Ik kom stilaan terecht in een grote verwarring van blogs en teksten. Een blog is geen deel van een boek en een boek schrijven is geen blog schrijven. Blogs remmen mijn gedachten, beperken het aantal woorden dat ik vrijgeven wil en, een fragment uit een boek van enkele pagina’s, kan ik zo maar niet gaan splitsen omdat hierdoor en mijn aanvang verloren loopt en het ritme van mijn tekst gebroken wordt. Ik zit dus op een verkeerd spoor waar ik enkele berooid kan uit komen. Dit betekent niet dat ik een oplossing heb gevonden. Ik wens dit proces van ‘a blog a day’ niet te breken en ik wens ook dit boek, dat me nu al zo lang gekweld houdt, af te werken en liefst voor einde april, met nog ruim 110 dagen moet het me lukken. Wel zal ik dan nood hebben om iemand te vinden die het boek zal willen lezen alvorens ooit een poging te doen om er een uitgever voor te vinden.

Niet dat ik vandaag het verhaal dat er in verweven liggen zal, klaar voor ogen heb., het zijn maar fragmenten ervan die ik voor het ogenblik schrijf en waarvan ik niet weet of ze alle gebruikt kunnen/zullen worden. Laat me dus stellen dat ik voor het ogenblik nergens sta, hoogstens in een beginfase en dat elke tekst die ik schrijf een poging is in de hopelijk goede richting. Het gebeurt dus hier, zoals bij VTM. Al wat wordt ingelogd staat in verband met het schrijven van een boek, niet noodzakelijk een roman, eerder een bundeling van gedachten, herinneringen en gefilosofeer over wat is en niet is. 

Ik zou ook er iets kunnen aan toevoegen over het bridgen, een kaartspel dat de mens betovert en in een andere wereld schuift waar hij zonder discipline, te stoppen als het nodig is, niet meer uitkomt, want ik ben nu ook een bridgespel aan het spelen en in dit spel – het schrijven van een boek - ben ik, zoals ik ooit begonnen ben, ook nog niet verder geraakt dan het Yellow Book van Culbertson - dat ik jammer genoeg eens heb uitgeleend met het gekende gevolg, eigen aan het uitlenen van boeken – wat dan betekent dat ik niets afweet van al de systemen die zijn uitgewerkt en ontstaan zijn na Culbertson, te beginnen met ‘Trèfle squize’ en andere die hier zijn uit voortgekomen.

Ik schrijf dus zoals een bridger aan tafel komen zou die enkel Culbertson heeft gestudeerd en dus niets meer zou begrijpen, noch van de ‘annonces’ van zijn partner, noch van deze van de tegenpartij, wat het spel zelf in het honderd zou doen lopen.

Ik vrees dus dat ik het fameuze – minder mag het niet zijn dan fameus – boek van mij eenzelfde lot zal beschoren zijn, dat ik me begeef op wankele gronden en dat de vruchten die eventueel voort zouden komen uit het zaad van mijn woorden, ervaren zullen worden als het spel van een bridger die een vooroorlogs systeem aan het spelen is. Mijn enige troost zal dan eens te meer T.S. Eliot zijn die de wijze raad van de Bhagavad Gita heeft overgenomen met zijn ‘For us there is only the trying, the rest is not our business. Al is het maar al te gemakkelijk zich er hiermee van af te doen en te schrijven alsof men in het Wilde Westen zou opereren. 

Waarde lezer, noteer dat ik deze blog schuif tussen drie à vier  blogs met als hoofding ’Autodafé’ een tekst die, zoals alle teksten, in potentie reeds klaar ligt en enkel nog moet geschreven worden.

10-01-2016, 07:54 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij had de laden leeg gemaakt met de bedoeling grote kuis te houden in de vele dagbladknipsels en de vele beschreven en half beschreven bladen papier. En zijn oog was gevallen op een knipsel uit ’Le Monde’ met de toespraak van Saint-John Perse bij de overhandiging van de Nobelprijs voor Literatuur, waarin hij had onderlijnd : la grâce poétique, l’étincelle du divin, vit à jamais dans le silex humain. Met ernaast ‘zie dagboek’.

Hij gaat kijken naar wat hij hierover geschreven kon hebben en vindt van Hermes Trimegistos, overgenomen door Christian Jacq: ‘Pense être partout en même temps, dans la mer, la terre et le ciel; pense que tu n’es jamais né, que tu es encore embryon, jeune et vierge, mort et au-delà de la mort. Comprend tout à la fois, les temps, les lieux, les choses, les qualités et les quantités’.

En er onder, goed leesbaar – een vriend noemde het een mooi, vast geschrift – ‘dit is de essentie van deze vonk, van deze ‘étincelle du divin’. Zo denk dat je een deeltje van die God bent, dat je overal aanwezig bent, dat je alles begrepen hebt en schrijf, schrijf je ziel uit je lijf. Schrijf dat je eeuwig bent. Beschiet van uit je oneindigheid elk blad. Bevrucht het met de elektronen van je geest, die op hun beurt zich mengen zullen met de atomen van het papier, dit wondere papier dat met vreugde bezeten wordt; zoals zij die je bezat diezelfde middag in de kamer die uitgeeft op de oude gevels, weerspiegeld in het water van de Leie, met de boten soms en de ‘Kleine Nachtmusik’ van Wolfgang door het open raam. En de grote stilte in jou als je neerligt naast haar en haar vingertoppen betast wetende dat ze weent en je wel denken kunt waarom’.

Nu, de tekst overnemend uit zijn dagboek komt het gebeuren terug: de kamer op de middag, het open raam met de bewegende gordijnen, franjes van schaduw op de muren en de meubels, de geluiden van de stad, de boot met toeristen en de vrouw naast hem die weende en toch gelukkig was, zoals hij zich voelde toen naast haar, met haar hand in de zijne.

Dit verre gebeuren herdacht en herbeleefd, de vele kleine details nog zo aanwezig in hem, de warme zachtheid van haar lichaam, de hand die hem streelde, de mond die hem kuste, de grote trillende wereld van genot gemengd met het immense van wat hij voelde voor haar en dit alles voorbij, of Jünger die nog open op zijn tafel ligt: ‘Und immer wieder tasten wir in unseren durstigen Träumen dem Vergangenen in jeder Einzelzeit, in jeder Falte nach …’

Zo ook dit gebeuren tot hem teruggekomen, ongerept in al zijn verbeelden en thans getekend in enkele luttele woorden terwijl het zoveel was geweest, zo enorm veel, lijk het vliegje in het stuk amber dat hij had meegebracht van een verre reis waar ouderlingen op de binnenkoer van de moskee, gebogen waren over wondere tekens, de woorden van de Profeet over hun God met de negenennegentig namen. Aldus is elk ogenblik van zijn pen op het blad, lijk het schuiven van de zwanen op het water, telkens weer een nieuw verbazen over wat de dagen waren.

En schreef hij nog, als ik denk aan Jünger en aan Eliot en aan zovele die ik schaamteloos overneem, wat is er eigenlijk wel van mij. Of kan het dat mijn gedachten zijn wat ze zijn en dat ik pas na het neer schrijven ervan me realiseer dat ik deze gedachten al bij anderen heb ontmoet? 

Maar niet altijd is er dit verbazen. Er zijn zovele dode momenten in ons handelen, lege woorden waaruit we dan opnieuw ontwaken. Dit is de tweespalt van ons leven: het verdwijnen in de leegte van de woestijn en de terugkeer in de ruisende rijkdom van het leven. Zo had hij de zee gezien, de zee gehoord in de valavond. Ze was rust en beweging. Rust waar de olijfgroene lijn van het water overvloeide in het grijze timbre van de luchten, beweging waar de meeuwen roekeloos hangen bleven boven de golven die uitrolden over het strand. Zo nu ook in hem rust en beweging, of zijn geest in vrede met het zijnde en zijn gedachten een fresco van hoop op wat nog komen kon. 

NB. Autodafé

1.Action de détruire par le feu. Faire un autodafé de livres

2.Oorspronkelijk waarover Voltaire schreef in zijn Candide VI: ‘Après le tremblement de terre qui avait détruit les trois quarts de Lisbonne, les sages du pays n'avaient pas trouvé un moyen plus efficace pour prévenir une ruine totale que de donner au peuple un bel autodafé; il était décidé par l'université de Coïmbra que le spectacle de quelques personnes brûlées à petit feu, en grande cérémonie, est un secret infaillible pour empêcher la terre de trembler.

09-01-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij had de laden leeggemaakt met de bedoeling grote kuis te houden in de vele dagbladknipsels en de vele beschreven en half beschreven bladen papier. En zijn oog was gevallen op een knipsel uit ’Le Monde’ met de toespraak van Saint-John Perse bij de overhandiging van de Nobelprijs voor Literatuur, waarin hij had onderlijnd : la grâce poétique, l’étincelle du divin, vit à jamais dans le silex humain. Met ernaast ‘zie dagboek’. Hij gaat kijken naar wat hij hierover geschreven kon hebben en vindt van Hermes Trimegistos, overgenomen door Christian Jacq:

 ‘Pense être partout en même temps, dans la mer, la terre et le ciel; pense que tu n’es jamais né, que tu es encore embryon, jeune et vierge, mort et au-delà de la mort. Comprend tout à la fois, les temps, les lieux, les choses, les qualités et les quantités’. 

En er onder: dit is de essentie van deze vonk, van deze ‘étincelle du divin’. Zo denk dat je een deeltje van die God bent, dat je overal aanwezig bent, dat je alles begrepen hebt en schrijf, schrijf je ziel uit je lijf. Schrijf dat je eeuwig bent. Beschiet van uit je oneindigheid elk blad. Bevrucht het met de elektronen van je geest, die op hun beurt zich mengen zullen met de atomen van het papier, dit wondere papier dat met vreugde bezeten wordt; zoals zij die je bezat diezelfde middag in de kamer die uitgeeft op de oude gevels, weerspiegeld in het water van de Leie, met de boten soms en de ‘Kleine Nachtmusik’ van Wolfgang door het open raam. En de grote stilte in jou als je neerligt naast haar en haar vingertoppen betast wetende dat ze weent en je wel denken kunt waarom.

Nu, de tekst overnemend uit zijn dagboek komt het gebeuren terug: de kamer op de middag, het open raam met de bewegende gordijnen, franjes van schaduw op de muren en de meubels, de geluiden van de stad, de boot met toeristen en de vrouw naast hem die weende en toch gelukkig was, zoals hij zich voelde toen naast haar, met haar hand in de zijne.

Dit verre gebeuren herdacht en herbeleefd, de vele kleine details nog zo aanwezig in hem, de warme zachtheid van haar lichaam, de hand die hem streelde, de mond die hem kuste, de grote trillende wereld van genot gemengd met het immense van wat hij voelde voor haar en dit alles voorbij, of Jünger die nog open op zijn tafel ligt: ‘Und immer wieder tasten wir in unseren durstigen Träumen dem Vergangenen in jeder Einzelzeit, in jeder Falte nach …’

Zo ook dit gebeuren tot hem teruggekomen, ongerept in al zijn verbeelden en thans getekend in enkele luttele woorden terwijl het zoveel was geweest, zo enorm veel, lijk het vliegje in het stuk amber dat hij had meegebracht van een verre reis waar ouderlingen op de binnenkoer van de moskee, gebogen waren over wondere tekens, de woorden van de Profeet over hun God met de negenennegentig namen. Aldus is elk ogenblik van zijn pen op het blad, lijk het schuiven van de zwanen op het water, telkens weer een nieuw verbazen over wat de dagen waren.

En schreef hij nog, als ik denk aan Jünger en aan Eliot en aan zovele die ik schaamteloos overneem, wat is er eigenlijk wel van mij. Of kan het dat mijn gedachten zijn wat ze zijn en dat ik pas na het neer schrijven ervan me realiseer dat ik deze gedachten al bij anderen heb ontmoet?

Maar niet altijd is er dit verbazen. Er zijn zovele dode momenten in ons handelen, lege woorden waaruit we dan opnieuw ontwaken. Dit is de tweespalt van ons leven: het verdwijnen in de leegte van de woestijn en de terugkeer in de ruisende rijkdom van het leven. Zo had hij de zee gezien, de zee gehoord in de valavond. Ze was rust en beweging. Rust waar de olijfgroene lijn van het water overvloeide in het grijze timbre van de luchten, beweging waar de meeuwen roekeloos hangen bleven boven de golven die uitrolden over het strand. Zo nu ook in hem rust en beweging, of zijn geest in vrede met het zijnde en zijn gedachten een fresco van hoop op wat nog komen kon.

09-01-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het was herfst, hoog herfst als hij voor de tweede, zelfs de derde maal aan dit boek begonnen is. Het is nu volop winter. Kerstdag, Nieuwjaar ging, maar niets van dat alles sloeg neer op zijn tekst. Tal van dagelijkse, wereldse zaken kwamen en golfden weg, onopgemerkt. Intense, zoals het samenzijn met kinderen en kleinkinderen gingen dieper. Maar niets ervan droop binnen in zijn boek alsof het meer en meer duidelijk werd dat er in hem twee levens aanwezig waren, hij die normaal, zoals elk van ons zijn dagen slijt en hij die schreef en nu voor een tijdje afwezig scheen te zijn. Niet helemaal echter want tussendoor, en dat was zijn enige verdienste, werkte  hij voor de kleinkinderen aan een verhaal over een meisje van twaalf die, op verlof bij haar grootouders, nacht na nacht droomde van een geheimzinnige koffer op zolder, de reiskoffer van haar overgrootvader, Egyptoloog. Een verhaal waarvoor hij nu een passend slot zocht dat zou uitkomen bij een Antigone. Elke dag stuurde hij hen een e-mail van een 300 tal woorden en dit liep nu al vele dagen.

Verder waren er de dagbladen en de televisie, was er Klara en waren er de boeken die uitgestald op de tafel lagen of in de zetels of op zijn bed. Was er Rimbaud’s ‘Illuminations’, vertaald en leesbaar gemaakt door Paul Claes, was er James Joyce waar hij voortdurend in verdwaalde, zo in woord als in zin, als in verhaal, was er Vassili Grossman’s ‘Vie et Destin’, een boek dat hij trachtte te herlezen was en naast hem zijn Don Quijote, zijn gezel bij het schrijven.

Er waren ook de recensies van de te talrijke nieuwe boeken in De Standaard, De Morgen en Le Monde, een overvloed aan boeken die hij niet zou lezen maar waarbij hij dacht: als jij hun boeken niet leest hoe zou je willen dat zij later, jou boek zouden lezen. En schreef hij niet hij wandelde toch in een wereld van gedachten, een landschap vol met bomen in de bot, klaar om open te springen, bomen in bloesem klaar om zaad te vormen en andere, schuchtere, gegroeid uit een twijfel-zaadje die meer dan hun best deden om op te schieten. Maar de schrijver in hem bleef weg en zijn boek bleef onaangeroerd, maagdelijk. 

Hij was in Parijs op de Place de Trocadéro, hij las er van Valéry in gouden letters op de muren aangebracht: ‘Dans ces murs voués aux merveilles, j’accueille et garde les ouvrages de la main prodigieuse de l’artiste, égale et rivale de la pensée. L’une n’est rien sans l’autre’. 

En alles stapelde zich op, zette hij neer in de marges van een dagblad, of even zorgeloos op kleine stukjes papier, denkend aan het boek dat wachtte – wat hij zich verweet - het grote wonder van het omzetten van gedachten, zoals Valéry het zegt, tot tekens in een boek om uit gedragen te worden, gelezen en gestapeld in rijen zoals de rijen boeken die hem overvielen in de bibliotheek van Mafra, waar hij lang geleden een gedicht over maakte en, nu hij Portugal denkt, de slagzin in graffiti geschreven op de witte muren van de Universiteit van Coimbra: ‘A universidade so illuminara o povo, no dia em que lhe puserem fogo’, dat een student voor hem vertaalde als: ‘ de universiteit zal maar verlichten de dag dat ze in vuur zal staan’. En deze zin van Antero de Quental ook, was voor hem in die dagen een gedicht.

De dagen die zinnen zijn, die beelden zijn, om te zetten in conventionele tekens, nu bewaard op stukjes papier of bewaard in gedachten voor later, wanneer weet hij nog niet, maar het komt wel want denkt hij, zelfs als ik niet schrijf is mijn boek wordende.

Hij weet ook dat hij niet voortdurend bewust is van wat hij zo graag noemt, het deeltje van het ‘absolute Andere’ in hem. Dat hij niet voortdurend ingesteld is om erin binnen te dringen; dat dit ingesteld zijn een proces is waarbij heel wat zaken aan bod komen, en vooral, en dit leerde hij bij Ouspensky, dat hij blijvend moet trachten zichzelf ‘bewust’ te betrekken bij al wat hij doet of zegt; dat hij zichzelf observeren moet opdat hij weten zou dat hij het is die spreekt, die handelt en daarenboven, dat hij voelen moet dat die ‘hij’ die hij is, geïntegreerd is in het omringende. En dit is een ganse opdracht. En als hij schrijft over wat hij schrijft dan is het omdat het vooral de momenten van zijn verbonden-zijn met, die hem doen schrijven. Andere momenten laat hij voor wat ze zijn.

In de woonruimte, waar dit proces zich afspeelt, is hij meer omringd met boeken dan met meubels: boeken tegen de wand, boeken op zetels, boeken op de vensterbanken en nog altijd naast hem, klaar om te nemen en te openen, Don Quijote, zijn gezel, nu al van vele dagen. Hij heeft nood aan boeken, heeft nood aan hun veelzeggende stilte die is van het leven van het woord in ze.

Vanmorgen - hij wil voortaan zoals hij het altijd heeft gedaan zijn woorden eerst uitschrijven -  is hij een cursus-blok gaan halen in dat winkeltje bij de kerk waar hij begroet wordt door een vriendelijke dame; heeft hij bij het buitenkomen, de zon gezien lijk een lichtende schijf doorheen het grijze van de wolken, en is hij verder gereden tot aan de Schelde. Heeft hij de wagen verlaten en is hij gewandeld tot de plaats van de drie abelen, waar hij dikwijls kwam om te lezen of te schrijven, om te voelen hoe licht en water en de rust in hem, ook omwille van wat hij dacht van Paulus, de wezenlijke en geestelijke omgeving is waarin wat niet te noemen is, des te intenser aanwezig is.

Vele van deze gedachten en daden vullen morgen tot avond tot nacht, en slechts enkele ervan die hij verwoorden zal. Zo kan hij niet zeggen hoe het komt of waar de overgang is naar een herinnering die dieper nog dan alle andere opgeslagen ligt en die hij zelden terughalen wilt of durft, omwille van zo oneindig, zo overweldigend en zo diep haar wortels heeft vastgezet in hem.

08-01-2016, 07:52 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij dacht bij het opstaan aan de tekst die hij gisteren had laten gaan, vertrekkende van Don Quijote en eindigend met een ode aan het Zijnde, dat zijn tentakels gespreid heeft over de ganse Kosmos en dat men, omwille van deze algehele verspreiding, ook een andere naam kan geven. Heeft hij hiermede dan het landschap van de theologie bewandeld of was het, waar hij naar toe wou, eerder aan kosmologie dat hij gedaan had, en hij gedacht en geschreven had in het spoor van de bouwers van Stonehenge of van de gotische kathedralen? Wat ook, hij voelde zich aangeleund bij hun gedachtengoed en eens aan het schrijven, worden de wegen die je bewandelt breder en breder, zoals de gevonden deeltjes steeds kleiner en kleiner worden om uiteindelijk terecht te komen in wat zou kunnen verhaald worden als de bouwstenen van de geest wat een gevaarlijke bemerking is. Echter hoe kan het metafysisch draagvlak waarnaar verwezen wordt anders omschreven worden.  

En dacht hij, indien ik dit incipit van gisteren, ooit zou opnemen in een boek, dan zou dit pas geplaatst worden op het einde van de reis in Compostella zelf. Het halfweg plaatsen zou me de mogelijkheid ontnemen te zeggen hoe ik tot dit incipit gekomen ben. Ik heb dus helemaal geen spijt, gezegd te hebben wat ik gezegd heb, wat niet belet dat ik niet zou open staan voor een andere stellingname die me bevallen zou en dat ik niet bereid zou zijn deze te aanvaarden. En er is vanmorgen nog in meer wat ik haalde bij Paul Auster, uit zijn ‘The Invention of Solitude’, Book nine, The Book of Memory’, Auster die schrijft: 

Every book is an image of solitude. It is a tangible object that one can pick up, put down, open and close, and its words represent many months, if not many years, of one man’s solitude, so that with each word one reads in a book one might say to himself that he is confronting a particle of that solitude. 

Dit is niet alleen geldig voor een boek maar voor elke tekst, gedicht, proza of essay of wat ook dat geschreven wordt. Het ontstaat in de eenzaamheid van de schrijver en hij die het leest stapt binnen in die eenzaamheid, wordt er in opgevangen en wordt er aan deelachtig, wat onvermijdelijk een band schept tussen schrijver en lezer, echter alleen op voorwaarde dat de inhoud van het geschrevene toereikend geladen is om deze band op te wekken.

En dan, dacht hij, stel ik me de vraag, of zou ik me die moeten stellen, is wat ik loslaat als blog, voldoende geladen opdat de lezer deelachtig zou worden aan de eenzaamheid waarin ik mijn blog geschreven heb? Zou ik als componist gehoord hebben dat het applaus na een uitvoering niet alleen zou gegaan zijn naar de dirigent en de uitvoerders, het orkest, maar ook naar het werk zelf? 

Het is wijselijk dat elke schrijver, ook ik dus als pseudoschrijver, zich die vraag blijft stellen.

07-01-2016, 07:58 geschreven door Ugo d'Oorde  

Die avond was hij lang opgebleven. Het huis over hem gebogen, de haard gedoofd en in het vale licht van de lamp op de tafel, de boeken in hun rek en de zware Luikse bollenkast, toekijkend op wat hij deed. In de tijdloosheid van het zijn, Klara afgezet, is hij gaan bladeren in zijn 'Quijote' – beter dan 'Quichotte' – zich afvragend hoe Miguel de Cervantes op de idee gekomen was om, dood ernstig te schrijven over een dolende ridder  met schildknaap, te paard door het land, handelend op een voor hem normale wijze die door de lezer, en dat wist hij terwijl hij schreef, gezien zou worden als het werk van een halve gare.

Misschien, dacht hij, word ik ook, als ik zo verder ga en ik heb nog heel wat te zeggen, door mijn lezers gezien als even gek als Don Quijote, als ik schrijf, zoals ik in mijn aanvang schreef, dat alles ontstaan is uit de geest. Maar ook mij zal het niet deren, ik zal geen letter wijzigen aan wat ik te zeggen meen te hebben. 

Een woord viel hem toen te binnen, ‘incipit’. Hij wou zeker zijn van de betekenis ervan en zocht het op in drie verschillende woordenboeken[1]. Ik wil dacht hij, mijn incipit, de tekst geschreven in minuscule letters, omheen de eerste letter van het eerste woord van mijn boek, om duidelijk te zeggen waarom het de geest is die de materie heeft gebaard; het geheel van de tekst, omlijst met een gulden kader beschilderd met sterren en planeten, met bomen, met mossen en zwammen, bloemen en vogels en insecten. En dit is wat ik schrijven zou :

Het gebeurde, heel lang geleden, dat een schrijver-filosoof in onuitwisbare inkt in het Hebreeuws, drie woorden neerschreef, bereshit bara elohim. Hij tekende dit op in wondere conventionele karakters, die door ingewijden konden begrepen worden en in andere talen en tekens dan het Hebreeuws konden worden omgezet.

Vele dachten dat de betekenis van bereshit, ‘in den beginne’ was en dat de drie woorden vertaald moesten worden als: ‘In den beginne schiep God’. Sommige gingen wel akkoord met ‘in den beginne schiep, maar vonden dat Elohim een meervoudsvorm was en dan waren het de goden, alle goden die er toen waren, die schiepen in den beginne. Andere nog gingen wel akkoord met om het even welke vertaling van ‘bara elohim, maar niet met de vertaling van ‘in den beginne’ voor ‘bereshit’, dat veel meer was dan in den beginne.

Wat allen echter wel aanvaarden konden, omdat het moeilijk anders kon, dat uit wat geschapen was het Universum was ontstaan, maar zekerheid over wie het geschapen had en hoe of uit wat het geschapen werd had men niet. 

Eeuwen, na de filosoof van bereshit bara elohim, schreef een andere filosoof, wellicht iemand die uit het verre oosten kwam waar het Tao werd genoemd, dat in den beginne het Woord was. Waaruit besloten kon dat het Universum was ontstaan uit het Woord dat in den beginne was. Maar niemand kon hieruit opmaken, welke vorm het Woord had, of wie of wat het was, opdat hieruit het Universum zou kunnen ontstaan zijn. 

De tijd die verder schoof en de mens in de tijd, brachten nieuwe ideeën binnen, formuleringen op het waarneembare afgestemd, zeggende dat in den beginne, er een veld van energie was dat bestond uit minimale deeltjes die de bouwstenen waren waaruit het Universum is ontstaan. Over dit ontstaan was geen twijfel mogelijk, want het Universum was. Toen gebeurde het dat de wereld van de fysica langzaamaan tot de bevinding kwam, dat de minimale deeltjes die men dacht te kennen, konden worden gesplitst en dat, en dit was onrustwekkend, deze minimalere deeltjes eerder behoorden tot de metafysica dan tot de fysica. Mogelijks, werd er geopperd, zijn de aller minimaalste – en men dacht aan het Higgs deeltje – deeltjes van het Woord, en meende men te mogen besluiten, dat de formulering, ‘in den beginne was het Woord’, beter geformuleerd kon worden als ‘in den beginne was er een energieveld van deeltjes’ en, dat ‘het energieveld van deeltjes’ het Zijnde was dat in den beginne was. Om te besluiten dat dit nog altijd zo is.

En iemand vond, dat in dit energieveld van deeltjes van het Zijnde – of uit de ‘in-vorm’ van het Zijnde – de spanning ineens zo intens is geworden dat met een BIg Bang een zichtbaar Universum tevoorschijn is gekomen dat, in feite, altijd in potentie in het Zijnde aanwezig is geweest; dat dit Universum de materialisatie was van het Zijnde en dat er aldus nimmer een schepping van het Universum is geweest, dat het  er altijd is geweest in zijn potentiële vorm, als het Zijnde.

Waaruit kon en mocht besloten worden dat in het begin het Zijnde was en dat het Zijnde er altijd, altijd, altijd is geweest, dat zonder het Zijnde er niets ware geweest, omdat uit het ‘niet-zijnde’ niets kan ontstaan. En, dat het Zijnde is gebleven, gefragmenteerd in miljarden vormen, die alle vormen zijn van het Zijnde.

En buiten het Zijnde is er niets. 

06-01-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het westen heeft zich met woorden krachtdadig bevrijd van de hegemonie van de Kerk, niemand werd hier voor ooit beschuldigd van racisme. Als we ons vandaag, ook en met dezelfde kracht en middelen willen ontdoen van het gevaar dat de islam betekent worden we, door diegenen die destijds de Kerk hebben uitgesloten, behandeld als racisten. Kan er nog gesproken worden van enige logica in dit land, in dit Europa? 

Wat ons vanmorgen als mail bereikte is het beeld van wat racisme – eigen aan een ras uit de oertijd - is, geschetst door iemand die uit schrik anoniem wenst te blijven maar daarom niet minder de waarheid zegt: 

'Jeudi, 8h55, le 3 décembre 2015, les voyageurs en gare de Libramont ont eu droit à un spectacle des plus étonnants. Des immigrants syriens (hommes entre 20 et 35 ans) apparemment du centre de réfugiés de St Ode, ont déposé des tapis de prière dans la salle d’attente et se sont mis à prier. L’outrance de la situation a été accentuée au moment où ceux-ci commencèrent à insulter et à faire des gestes obscènes à l’égard des femmes non voilées. A tel point, que devant la situation, des femmes ont préféré se voiler avec des châles ou autres, et cela par peur. C’est une jeune voyageuse excédée qui fera appel à la police et à Sécurail. A l’arrivée de la police, ceux-ci ont insulté les policiers de racistes, assortis de gestes explicites d’égorgements.' 

Dit is het beeld dat ons herhaaldelijk te wachten staat als we ons als lammeren blijven verschuilen achter de term van racist en niet durven zeggen wat we luid, zonder enige schroom wat we denken, namelijk dat in plaats van te vluchten - in feite is het een infiltratie anders gedraagt je je hier niet als de veroveraars - neem je de wapens op en verdedigt je in uw land vrouwen, kinderen en ouderlingen. Het beeld dat ons zou moeten leren wat er ons te doen staat, en zeker Mevrouw Merkel, zeker zij. 

Bij de bakker lag er ‘De Zondag’ van 2 januari met, naar aanleiding van de verjaring van de moordende raid op Charlie Hebdo, het betoog van de Gentse professor emeritus, filosoof Etienne Vermeersch (81). Volgens hem moeten zelfs, binnen de ethica, racistische en negationistische uitspraken worden toegelaten waarbij hij om te beginnen, bevestigt wat hij voorheen al op een sobere wijze had aangeklaagd dat, en ik citeer: ‘Onvermijdelijk moet de verspreiding van de islam in de Europese maatschappij een spanningsveld veroorzaken, omdat de islamregels haaks staan op datgene wat hier tot nu toe aanvaard werd’. 

Hij vult dit aan met te zeggen, en we treden hem volmondig bij, dat: ‘de islam zich niet gemoderniseerd heeft, dat de islam evolueert opnieuw in een salafistische richting[1], dat is een ouderwetse vorm die typisch is voor Saudi-Arabië. Ook bij ons wint die stroming meer en meer aan invloed. Lees de sharia, al wat IS doet staat er in. Als een stad veroverd wordt, dan worden de mannen gedood en vrouwen en kinderen als slaven gebruikt.’

Over de kans die een verlichte islam maakt is hij weinig optimist: ‘Onder invloed van het salafisme en ook de Moslimbroeders wordt een moderne lezing van de Koran teruggedrongen… Er zijn een aantal progressieve imams. Zij moeten een brede beweging op gang brengen. Zij zouden al een onnoemlijk belangrijk signaal kunnen geven door te zeggen dat onverdoofd slachten niet langer kan.’ 

Ik wil niet verder ingaan op wat professor Vermeersch zegt over negationisme. Maar als ik het relaas lees van wat zich op een morgen in december heeft afgespeeld in het station van Libramont dan is het zeker geen bewijs van enige verlichting in de hoofden van hen die hier onze gastvrijheid, totaal en gewelddadig in woorden en gebaren, misbruiken. 

05-01-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij had zijn dagboek altijd gezien als een voorbereiding op de dag dat hij zou beginnen aan het grote werk dat hij hoopte ooit eens te volbrengen. Maar in de loop der jaren was deze verwachting sterk afgezwakt al was het dagboek gebleven. Er overheen was echter de realiteit van elke dag, zijn werk in de bank dat hem geen openingen liet naar een of ander soort bedenkingen. Hij wist zich aldus wegzinken in het dagelijkse van het lome ritme van opstaan, bureau, familie en slapengaan, maar geestelijk was hij een leegte, amper opgevuld met wat lectuur en de vijfentwintig minuten die hij nodig had om zijn dagboek bij te houden.

Gelukkig was er de maand augustus die alles compenseerde. Die maand was de maand van het echte leven. Hij bracht die door met de familie op een zelfde plaats in de Val d’Anniviers, in een klein bergdorp Grimentz of Zinal al naar gelang de chalet die hij huren kon. Het was de plaats waar hij opgenomen werd in het grote leven van de natuur en in de eenvoud van de vrienden die hij er had. Hij beklom er de bergen, hij liep er de bossen af op zoek naar paddenstoelen en was er gegrepen door de pracht van de flora. Het waren dagen en avonden die een bres sloegen in de steriliteit van wat hij kende in de stad. En het was daar dat hij de rust kende nodig voor een hernemen van de waarden van de geest en het gebeurde dat hij, op een dag, bij regen en het dorp gedompeld in de mist, aan het tekenen sloeg, een terugkeer naar het creatieve leven dat hij tussendoor altijd beoogd had. Hij voelde er zich tot grote dingen in staat en deze geladenheid nam hij mee naar zijn dagen thuis en van dan af zou de realiteit van het dagelijkse in meer, gebroken zou worden door zijn tekenen.

Hoe hij er toe gekomen is om met sobere middelen, op grote witte bladen Schoellerpapier, het wondere leven van de natuur te benaderen, met potloden van verschillende hardheid, weet hij niet meer. Alles was evolutie, was geestelijke visie, maar het kwam erop neer dat hij betrachtte, de groei van mossen op rotsen en stenen, de fascinerende nervenstructuur van rottende bladeren, de stilte van het bevruchten in meeldraden en stampers, weer te geven en aldus de verborgen energie erin, tot in de fossielen ervan, te suggereren. Maar hoe eenvoudig van vorm de elementen optraden in de tekening en hoe geheimzinnig ook de opbouw ervan was, is hij er wel ooit in geslaagd iets van wat zijn bedoeling was, over te brengen in zijn potloodlijnen en vlakken en was het niet zo, dat hij trachtte te tekenen wat niet te tekenen was?

Als ongeschoolde en als oningewijde kon hij zich enkel het tekenen indenken als het op papier brengen van het onvatbare, het enige dat de moeite loonde en dit betrachten hield hem uren weg uit de wereld, met enkel de muziek, Bach als Ravel als Mahler, als zo vele anderen, als zuurstof in de ruimte over hem. Niemand ook zal enig vermoeden hebben gehad van de innerlijke vreugde die hij kende, de impuls van zijn hand te volgen en te zien hoe op het blad, geleidelijk aan, de sluimer van de levensenergie in lijnen en tekens werd opgebouwd, om dan op het einde vast te stellen, dat eens voltooid, eens zijn naam eronder geplaatst, de tekening begon te leven en hem aanstaarde vanuit haar eigenheid.

Dit was een grote intens opgevulde periode geweest, het leven van de tekenaar die hij was, die kleur gaf aan zijn leven van elke dag als echtgenoot, als vader, als ambtenaar, ingeschakeld in het financiële en economische leven van de maatschappij. Hij had toen duidelijk twee levens en eens het ene leven gesloten, stapte hij het andere leven, dit van het creatief zijn binnen. En hij wist dat wat hij schiep, iets was dat nog niet bestond, dat eigen gewin was, gedragen door een visie dat een vorm was van kunst, geestelijk verfijnd en beantwoordend aan de grote uiterlijke rust van de natuur. Pas nu, erover schrijvend, realiseert hij zich hoe ver hij toen al gekomen was met zijn werk, dat hij titels mee gaf als ‘East Coker’, ‘Polytrichum’, ‘In my beginning is my end’. 

De tijd is er over heen gegaan, de tekeningen bij de kinderen opgehangen aan de muren of ergens verloren in een of andere kamer, het lot dat het vele van wat hij maakte heeft ondergaan. Enkele tekeningen heeft hij behouden, die hangen nu in de kamers van de woning, een woning die, zoals hij nu weet, slecht geïsoleerd is opdat ze hun uitzicht van vroeger lang behouden zouden, sommige zijn beginnen golven onder het glas.

Achteraf gezien gebeurde het, dat omwille van tijdgebrek en het vastgegroeid zijn in zijn ambt, de potentiële mogelijkheden niet verder zijn uitgegroeid zodat langzaamaan zijn pogingen, die omwille van hun gedetailleerdheid veel tijd vergden, vervaagden, het familiale en het professioneel maatschappelijke kreeg een te groot impact op zijn doen en laten. 

Als hij er nu over nadacht wist hij dat hij de inspanning van toen had moeten doorzetten, desnoods ten koste van heel wat andere zaken die minder inspanning vergden, te meer omdat hij een paar maanden geleden bij zijn dochter een tekening had gezien, die ze van de zolder had gehaald en nu had opgehangen in haar woonkamer. Hij was verrast bij het zicht ervan, want hij vond het een grote tekening, die hem des te meer verbaasde omdat hij vergeten was ze ooit gemaakt te hebben. 

De bergen echter zouden hem nog een ander facet van het leven opleveren in die eerste maand augustus, na haar overlijden, die hij met de kinderen en kleinkinderen doorbracht in een van die oude chalets op Roua, even buiten het dorp Grimentz gelegen. 

04-01-2016, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde