Ik hergebruik soms, niet dikwijls maar het gebeurt, ideeën uit vroegere blogs. Gezien deze zich uitstrekken over meer dan 11 maal 365 dagen, is het onmogelijk de inhoud van alle blogs bij te houden. Ik herhaal me, dit is een zekerheid. Wat ik dus moet doen is alle blogs ooit geschreven, samenbrengen in een bundel van ongeveer, afgerond, 4000 bladzijden, zodat ik via de zoekmogelijkheden van mijn PC weten zou in welke mate ik me herhaal.

Ik dacht hieraan deze morgen, zoals ik er de vorige dagen heb aan gedacht. Zoals er altijd tal van gedachten zijn die opduiken en weer verdwijnen: dingen die ik hopelijk nog zou kunnen doen, nieuwe boeken die ik zou moeten lezen en vooral andere die ik zou moeten herlezen.

Eén gedachte komt steeds weer, ik kan niet meer terug, al zou ik het willen, naar de tijd van de boeken van Jules Verne. Een heuglijke tijd, een tijd van avontuur en verbazing, een tijd van Michael Strogoff en Kapitein Nero en zovele andere.

Uren, dagen van vervoering, van spanning. Een ongekende, onvermoede wereld waar we mee slapen gingen en mee opstonden.

Geloven wat we lazen en er dagen mee rondlopen, tot de dag van vandaag toe. Waar is die tijd, waar zijn deze gevoelens van toen, van het wegzinken in die droomwerelden van Jules Verne?

 Ik draag met mij mee – en nu zeker nu ik dit verwoord - het beeld van de hoofdonderwijzer, Meester Van Oudenhove, die me Jules Verne lezen liet, hij had de volledige collectie en ook die me, na de schooluren, Franse les gaf en die ons, op het einde van het schooljaar, voorlas uit ‘De Witte’ van Ernest Claes.

En dan spreek ik van de tijd van vóór de fatale meidagen van 1940 en wellicht nog van de dagen erna.

Mijn God, ben ik zo oud al. Hoe vlug de jaren zijn voorbij gegaan.

Ontzettend vlug.

PS: Ik kan me geen langere blogs permitteren  ik heb haast om de drukproeven van mijn boek te herzien en het is een slopend werk van lange adem.

19-06-2022, 19:47 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als lezer, heb je het al lang begrepen: telkens wil ik iets brengen dat je niet lezen zult in de dagbladen, noch horen zult op radio of tv, want mijn doel is je te voeren naar een totaal andere, niet evidente wereld, deze die zich situeert op het randje van het zichtbare en zelfs een stap verder nog, over de rand ervan in het onzichtbare. Ik vraag me af waarom ik zo ben ingesteld, wat is er verkeerd met mij? Waarom die drang, altijd maar te gaan overhellen naar wat achter de realiteit aanwezig is?

Is er daar dan iets dat levend is, zo belangrijk is om er regelmatig over te spreken?

Het is maar dat ik me altijd laat verleiden een stap te ver te gaan, het voor de hand liggende schijnt me te min toe, en nochtans dat is niet zo, ik hou van de kleine dingen des levens, maar ik schrijf er zelden over, ik heb er de woorden wel voor als ik spreek maar niet als ik ga schrijven, dan glijd ik weg, kom ik terecht in de coulissen.

Zo gebeurt het dat wat ik schrijf weinig of geen vaste voet heeft in de aarde, alsof al wat geschreven wordt vaste voet zou moeten hebben. Echter, wat ik hierover wel weet is dat we, meer en meer gaan toeleven naar wat nu nog een karakter heeft van ver gezocht en dat dit ver gezochte dichter en dichter komt, enkele jaren nog – want alles gaat heel vlug nu - en wat nu nog utopisch lijkt, zal stilaan realiteit gaan worden.

Ik weet niet in welke richting dit voorlopig nog utopische zich ontwikkelen zal, maar we gaan steeds maar verder en verder, spitsvondigheden gaan zich enten op andere spitsvondigheden, die voor de jeugd eerder dan voor de mensen op leeftijd, vlugger gemeen goed gaan worden. Met als gevolg dat een belangrijk deel van de bevolking riskeert  als achterlijk beschouwd te worden. Ik zie me nu al als achterlijk, wat wordt het later nog enkele jaren verder. Een geluk, veel verder tot in het verwacht utopische geraak ik wellicht niet meer.

Tot hier dan wat de hitte me toeliet te schrijven vandaag. 

19-06-2022, 05:44 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik sla het boek ‘De Omweg naar Compostella’ open en ik lees wat ik van Cees Nooteboom onderlijnd heb:

‘Geschiedenis is net zo’n vreemd element als ruimte, of tijd. We verkeren er altijd in. Ik weet niet eens of het wel een onderdeel van de tijd is  al  is geschiedenis zonder mensen niet denkbaar en de tijd wel.’

Ik val dus op een zin waar ik niet kan mee akkoord gaan, zonder de mens is de tijd evenmin denkbaar als de geschiedenis, niets is denkbaar zonder de mens want de mens is de enige die denkt én over geschiedenis én over de tijd. Ik schreef dit al honderd maal, zonder de men is er niets. Er mogen duizend universums zijn en deze zijn er misschien – maar als de mens er niets van afweet zijn ze er niet.

Om nog maar eens uit ‘wat woorden’ van Nooteboom te besluiten hoe belangrijk de mens wel is, hoe hij de sleutel is die de poort opent naar het Universum en al wat het behelst. Het weten dat het er is is noodzakelijk opdat het er zou zijn.

Spits dit toe op God, is Hij er of is Hij er niet? Zo lang we dit niet weten met 100% zekerheid blijft er een percentage twijfel.

Ik denk nu dat de beweging in het Universum, die ook zijn tentakels moet hebben in de geest van de mens – in de geest van de DNA van de mens - erop gericht is, het percentage onzekerheid wat God betreft, te brengen tot nul, wat even lang duren kan dan de evolutie van aap tot homo sapiens, of nog langer.

Dit is een oneindige gedachte die ik met heel veel schroom naar voren schuif, maar als ik zie hoe we geëvolueerd zijn, en vooropstel dat we nog niet heel ver gevorderd zijn, dan geldt dit ook  voor het begrijpen van het woord ‘God’ dat op onze lippen ligt, want bij het minste dat ons beroert hebben we het over Hem. In feite is Hij al zo ver doorgedrongen in de geest van velen dat ze aanvaarden dat Hij er is, dat ze niet meer kunnen zonder Hem, dat Hij er altijd is geweest, ergens gedoken in een hoek van hun gedachten of volop in het licht ervan.

Bij het schrijven van mijn boek heb ik dikwijls gedacht aan de woorden van een vriend priester die ons vertelde in een als kapel geïmproviseerde ruimte in de catacomben van Rome: ‘God houdt zich verborgen achter een glazen wand die langs zijn kant bedampt is.’

Ik weet nu hoe het verder lopen zal want wijzelf kunnen die damp niet wegvagen maar ik denk dat de Evolutie eigen aan de Kosmos – de Kosmos én de Evolutie die Hij is –  voortdurend, maar naar menselijke maatstaven oneindig traag, de damp zich geleidelijk aan het oplossen is onder de impuls van die Kosmische Evolutie.

De Evolutie die gemaakt heeft - en zoals ik al zegde vroeger, niet de mens zelf – dat de mens gegroeid is tot homo sapiens, een mens met een beginnend godsbeeld en dat dit beeld mettertijd duidelijker zal zichtbaar worden, tot de volledige wand vrij zal zijn van elk spatje damp. Hij, de Evolutie die Hij is, zal het bewerkstelligen.

En, zeggen we: de damp die er oorspronkelijk was is voor velen onder ons, anticiperend op de 100%, al heel sterk verdund, wel wetend dat we nog altijd op weg zijn naar. En of we het nu willen of niet willen, het ‘op-weg-zijn-naar’ overkomt ons onvermijdelijk.

18-06-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik ga verder, geen ogenblik rust wordt me gelaten. Ik leef om te schrijven en ik schrijf om te leven, zoals de volle maan vanmorgen heel laag rustend op het dak van de gebuur leeft om te schijnen en de vogels in de tuin om te zingen vóór het licht er is. Mijn kleine wereld waarover ik beschikken kan om er te zijn als ik wakkerschiet zoals ik er de vorige dagen was of toch niet want hoe weet ik dat er niets veranderde aan mij, aan mijn gedachten, of deze niet geladen zijn met meer hoop in plaats van met meer twijfels?

IK ken me niet zo goed op dit terrein, of wil me niet kennen, beter is het niet te weten. Alleen weet ik duidelijk dat ik me in mijn late dagen een hoop zorgen heb bezorgd wat ik beter niet had gedaan, dat door mijn drang naar glorie mijn hoofd op hol is geslagen en dat het nu te laat is om wat dan ook, te stoppen of af te leiden.

Wat ik wel weet is dat ik oud word, dat er sleet komt op mijn geest, dat ik aarzelen ga bij elk woord dat ik schrijf of het wel ‘ei’ of ‘ij’ is, of het wel ‘au’ of ‘ou’ is. Ik zie het niet meer zoals ik het vroeger zag en zag ik het niet toen ik voelde het. En ook het wordt erg als ik ga twijfelen aan een codewoord met het risico de toegang ontzegd te worden.

Tekenen die me verontrusten als zou dit een begin zijn van een verschrompeling. Misschien is het ook zo begonnen bij Hugo Claus die ik lange tijd heb willen volgen, in mijn kleinburgerlijk bestaan.

Ik bewonder - en benijd - Cees Nooteboom die de wereld heeft afgereisd, niet alleen de wereld als wereld maar ook de wereld van de boeken en van de kunst. De rijkdom die die man etaleert is ontzaglijk, je moet maar eens trachten hem te volgen op zijn tochten door de paradors van Spanje, want – en of hij gelijk had – voor minder deed hij het niet. Ik las zijn boek ‘De omweg naar Santiago[1]’, je kunt er maanden over doen, of beter, je moet er maanden over doen om het grondig te lezen, zoals het grondig geschreven werd.

Dat hij de glorie opzoekt is hem voluit gegeven, maar dat ik het waag deze op te zoeken, is een abominabel geval, en ik weet het maar al te goed. Ik zou moeten teruggaan om te zien of ik  in mijn vorige blogs over het boek iets geschreven heb, maar zijn ‘Omweg’ is me bijgebleven, staat op de bovenste plaats tussen mijn boeken van de laatste jaren, al zijn er wel niet zo veel, want ik heb me beperkt gehouden tot wat ik kocht om te lezen.

Het is me dan ook duidelijk dat ik in plaats van de landschappen van Spanje af te reizen ik genoodzaakt ben geweest het landschap van de geest te bewandelen, wat dan mijn verdienste zou moeten zijn of moeten worden.

Dit is de enige verdediging die ik heb of had om te schrijven wat ik schreef.

1] Nooteboom Cees : ‘De omweg naar Santiago’, De Bezige Bij, 1992, uitgave 2018.

17-06-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik vertelde gisteren, mag ik het zeggen, aan een vreemde man, aan iemand waarvan ik niet wist hoe hij dacht over het leven, over de dood, over de Kerk, over de Bijbel, over wie God wordt genoemd. Ik sprak met hem, ik, open en bloot, over wat me bezielde, hoe ik op de wereld stond en nu dit boek van mij op het punt staat te verschijnen zelfs over de gevoelens die ik hierbij kende.

Hoe ben ik uit het onderhoud te voorschijn gekomen bij hem, heb ik hem duidelijk geantwoord op de vraag die hij me stelde wat ik bereiken wou met mijn boek; heeft hij gehoord dat ik als schrijver een vreemd iemand ben, een dromer eigenlijk, iemand die een wereld oproept die er is, zonder er te zijn in de brede lagen van de bevolking; een wereld enkel bestaande bij enkelen, zijnde een beeld van de wereld die op komst is?

Is het zo dat hij me gezien en gehoord heeft?

En wat dat boek betreft, dat even ongewoon boek van mij, heb ik hem duidelijk gezegd dat er in feite twee rode draden in lopen een die gaat in de diepte waarin ik het waag te besluiten dat het Universum er is omdat de mens er moest zijn, de mens en zijn gave om na te denken en nadenkend nader te komen tot de  geest, het ego van het Universum en dat dit de hoofdbrok uitmaakt van het boek. En aansluitend dat hieromheen een kader werd opgetrokken getekend door de natuur en de mensen erin opgenomen. Een kader dat vorm geeft aan het verhaal erin.

Ik zegde dit al, maar wat ik nog niet vertelde is dat het ook een poging is een liefdesverhaal te laten ontstaan, alleen al – en ik benadruk dit - omdat de ontmoeting  tussen yin en yang plaatsvond in de bergen, bij een tocht van uren over een gletsjer: twee onooglijke punten op het ijs tussen kloven gevuld met kolkend water in een omgeving die aan de gevoelens een dimensie geeft, waarbij, zoals ik het me inbeeld - want het is fictie die ik oproep - een merkteken wordt achtergelaten tot in het jagen van het bloed; een merkteken dat onuitwisbaar is en bij de minste gelegenheid terug opduikt, zoals blijkt tien jaar later.

In het boekt loopt dit niet voluit, blijft het in een heel prille fase, het begin van een schuchter aftasten van wat er rest van die gevoelens van toen, nu gekaderd in het ‘gewone’ leven wat een breuk inhoudt op de geest van hun samenzijn van toen.

Hoewel nog niet wetende hoe de afloop zal zijn, ze toch een kans willen geven aan Anja en Ugo als koppel.

Daarom ook begint het boek slechts als de laatste pagina is omgeslagen. Het is daar dat het een fiasco wordt of een succes, en het is daar ook dat uitgemaakt wordt of het boek sterft of leven lijft.

In het laatste geval blijf ook ik in leven  en kan ik verder al is er me nog weinig tijd gelaten.

16-06-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn boek is als een schilderij uit de middeleeuwen: op de voorgrond een rij personages  en op de   achtergrond het landschap dat bij mij een landschap van de geest is. Het boek is een gaan en keren van de voorgrond naar de achtergrond. De personages die erin optreden zijn fictief, sommige reëel, echter de gesprekken op de achtergrond de handelingen, de verhalen zijn fictie, het boek kreunt onder de fictie, niets of dan heel weinig heeft een reële basis. Zeker niet reëel eens ik me bevind in mijn ‘mindscape’, dan wordt het een zuiver religieus-filosofisch debat met mezelf of met een van mijn personages.

Dit maakt dat mijn boek geen hapklare literatuur is, integendeel, het kan verweten worden te weinig verhaal te zijn en hieruit voortvloeiend te elitair- en vooral nu, in strijd met de move-regels - maar ik heb dit zo gewild, op mijn leeftijd schrijft je geen indringerige  roman meer, die tijd is voorbij. Op mijn leeftijd schrijf je een soort van geestelijk testament en onderliggend is dit wat ik gemeend heb te moeten/te mogen doen.

Ik kon alle gegevens die ik heb opgedaan in mijn leven ongeschreven laten, het was een gemakkelijke oplossing geweest, maar mijn geest, eens staande in zijn landschap, kon niet zwijgen, wou zich uiten, wou zichzelf zijn.

Stefan Hertmans die mijn manuscript las, vond het een boek mooi om lezen maar verwittigde me dat de uitgeverijen niet meer op zoek waren naar teksten zoals die van mij. Van dan af, en na enkele pogingen wist ik waaraan me te houden en ben ik ingegaan op een voorstel van ‘Boekscout.nl’ om via hen mijn boek gepubliceerd te zien.

Welke kansen biedt het me om door te dringen tot het grote, nog steeds literatuur minnend publiek? Weinig in feite. Het boek dat zichzelf geschreven heeft zal het nu ook zelf moeten waar maken. Ofwel slaagt het erin omdat het de kwaliteiten ertoe heeft, ofwel is het na verschijnen ten dode opgeschreven en dan sterf ik met het boek. Het is dus van nu af een kwestie van leven of dood geworden, typisch voor een man in zijn geestelijke en lichamelijke  toestand zoals ik.

In het begin van mijn schrijversloopbaan, in de jaren vijftig, zestig, verscheen er in de Spectator van toen een bericht over de Vlaamse literatuur die ons ‘in slaap wiegde’.

Ondertussen is Erwin Mortier, is Stefan Hertmans gekomen – de enige die ik ken – wellicht en hopelijk zijn er nog andere, maar een ding is zeker, ik heb nooit literatuur geschreven die deze in-slaap-wiegende kwaliteiten bezat, en ik ben uitgekomen waar ik nu uitgekomen ben, bij een mens die de aarde verlaten heeft en zich genesteld heeft in de Kosmos, waarin zijn geest ooit, maar het mag nog wat wachten, terug zal in opgenomen worden.

15-06-2022, 09:38 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn twijfel over mijn kunnen is duidelijk neergezet. Iemand zegde hierover dat zelftwijfel geen oplossing is, je schrijft en blijft schrijven twijfelend of je woorden ooit het daglicht zullen zien, zegge ooit beoordeeld zullen worden. Dit is dan wat ons beschoren is en dit geldt voor elke vorm van creativiteit die wordt uitgebracht.

Elke blog is aldus een twijfeling, een in mezelf aftasten hoe hij gaat ontvangen worden, hoe gelezen en hoe begrepen. Zelfs als ik meen te weten dat hij goed geschreven is is er twijfel, zelfs al is er nog altijd: ‘doe wel en zie niet om’, zelfs al is er nog altijd: ‘for us there is only the  trying’ van T.S. Eliot die het oppikte uit de Hindoegeschriften.

Het is eigen aan ons bestaan, alleen mannen zoals Donald Trump kennen geen twijfel of willen geen twijfel kennen maar ik, ik ken die twijfel maar al te goed.

Vooral als ik afdwaal, als ik wandelen ga in het landschap van het onbekende op zoek naar een deeltje van de waarheid waarin we gewikkeld zijn, maar er is geen waarheid zonder de twijfel eraan vastgekleefd, er is geen antwoord dat geen nieuwe vraag oproept.

Zo is, om het over een andere boeg te gooien, ontzettend de vlugheid vast te stellen waarmee de dagen zich opvolgen. Ontzettend als begrip en tegelijkertijd een geruststelling omwille van de regelmaat waarmede de aarde zich wentelt om de zon, een zon in de greep van haar sterrenstelsel, op hun beurt meegezogen in de massa sterrenstelsels. Het is het holistisch beeld van het hoog levend Universum, waar de mens in ‘optreedt’.

We beelden ons dit nimmer in - zo denk ik toch - we doen zelfs geen poging om het beeld op te roepen, maar als we het doen dan zijn we nogmaals ontsteld over de macht die ons gegeven is te begrijpen dat het feitelijk zo is en dat het ons geen zier kan schelen, terwijl het ons wel zou moeten schelen als we hieruit gaan opmaken wie we zijn, wat we zijn en hoe we er zijn.

Maar ook die vragen stellen we niet, want het zijn vragen die eens beantwoord nieuwe vragen oproepen, vragen tot in het oneindige lijk de aarde rustend op schildpadden tot in het oneindige de ene rustend op de andere, het beeld opgeroepen door een bejaarde dame in een boek van Fred Hoyle.

Uiteindelijk, realist zijnde, ben ik een van de 61.000 – zie mijn blog van gisteren - die voor het ogenblik aan het schrijven zijn, een van wie het dakvenster al verlicht is voor het licht opkomt of laat in de nacht nog met maan of een of ander planeet als getuige.

Wat al niet min is, rekening houdend met de golven die er van uit gaan en die ons bij het schrijven mogelijks als inspiratie kunnen bereiken.

Gelukkig zij die deze golven opvangen kunnen, voor hen is het rijk van glorie binnen bereik.

14-06-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe moet het verder met mij, of hoe kan het verder met mij? Ik ben niet zinnens een andere weg in te slaan, ik ben niet zinnens ook maar iets te wijzigen aan wat ik pleeg te schrijven. Het landschap van de geest dat ik bewandel blijft mijn landschap of het nu winter is of lente of herfst, ik blijf waar ik ben, ik blijf waar ik geankerd lig.

En mijn ankerplaatsen zijn onbeperkt: de bergen, de zeeën, de platte landen, de heuvels om me heen én de boeken. Ze maken alle deel uit van mij en ik van hen. Ze inspireren me, ze zijn de enige rijkdom die me nog rest, in geest uitgedrukt, het maximum dat ik verwerven kon. Beoordeel me als een evenwichtig man maar  met een voorkeur, liever schrijven over wat hem beroert dan over een dorp met straten en huizen, en wat er gebeurt in die plaatsen, zoals het gangbaar is in de dagen van nu ik heb aan dit laatste weinig of geen boodschap aan, zoals zij wellicht geen boodschap hebben aan wat ik opdis. In dit opzicht staan we op een voet van gelijkheid, maar als het aankomt op succes hebben zij het bij het rechte eind.

Ik herinner me wat ik ooit, enkele jaren terug, las op de website, www.rektoenverso.be, van Carlo Van Baelen, die veertig jaar lang werkte in het boekenvak, iets ontstellends iets dat wijst op het creatieve in de mens en eraan verbonden zijn drang naar een vorm van voortbestaan als hij er niet meer zal zijn:

‘Voor heel Vlaanderen zijn er geen cijfers, maar als je recente Nederlandse cijfers extrapoleert, zouden 34.000 Vlamingen aan een roman werken en 27.000 aan een novelle. Jaarlijks verschijnen pakweg dertig Vlaamse fictiedebuten bij reguliere uitgevers. Veel anderen zoeken een andere uitweg via self-publishing…’

Ik ben dus een van deze laatsten omdat er geen andere weg voorhanden bleek te zijn. Vandaag, nu alles in een stroomversnelling is gekomen stel ik me de vraag wat me ertoe aanzette om deze weg te kiezen, waarom ik persé wou dat iets waar ik een leven lang aan gewerkt had uiteindelijk een afsluiting zou krijgen onder de vorm van een boek of het nu een goed boek is of niet, ik wou op een bepaald ogenblik, het gepubliceerd zien, ‘right or wrong, my country’.

Ik zal dus duidelijk weten welke waarde het meekrijgt, één zaak is zeker er zullen er nooit geen massa te koop liggen bij ’De Slegte’, een gedachte die een troost kan zijn.

Dit is dus het verdict dat op mij wacht: ofwel wordt het verworpen en heb ik als schrijver voor niets geleefd, ofwel heb ik geleefd om een boek te schrijven dat gelezen wordt.

Ofwel het slechtste, ofwel het hoogste dat me beschoren is.

13-06-2022, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde