Hij dacht die morgen, het oosten banden roze wisselend met banden blauw en de bomen roerloos getekend, wakker komend.

Hij dacht die morgen - een vraag die hem al een hele tijd bezig hield - wat vang ik aan met de dagboeken die ik heb volgeschreven en nu onderaan de boekenkast uit het zicht zijn verdwenen, is het wenselijk en geraadzaam de essentie eruit boven te halen en samen te brengen in één dagboek gespreid over een periode van meer dan dertig jaar? Hierbij hopende, zelf voldoende geboeid te worden door de woorden die hij schreef, en misschien zelfs, op vele plaatsen verrast vast te stellen, dat de teksten van toen nog heel goed leesbaar zijn en in niets verouderd zijn wat hun inhoud betreft.

 Hij doet een poging, opent  er enkele, beginnende in 1978 in 1992, in 2000, in 2010 en hij beseft onmiddellijk dat de pagina’s gefilterd moeten worden, herschikt en aangepast dat het geen zin heeft terug te vallen op ideeën die toentertijd nieuw waren voor hem maar nu ver zijn voorbijgestreefd. En onvermijdelijk herwerkt zouden worden in het licht van zijn gedachtewereld op vandaag.

Hij heeft al eens een poging gedaan en vijf jaren samengebundeld maar, als hij die bundeling nu zou herwerken, dan zou de helft ervan wegvallen. En dan ook, de hamvraag, eens her-opgedist, eens geresumeerd,  wat vangt hij er mee aan. Maakt hij enige kans dat iemand zou opstaan om de ‘mijmeringen’ van een totaal onbekende, uit te geven? Hij zal er dus best aan doen vandaag de vraag ‘en suspense’, te houden voor later of, voor nimmer. 

Ondertussen werkte hij verder aan zijn manuscript. Het laatste hoofdstuk is af, het hoofdstuk er naar toe eveneens. Blijft nu nog een lunch uit te schrijven. De inspiratie van de nacht helpende zou het kunnen dat, op het ogenblik dat Maria Magdalena verschijnt voor het open graf, zijn manuscript klaar is om te verrijzen.

Je weet maar nooit.

27-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Weet je, Velikovsky, een naam die je van mij al moet gehoord hebben, tracht in dat fameuze boek van jou (Akhnaton und Oedipus) te bewijzen dat de geschiedenis van Akhnaton deze zou zijn van Œdipus, en vice versa. Hij tracht dit te bewijzen en volgens mij slaagt hij erin, ware er niet een ‘maar’. Want de geschiedenis van Akhnaton speelt zich volgens de Egyptische Chronologie af in de XIIIde eeuw voor Chr. En Sophocles schreef in de min Vde eeuw. Het schijnt me onwaarschijnlijk toe dat de overlevering bijna een millennium lang de geschiedenis van een Farao zou levend gehouden hebben, daarom is mijn antwoord op de vraag of Akhnaton Oedipus was, in eerste instantie negatief, neen, ik geloof het niet.

En Ugo ging verder: ‘Maar, de ‘maar’ is, dat Velikovsky - een man die wel het lezen waard is, al was het maar voor zijn kennis van de Bijbel - vertelt,  en Robert De Telder in zijn onlangs verschenen boek, ‘De Tijd der Tijden’ bevestigt dit, dat de tempel van Solomon rond de jaren duizend voor Christus, geplunderd werd door de Shishak van de Bijbel en, dat de buit, meegenomen naar Egypte, gedetailleerd gebeiteld werd in de muren van de tempel van Tutmosis III in Karnak. Opmerkelijk is dat de er op voorkomende voorwerpen en meubilair exact deze zijn die vermeld staan in het boek ‘2 Kronieken’ van de Bijbel.

Voor Velikovsky en De Telder bestaat er niet de minste twijfel, de Shishak van de Bijbel was niemand minder dan Tutmosis III en die moet dus een tijdgenoot geweest zijn van koning Solomon die leefde in de min Xde eeuw. Tutmosis III leefde dus in de min Xde eeuw, en dus niet in de min XVde eeuw zoals de officiële Egyptische chronologie het aangeeft. Ik ga hier niet verder op in maar het resultaat van deze gap is dat Akhnaton moet geleefd hebben, niet in de XIIIde, zoals we altijd hebben gehoord, maar wel in de VIIIste eeuw. En dat, en hier komt het, dat Sophocles wel het verhaal van Akhnaton, kan gekend hebben en, dat hij zich dus gesteund heeft op historische gronden en het heel goed mogelijk is dat zijn Œdipus, wel kan gaan over het leven van Akhnaton. En dit is het dan, meer valt er niet over te vertellen.

Maar als het is zoals ik het hier uiteenzet, dan is het een heel interessant gebeuren voor allen die zich nog gewagen aan het stuk van Sophocles. En ook de figuur van Antigone, een der grootste figuren uit de wereldliteratuur, is historisch en heeft haar dubbelgangster in Meritaten de zuster van Tutankamon. George Steiner schreef een boek over alle stukken die er over Antigone bestaan en het werd er een van meer dan 300 pagina’s. Conclusie, mijn beste Raoul, je hebt me een fantastisch cadeau gedaan met het boek dat je me hebt meegebracht uit Keulen.’

Ugo stopte, al had hij er nog heel wat kunnen aan toevoegen. En nu hij er met zoveel aandrang over gesproken had, geloofde hij dat Velikovsky het bij het rechte eind had en dat hij, Velikovsky, hiermee een formidabele ontdekking had gedaan.

‘Ja, uiterst boeiend, Ugo, zoals jij het vertelt, maar in feite wijzigt het niets aan het Œdipus stuk van Sophocles. Of het nu fictie is of een waar gebeurde geschiedenis, de tekst blijft wat hij is.’

‘Dat wel, dat wel, maar, neem bijvoorbeeld het verhaal van Assepoester, of beter, neem het stuk ‘Saint Joan’ van Bernard Shaw, stel dat de ‘Saint Joan’, de Jeanne d’Arc van Shaw gaat over een voor iedereen fictief gekozen persoon, waar niemand ooit of te nooit, zoals in het geval Œdipus, iets over gehoord heeft; stel dan dat ineens onomstootbaar bewezen wordt dat die Jeanne d’Arc van Shaw wel heeft bestaan en dat ze, zoals het in het stuk voorkomt, levend verbrand werd op de markt of op welke plaats ook in Rouen, wat denk je, zou het stuk niet totaal anders worden gespeeld/gelezen?’

Raoul keek hem aan met grote ogen: ‘Ik denk het ja, maar Œdipus is niet Jeanne d’Arc’.

‘Neen, natuurlijk niet, maar neem het geval van Œdipus, denk je niet dat we er met andere ogen zouden naar kijken, indien het stuk nog gespeeld zou worden, denk je niet dat het gezicht van Akhnaton zou opduiken in de decors hier of daar?

‘Ik denk het ja, het zou een verschil maken’.

‘

26-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Al mijn tijd gaat naar het werken aan mijn boek. Ik weet het, mijn blog lijdt er onder, ik moet maar al te dikwijls mijn toevlucht nemen tot mijn manuscript om een blog te brengen. Het zijn dus uitzonderlijke toestanden waarin ik me voor het ogenblik bevind. Vandaag echter past het me te spreken over zaken waarover ik gisteren en eergisteren niet heb willen schrijven, ik heb het niet gedaan omdat ik weet dat ik mijn woede moest indijken en dat de tijd, die ook de afstand is, me hierbij kon helpen om mijn oordeel enigszins te matigen.

Wat me stoort is duidelijk en grenst aan het krankzinnige, namelijk dat een deel van het mens-dom gedreven wordt door wat ze denken - of wat hun geleerd wordt - van hun God te zijn.

Stel je voor, dat ze denken de precepten van hun God ontvangen te hebben via een profeet, dat deze precepten te boek werden gesteld en dat hieraan in niets mag getornd worden. Het boek is wat het is, het is een heilig boek en zoals alle heilige boeken, en hier begint het, het is op vele plaatsen interpreteerbaar. Zodat gemeend wordt dat ze in dat heilig boek van hen lezen kunnen dat, naast het feit dat de vrouw minderwaardig is, wat nog geen dodelijke kwaal is, dat ze met een kind van twaalf kunnen/mogen trouwen en, dat ze als opdracht hebben zoveel mogelijk – zij die niet bidden tot die God van hen – ongelovigen te doden, hierin zijn ze onverbiddelijk, het staat er. Ze mogen zich dus omgorden liefst met een band springstoffen en ze mogen die laten ontploffen liefst waar er zoveel mogelijk ongelovigen verzameld zijn.

Ik zie hier in het westen geen roman of boek verschijnen dat geïnterpreteerd zou kunnen worden, ik zeg wel geïnterpreteerd zou kunnen worden: al was het maar dat degene die geen kennis heeft of neemt van de precepten van het boek of deze zouden aanvallen, gedood mogen worden. Hoe lang zou een dergelijk boek bij ons in de rekken staan?

Nochtans is  er een dergelijk boek, het is er officieel en het wordt geduld, vandaag wordt er hier in het westen mee gezwaaid alsof het een vaandel van God was. Kan het dan anders dat er aanhangers zijn van dat boek die zich er maar al te graag op beroepen om zich te omgorden, het liefst met een band springstoffen, tussen een menigte burgers te gaan staan, het liefst zoveel mogelijk en, zich te laten ontploffen.

Noteer hierbij dat er onder de lezers of aanhangers van het boek, naast wellicht heel wat onder hen die er afkerig tegen staan, er ook heel wat zijn die dit toejuichen of als normaal aanzien, gedekt als ze zijn door hun interpretatie van het boek, dat ik niet noemen wil. 

Zo wat we ook zeggen of hoe we ons ook opstellen of wat we ook doen, de feiten zijn er en zullen er altijd zijn. Of we er nu 400 miljoen € tegen gooien of alles laten zoals het is, het zal geen aarde aan de dijk brengen, het zal hen niet beletten in het geheim een bom in elkaar te knutselen en deze te laten ontploffen op een door hen uitgekozen plaats. Hiervoor is geen zalf voorhanden.  Het doden zit hen in de genen

Wat ik niet begrijp is het feit dat de IS strijders, hier nog geduld worden in dit land eens ze terug gekomen zijn en we nochtans niet weten waarom ze zijn teruggekeerd en met welke opdracht ze zijn teruggekomen. Het zijn nochtans IS strijders, alleen al als dusdanig zijn ze schuldig aan oorlogsmisdaden en zouden ze moeten veroordeeld worden door het gerechtshof in Den Haag.

We doen het niet, we sluiten ze zelfs om een of andere reden niet op, waarom, welke is de politiek die dit heeft beslist. Welke politiek is bereid hiervan de gevolgen te dragen in geval het zoals op 22 maart, faliekant uitvalt.

24-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe mag hij interpreteren wat hij las in een boekje met de lokkende titel: ‘Le besoin d’écrire’, van Roger Vrigny[1], de behoefte van het schrijven:

‘Mais un roman n’est pas une histoire. Il ressemble plutôt à un voyage dont on devine la destination, sans en connaître l’itinéraire. Le tout est de partir, de faire le premier pas. Celui qui donnera la cadence ou la couleur ou l’esprit du voyage’. Een roman is geen verhaal. Hij lijkt meer op een tocht waarvan men de bestemming vermoedt zonder de weg ervan te kennen. Het komt er op aan te vertrekken, de eerste stap te zetten. Deze die het ritme zal aangeven of de kleur of de geest waarin de reis gebeuren zal.

Is dit geen geruststelling voor hem, voldoende om vertrouwen te hebben in de goede afloop van wat hij op een punt, diep in zijn jaren, begonnen was zonder vooropgesteld doel of plan?

De bejaarde dame – hij is nu even oud als zij toen was - van wie hij destijds in die grote augustusmaand de chalet in de Valais had gehuurd, had hem eens gevraagd welke boeken hij wel las. Hij had haar (gelukkig) geantwoord, alle boeken behalve romans. ‘C’est bien’, had ze toen gezegd, ‘la vie est déjà assez roman comme ça’. Het leven is al roman genoeg. Ze parafraseerde misschien Céline die iets in die aard had geschreven, die het had over verhalen zoals er voldoende zijn ‘dans les alcôves, les prétoires, les commissariats’, in de slaapkamers, rechtbanken, commissariaten.

Als hij terug blikt is zijn leven, naast de daden die hij stelde of niet stelde of niet had moeten stellen, vooral in essentie een aaneenschakeling geweest van boeken waarin hij voedsel vond om geestelijk te bestaan. En hij was gelukkig als het boek of het artikel voor hem een springplank betekende naar een andere idee of een ander boek.

Zo is hij ook van het dagelijkse klein gebeuren met soms een groot gebeuren. Hij rijdt weg in de dwarrelende sneeuw die neervalt over de wereld. Hij komt in de straten van de stad waar hij zich oneindig goed voelt. Hij is binnen waar de warmte is van boeken, torenhoog opgestapeld die zien hoe hij binnenkomt, de sneeuw in zijn grijze haren maar de gedachten nog ergens bij wat hij zo-even had neergeschreven. Een boek roept hem, een zwarte kaft met gouden letters en de prachtigste titel die hij verhopen kan: ‘Belonging to the Universe, a new Thinking about God and Nature’. Met er onder de naam van Fritjof Capra en twee andere namen die hij niet kent, maar die hij niet nodig heeft te kennen om het boek te betalen aan de blonde dame die hem zal blijven bekoren, al was het maar omdat de muziek, als hij het haar vraagt – zijn ogen een fractie in die van haar - een sonate van Cimarosa was.

Hij rijdt terug naar zijn dorp. Het sneeuwen heeft opgehouden en het boek wacht naast hem. Thuis kan hij niet nalaten er even in te bladeren terwijl hij rechtstaande een glas wijn drinkt en de lunch die hij haalde opwarmt in de microgolf. Hij leest tot zijn verbazing: ‘What we find in our Bibles preceding the book of Exodus is actually a reflexion on the exodus experience, even the story of creation is told in the light of Israels great liberation.’

De idee uit Belonging to the Universe bevestigt wat hij lange tijd geleden had ontdekt, namelijk dat de Exodus centraal staat in de Bijbel en dat zonder dit gebeuren er misschien geen Bijbel en ook geen bijbels volk zou geweest zijn of zich toch niet in een zelfde mate zou geconfirmeerd hebben.

Maar was het ook geen toeval (!) dat hij dit boek deze zin ontdekte precies op het ogenblik dat hij over dit Exodus-verhaal, deze morgen aan de ontbijttafel aan het lezen was geweest?

24-03-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij schrijft in de stilte van de kamer. De bomen met de zwellende takken staan eromheen, zijn met hun verste wortels doorgedrongen tot onder het huis. Hij weet zich zitten als in hun schoot, een veilige, gewijde plaats. Hij denkt: zoals Pasternak, zoals Mahler, bereik ik aldus een dimensie in meer, ben ik deel van het kosmisch gebeuren en met mijn woorden dring ik erin binnen. Hij ondervindt nu dat het samenbrengen van gedachten een lang proces is van noteren en aanpassen. Eerst in brede lijnen, daarna uitgewerkt, uitgesponnen, hernomen en herdacht, aangevuld en geschrapt en terug hernomen. Hopende dat bereikt wordt wat hij bereiken wil en dat, wat in woorden wordt omgezet, duidelijk zal aantonen dat hij zich voortdurend heeft willen plaatsen op de ebbe- en vloedbeweging, of het zich verplaatsen van het normaal-alledaagse naar het transcendent-eeuwige en terugkerend. Het aanzwellen van de golf en de terugval ervan om terug op te klimmen met een witte rand waarover de meeuwen hangen, krijsend in de wind die de geest is.

En boeken zijn zijn leven, hij gaat ermee slapen en staat ermee op. Hij woont er binnenin tot ver voorbij de laatste zin ervan. Aldus tracht hij altijd, en zovele met hem, te puren uit hun aroma. Soms is dit heel weinig soms is dit meer, soms is dit heel veel. En het is heel-veel dat de maatstaf is, dat aantoont hoe hoog wel geklommen is, de aarde wegschuivend onder hen: een blauwe lichtende bol tegen de mysterieuze oneindigheid van het zijnde.

Het ogenblik van het schrijven is het ogenblik van de geest. Altijd tasten we af én wat van vroeger is én de betekenis ervan in het licht van deze achtergrond. Hierbij kunnen we enkel herhalen, met eventueel wat schakering in de kleur, wat anderen vóór ons al geschreven hebben en hebben ze het niet geschreven, het gedacht hebben. En dit zal altijd zo zijn en zo blijven.

Maar hoe goed het is, te schrijven op zacht papier en met een zachte pen. Eens voltooid zal het boek, met zijn naam, de tijdloosheid binnengaan en levend zijn in deze tijdloosheid; zullen bewegend zijn de ideeën die er in opgenomen werden, bewegend de gevoelens die erin ruimte zoeken, bewegend de poëzie die hij betracht heeft en zal het boek zijn van een roerloosheid zoals 

     the stillness, as a Chinese jar still / moves perpetually in its stillness. 

Maar hij ook heeft dit reeds lang begrepen, hij ook weet met Eliot dat de rust bewegen is. En het boek is meer naar binnen gegroeid dan naar buiten en hij heeft het zo gewild. Maar naar binnen of naar buiten het was steeds in de richting van het licht, de enige richting die gevolgd wordt door boom of plant, met omwegen mogelijks, maar altijd naar het licht toe.

Als hij de canadabomen ziet, of de beuken of de eiken als omfloerst met een schijn van kleur in de zwellende botten, dan is hij verwonderd vast te stellen hoe effen - alsof door handen gesnoeid - de ronding is van hun kruin. Waaruit hij besluiten kan hoe evenredig de stam zijn groeikrachten heeft verdeeld over alle takken, over alle twijgen die naar het licht zijn opgegaan.

Zo ook heeft de geest zich vastgezet in de mens en ligt de groeikracht ervan gelijkmatig verdeeld over alle mensen. Met dien verstande dat de takken en de twijgen hongeren naar de krachten in de stam, terwijl de mens nog immer de vrijheid heeft deze te volgen of te ignoreren. Hij beseft tevens dat hij ook zou moeten getuigen over de toonloosheid, die de mens omknelt. Maar we zijn hier niet om te getuigen over deze materiële wereld, maar om te getuigen over wat ons als mens verheft, niet om te getuigen over de dorheid van de woestijn maar over het vruchtbare land. Hij verwerpt dan ook elke vorm van kunst die deze dorheid benadrukken wil.

23-03-2016, 06:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik, schrijf en herschrijf mijn begin. De idee is er maar de woorden vallen niet zoals ik het zou willen, toch niet helemaal. Het is maar dat ik weet hoe belangrijk een eerste zin wel is. Heb er zelfs al een blog over geschreven, wat niet belet dat ik vandaag klem zit en keer op keer een resultaat neerzet dat me niet voldoet. Ik dacht aan wat Paul Auster zegt in zijn ‘The invention of solitude’ over de eenzaamheid van de schrijver: 

Every book is an image of solitude. It is a tangible object that one can pick up, put down, open, and close, and its words represent many months, if not many years, of one man’s solitude, so that with each word one reads in a book one might say to himself that he is confronting a particle of that solitude. 

Zo voel ik het ook, elk woord is gewogen, wordt weerhouden, soms maar voor een tijdje, om daarna te verdwijnen. De eindkeuze is dan ook het resultaat van uiteenlopende beslissingen die de schrijver neemt in eer en geweten. Maar voor het nemen van die keuze staat hij alleen, er is niemand om hem hierbij te helpen en dit voor elk woord. Zo is elk woord een fractie van de eenzaamheid van de auteur, dixit Paul Auster en hij , meer dan wie ook, kan het weten.

Schrijven, vooral van poëzie is een voortdurend herbeginnen, geen enkel woord is verworven, het is een blijvende strijd van woord versus woord tot het gedicht geschreven staat, of tot we het gedicht als geschreven zien staan. Ik stel dit vast zo niet bij anderen dan toch bij mezelf. En als ik zeg dat de eerste zin belangrijk is dan geldt dit ook voor de laatste, die een orgelpunt moet zijn.

Dit is wat ik altijd betracht voor mijn blogs en voor de teksten of gedichten die ik schrijf. Een tekst/gedicht met een wankelend slot is onvolwaardig is een poging zonder echo. De echo die hangen blijft én bij de schrijver én evengoed bij de lezer ervan.

Ik denk, maar ik kan me vergissen - het middendeel zal het uitmaken - dat ik een goed slot gevonden heb voor mijn boek. Nog niet voor mijn begin. Wat er tussenin komt is af te wachten. Maar er is dus nog heel wat werk dat me opwacht in mijn eenzaamheid als bezetene door het schrijven.

                l

22-03-2016, 08:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een fragment uit wat misschien het begin van een boek wordt.

Ugo maakte zich die morgen klaar om te vertrekken naar een dorpje waarvan hij amper de naam gehoord had, gelegen op de grens van het Pajottenland. Een uitnodiging, een telefoon op de middag – zoveel telefoons waren er niet – een stem die hij niet kende  en een uitroep: ‘Ugo, c’est moi, Michel J.’ Hij was verrast geweest, hij zag hem naast zich wandelen op en neer op het terras van de Bank tijdens de middagpauze, hij met een stuk chocolade als dessert, hij de man die Proust las en Musil las: ‘der Mann ohne Eigenschaften’, de man die een concerto van Bach neuriede, de man met het notaboekje dat hij regelmatig boven haalde om een zin te lezen die hij genoteerd had uit een of ander boek, de man van zoveel,  en nu, ineens,  opgedoken uit de mist van de jaren die er tussen lagen. De aanleiding had hij gezegd, was een recital in het kunstencentrum Rosario, gelegen in een oud klooster had hij gezegd en met Julien Libeer, de beloftevolle pianist die hij wel moest kennen. 

 Hoewel meer dan een uur rijden, had hij toegezegd, zich verheugend hem, na al die jaren weer te zien. Het verkeer er heen verliep vlotter dan verwacht en hij kwam ruim te vroeg in het dorpje aan. Hij parkeerde de wagen op de parking naast de kerk en omdat het zondag was is hij even binnen gegaan. Hij voelde hoe klein en eenzaam hij er stond en hoe verbazend de ruimte was en het groot aantal wachtende stoelen met enkel de pastoor en de koster die er in rondliepen om alles in gereedheid te brengen voor het misoffer van elf uur. Hij bleef er maar enkele minuten, zich afvragend waarom hij wel was binnen gegaan daarna kwam hij buiten terug en volgde hij de Rosario aanduiding om aan te komen waar hij zijn moest, verrast door een gedicht van Gerrit Komrui, van Luuk Gruwez en van andere poëten aangebracht in de buitenmuur ter verwelkoming. En binnen in de tuin waren er ook sprekende gedichten van Weremeus Buning en Herman De Coninck. Het licht van de late herfst lag erover als een wijding en meer nog over de verwelkte bloemenperken, en over de paden er tussen, bedekt met bladeren van plataan en catalpa die hem herinnerden aan een versregel van T.S.Eliot.

Michel had hem gevraagd te wachten, het liefst in de bibliotheek en Ugo begreep onmiddellijk waarom als hij binnen kwam als eerste genodigde, in het heiligdom van boeken: de muren eeuwen ademend en het geprevel nog van vele stemmen dat er hing – hij dacht aan een passage bij Proust – en er was ook het vuur in de open haard, de organisatie had werkelijk aan alles gedacht. Met de gedichten buiten en de afgevallen bladeren op de grond was dit een oase, gezegend door gebed en versterving, een oase van ingetogenheid en een stilte, die de stilte was van zijn hart, een cel waarin zijn lichaam paste en nog meer zijn geest, als fluweel om hem gedrapeerd en hij, denkend aan de cel waarin een Ruusbroeck, een meester Eckhardt, een Hildegard von Bingen,  gewenteld in hun God of badend in Zijn geest, moeten gezegd hebben hoe ze voelden en hoe dicht ze stonden tot het Absolute van de eeuwigheid, die nu de hunne is en de zijne worden zal.

Hij zat er neer aan de zware eiken tafel met het gastenboek open voor hem, waarin hij schreef: ‘Heb de rust en de stilte van deze plaats in mij laten bezinken opdat ik stilte en rust zou zijn eens ik deze plaats verlaten heb’. 

Het is een dergelijke ruimte die hij altijd in gedachten, bewonen wilde, er de woorden grijpend en omhelzend die oprijzen van uit de dieptes van het bestaan. Het zijn momenten in je leven die wegen trekken naar andere oorden; die bakens zijn waarnaar je je oriënteren kunt om je geestelijk te vermenigvuldigen. De dood ver af en zelfs als hij komen zou, niet zou deren, jij, los gehaakt, maar levend lijk de vlammen in de open haard en, hij dacht plots aan Stefan Hertmans die, zo schreef hij hem, aan zijn ‘ Oorlog en Terpentijn’ werkte, ergens in de Ardèche, in een kamer met enkel stoel en tafel en muren lijk deze van een cel. 

Hij sloot het gastenboek precies op het ogenblik dat Michel binnenkwam, terug met volle baard zoals hij hem had leren kennen. Ze omhelsden elkaar en er was grote warmte in hun groet. ‘Mon grand ami Ugo, tu n’as pas changé, je bent nog altijd dezelfde, geen kilo bij gekomen, terwijl ik, bezie me, herken je me nog wel?’ ‘Natuurlijk, en je baard is terug.

‘En effet, mais je suis heureux, avec ou sans barbe, de te revoir, mais toi tu as quelques années de plus que moi, n’est-ce pas?’ ‘Oui, mon cher Michel, maar het zijn jaren die dubbel doorwegen. Je bent alleen, ik dacht dat je echtgenote mee kwam?’

‘Absoluut, Paule, mijn echtgenote vervoegt ons na het recital in het restaurant hier, ze was niet geïnteresseerd in de muziek zegde ze maar het zal geweest zijn omdat ze ons de eerste momenten alleen wou laten. Maar, ik zie dat je aan het schrijven waart.’ ‘Ja, ik heb me laten verleiden en door de vlammen in de haard en door de kamer met de boeken hier en heb een woordje geschreven in het gastenboek.

‘Mag ik lezen wat?

Ugo schoof hem het gastenboek toe, dat nog openlag op de zin die hij geschreven had en Michel nam het over en las. ‘Tu es encore toujours le même, het is als de voortzetting van onze gesprekken, na de lunch tijdens de middagpauze, op het terras van de Bank in het hartje van Brussel, en je hebt begrepen dat het hier een haven van poëzie is, het is daarenboven je taal en het is zoals je bent. Dan is het toch correct wat er over jou wordt verteld in de club, dat je een boek aan het schrijven bent.’

‘Wie kan zo iets gezegd hebben?’

‘Wel het is een woord dat over jou circuleert in de club van de gepensioneerden, Jacques R. bijvoorbeeld, hij citeert nog altijd het stukje literatuur dat eens verschenen is in het tijdschrift van de Bank, voor hem ben je een ‘Morgen aan het Lago di Garda’, en ook Jean-Pierre B., de jurist met wie je nog heel wat contacten hebt, zegt het ons dat je een gemakkelijke pen hebt’.

‘Je moet ze niet geloven, Michel, ik schrijf geen boek, al zou ik wel willen, ik schrijf een blog nu en dan en zet het op het Web, waar het gelezen kan worden.’

‘Zie je wel.

‘Een boek is geen blog van 500 woorden, een boek is een werk van jaren en het schrikt me af, want er is heel wat moed toe nodig om aan het werk te gaan. Maar het is bijna elf, wordt het geen tijd voor het recital?

21-03-2016, 08:12 geschreven door Ugo d'Oorde