefdheid, lijk het trage vloeien van water uit een verborgen bron in het gras, wij naar elkander toe.

Dacht ze er nog aan toen ze sterven ging een dag in deze maand december van het jaar van ons Heer, zoals alle jaren van ons Heer toen waren?

Ik weet dat ze er moet aan gedacht hebben, niet zo maar, niet voorbijgaand maar een tijdje lang zoals ik er nu aan denk en ik haar vraag hoe ze het zich nog herinnert.

Zoveel dat we ons nog herinneren zullen van wat er was en voorbijgeschoven is zonder dat we ons rekenschap gegeven hebben hoe waardevol het wel is geweest opdat het ons vandaag nog brengen zou in een lichte staat van vervoering.

Dit naast alles wat je schreef over de leegte in de tuin, de regen tegen het raam, de verwelkte roos met nog een schijn van rood, wapperend als een wimpel.

Of hoe we leven soms: de minuten die er zijn als je schrijven gaat en je hart, of is het je bloed of je adem zich overgeeft aan het onverwoestbare dat van vroeger was.

Zo is uit de leegte aan leven in de tuin een tekst opgestaan als een grootopen zonnebloem gericht naar de sprankels licht op het regenraam. Je wou het zo zonder het te willen maar het beeld kwam naar jou toe ongevraagd en je hebt het genomen, de ogen wijd open lijk een geul nieuwe adem die je beviel van uit de eeuwen ver voor je uit.

Waar je niets vanaf wist, niet het minste van gehoord had maar toch tot jou gekomen als een gift, een geschenk uit het andere leven, dat we eens kennen zullen.

Later, als de wind zal gaan liggen en de dagen lang zullen lengen.

*Rainer Maria Rilke: ‘Die Weise von Liebe und Tod des Cornets Christophe Rilke.’  - Rembrandt Boekhandel.

22-12-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik ben even weg geweest. Even maar gezien de tijd dat ik hier al rondloop, en ben nu heelhuids – hoewel er hierover twijfel bestaat – terug. Maar laat ons aannemen dat het zo is en blijven zal zoals het al is, het weze verteld hierbij dat mijn vertrouwen hierin gematigd is. Laat ons zeggen dat er een knoop in ligt wat maar normaals is, een buitenstaander ziet het waarom zou ik het niet zien en het ondervinden aan den lijve.

Maar niets ervan wat de woorden betreft die ik hier neerzet deze morgen. Ik bedoel dan niet zo zeer de inhoud ervan maar wel de vorm en de kleur en de eigenheid van het woord als dusdanig. Ik wil hiermee duidelijk maken dat het woord niets te maken heeft met de graad van mijn ‘heelhuids-zijn’ of niet zijn. Ik zou niet graag het er nu willen bij betrekken om er nog zieker uit te komen dan ik al ben of al geweest ben.

Neen, het woord dat ik schrijf vandaag is de zuiverheid zelve, het tere ervan, het onberispelijke ervan, de rust erin die ik opzoek om me te laten meedrijven op het woord zelve, niet de betekenis in de zin ervan, die is voor andere tijden als ik er zal staan als schrijver van woorden die betekenis verwerven al naar hun optreden in de zinnen die ik neerzet.

Maar niet vandaag, niet ‘nu’ bedoel ik, want de dag moet nog beginnen. Ik weet dus helemaal niets af van wat hij inhouden zal, zodat ik dus niet weet hoe dit geschrift hier eindigen zal, als het nog ooit eindigt. En eigenlijk, er is geen einde aan wat ik te schrijven heb, ik leg soms wel even de pen op zij, maar de gang van mijn gedachten loopt door, ik heb maar te volgen en in te grijpen als het ‘stil schrijven’ niet meer vol te houden is.

Zo heb ik toch het gevoel dat er iets verkeerd is aan de woorden waarop ik me hier beroep. Weet echter dat ik ermee begonnen ben omdat ik de slaap niet vond in het huis waar niemand op me wachtte, niemand behalve het woord, het onuitgesprokene van het woord in deze ruimte hier. Ik er met dit geschrift een einde heb aan gemaakt voor een tijd, hopend althans op een tijd  langer dan een tijdje.

Zo ben ik er terug, zet ik mijn gesprek met jullie verder, is ook ‘KLARA’ er terug. Maar vooral, mijn vriend, mijn toeverlaat, vooral het woord is terug, het sacrale ervan schuilend in elk woord van de taal die ons verheft tot de volheid van het leven dat van het eeuwig ‘Zijnde’ is. Wij er deel van, wij erin opgelost tot in onze aderen.

Ik heb voldoende dagen gehad om me af te vragen of de mens, lichaam en geest zoals hij is, afgezonderd als dusdanig bestaan kon in zijn kosmische omgeving, of hij er los van stond of geïntegreerd erin als een  puzzelstukje in een puzzel-landschap. Hij is er, maar niet losstaand, hij is er geïntegreerd van kop tot teen tot in het diepste van zijn ‘Zijn’.

Hopelijk beseft hij het.

21-12-2022, 01:00 geschreven door Ugo d'Oorde