Ik voel me ziek, had gisteren 38.2 koorts, vanmorgen was de koorts gezakt tot een normaal peil, maar het ziekgevoel is gebleven.

Ik neem dankbaar gebruik van een mail die ik precies vanmorgen ontving van een vriend, Rudy Timmerman vanuit Thailand.

Beste Karel,

‘Mahler heeft dit werk geschreven toen hij besefte dat zijn leven eindig was.

Ik zou u graag, in tegenstelling tot de studio opname van 15 en 16 mei 1952 waarbij Kathleen Ferrier op het einde van haar krachten door kanker, zodat ze bij de opname regelmatig moest stoppen om geïnjecteerd te worden met morfine, de opname van de dag nadien namelijk de live opname laten horen. Helaas is deze nergens op Youtube te vinden. Ze is destijds ook nooit op plaat uitgegeven. Ik heb ze hier naast me liggen uitgegeven op CD door Tahra in 2003 maw onmiddellijk nadat de kopierechten zijn vervallen ( = na 50 jaar in Europa).

https://www.youtube.com/watch?v=Nl6zRA9bYO8

Er zijn veel opnames van das Lied, maar voor mij is dit de absolute top samen met de opname van Klemperer met de nog jonge Chrsita Ludwig en Fritz Wunderlich en het Philharmonia Orchestra.

As a contralto soloist, there is Kathleen Ferrier, the British singer whose career only really began in 1943 at the age of thirty-one and lasted only ten glorious years until her death in 1953 from cancer. Walter passionately admired her singing (as did another Mahler protégé, Klemperer, with whom she sang in the Second Symphony). She first sang "The Song of the Earth" with Walter at the first Edinburgh Festival in 1947 (with Peter Pears as tenor soloist). She was in tears near the end and omitted the last "ewig". When she apologized to Walter for her unprofessional conduct, he responded beautifully, "My dear Miss Ferrier, if we were all artists like you, we would all have been in tears." Ferrier's singing about Mahler was entirely intuitive. She had a natural sympathy for his idiom, an idiom she had to discover for herself, for there were few performances of Mahler during her formative days. It is hardly possible to listen to this recorded performance without considering the personal circumstances of the artists involved: Walter, the composer's friend, and Ferrier, who knew while she was recording that this was her own "Abschied", that she would see the beautiful land turn green only once more. Like Mahler, she took up the challenge of a death sentence by reaching the peak of her art.’

Ik breng het over zoals ik de mail ontving. Heb niet de kracht of de wil er een jota van te wijzigen; Het verschil,qua toestand, met Mahler die aan zijn Lied begon is wellicht luttel. Maar toch, morgen gaat het misschien beter met mij en mijn blog.

10-08-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het was exceptioneel dat mijn blog van vandaag 8 augustus er gekomen is – bij gebrek aan inspiratie - na middernacht. En ik zocht vanmorgen op waarom ik er Mahler bij haalde, namelijk zijn deel 1. Das Trinklied vom Jammer der Erde’, en wel wat ik me nog vaag herinnerde en ik zocht ernaar:

Herr dieses Hauses!
Dein Keller birgt die Fülle des goldenen Weins!
Hier, diese Laute nenn' ich mein!
Die Laute schlagen und die Gläser leeren,
Das sind die Dinge, die zusammen passen.
Ein voller Becher Weins zur rechten Zeit
Ist mehr wert als alle Reiche dieser Erde!

Met dan, de nadruk op de zin die volgt en regelmatig terugkeert in het Lied: ‘Dunkel is das Leben, ist der Tod.’

En het zal aan deze zin geweest zijn dat ik dacht. Trouwens altijd als ik aan Mahler denk is het aan het laatste deel, ‘Der Abschied’ dat ik denk. Er is geen muziek dat me, nu de jaren er zijn, dieper raakt dan deze. Ik luister er nu naar terwijl ik schrijf and I am overwhelmed’ zoals altijd. ik ken geen andere muziek die even passend is bij wat is van  het naderkomen van de dood. Vooral dan de passage naar het einde toe, waarbij het woord ‘ewig’ ettelijke malen herhaald wordt.

Deze laatste woorden zijn van deze morgen. Gisteren was het van ‘Dunkel ist das Leben, ist der Tod’, ik als oude man, verzeild in een groep dertig jaren verder afstaande van de dood dan ik, gegrepen door het uitbundige van het leven. Ik paste daar hoegenaamd niet meer bij, en ik wist het en ook ze zagen het want ik wist niets te zeggen. Ik zat daar krampachtig gesloten als een beeld, zoals het heel dikwijls is, luisterend naar wat ik horen wilde, reagerend nu en dan, ongepast wellicht.

Ik weet waar mijn plaats is in deze maatschappij, ik word er dagelijks op televisie mee geconfronteerd. Het zijn mijn dagelijkse  500 woorden die me er van weg houden, eens deze er niet meer zijn is het onverbiddelijk het einde.

Deze morgen na Mahlers ‘Abschied’ vroeg ik me af, Waarom is het dat ik weet dat ik sterven zal?

Ik weet het omdat ik erover nadenken zou, want wist ik het niet ik zou er niet mee bezig zijn. En waarom ben ik er mee bezig? Omdat het nodig is, omdat het meer dan waard is er mee bezig te zijn want ware de dood met zekerheid het absolute einde het zou in ons geschreven hebben gestaan als het absolute einde. Maar het staat er niet zo geschreven omdat het niet het absolute einde is.

En zo verder: als het niet het absolute einde is, wat is het dan? Het is een nieuw beginnen, meer hoeven we voorlopig niet te weten, we zullen het vlug genoeg vernemen als ons uur gekomen is.

Het is en blijft dus een kwestie van geloof. Meer is het (nog) niet. Geloof een eigenschap van de mens zijnde.

09-08-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde