De kracht is uit mijn lichaam, is ook uit mijn geest. Het is het enige dat ik te melden heb. Ik lig er verdoofd bij, verslagen, ineen gedrongen. Wat heb ik nog te vertellen vandaag, vanmorgen als de stilte in mij geslopen is?

Of ik nog verder wil?

Natuurlijk wil ik, nu ik een bericht ontving van een bezorgde vriend. Hij leest – hij is een groot lezer - ‘Sapiens, Een kleine geschiedenis van de mensheid’ van Yuval Noah Harari. Hij leest, maar hij wist dit al lang, dat de Schepping begonnen is, 13,5 miljard jaar geleden met de Oerknal, zijnde met de vorming van de fundamentele bouwstenen, de minimaalste deeltjes van ons heelal.

Hoe dit gebeuren kon, vanwaar die deeltjes kwamen om er plots te zijn, verhaalt niemand, maar ze waren er heel duidelijk? En vertelt Yuval Noah Harari verder: driehonderdduizend jaar na hun ontstaan begonnen deze deeltjes samen te klonteren tot complexe structuren die we atomen noemen, die zich vervolgens samenvoegden tot moleculen. 

Twee bemerkingen hierbij.

Was er dan Iets vóór die deeltjes er waren, was er dan Iets vóór de Oerknal en, hoe waren die deeltjes geconfigureerd opdat ze zich verzamelen zouden tot atomen en moleculen?

Ze wisten dus, ze droegen in zich een vermogen, een kennis om, en ik keer terug naar de tekst van mijn vriend: zo een 3.8 miljard jaar geleden bepaalde moleculen te vormen op een planeet, die de aarde heet, opvallend grote complexe structuren te vormen die organismen heten. En om, zo een zeventigduizend jaar geleden uit deze organismen de Homo Sapiens te doen ontstaan. 

Mij is het dus duidelijk dat ik dat ik, uit de configuratie van de minimaalste deeltjes ben ontstaan en, dat ik me de vraag stel of die minimaalste deeltjes niet de vormen waren van een energie die geest was? 

Ik ga vandaag niet verder. Mijn trouwe lezer en vriend heeft me uit de miserie van een moe en kwetsbaar lichaam gehaald. Ik heb dan toch iets kunnen schrijven, namelijk hoe ik ontstaan ben, 13,5 miljard jaren geleden.

26-11-2017, 08:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

In dit Blogboek worden ideeën ingebracht, hernomen, aangevuld en gewijzigd, het is een blijvende verwerking, want alles is verandering, alles is aanpassing aan nieuwe vormen en nieuwe gegevens. Het is een deel van mijn persoonlijkheid die telkens weer aan de oppervlakte komt en zich mengen gaat met het steeds wisselende landschap van de geest. Altijd overheerst de hoop iets nieuws te brengen, zoals in de weinige tekeningen die ik nog maak, iets nieuws te doen openbloeien uit enkele lijnen en vormen, zoals het schieten van de zaadkorrel.

Dit is het, bezig zijn, gestadig bezig zijn, denken en schrijven en denken, en voedsel opdoen in de boeken, in het leven van de natuur. Het geluid van de wereld is dan lijk het ruisen van de wind in de bomen, lijk de branding in de golven, het beperkt zich tot een geluid op de achtergrond. Maar ook niet altijd, soms spring ik op in een of andere Blog als ik hoor wat er gebeurt in dit land en binnen de Eurozone. Al weet ik dat mijn reactie totaal, maar dan ook totaal nutteloos is, ik dring niet doorheen de muren van het anonieme.

Het is binnen een dergelijk bezig zijn dat mijn dagen zich afspelen. Dat ik aftast wat er leeft in mijn herinneren en vooral als ik me waag in de richting van het Absolute dat ik telkens weer ontmoet achter de dingen. Dit Absolute is het domein van allen die zoeken, van zij die er binnendrongen vóór mij, en van allen die na mij zullen komen. Op dit domein ben ik nergens en overal, niet tijd gebonden, niet persoons gebonden

Ik viel vandaag op een zin van Heinrich Böll: ‘Since I was 15 I‘ve had nothing that you could call rest. Sometimes I’d just like to sleep away my intellectual unrest…’

Dit ook is de ziekte waaraan ik lijd. Mijn intellectuele onrust is een karaktertrek, dit altijd begaan zijn om te zoeken wat niet te vinden is, dichter te komen tot het Onnoembare, bezeten om kennis te verwerven, niet omwille van de kennis, maar om verder door te dringen tot de kern van dit Onnoembare.

Om af te tasten wat anderen erover denken, erover schrijven of niet schrijven. Zo is het boek geworden dat ik, van in mijn jeugd, aan het schrijven ben. Totaal vreemd aan de wereld van vandaag.

Ik herhaal me. Ik voel me ellendig. De griep heeft toegeslagen en houdt me stevig in haar greep. Ik tracht iets te schrijven opdat er geen onderbreking zou zijn. Weet niet hoe het morgen zal zijn, weet helemaal niets over hoe de tijd verloopt en hoe ik hier zit, koortsig, verdwaasd als je mij het vraagt..

25-11-2017, 08:45 geschreven door Ugo d'Oorde  

‘Verhalende non-fictie zit overal in de lift’, schrijft Pascal Verbeken in de Standaard van 17 november en citeert als voorbeeld, het Franstalig tijdschrift ‘Wilfried’ (www.wilfriedmag.be).

Ik heb altijd fictie gemeden in mijn geschriften, indachtig zijnde wat op een dag een dame uit de Valais me had toevertrouwd – ze had een deel van haar leven doorgebracht in de Argentijnse pampa’s – dat het leven al genoeg roman was en dat het overbodig was er nog een aan toe te voegen. Ze was dus gestopt met het lezen van romans, wat ik op dat ogenblik ook aan het doen was en ik enkel nog boeken las waarin het filosofische de bovenhand had op het verhalende. Een regel die ik altijd getracht heb te volgen. Wat dus fictief is of zou kunnen zijn bij mij, is er omwille van de filosofische gedachte die ik beklemtonen/uitdragen wil.

Achteraf kan ik er aan toevoegen dat het fictieve, het zoeken naar omstandigheden, me niet zo goed ligt, dat ik geen romanschrijver ben en dat, wat ik heb vooropgesteld, ook een excuus kan zijn. Elke vogel zingt zoals hij gebekt is, is in elk geval zeker toepasselijk op mij.

Maar ik beken dat ik in een zekere mate gerustgesteld was toen ik las wat over het verhalend proza werd gezegd. Het paste in mijn kraam en het sterkte me in de manier waarop ik mijn gedachten blijf verkondigen. Of ik het bij het rechte eind heb is een andere zaak, maar het is niet aan mij hierop te antwoorden. Wat ik in elk geval wel betracht is literatuur te schrijven, dit is het enige doel dat ik voor ogen heb en ik vermoed dat er heel wat andere zijn die dit beogen.

Het is de sterkte van een Stefan Hertmans en nog meer van een Noteboom, dit zijn de weinige schrijvers waar over ik iets te zeggen heb. Veel verder ben ik de laatste jaren nog niet geraakt, mijn tijd van werken/lezen beperkt zijnde, omdat het leven een grote ingetogenheid geworden is, meer dan een leven van daden en handelingen. Dit alles, reflecteert zich in wat en waarover ik schrijf.

Hiermede schend ik eens te meer mijn privacy, leer je me beter kennen indien dit nog zou nodig zijn. Aldus ook, zit ik opgeschept met vier duizend bladzijden tekst die nergens goed voor zijn; wat van waarde is, is wat vers geschreven staat dat gaat over het nu, de ogenblikken van het zijn, het overige is het voorbije, dat steeds hernomen wordt in het nu en opnieuw opgediend. De man die er achter zit is en die zich wringt en roert in alle posities, blijft onveranderlijk dezelfde. Het is ook over hem dat er te lezen staat in de brieven van 2 Timotheüs 3, 7: ‘steeds maar verder lerend maar niet in staat te komen tot de kennis van de waarheid’.

De waarheid die voor Timotheüs vast stond, maar in volle beweging is voor de mens van vandaag. Zo, we schrijven maar van morgen tot avond tot diep in de nacht, zoekend, al was het maar ooit eens het summum te bereiken. Wat eigenlijk de rol is die ons werd toebedeeld.

De rol van ons bestaan hier op deze wondere aarde. 

24-11-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

In welke wereld komen we – het westen – ooit terecht als er hier barbaren rondlopen die beweren bij hoog en laag, en later misschien bij dood en overleven, dat luisteren naar muziek/Bach, zonde is. Is het dit dat men leren moet aan kinderen die volwassenen zullen worden? En welke maatstaven hebben die nog in voorraad om het leven van die kinderen met angst en vrees te verzuren en te hypothekeren?

Hoe reageren we, nu we het nog altijd kunnen? Hoe welkom zijn deze barbaren, want dat zijn ze, en er lopen er meer rond van dergelijk bebaard gehalte, meer dan we wel zouden kunnen denken.

Ik houd mijn hart vast als ik denk aan mijn kleinkinderen, mijn achterkleinkinderen, door onze laksheid zijn zij het die de strijd zullen moeten strijden, een genadeloze strijd, een strijd die ze nooit gewoon zijn geweest te leveren, terwijl de tegenpartij het met de moedermelk wordt ingegeven.

Zijn we ons er wel van bewust? Is dit de politiek die we van nu af zullen moeten voeren: categoriek verbannen uit onze westerse wereld, al wat in de Islam extreem en on-westers is?

Want, wat permitteren ze zich, met welk recht komen ze onze wereld - deze van de voor hen ongelovigen - hier vergallen, met hun Allah, die de grootste zou zijn, heersend, noterend toekijkend op de allerkleinste plaats, het vlekje aarde in het Universum. Schijnbaar weet er nog altijd niemand onder hen – ik spreek over de massa excentriekelingen – dat de aarde een minuscuul deeltje uitmaakt van het zonnestelsel, en dat er miljarden zonnestelsels zijn, waar dus geen Allah aanwezig is, wel de God waar wij het over hebben, want deze zit verweven in al deze zonnestelsels, hij IS deze zonnestelsels. En dan blijven ze maar schreeuwen dat die van hen de grootste is. Larie en apekool, zeg ik.

Ik heb me nog maar eens laten verleiden om te zeggen wat ik denk te moeten zeggen, ten koste van mijn leven als het ooit uitlekken zou. Maar is het aan mij, is het niet eerder aan de zogenaamde gematigden onder hen om op te staan, te oordelen en te veroordelen?

Of, wat erger is, is het ook zo dat zij die de veroordeling zouden willen uitspreken, het woord niet krijgen of, het woord niet wagen te nemen?

Mijn broeders in de geest, Spinozisten, en jij, aanhangers van Bach en van culture clubs, en jij, gematigden die de Islam beleven op een voorbeeldige wijze, het is tijd dat we de stem hoog verheffen, willen we niet overroepen, overschreeuwd, willen we niet versmacht worden.

Er is hier geen middenweg, geen afwachtende houding, geen ogen sluiten. De tijd van het verzet is nu want morgen is het te laat, morgen – twee generaties verder – worden we verzwolgen. Kijk om je heen en stel vast hoe diep er al gesneden is. Er zijn voorbeelden genoeg, vooral in Engeland en deze maken het zich nog moeilijker nu al hun aandacht gaat naar de Brexit, terwijl er binnen in hen een andere Brexit, een andere en uiterst gevaarlijke afscheuring aan het woekeren is.

Laten begaan is onszelf veroordelen tot de Islam. Het bekome je goed! 

23-11-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Heb je in je leven ooit gewerkt aan iets waar geen einde aan komt? Wel, ik ben er mee bezig. Er komt geen einde aan deze dagelijkse geschriften. Ik ga november afsluiten en december beginnen, daarna wacht me januari 2018 en zo verder, tenware?

Ik beken: ik had nooit verwacht dat ik het zo ver zou uithouden, had gedacht dat ik onvermijdelijk ooit stil ging vallen, al moet ik nog geen victorie kraaien. Ben ik dan onuitputtelijk, blijft er nog iets over waarmee ik mijn dag kan vullen?

Gelukkig heb ik mijn boeken waar ik telkens naar teruggrijp. Zo voel ik thans alsof ik de ‘tautologie’ van George Steiner te hebben verkracht met mijn ‘IK BEN’. Ik zou nu eens moeten gaan kijken of ik ook iets in meer kan zeggen over de essays van Stefan Hertmans, iets aan vullen of, wie weet, met een totaal andere kijk erop.

De literatuur van vandaag is niet mijn stokpaardje, ik zit er niet op te wachten, al volg ik het wel, al weet ik wel wat er binnen komt in de boekenwinkels. Maar wat het lezen betreft ben ik ver van toonaangevend, ben ik eerder arm en weigerig. Gelukkig dat ik nog enkele vrienden heb die me nu en dan een hint geven; Noteboom was er zo een, Olieslagers niet. Ik leef dus meestal op de voorraad lectuur die ik in mijn leven heb opgeslagen. Hoewel archaïsch overkomend, voldeed die voorraad me tot op heden, omdat ik enkel het meest waardevolle naar de oppervlakte haal, aangepast en uitgediept zoals ik denk dat het hoort en leesbaar is.

Mijn laatste zin van gisteren: ‘je gaat je niet vervelen als je me blijft lezen’, is dubbelzinnig. In de eerste plaats heb ik altijd getracht, het dagelijkse nieuws zoveel mogelijk te mijden, wil ik iets totaal anders brengen, iets dat helemaal niet aan bod komt en, anderzijds, is het een gevoel dat ik heb, dat je, precies omwille van mijn onderwerpen, een pak moed moet hebben om me met regelmaat op te zoeken.

Dit wat ik schreef toen me een bericht bereikte van een vriend, poëet en schilder, een bericht dat me getroffen heeft, Zo getroffen dat ik het hier bijna integraal overneem. 

In deze tekst - De plaats waar ik zat - heb je jezelf overtroffen in het vinden van woorden voor ervaringen waar geen woorden voor zijn, en toch vind je beelden –zoals wit poeder van de tijd - die heel diep gaan. De grote wijsheid die je hier verpakt in een tekst die evengoed van Ruusbroeck kon geweest zijn maar dan aan uw vijver geschreven, oog in oog met een vlinder die in de war is en denkt dat het nog zomer is. Dit is een vorm van spiritualiteit die de weg toont naar een nieuwe tijd die we misschien niet meer zullen meemaken. Het is eindelijk eens wat tegengif voor de onvoorstelbare verloedering van onze samenleving en de oprukkende insijpeling van valse islamprofeten die alle deuren en vensters van een open geest sluiten en het hen lukt ook nog. Heb je gezien wat een massa jongeren gek lopen van die straatrappers die alleen maar wat schokkende en vulgaire praat uitkramen? Ik zie onze wereld niet evolueren naar het punt Omega, maar naar een rampzalige verschrompeling van de geest, omdat er nog altijd – ondanks de machientjes - een inspanning moet gedaan worden om een boek, een schilderij, een beeld te lezen/bekijken en te begrijpen. Daarom dat de geschreven teksten in de middeleeuwen meer aandacht kregen en gewaardeerd werden dan het beeld/schilderij dat voor de analfabeten was.

Ik heb het daar moeilijk mee vooral als ik zie hoe in ons onderwijs haast geen letterkunde meer aan bod komt en de leerlingen hun taal leren met teksten uit dagblad of reclame. Reden? Het mag niet te moeilijk zijn en geen inspanning vragen! Je begrijpt nu waarom ik zo blij ben met je teksten, die jammer genoeg niet ‘Ter zake’ halen of ‘De afspraak’, omdat de media er geen boodschap aan hebben. En toch, zoek maar, met een grote lantaarn, een schrijver die anno 2017 zoiets kan schrijven . Zoek maar! Het is een klein lichtpuntje in deze afdwalende wereld. Groetjes Rik.

Het kan niet dat ik hem niet zou getroffen hebben met mijn woorden, zoals hij me getroffen heeft met de woorden die hij me schreef.

22-11-2017, 08:04 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een paar dagen geleden meende ik te mogen schrijven, over het slapend bewustzijn, de slapende geest, in de steen van Leibnitz. Ik haalde dit uit het dagboek – ‘Fragments of a Journal’[1] - van Eugène Ionesco, waarin ik lezen kon:

‘Is there a universal consciousness? Is consciousness all pervading? Is there a dormant consciousness in stone, as I believe Leibnitz thought? Neither Planck, nor Heisenberg, nor Einstein, nor de Broglie wholly rejects the idea of a universal, cosmic consciousness. There may be some plan, some intention. If there is an intention, there is consciousness. These thinkers do not exclude the idea of a God who would be that consciousness’.

Als  deze ‘consciousness’ eigen is aan het Universum, wat ik geloof, dan moet er in elk van de delen ervan, een portie bewustzijn, al is het latent, aanwezig zijn, dus ook in de ronde kei op de tafel voor mij, dus ook in elke sprankel materie of die nu elektron is, quark, of Higgs deeltje.

Is dit belangrijk om weten? Wel als Leibnitz ermee begaan was en als Ionesco dit gaan halen is bij Leibnitz, dan is dit zo, omdat hieruit tal van andere besluiten kunnen getrokken worden die een wereld van verschil kunnen uitmaken wat verleden en toekomst van de mens betreft. We zien het zelfs als een stellingname die op alle gebied overrompelend is.

We hebben altijd uitgekeken – de Bijbel ons dierbaar zijnde – naar hoofdstuk 3 van het Boek Exodus. Mozes, ontschoeid staande op heilige grond in gesprek met God, geborgen in the midst of a burning bush – the bush burning with fire and the bush was not consumed – en God die hem zegt dat hij moet gaan tot de kinderen van Israël. Waarop Mozes antwoordt, vers13: ‘Als ik kom tot de kinderen van Israël en hen zal zeggen dat de God van hun vaders me tot hen heeft gezonden en ze me zullen vragen: ‘What is his name? What shall I say unto them?

En dan komt het vreemde antwoord, en ik citeer vers 14 uit de King James versie:

‘And God said unto Moses, I AM THAT I AM: and he said. Thus shalt thou say unto ,the children of Israel, I AM hath sent me unto you.’ Het is het sleutelwoord in en van het Oude Testament; ‘IK BEN, zend me tot u’.

George Steiner noemt dit in zijn ‘Préface à la Bible hébraïque’[2] : ‘la tautologie, parfaitement intraduisible, (JE SUIS CE QUE JE SUIS ou, peut-être, simplement JE SUIS/JE SUIS) du Buisson ardent.

‘IK BEN’ is maar te verklaren en te begrijpen als ‘ik ben het bewustzijn van al wat was, van al wat is, en van al wat nog komen zal’. Buiten dit bewust ‘zijn’, dat dit van het Universum is, is er niets. Ik weet niet, wie deze diepgaande gedachte, ontschoeid te aanhoren en staande op sacrale grond, gedacht en geschreven heeft. Ik weet ook niet of ze in deze wereld, neigend naar het a-sacrale, ooit nog enige waarde zal krijgen. Maar voor mij, is het ‘I AM/IK BEN’, komende van ‘the consciousness of the Universe’, te begrijpen.

Je gaat je niet vervelen als je me blijft lezen.

[1] Eugene Ionesco: ‘Fragments of a Journal’, translated from the French by Jean Stewart, Ed. Paragon House, New York, 1990. [2] George Steiner: Préface à la Bible hébraïque’ Bibliothèque Albin Michel, Idées, 2001, traduit de l’anglais par Pierre-Emmanuel Dauzat.

21-11-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is maar dat ik tracht, ook eens van de aarde te zijn, van de dag te zijn, van het uur van de dag te zijn, van mijn plaats aan de vijver te zijn.

Het is half november voorbij, je zit er in de zon, in het windstille, in de geur van grassen en vergane bladeren. Je hebt – je bestaat niet zonder - een boek in de hand, maar je leest niet, je schrijft niet, je denkt niet. Ook de bomen denken niet, ze zijn er, ze staan er, rank en duidelijk, als populier kaarsrecht tot in het blauwe van de luchten. Waar je zit ben je boom met hen, je lichaam dat je omhult niets meer dan wat boom wat gras wat water wat lucht, wat niet veel.

Je zit er lang, beweegloos, ademend, meer niet, meer hoeft er niet dan er te zijn. Je weet de aarde een zwaarte, tollend om de zon, maar je voelt het niet, waarom denkt je waarom voel ik niet dat ik door de ruimte van alle ruimtes zweef, me weg kerend van de zon die mijn moeder is, mijn vader, mijn godheid.

Dit is van het leven dat je nog houdt, van de vele dingen die je nog houdt zonder die te houden, maar ze zijn er om je heen, je hoeft maar toe te zien opdat je ze bezitten zou, al is het niet nodig dat je ook maar iets bezitten zou, je bent van je lichaam en dit is voldoende en je lichaam is van de aarde, en de aarde is van het Universum, zodat ook jij van het Universum bent. Zelfs al ben je niet veel, zoals je daar zit, met een boek in de hand, met de woorden in het boek in je hand, met wat is van de schrijver van het boek in je hand.

Je zit er maar. Je voelt het licht op je handen, het licht is zacht, het licht is poeder. Het maakt je doorzichtig, het maakt je van een lichtheid omdat het je poriën vult, je wezenheid. Je waart er gisteren nog niet, je bent er pas vandaag, pas opgestaan uit je cocon, zoals de vlinder die zich neerzet op de tafel voor jou, een late dagpauwoog, verloren nu het herfst al is, zoals jij. Een nog steeds gelukkige dagpauwoog die hier niets meer te zeggen heeft omdat er geen bloem meer rest, geen stuifmeel meer, geen zoetigheid, geen levensnectar meer.

Al wat is zal er nog lang blijven, omdat alles hier tijdloos is, niet de vlinder, niet jij, je bent beide in de tijd, van de tijd, van het leven in de tijd. Maar je denkt, ik ben ook los van de tijd, ik ben van het licht. Ik zit hier wel, maar wie of wat is het dat hier zit. Hoe roerlozer kan ik hier wel zijn als ik hier zit, terwijl bladeren vallen over mij, omheen mij, dwarrelend lijk woorden en neerkomend met een tik op de tafel, een klein geluid maar, een ietsje maar van alle geluiden die er zijn, maar je hoort het toch.

Waarom, deze middag, ver voorbij half november, ben je hier gekomen om er te zijn alsof je er niet was, alsof je nog niet geboren was? Even maar, een korte tijd die geen tijd was maar een er zijn alsof je er even goed niet waart. Ogenblikken van het opgenomen zijn in wat van de aarde is geankerd aan de zon, de zon gegrepen in haar sterrenstelsel, en dit gegrepen in de massa van het Universum. Onopgemerkt, onwezenlijk: wat aarde, wat lucht, wat licht, wat vuur, tot wat woorden gestold.

De plaats waar ik zat zal er nog eeuwen zijn.

20-11-2017, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde