Time past and time future / What might have been and what has been / Point to one end, which is always present.[1]

Je ontsnapt niet aan wat had kunnen zijn noch aan wat geweest is. Je draagt alles mee in het heden, in het nu-moment. De minste terugblik naar wat was kan een pijn zijn en tevens een vreugde om wat geweest is. Pijn die vreugde is en vreugde die pijn is.

Er zijn geen kleine gebeurtenissen, deze kunnen allemaal, hoe weinig betekenisvol ook in een leven, uitlopen in grote momenten, zelfs er uitzonderlijk boven uitsteken. En het volstaat, omgewoeld te worden, door welke woorden uit welke tijden, opdat onderdrukte gevoelens zouden her-opgewekt worden en jij, tot bloedens toe blootgelegd. Of hoe kwetsbaar we gebleven zijn, ondanks de vele jaren.

Dit is de T.S.Eliot in mij, dit zijn, zijn ‘Four Quartets’ in mij. Een dun boekje ooit uit een rek genomen in een Engelse boekentempel in de hoofdstad; geopend en deze drie versregels gelezen – of waren het andere? - op het ogenblik van een hand op mijn arm, een hand die er nog is.

Was het soms de hand ook van Eliot?

Het gevoel nu, dat al wat je sindsdien geschreven hebt, voortgekomen is uit die hand op je arm; het gevoel, nu je een balans opmaakt van wat het leven is geweest tot na gisteren, dat het absoluut nodig was Maurice Gilliams’ ‘Elias of het Gevecht met de Nachtegalen’ te hebben gelezen opdat je, doordrongen van Gilliams, in staat zou geweest zijn, Eliot te appreciëren en hem, naast Gilliams, een plaats te geven, een plaats die met de jaren is blijven groeien.

Er zijn inderdaad geen kleine momenten, integendeel, het zijn de kleine gebeurtenissen die de grote doen ontstaan en zin geven. Een zin, een teken dat plots tot jou komt van ver in de tijd, en maakt dat je vandaag  schrijft wat je geschreven hebt - of het nu de laatste dag is van het jaar of de eerste van een nieuw jaar, het heeft geen belang - het is van de tijd van het Eliot-moment, het is de tijd van alle momenten die van je leven waren en zijn. Ook deze van een herboren vriend wiens stof je vandaag groeten gaat; ook deze van de vele vrienden die gingen; ook deze van allen die je hun beste wensen hebben toegestuurd; ook van de gezegende vriend die je het Stabat Mater van Arno Pärt, omkranst met zijn wijze woorden, schonk; het is van hen allemaal, van alle bekenden en onbekenden. Je gedenkt hen allen als je schrijft, ook Dante, ook Borges, ook Auster.

Maar je wenst ook alles te laten zoals het is. Geen vreemde gedachten meer. Al wat is geweest had niet anders kunnen geweest zijn dan hoe het gelopen is. Kleine dingen die zijn uitgegroeid, die hoogtepunten zijn geweest zoals de jaren dat ik over Dante schreef, dat ik werkte aan mijn manuscript. Die tijden zijn er nog, die zullen er altijd zijn. Ze vullen je met hun voorbij zijn, ze zitten geankerd in wat je doet en zoals je bent; ze verlaten je niet. Het volstaat, even maar te worden aangeraakt en je wordt blootgelegd terug, uiterst kwetsbaar als je bent.

 Herinneringen kennen geen stopplaats, ze leven, geborgen in wat we doen en laten.

Ik sluit hier mijn blogs van het jaar 2017

[1] T.S.Eliot: Four Quartets, Burnt Norton, 44-46, Faber & Faber, 1972.

31-12-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een dag tussenin, voor mij dan toch; een dag om erover na te denken, om de functie die ik hem geven wil: de brug naar het einde, de brug naar de balans van wat ik terecht bracht van de dagen die het jaar me schonk. Alle dagen ervan getekend met ‘17’, een onhandig priemgetal – het komende getal, ‘18’ schijnt me, gelukkig, over meer soepelheid te beschikken – en of het dan wel wenselijk is een balans op te stellen met een actieve zijde en een passieve?

Vandaag echter begin ik er nog niet aan, ik laat het voor morgen. Vandaag voel ik me vogelvrij, alsof er geen vandaag is, alsof het slechts een aanloop is naar de dag die erna komt; een voorspel dat zich voltrekt in alle stilte, gelaten en nederig, dankbaar ook, de eindmeet bijna te hebben bereikt zonder al te veel kleerscheuren, maar daarentegen ook met weinig, heel weinig op mijn actief. Ik hield het bij het gewone, en zelfs indien het gewone ongewoon was, het was geen lopend vuur dat een grote menigte bereikte, amper enkele handvollen.

Ben ik tevreden over en voldaan met de 364, morgen 365, blogs die ik schreef? Ja en neen. Ja, omdat ze er staan, meer dan 238.000 woorden samen gebracht in kleine blokken van 5 à 700. Maar het grote werk, het echte resultaat waar ik al jaren op jaag, bleef uit en blijft uit, is het bewijs dat ik er niet sta als schrijver – hoe eerlijk ik wel ben dit te verklaren – ik slaagde er niet in, en dit is het negatieve deel van wat voorbij is en voorbij blijft.

Nu is de leeftijd er, een getal dat afschrikt. Ik heb dit wellicht al eens gezegd want ik denk er regelmatig aan. Vraagt men mijn leeftijd, dan antwoord ik dat ik van eind 1927 ben, zo houd ik nog een kleine kans over dat de vrager, rekenend in der haast zich vergissen zal en uitkomen op tachtig – het woordje ‘eind’ dat ik er aan toevoeg is in een zekere zin verwarrend - maar voor mij is het cijfer een omen dat het einde heel dicht is gekomen, bijna in gedachten zo dicht als het einde van het jaar dat er morgen al aankomt. Morgen de bekroning van het jaar zijnde, zoals de dood de bekroning van een leven is.

Ik schreef deze blog in het diepste van de nacht op enkele bladen van een blocnote, maar vóór de eerste schemer heb ik, zoals Vivaldi, die het gemakkelijker vond een nieuw concerto te schrijven dan er een van hem te kopiëren, een nieuwe tekst verkozen, dan de moeilijk te ontcijferen nachtelijke over te nemen. Je weet het hoe onleesbaar mijn geschrift geworden is. Of het beter zal zijn of minder goed heeft weinig belang voor mijn blog van vandaag die maar een blog tussenin is, een brug of bruggetje naar 31, en nu, als getal, zijn waarde dankt aan de naam van de maand die het bedekt, meer zelfs die ook de maand kroont.

Ik ben dus deze morgen, heel vroeg begonnen met afsluiten van het jaar; begonnen met het toemetsen van de muren ervan en ben nu op weg naar 2018. In volle ernst maar met lood in de schoenen, wat geen goed teken is. Dus niet zoals Dante, via Vergilius, die Christus zal laten binnenkomen in de Hel met het gekroonde victorieteken.[1]

Het zal dus, wat mij betreft, heel wat eenvoudiger zijn. Je hoort het wel.

[1] ‘con segno di vittoria coronato’, (Inferno IV, 54.)

30-12-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik vond, op een vergeten plaats een stuk wortel terug dat ik ooit in mijn beste dagen, en ik herinner me nog heel goed de plaats, haalde van tussen de rotsen. Het ligt hier nu naast mij en naast de Bijbel op de tafel. Het is niet evenwaardig als de Bijbel, maar het is veelzeggend, het vertelt over de kracht van de plant, wellicht een jeneverbeswortel, die zijn weg had geboord door de rots heen. Nu nog een stuk wortel met de meest eigenaardige vorm die van alles kan zijn en even goed van niets, maar het stuk 'is'. Verdord denk ik, levenloos denk ik, maar zeker ben ik niet, ben je nimmer. Misschien, geef ik het wat water en hij schiet weer uit.

Ik wou het stuk bewaren én als een voorbeeld én als een potentieel iets. Ik wou er voortdurend mee geconfronteerd worden en heb het na al die tijd van het opgeborgen zijn, met heel wat zorg en het nodige inzicht, gekleefd op een blad Japans papier en ingelijst, alsof het een kunstwerk was dat ik zelf had gemaakt met schuin er onder, rechts naar de kant toe, de verhoudingen respecterend, een haiku, met de hand geschreven in inkt ‘lie de thé’. Een haiku over zijn ontstaan en met zicht nog op zijn eventuele mogelijkheden. Een haiku, niet veel lettergrepen dus, maar voldoende:

Tussen de rotsen / Gegroeide wortel, bewaard / Op Japans papier.

Vandaag dus, omdat ik niets anders te schrijven had, de geschiedenis van een stuk wortel uit de rots waar de wortel gekneld zat, zichzelf had vastgegroeid in een spleet en toen ik hem vond, een zomer in augustus, toen ik zag hoe kostbaar het stuk wel was, toen ik besefte wat het de jeneverbesstruik gekost had om doorheen de rots te groeien, heb ik het losgemaakt, losgewrikt met het Zwitsers mes van een Zwitserse vriend die me is voorgegaan, maar toch, zoals ik het weet, hier naast mij zit terwijl ik dit schrijf. Hij zit er trouwens heel dikwijls als ik het heb over de Valais.

Maar de wortel en nu de haiku: ik heb opgezocht wat Roland Barthes[1] dacht over de Haiku, dat het zo maar niet een gedicht was van zeventien lettergrepen verdeeld over vijf, zeven en vijf maar, wist hij:

‘La brièveté du haiku n’est pas formelle, le haiku n’est pas une pensée riche réduite à une forme brève, mais un événement bref qui trouve d’un coup sa forme juste’.

Is, wat ik schreef, dan wel een ‘haiku’ naar de maatstaven van Barthes? Het is volgens mij, een rijke gedachte in een korte vorm uitgedrukt, maar tezelfdertijd een gebeuren dat in een ruk, het kleven op Japans papier, zijn juiste vorm vindt.

Ik had ook kunnen schrijven:

Tussen de rotsen / Kunstwerk geworden: wortel / Op Japans papier. 

En feitelijk, wat ik vooral aantonen wil met deze (tweemaal) zeventien lettergrepen, is de geschiedenis van een zaadje, neergedwarreld in de spleet van een rots, dat er ontkiemd is en de rots splijtend, er wortel geschoten heeft.

Met het beeld van wat het geworden is – een film van Attenborough in mij - na vele solstitia: de wortel die erin slaagt, in zijn groei, de rots te dwingen zich aan te passen, hierbij de opening innemend toegestaan door de rots, zijnde in een meest grillige vorm gebeeldhouwd zoals enkel de natuur het vermag.

Gekneld gegroeid tussen de rotsen, is de wortel kunstwerk geworden nadat zijn plant, wellicht door een sneeuwlawine, was weggerukt. En het is als een kunstwerk, en niet als stuk wortel dat ik hem gezien heb en uit de rots gehaald.

Jaren bleef de wortel bewaard in een schoendoos, tot ik hem vandaag, zoals ik zegde, niet wetende wat te schrijven, als een relikwie gekleefd heb op Japans papier en ingelijst onder glas, in een kader met diepte.

Ik kan hem nu naast mij – en mijn herinnering aan mijn vriend Gustave - ophangen of voor mij opstellen. Het verhaal ervan, als haiku geschreven, is wat van mij is, de rest, het voornaamste, is van de rots en de wortel zelf, hoe hij groeide, en zich zelf beeldhouwde, is van de tijd als deel van de eeuwigheid.

Ik zag zo ooit, op een foto van ‘Pinterest’, een boom die de rots had gekliefd waaronder hij zich gezaaid had. Misschien, had ik de wortel gelaten waar hij was, gekneld en grillig, had hij nu jeneverbessen voortgebracht.

Dit alles was van de avond voor de dag van de geboorte.

De dag zelve, te vroeg in de morgen, het was pas 02.30 uur, ben ik wakker geworden, het was het uur - zo vertelde mijn moeder me - het uur dat het sneeuwde, ver in de tijd gelegen, van mijn geboorte. Ik ben opgestaan en heb de gordijnen open geschoven. Hoog in het zuiden, pal voor mij, de schittering van het mooiste sterrenbeeld in het Westen, mijn sterrenbeeld, Orion, met in de verlenging van de drie sterren van de gordel, Sirius, voor de Egyptenaren, Sothis, de ster waaraan hun chronologie werd vastgehecht.

Ik dacht, maar ik denk altijd heel veel, dat het een goed voorteken was, een omen van betekenis, van beloftes. Gerustgesteld ben ik toen terug gaan neerliggen onder de dekens.

    [1] Roland Barthes: ‘L’Empire des signes’. Ed. Flammarion/Skira,1970.pag.98

29-12-2017, 06:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het was een ongewoon als merkwaardig punt in de tijd, dat ik herdenken wou deze morgen: de laatste vierentwintig uur die  ik doorbracht in de warme schoot van mijn(e) moeder, het punt waarop alles in gereedheid werd gebracht, door alle elementen, alle samenhorigheden van haar lichaam opdat ik, op het laatste moment van dat stukje tijd, zou geboren worden, opdat ik ademen zou en worden wie ik geworden ben.

Was ik van in de schoot van moeder, was ik van bij de bevruchting, in de bevruchting zelfs al aanwezig, als de persoon die ik worden zou en die nu terugblikt tot het verste punt ervan?

The last moments in the motherwomb, before emerging. De raket in stelling gebracht alvorens afgeschoten te worden om op Mars een ‘Curiosity’ rover neer te zetten, in volle kosmische straling, die beelden nemen zal van de grond waarop hij rondrijdt.

En ik, tevoorschijn gekomen, ben ik ook niet onderhevig geweest aan de stralen komende uit de kosmos die me van in de aanvang bezeten en gevormd hebben opdat ik worden zou wie ik geworden ben of, gebeurde dit al bij de bevruchting van d eicel?

Ik denk dat we niet ontsnappen aan deze bestraling van maan en planeten, van sterrenstelsels en van al wat de Kosmos is. Ik denk dat deze stralingen een grote invloed hebben op het verder verloop van onze aanwezigheid hier op aarde en dus ook op alle handelingen die we vroeg of laat zullen stellen en die rechtstreeks en onrechtstreeks, de handelingen van anderen beïnvloeden zullen. 

Hoe diep reikt dan wel onze vrije wil, als de basis ervan, de wortel ervan, in een bepaalde groeirichting werd ingesteld?

Ik spreek dan nog niet over de genen die ik meekreeg én van moeder én van vader, genen van het lichaam als genen van de geest. Dit alles is van de geboorte, ook van deze die de geboorte van Christus was. Toen ook waren er die bestralingen, waren er de genen, en als we het, één fractie maar, geloven zouden, dan waren dezes genen, minstens voor de helft zeer uitzonderlijk vooral dan deze van de geest. Maar of de stralingen de bevruchting zouden veroorzaakt hebben? Dit is een andere zaak waarop ik niet wil in gaan. Anderen wel misschien?

We zijn allen van in de moederschoot voorbestemd om grote daden te stellen, optimaal te fungeren; de wil is er, zit verweven in het wondere mechanisme dat de bevruchting is. Maar de slaagkansen om dit uitzonderlijke te bereiken zijn schaars. Weinigen zijn uitverkoren en de uitverkorenen zijn er om de weg te wijzen, om, als na te volgen voorbeeld, een standbeeld of een koperen plaat in de muur gemetst, te krijgen.

Zou mijn moeder, mijn vader, eraan gedacht hebben toen ik geboren werd, of ben ik van in den beginne, een grote zorg geweest voor hen? Het is een vraag die me vandaag, 28 december bezig houdt, alvorens uit mijn warme nest op te duiken.

28-12-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het was een dag van hoge winden die in der haast over het landschap schoven, tekenen van de goden die niet te ontcijferen waren, zo geweldig deze waren, zo uitzonderlijk ook de verwarring die ze veroorzaakten, zodat die dag er kop noch staart te vinden was aan al wat er gebeuren kon, dan toch niet wat de woorden betrof, waarvan hij leven moest.

Hoge winden die verrassing waren, samen komende uit de vier windstreken in één punt dat dit van de vier mogelijkheden was, in elkaar versluierd als vereenzelvigd en toch uit elkaar lijk de kleuren van de regenboog die er niet was die dag.

Hij aarzelde dus in zijn vergankelijkheid te zeggen wat er te halen viel. Zelfs, hij duizelde, wat voorheen nog nooit gebeurde, wat van de winden was te halen wat hij nodig had om, al was het maar één zin te schrijven. Hij die niet zo machtig was om met woorden om te springen, en wandelen te gaan langs lange dreven, bomen die hun bladeren nog niet hadden verloren, al was het de tijd van winters.

Hij toen schrijven wou, maar niets er kwam, geen woord, geen syllabe zelfs, en het beter was hij terug slapen ging om pas op te staan als de winden gaan liggen waren, ergens in de velden, of in de lanen of in de parken van de steden waar hij niet meer komen zou.

Hoopte hij op de avond, hoopte hij op de nacht, op de sterren in de nacht; hoopte hij op wat van de maan of van de planeten was om te zijn wie hij had te zijn en om te melden wat hij had te melden, als er niemand was om te spreken met hem, zelfs geen fluisterstem, zelfs niet het bewegen van een stem, de trilling ervan zelfs niet.

Zo waren de tekenen van de goden over de wereld, maar niemand die ze hoorde of wist dat ze er dagen lang hangen zouden, ondanks de winden, vooral deze komende van over de zeeën en de oceanen, gedrenkt met deze van de golven en de meeuwen, van het licht zonder schaduw, van de openheid van horizonten.

Kreeg hij een schilderij dat uit het hart kwam, een zee van bij ons, en hoorde hij het schuiven van de golven over het strand, in recht getrokken lijnen, kleurschakeringen van verwondering die niet te interpreteren waren, niet herop te roepen om te zeggen hoe ze waren, toen ze getekend werden, in gedachten de perfectie wel, die met het penseel echter, niet geraakt kon worden.

Was hij stil die dag omdat er in het dodenhuis een lichaam lag, geborgen voor een paar dagen nog. Wat stof, bij elkaar gehouden voor een tijdje nog, met een naam erop.

Hij zou er niet heen gaan om het te groeten en te zien hoe hij er liggen zou: zijn uur gekomen, roerloos ademend de stilte, de geest in een hoek van de kamer gezeten, eens opgestegen terug gekomen om te zien hoe alles nu verlopen zal.

Hoge winden waren er die dag, er was een reden voor, maar weinig waren ze die er van hoorden.

27-12-2017, 07:28 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik ben weg gehaald uit een verhaal van tweeduizend jaar geleden; weg gehaald uit de gemoedssfeer ervan:  een vriend, zijn lichaam toegetakeld door de ziekte, hij plots is heengegaan, lijk een farao dacht ik even, opgestegen uit de lotusbloemen van het leven, naar het sterrenbeeld van Orion toe.

Maar, hij weg, waar sta ik nu, hoe lopen de uren, nu ik ontnuchterd werd?

Het had ook anders kunnen zijn, omgekeerd, en het ware logischer geweest dat het mijn naam was die geschrapt werd in het register en dat ik zou toegezien hebben - maar anders dan met ogen - van uit de versplintering van elektronen die restten zouden van wat mijn lichaam was. Loerend op de holte die ik achterliet. En hoe vreemd het wel was, puur geest te zijn, bevrijd van het lichaam te zijn, een vogel, een arend, de vleugels wijd open, zwevend in het subtiele, het ontzaglijk ruime van de luchten en te weten hoe de aarde, hoe ze draaide als een tol, en ik er weg van kon.

Maar, het is niet omgekeerd, ik ben er nog, ik schrijf zoals ik elke dag van mijn leven heb gedaan. Het is hij, Hubert, die aan het zweven is, gedragen door de wind, het is hij die hoogte zoekt en hoogte vindt.

Ik denk te weten, dat hij weg is en, te weten dat hij er nog is zonder er te zijn; dat hij nog in mijn gedachten is zoals hij er gisteren was bij mijn verhaal over de kribbe en de geboorte van het Kind; dat ik toen dacht aan hem, meer dan aan andere vrienden en kennissen, omdat ik wist hoe sukkel hij er rond liep, wat ik niet wist van de anderen. Ik groet hem dus als iemand die er nog is, zoals ik alle andere vrienden groet die gingen  en ergens wachten op mijn komst. Wachten zoals de vader die wachtte aan de hemelpoort tot hij zijn zonen zou zien komen. Al weet ik niet of, daar in het Arcadia waar ze wachten, er een hemelpoort nodig is.

Ga ik treuren, ga ik wenen, ga ik de duisternis gaan opzoeken nu ik weet dat hij onderweg is naar het leven dat hij was, ver voor hij geboren werd?

Ik voel zijn heengaan niet zo aan. Het is eerder, alles genomen zoals het zich voordoet, een opluchting. Zijn lijden, zijn miserie is ineens voorbij, hij zal de aftakeling tot op het been, tot in de geest, niet gekend hebben. Hij zal tot het einde toe gedacht hebben dat zijn genezing een kwestie was van tijd.

Maar een vriend ging weg vandaag, en ik heb het er moeilijk mee omdat ik geaarzeld heb om hem te bezoeken in het ziekenhuis toen het nog kon. Zo wat zeg ik hem, nu hij aan het stijgen, aan het zweven is? Kende ik hem wel goed, was hij wie ik dacht dat hij was of was hij, eens weg van mij, iemand die ik niet kende? Is het zo, dat we amper ons zelve kennen, zelden de vriend of de kennis eens hij vertrokken is naar andere en zeker betere oorden?

Je sterft het leven. Je sterft het leven om te worden wat je waart toen je er nog niet waart. Je sterft het leven om te worden herboren in je eeuwigheid. Er is geen tussenweg, geen ander heil, het omhulsel dat ons lichaam was wordt weggerukt en is stof geworden, stof die van het lichaam is, maar niet is van de geest in ons.

Eens komt mijn tijd dat ik er niet meer zal zijn, en zullen zij die me kenden en overbleven, denken dat ik er nog ben. Wat is er dan van de dood, van het weggaan uit het zichtbare en het betreden van het onzichtbare. Ik zal een wolk nog zijn van elektronen en ionen en, de massa geest die ik blijven zal, zal enkel weten, zal enkel zeggen kunnen: mijn naam is nu, ‘ik ben’. Het antwoord, dat uit de brandende struik kwam toen Mozes vroeg welke naam hij melden moest aan de Israëlieten: mijn naam is ‘Ik Ben', het ‘Zijnde’ dat is.

Deze woorden gaan dus over ‘ik ben’ die er nog is, zonder er te zijn voor hen die hier nog zijn.

Het wordt, Hubert, mijn beste vriend, een vreemd gedoe de komende dagen, een vreemd gedoe om het nieuwe jaar te beginnen, meer voor mij dan voor jou. Ik moet je niet meer bellen, je niet meer opzoeken en toch weten dat je er bent in die massale massa van ‘ik ben’s’, van zij die het Zijnde zijn.

Je bent wel weg maar zeker niet dood. Het is ik die dit schrijf die nu weg is van jou, ik die nu dood ben voor jou, jij die in de eeuwigheid leeft en ik die verder leef, hier, in de tijd die jij niet meer kent.

Zegt hij me nu op dit ogenblik van mijn schrijven: Karel, geen zorg, ik van het Zijnde zijnde, ben. Je zult het daar voorlopig nog moeten mee stellen tot het ogenblik dat je, zoals ik, enkel nog van het Zijnde zult zijn.

Ik was toen gerust gesteld, ik weet dat hij zich goed voelt, heel goed zelfs.

26-12-2017, 06:34 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb gisteren, in mijn toch wel nukkige ‘homilie’, weinig of geen oog gehad voor de grote massa gelovigen voor wie Kerstmis blijft symbool staan voor de geboorte van Jezus Christus in de kribbe van Nazareth, of van waar ook. Diep in mij, met een blik op mijn ‘roots’ is nog altijd een rilling van deze hoge, trillende waarde van dit symbool aanwezig; wil ik nog altijd aanwezig zijn in de crypte van de kathedraal om er te luisteren naar het kerstverhaal. Want je doet niet kleinerend over herinneringen die in jou van kinds af zijn vastgezet.

Je smeekt er wel niet om, maar ook je verjaagt ze niet en of je het wilt of niet, je herbeleeft ze. Je weet dat je de gevoelens eraan verbonden mist, zelfs, dat je wou staan waar je vroeger stond en de dag van 25 december wou beleven als een Hoogdag, een dag die spil staat voor het gebeuren in je wereld van vroeger.

Het zijn de jaren die het doen, het zijn de boeken, de vele woorden, de vele gedachten die je er van verwijderd houden. Ten onrechte wellicht omdat, wat ik gisteren vertelde, de geboorte van Jezus het begin is geweest van onze beschaving en het deze is die gemaakt heeft dat ik ben wie ik ben in een wereld die is zoals hij is. Ik zag het correct, Kerstmis is een spildag, staat centraal in de Westerse wereld, meer dan centraal in de Kerk.

Ik schrijf deze woorden, vroeg, te vroeg misschien, de morgen van 24 december, in antwoord op deze die ik schreef vroeg in de morgen van 23 december, alsof ik mijn dagen, mijn geschriften tweemaal beleven zou. Een eerste maal, puur zoals de woorden komen, een tweede maal zoals ik voel dat ik de woorden/gedachten die er staan, schikken moet, en dat kan op elk ogenblik, ook in de nacht als in de vroege morgen van de dag erna, gebeuren.

Om maar te zeggen dat mijn geschriften het resultaat zijn van een blijvend gesprek dat ik voer met mezelf, of duidelijker, met de persoon in mij die de schrijver is. Zo is het ook dat ik nog niet weg wil van de sfeer die over de dag van 25 december hangt. Ik wil die dag in die sfeer doorbrengen. Ik wil mijn Bijbel openen en lezen wat er opgetekend staat in het Evangelie van Lucas. Ik ben het kind terug, de knaap, de jonge man, de rijpere man zelfs, en het is Lucas' hoofdstuk 2, dat ik volgen moet, om het verhaal te kennen, hoe het begint en hoe het verloopt.

En ik blader, omdat het mijn dierbaarste Bijbel is, in de King James’ versie, en ik neem enkele korte passages eruit:

2: 1. And it came to pass in those days, that there went out a decree from Caesar Augustus that all the world should be taxed…

2: 4. And Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea, unto the city of David, which is called Bethlehem; (because he was of the house and lineage of David).

2: 5. To be taxed with Mary, his espoused wife, being great with child.

2: 7. And she brought forth her firstborn son and wrapped him in swaddling clothes, and laid him in a manger; because there was no room for them in the inn.

2: 8. And there were in the same country shepherds abiding in the field, keeping watch over their flocks by night.

En het verhaal van Lucas gaat verder zoals we het altijd hebben gehoord. En

2: 9. … And lo, the angel of the Lord came upon them, and the glory of the Lord shone round about them; and they were sore afraid.

Maar de engel zegde hen niet bevreesd te zijn want hij bracht hen groot nieuws: in een stal, was een kind geboren, in ’swaddlings’, doeken gewikkeld en liggend in een kribbe. En zo maar verder en,

2: 13 en 14. And suddenly there was with the angel a multitude of the heavenly host praising God and saying … and on earth peace, good will towards men.

Gelukkig dat we het te horen gekregen hebben, maar zijn wij die dit met nostalgie in de stem, lezen, gelukkiger dan zij die dit verre, eerder romantische gebeuren, beleven als ernst en als de zin van hun diep geloof?

Denk ik dan, dat nostalgie armoede is, een gemis is.

25-12-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde