De hortensia’s hebben hun kleur verloren, ook hun blad, wat nog rest is de stengel met een verhakkelde bloem. Een beeld van verval, of het beeld dat de buitenwereld moet hebben van mij, oud en ten dele alsof op den dool. ik ben nimmer zo negatief geweest over mezelf dan deze dagen. Is dit een voorteken, een omen?

IK zoek tussen mijn boeken naar iets om te herlezen, maar elk boek dat ik neem en doorblader zet ik terug. Ik denk aan Elio Vitorino die met natte schoenen door de regenstraten van Milaan liep en ineens beslist zijn moeder te bezoeken in Sicilië al heeft hij amper het geld om een biljet te kopen. Ik zoek de passage op straks als het een normaal uur wordt om te lezen of om in een boek te bladeren. 

Het is van uit mijn sterk persoonlijke wereld dat deze blog vertrekt. Een wereld die normaal dicht zou moeten blijven, maar mijn blog is ook mijn dagboek geworden en als ik verder mijn blog behouden wil, ook mijn dagboek zal vervangen.

Vertrekkende van uit deze wereld wordt het een donkere dag, zelfs indien er zon zou vallen op het grasperk dat bestrooid ligt met de kleuren van de herfst, de afgevallen bladeren van de eik, en dit, zoals de vele dagen van mijn leven opgetekend zijn en nu te lezen staan in de hoop dagboeken van de ‘Economist’ die ik, zoals ik de bladeren op het gras zal moeten samen rijgen en afzetten in een hoek van de tuin, ook eens bij elkaar zal moeten brengen om ze ergens, maar waar weet ik nog niet, op een of andere plaats, mogelijks bij het oud papier af te zetten. Veel goeds is er niet uit te halen.

Ik meen natuurlijk maar voor drie kwart wat ik zeg over deze boeken, maar samen gebracht zijn ze een nog groter probleem dan de   herfstbladeren. Zelfs al zijn ze de afgevallen bladeren van mijn gedachten, ik zal er vroeg of laat een oplossing moeten voor vinden, de omvang ervan is te volumineus om ze te bewaren in een normaal hedendaags huisgezin, zoals dit ook het geval wordt voor de boeken omheen mij. Al waren het maar de rijen woordenboeken waar nu geen nood meer aan is.

Vergeef het me als ik aan het afdwalen ben, het is de herfst en de afgevallen bladeren die het me ongemakkelijk maken. Heb nochtans ooit geschreven dat de herfst mijn favoriete seizoen was, maar dat is al lang geleden. Ik zal dan een totaal andere persoon geweest zijn, iemand die ik nu niet meer ben of ken.

En laat in de namiddag, als ik Conversazione in  Sicilia opensla valt een bandje papier op de tafel en ik lees:

   

My life is light, waiting for the death wind

Like a feather on the back of my hand .    
(Uit A Song for Simeon : T.S.Eliot).

02-12-2012, 00:40 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is dan dat het mirakel van het licht zich voltrekt. De wolken zijn opengeschoven en de zon springt lijk een waterval over de wereld. Alles is nu kleur en verrukking: de ruïnes van het klooster, de lage muren langs de weg, de trosjes dwergvarens gevat en levend tussen de oude stenen, de gouden fuchsiahagen en de schittering van de zee ver beneden hen.
Ze kopen wat spijs en drank in de souvenirshop en wandelen langs de kustlijn het eiland in, de heuvel op en stijgen als hadden ze vleugels over rotsen en weiden tot de hoogste top, jong, overmoedig en vrijer dan ooit.

Boven de wereld van eilanden en water breken ze het brood. De zon brandt hun handen en wintergelaten en de wind joelt in hun haar, in hun gedachten, in hun woorden.

Dit ook is reeds herinneren als ze afdalen terug naar het vlekje wit strand, naar het turkooisgroen van het water, terwijl boven hen een leeuwerik zingend ten hemel stijgt.

Op het hagelwitte strand van Iona spoelen kleine takjes wieren aan, donkerrood, karmozijnrood, levend in de palm van zijn hand. Hij ziet hoe teer ze zijn, hoe wonderlijk van vorm en hoe de kleur als van robijnen is naar de uiteinden toe. Ondoordringbare wereld van het intense, roekeloze leven waarover zijn adem is en zijn verwachten.

Op het hagelwitte strand spoelen takjes wieren aan, tussen schelpen, rottende resten van planten en beenderen van vogels, overspoeld, weggeduwd en terug gezogen en van de oceaan is de zang erover en het licht is het licht van de eeuwigheid.

Het is maar een onooglijk strookje strand, een inham tussen de rotsen en het beginpunt van de glooiing naar de top van het eiland toe. Omheen het eiland is de breeklijn van de branding, de glanzende oceaan uit deinend tot in de grijze oneindigheid van vele eilanden, ongenaakbaar, onveranderlijk van in het begin der tijden tot het einde ervan.

Terwijl hij, onachtzaam, de kleine blaadjes wieren gladstrijkt over zijn handpalm, terwijl meeuwen wegschieten over het water en over het land. Terwijl het licht de tijdloosheid doorkruist en zij deel ervan, barrevoets in het water.

01-12-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Frank VDB, de zoon van een goede jeugdvriend van mij plaatste het verhaal van de heilige Colombanus op zijn facebook, waarmede hij me ten zeerste verraste. Ik maakte er hem attent op dat de Ierse monnik, Colombanus, in de VIde eeuw, samen met 12 gezellen, aan land was gegaan op wat de Schotten nu noemen the holy Isle of Iona, gelegen op de westkust van Schotland, als een eilandje van The Isle of Mull dat te bereiken is met de boot van uit Oban.

Ik bezocht het eiland, een eerste maal met Jean-François C. en Guy M. en een tweede maal met Pierre H. en schreef er over in mijn dagboeken van die tijd, ruim twintig jaar geleden.

Ik beloofde Frank het verhaal te herwerken en het op  mijn blog te plaatsen, en belofte maakt schuld, maar gezien de lengte van het verhaal zal ik het spreiden over twee dagen.

Iona een evocatie (1)

Zo die morgen de tocht, de oude pelgrimsweg volgend, over het eiland Mull naar het dorpje Fionnphort toe: een spreken en een zwijgen onder de bijna-regenlucht. Zo is het bruine land van Mull een tocht langs meren en heuvels en dalen, met hier en daar witte vlekken van huizen, kleine tekens van leven in een niet te noemen verlatenheid.

En houden ze even de wagen stil voor het simpele langs de weg, terwijl de aarde zich door het Universum slingert, en beroeren ze het woekerende bekermos, het tere haarmos met de huif, glimmend van vocht en licht, trillend in de wind en denkt hij er omheen de onzichtbare korrels sporen die neervallen op zijn handen en over de aarde.

Hij denkt : ik ben rust en ontvankelijkheid, ik ben ruimte en herinnering, ik ben verleden en heden.
Een sperwer schiet naar de grond toe en er hangt een schreeuw. We zijn landschap en oneindigheid.

En van de dichter Macdiarmid las hij toen:

The Rose of all the world is not for me

I want for my part

only the little white rose of Scotland

that smells sharp and sweet – and breaks the heart.

En uit een draai van de weg tot hen gekomen, Iona, en wat zo lang reeds wemelde in hun verbeelden, ligt voor hen, zo heel dichtbij dat ze het bijna raken kunnen over de smalle strook water heen. Het is een wereld van groen en heuvels geworden. Het is een geblokte donkere kathedraal naast een handvol huizen. Het is een roerloze baken, een toevlucht.

De kleine ferry glijdt over het helderste water, spiegelkleuren van geelgroen tot blauwgroen. Zijn hand in het water voelt hij de koelte ervan in zijn vingertoppen. En als de boot aanlegt onder een immense koepel van luchten betreden ze een wereld van eeuwen her, van monniken en nonnen, van druïden en Kelten van Vikingers en Schotten, van vele geslachten die er waren, lang voor hen.

Het is de herinnering aan wat nog kleeft aan de steiger waar ze aanleggen, aan de grond waar ze hun voeten zetten, aan de smalle huizen, aan de afgebrokkelde muren van wat eens de ‘nunnery’ was.

Ze staan bij het eeuwenoude, hoge Keltisch kruis dat het symbool, de geest van Christus geborgen houdt. Ze lopen over de resten van het oude kerkhof waar eens de Schotse koningen werden begraven. Ze wandelen binnen in de schemerige maar o zo sobere kathedraal en:

Instead of monks’ voices

the lowing of cattle shall be heard.

Als ze terug buitenkomen, een trage regen valt over de aarde. In een roerloze boom, een roerloze tortel en een vers komt terug:

Mon cheval arrêté sous l’arbre qui roucoule, Je siffle un sifflement plus pur… Et paix à ceux, s’ils vont mourir, qui n’ont point vu ce jour. Mais de mon frère le poète on a eu des nouvelles. Il a écrit encore une chose très douce. Et quelques-uns en eurent connaissance.

Hoe groot is thans de vriendschap in ons en hoe arm hij die dit alles verwoorden wil. Want weinig talrijk zijn zij die dit lezen zullen, doch deze weinigen zullen broeders zijn met hem en met Saint-John Perse die deze verzen schreef[1].

30-11-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er is dan toch iemand, (wellicht zijn er velen[1]), die met nostalgie terugblikt, zoals ik, naar de twee ‘legendarische televisieseries’ van Wim Kayzer: ‘Een schitterend ongeluk’ en ‘Van de schoonheid en de troost’. Die een twaalf à veertien jaar terug te zien waren op de VPRO Nederland.

Dat het meeslepende programma’s waren bewijst het feit dat ‘de correspondent bij de afstandsbediening’, Joël De Ceulaer van De Standaard – een job die ik hem de dag van vandaag zeker niet benijd - de duidelijke en noodzakelijke vraag stelt ‘wanneer er in het medialandschap eens opnieuw een Wim Kayzer opstaan zal’.

Terwijl hij nu terecht is gekomen in een periode waarin we genoegen moeten nemen met programma’s als ‘Café Corsari’, een ‘programma van Kuifjes’, noemt De Ceulaer het. En een ander ‘De Kruitfabriek’, dat ik enkele malen volgde tot aan de publiciteit en zoals De Ceulaer het ook vindt, lichtjes minder Kuifje aan het worden is. Maar, als het mij betreft, van ‘Café Corsari’ spaar ons Heer.

Is het omdat ik mijn handen vol heb met mijn blog dat ik veel minder dan vroeger televisie kijk of is het omdat de kwaliteit van de programma’s dermate gezakt is dat er nog weinig programma’s zijn waar ik naar uitkijk?

Er is misschien nog een andere reden, misschien ben ik allergisch aan hun stoppelbaard die, schrijft De Ceulaer, ‘samen oprukte met hun onbeholpenheid’ en met - voeg ik eraan toe - voor velen hun bijna gewilde slordig voorkomen en even slordig taal- of dialectgebruik.

Als men vandaag bij de Vlaamse zenders hangen blijft is er weinig op te rapen, gelukkig zijn er nog andere dan Vlaamse zenders.

Maar effectief, Joël De Ceulaer, dat er gezocht worde, waar ook, naar een nieuwe Wim Kayzer. 

29-11-2012, 00:28 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe dikwijls had hij niet gedacht en geschreven dat de gang van zijn leven al vast lag voor hij eraan begonnen was. Dat alles, van bij zijn geboorte, al gepland was en dat de lijnen in zijn handpalm getrokken waren, niet door hem zelf, maar door de omstandigheden waarin hij terecht kwam en die hem telkens in een bepaalde richting hadden geduwd waaraan hij niet kon ontkomen, en di alles opdat hij uitkomen zou waar hij uitkomen moest in het punt waar hij zich thans (spiritueel) bevindt.

Hij dacht dit omdat er in zijn leven, achteraf gezien, te veel elementen in deze richting wezen. En dan vooral wat zijn geestelijke evolutie betrof waren het zijn ontmoetingen met boeken die doorslag gevend waren, zo bijvoorbeeld, om er maar enkele te noemen, zijn ontmoeting met het Evangelie van Thomas, met La Langue Hébraïque restituée van Fabre d’Olivet, en verder met de werken van Velikovsky, van Bentov, van Capra, van Davies, met deze van Steinbeck en Faulkner, met tal van anderen, Pasternak, T.S.Eliot, Vassili Grossman, namen die hem nu te binnen vallen, om Maurice Gilliams niet te vergeten, Stefan Hertmans niet.

Als hij dan een paar dagen geleden, in zijn antwoord op de brief van Pierre, een zin heeft ingelast, dat het niet de boeken zijn die wijsheid bij brengen, dan dacht hij aan de wijsheid van nederigheid waar T.S.Eliot het over heeft in zijn ‘Four Quartets’ echter is het geen wijsheid die hij eruit leerde, dan heeft hij toch heel wat kennis opgedaan in de boeken die hij las, en zijn het de boeken en zijn interpretatie ervan, die hem geestelijk hebben gevormd.

Al deze boeken - en er waren er nog honderden in meer te noemen, spijtig genoeg geen duizenden - waren zijn leven en ook zijn bestemming. Had hij deze boeken niet gelezen hij zou zeker niet de man zijn geweest die hij geworden is, de man die zich engageerde een blog te schrijven, een man die, ten overstaan van zich zelve, de  verbintenis aanging een dagboek bij te houden, opdat niets verloren zou gaan  van het impact op zijn denken van de boeken die hij las.

Maar materieel is er ook een negatieve kant aan verbonden, het heeft hem blind gemaakt voor de realiteit van het leven, hij heeft te veel geleefd in de wolken en niet met de voeten op de begane grond, en het is die realiteit die hem nu overrompelt.

De dertig of meer dagboeken die hij vulde wegen er niet tegen op, de blogs die hij schrijft, hebben niet meer de elan van vroeger, het boek dat halfweg blijft liggen is geen voedsel meer om zijn geest aan het werk te zetten. Een jaar terug voelde hij zich heel goed bij dit alles, vandaag, en zeker nu hij dit schrijft, wordt hij overweldigd en ziet hij als nooit te voren de feiten die hem omkransen.

Vergeef me deze openheid, morgen zal het misschien beter gaan.

28-11-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De boswegel, waar ik wandel, bestrooid met eikels en kastanjes die in zich, alle elementen dragen van een jonge boom in potentie, in de levende kracht erin aanwezig, een kracht die ook een tikkeltje geest is, en zelfs misschien is het levend element niets anders dan geest.En thuis gekomen lees ik bij Ithzak Bentov in zijn Stalking the wild Pendulum[1] - zijn boek dat een vriend is - over het atoom dat:

Even the most solid matter, the one that imparts most of the mass to it - the nucleus of the atom, which at first appeared as a solid grain of matter – upon a better look dissolved into a vortex of pulsating fields. Thus we found a void to be the common denominator of all matter.

Rijst alsdan de vraag, de eikel of kastanje, zijnde a vortex of pulsating fields, waar bevindt zich alsdan de kiemkracht om de boom te produceren, is deze dan aanwezig in deze werveling van pulserende velden? En verder denkend, was het Universum, met inbegrip van zijn evolutie tot en met de mens van vandaag, vóór de Big Bang, dan ook a vortex of pulsating fields?En een andere vraag wie of wat is het die de kiemkracht van de eikel of kastanje in beweging brengt, wie of wat komt er tussen in deze vortex opdat hij bewegen zou in de richting van een eik, van een kastanjeboom?

Terwijl de God van onze jeugd, - hoe zullen de komende geslachten binnen een paar eeuwen denken over ons? - werd en nog steeds wordt voorgesteld als een antropomorfe God, een God die nadenkt, optekent en belonen of straffen zal en waarvan men nog steeds vertelt dat het een liefhebbende is, wagen we nu voorop te stellen dat Hij ook a vortex of pulsating fields is, zelfs dat Hij deze vortex IS.

27-11-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Aan Pierre Hollevoet,
In antwoord op de prachtige dingen die hij me schreef en ook omwille van zijn ontroerende verhaal over zijn moeder zoals het opgetekend werd door Laurens De Keyzer in zijn 'Mensen die voorbijgaan',(uitgeverij nv.Lannoo, Tielt, 2012).     

‘Zing zwaluw, zing mijn hart tot rust’

 

Aan een simpel vers van Poesjkin

gedacht, na je brief gelezen, de avond

een reflectie van de dag en we je schrijven

willen: Je brief, mijn vriend, een zwaluw

neergestreken en uit zijn zang, dimensies

opgedoken waar de dood ons niet

bedreigen kan, zelfs al zou hij komen.

Veel is zijn gefezel niet maar aan je woorden

toegevoegd een zegen van de hemel

om uit het laagje transcendentie te ontwarren

waar te ontwaren is wat vriendschap is.

Vele reizen maakten we, ver en dichterbij,

en nu, gekomen waar we staan,

wat rest er ons op deze aarde, misschien

te bidden dat vergeven worde elke pijn

aan anderen aangedaan en te beseffen ook,

al is het laat, dat nederigheid de ene wijsheid is

die we nog verwerven kunnen.

Terwijl we immer, wijsheid zochten

in de boeken die ons niets te leren hadden,

was het in het wonder van de bomen en de luchten,

in de stille gang van kleine dingen die we raapten,

het mysterie van de vrucht die rijpt en valt

en, als het uur gekomen is,

van bloem en blad die weer tot knop

gaan zwellen. Dit weten we met zekerheid.

Zoals het komen zal voor ons, en, in wat ons

levend hield, we er blijvend wonen zullen.

26-11-2012, 00:49 geschreven door Ugo d'Oorde