En als we Portugal, als we Lisboa vermelden, dat we zeker aan Fernando Pessoa moeten denken, zeker onze ontmoeting met hem, in het midden van de straat, rechtover zijn stamcafé, op  de stoel waar hij nog steeds zit en waar hij wachtte op ons, waar hij wachtte op onze hand op zijn arm: 

‘Mais il m’arrive aussi… de connaître les larmes, les larmes brûlantes de ceux qui n’ont jamais eu de mère; et si mes yeux brûlent de ces larmes mortes, c’est au secret de mon cœur. Je ne me souviens pas de ma mère. J’avais un an lorsqu’elle est morte. Tout ce qu’il y a de dur et d’éparpillé dans ma sensibilité vient de cette absence de chaleur, et du règne inutile des baisers dont je n’ai pas le souvenir’(116): 

Schrijft hij in zijn ‘Livre de l’intranquilité’[1]. En op de binnenkaft van het boek, toen hij Bernardo Soares was: ‘qui a choisi de rêver sa vie plutôt que de la vivre’, zoals hij ook Alberto Caeiro, Ricardo Reis en Alvaro de Campos was: 

‘Je me suis dévêtu de mon être propre, à tel point qu’exister c’est d’abord me vêtir. Je ne suis moi-même que déguisé. Et tout autour de moi, des couchants inconnus, en mourant, dorent des paysages que jamais je ne verrai.’(41). 

We zeggen zonder schroom dat Pessoa centraal staat in Lisboa, meer dan Saramago, en zoals we dachten van Praag dat het een metafysische stad was omwille van Kafka, is Lisboa eerder een melancholische stad omwille van Pessoa. Niet zo gauw zullen we de straten van Lisboa vergeten, de zachtheid van het licht in september, de mensen, de terrassen, de boeken, de pubs, de fado die er gezongen wordt en zeker niet vergeten die avond met Jupiter hoog in de lucht en de knaap met de sterrenkijker die ons aanklampte om er voor een paar escudo’s naar te kijken.

Er zijn boeken en boeken, Pessoa lezen is binnenkomen in een man die zich uitleeft al schrijvend, die zich ledigt in woorden: 

‘L’heure est venue peut-être de faire ce seul et unique effort : considérer ma vie. Je me vois en plein cœur d’un désert immense. Je parle de ce que j’ai été naguère, littérairement parlant, et je tente de m’expliquer comment  j’en suis arrivé là.(119).’

Zoals ik nu aan het schrijven ben zie ik me evolueren in de richting van Pessoa, me vasthakend in losse gedachten aan een enorme variëteit van invallen die samen een beeld geven van wie ik ben, een schrijver in de woestijn die naar adem snakt en vertelt hoe hij zo ver is afgedwaald.

12-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb me onlangs, op de wegen van Vlaanderen, aan vrienden laten ontvallen dat een groot moment in mijn leven de dag is geweest dat ik met Pierre H., architect en vriend, ‘la Madeleine’ in Vézelay heb bezocht; dat we, binnen komende in de nartex, met verbazing hebben opgekeken naar wat Georges Duby noemt, ‘de meest majestueuze figuur van de levende Christus die het christendom ooit heeft voortgebracht’, verrast als we waren in het bijzonder door de twee, zeer duidelijk zichtbare spiralen - de spiraal zijnde het symbool van het eeuwige leven - gebeiteld in het kleed van Christus, ter hoogte én van de linkerknie én van de rechterdij. Ook viel het ons op dat het kruis, ten dele zichtbaar achter het hoofd-in-nimbus van Christus, eerder de pentagram-vorm van de druïde had dan een kruis-vorm want de twee horizontale lijnen van het kruis schijnen niet perfect horizontaal maar eerder licht naar boven gericht, zodat het lijkt dat het kruis, deels verborgen achter het hoofd van Christus, er een is met vijf armen. 

De Christus van Vézelay is geen gekruisigde – ik las dat er geen enkele afbeelding van een gekruisigde Christus aanwezig was in de kerk van Vézelay - maar een Christus die ons wenkt, ons  uitnodigt en ons opneemt. En de kerk zelf is een uitnodiging, een wondere ruimte: een immense soberheid van licht en rust, met in het oosten, lijk een gebed, de blanke schittering van het later herbouwde gotische koor.

Zo we waren pelgrims naar Vézelay en niet naar Rome waar het Onnoembare een naam heeft en aangekleed wordt. Maar hier  was het ons duidelijk dat de geest van ‘la Madeleine’ tot in de kleurwisseling van de stenen, zuiver oosters was. Maria-Magda Lena was immers voor de Orthodoxen, de vrouwelijke apostel die Christus vergezelde en, was zij niet de discipel die Christus ‘het meest beminde’ waarover Johannes het heeft in zijn Laatste Avondmaal?^.

En als ik deze morgen terugdacht aan Vézelay en dit in verband met de Jezus van Thomas, waar ik het gisteren over had, dan is het omdat ik daar 'de' Jezus heb ontmoet, een zich openende Jezus, zonder regels, voorwaarden of vereisten, een Jezus van het grote leven. En het zijn de meester-bouwers en beeldhouwers, vooral dan deze van de nartex en de kapitelen, en al degenen die gewerkt hebben aan het concept van ‘la Madeleine’ - en hierbij mag zeker Viollet-le-Duc niet vergeten worden - die ons een magistrale synthese hebben nagelaten van de Keltische traditie, ingebed in een gnostisch getinte christelijke religie.

12-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Soms komt het, soms komt het niet, het woord waarmee je je dag beginnen kunt als je schrijven gaat, als je alles van jou heb weggeduwd en je binnentreed in de eenzaamheid van je eigenheid waar je zoeken gaat om te vinden wat er te schrijven valt, en het eerste beeld dat je overvalt een prentkaart is van een bord of schotel uit de verzameling van Calouste Gulbenkian.

En je herinnert je, de mecenas die zijn fortuin besteedde aan een buitengewone verzameling van kunstwerken die hij achteraf geschonken heeft, niet aan London, maar aan Lisboa die de kunstwerken onderbracht in het Gulbenkian museum. Een schitterende opsomming van wat de scheppende mens bij machte is te realiseren; het meest wonderlijke, als het meest verbazende, als het meest eenvoudige waarin de grenzen van wat mogelijk gewaand wordt telkens overschreden worden. Werken  waarvan de naam van de maker is gekend als werken van de anonieme kunstenaar, verloren in de tijd, alsof voor hem het gepresteerde werk de meest normale zaak van de wereld was dat hij, als juwelier, schilder, miniaturist, ebenist, keramist, beeldhouwer, creëerde zoals hij ademde. 

Of het beeld van wat ooit in gouden letters, zo klaar en precies werd aangebracht, hoog op de muren van een van twee musea op de Trocadéro plaats in het hartje van Parijs, zijnde een tekst van Valéry:

Dans ces murs  voués aux merveilles, j’accueille et garde les ouvrages de la main prodigieuse de l’artiste, égale et rivale de la pensée. L’une n’est rien sans l’autre. 

De mens en zijn uitgesproken hunker naar het schone, het verhevene, het sacrale, een wereld van geest en materie vervlochten, die de bestaande wereld die we lichtvoetig elke dag bewandelen, overwelft.

In welke mate de kunst van vandaag deze wereld van het schone, het verhevene nog bewandelt is me totaal vreemd. De kunst – of wat kunst wordt genoemd – stilt de honger niet, voedt niet meer onze geest. Maar misschien zijn we te weinig van deze wereld en deze tijd, zijn we te ouderwets geworden, bleven we te zeer doordrongen van wat we dachten het kosmische te zijn in Stonehenge, in de tekeningen van de Altamira grotten, het kosmische in onze gotische kathedralen, waar de krachten van de aarde verslingerd liggen in de krachten van de hemel er boven. 

Zo blijven we beleven de waarden van de levende geest, en niet deze van de aarde. Het is gewikkeld in deze geest dat we zullen vergaan.

11-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

‘Je hebt in lang geen gedicht meer geschreven’, zegde ze, ‘hoe komt het?’

Ze stonden samen, voor de boekenwinkel van De Slegte, hun beeld weerspiegeld in het raam, geprojecteerd over de massa boeken in de etalage, en het regende licht.‘Ik raak verdord’ zegde hij, ‘oud, verdord, totaal uitgedroogd. Ik werd een wortel in de woestijn en het regent niet en als het ooit zou regenen is het water verdampt vooraleer het de fijnste uiteinden van mijn wortels raakt’.

‘Je meent het niet’, antwoordde ze

‘Wel’, zegde hij, ‘wel, het is hoe ik me voel, graaf mijn wortels uit en kleef ze op een blad om in te kaderen, dit is wat ik nog waard ben. Trouwens noteer dat ik nimmer een boom ben geweest, hoogstens een struik bramen - niet zoals het braambos waaruit de stem van de Heer oprees die sprak tot de ontschoeide Mozes op gewijde grond – waaruit soms mijn stem te horen was voor een korte tijd, maar zwak, amper het geruis van de wind overstijgend.’

‘Je meent het niet, je lacht met mij. Hij zag de regen op haar gelaat, hij zag haar ogen die over de boeken waren. ‘Kijk’ zegde ze, ‘Maurice Gilliams’ Winter in Antwerpen, ik zal het je kopen, het zal je inspireren, het zal voedsel zijn, je regen zijn.’

‘Het zal niet helpen’ zegde hij en daarenboven ik heb Gilliams thuis.’

Ik zal je uitgraven zegde ze, ‘ik zal je wikkelen in een vochtig doek en je meenemen naar die tuin van mij. Daar zal ik je planten terug en de tijd die nodig is, je water geven tot je weer de kracht zult hebben om wakker te komen, stam te vormen, groen van blad en te bloeien om zaad te oogsten. ‘Denkt je’, vroeg hij, ‘denkt je dat jij me tot nieuw leven wekken kunt? Ja, ik denk het, je tijd is nog niet voorbij, je doet me denken aan de oude olijfboom die uitgegraven werd en in een vreemde grond herplant en nu bloesems draagt die tot vrucht zullen komen.’

‘Ik ben geen olijfboom, ik ben maar een wortel van een arme braamstruik, een niemendal van een wortel, doe je geen moeite. Trouwens ik klaag niet, ik heb het goed nu, ik rust even en wacht op een zondvloed die vroeg of laat komen zal, de tijd is mijn gezel.

‘Je bazelt nu, mijn beste man, je bent geen wortel van wat ook, je bent een eik en een eik vergaat zo maar niet, vertrouw op je zondvloed maar zoek geen uitvluchten, de wereld is al genoeg uitvluchten van alle aard, doe er niet aan mee.’ Het regende nog steeds, over de straten van de stad regende het, over de velden en de landerijen van de wereld regende het. ‘Kom, zegde ze, kom ik zal je gezelschap houden, je stimuleren en je inspireren opdat je terug zou worden wat en wie je waart, poëet met lange haren en stoppelbaard. 

‘Stoppelbaard niet’ heeft hij gezegd. Hij werd toen in een bad gelegd van rozenwater, hij heeft er lang gelegen. Op een morgen voelde hij een stekende pijn en hoorde hij een lichte knal, het was een tak die uit hem was losgekomen. 

Melancholie van het ouder worden geboekstaafd, denkend aan Cervantes. Er weze wat er kome. 

PS

Miguel de Cervantes Saavedra (°1547), die na zijn Don Quichotte, zijn ‘Novelas ejemplares’ schreef om niet weg te zinken in de melancholie van zijn oud worden (para distraer con ficciones la melancolía de su vejez’).

10-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Toen hij haar ontmoette in de dreef waar ze bijna elke avond kwam en hij naar haar toe ging, haar glimlach naar hem gekeerd, hij haar ogen zag, de tinteling in haar ogen zag. 

‘Het blijft lang klaar van avond’ had ze gezegd. 

‘Je zegt het zo mooi’ had hij geantwoord, ‘laat het licht nog lang duren, nog heel lang nu jij er bent’. ‘Ik was hier gisteren ook’ zegde ze, 'maar het was anders toen, ik dacht er helemaal niet aan dat het langer klaar bleef, maar nu, nu jij er bent denk ik er aan'. De bomen zwijgend over hen, alsof ze luisterden.Maar geen van beiden die er op lette.

Waarom denk je dat, wou hij vragen, maar ze glimlachte. De stilte was van het licht dat ze ademde, was van haar handen, was van de foulard los om haar hals, was van de nimbus die hij dacht omheen haar.

‘Het is goed dat het lang licht is’, zegde hij, ‘het is goed dat ik het weet omdat jij het gezegd hebt, het is zoals het is, nu jij er bent is de avond als de dag’.

Ware jij er niet, de avond was al lang gevallen’ zegde ze nog, ‘maar jij houdt het licht op, het wijkt niet voor de avond en zeker nog niet voor de nacht’.

‘Help me’, voegde hij er aan toe ‘opdat het zo blijven zou, opdat de dag, hier in deze dreef van mijn jeugd, van mijn moeder en vader, van mijn broers, van jou en mij en van al dat was voor we hier kwamen: de tijd een bolster die op het open springen staat.’

Ze stonden voor elkaar, hij had haar hand genomen die hij houden wou, haar hand die hij kussen wou. Er was, maar horen deden ze niet, gefladder van duiven boven hen. 

‘Pas op’, had ze gezegd, ‘verroer je niet, laat zijn wat is, laat wat is van dit ogenblik stollen tot een beeld, een glazen, doorzichtig beeld waaraan nimmer of te nimmer iets gewijzigd worden mag, noch van de plaats waar we staan, noch van de gedachten, noch van de krachten die ons naar elkaar toezuigen, we zijn al in elkaar versmolten  nu, jij bent ik en ik ben jou en dit is wat blijven moet, dit nog ongeschreven blad tussen ons, houd het, schrijf het nimmer uit in woorden, maar houdt het zoals het is nu tussen ons; kom geen stap dichter, anders verbreekt je dit wachtend gevoel dat van het ogenblik dat nog komen moet is, anders, anders slaat de tijd op hol. 

Maar hij kon het ogenblik dat was niet houden zoals het was, het werd hem te sterk, hij kwam dichter en omhelsde haar. Toen viel de avond.

Geïnspireerd op een versregel van Anna De Noailles : ‘Il fera longtemps clair ce soir’

09-07-2015, 00:47 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn gedachten gaan hierbij ook naar Suger, de abt van St. Denis, bij Parijs. Deze liet zijn abdijkerk verbouwen en realiseerde aldus het eerste gotische bouwwerk in Frankrijk. De bedoeling van Suger was Keltisch en dus metafysisch. Hij wou dat de kerkganger geroerd zou worden door de kracht van het licht en in dit licht God zou ontmoeten. Wat meer is, in zijn glasramen liet Suger het pulver van robijnen en amethisten, van saffieren en turkooizen verwerken ter verheerlijking en verrijking van het binnenvallende licht.

Gelezen met de materiele geest die nu aan de orde is in deze maatschappij, en die de waarheid over het bovennatuurlijke – God of wat onnoembaar is - in pacht heeft, zijn deze woorden eerder lachwekkend. Maar ik, ik hoorde van een ‘gouden vers’, toegeschreven aan de Kelten als aan Pythagoras: ‘Want, het ras der stervelingen is van goddelijke oorsprong en degene die in zijn ziel het goddelijke dat er in opgesloten is weet op te wekken, zal de geheimen van de natuur ontsluieren[1].’  

De boodschap van de meester-bouwers van de eerste kathedralen leunde dicht aan bij de geest van dit gouden vers. Hun doel was door te dringen tot een religiositeit, een soort kosmische religiositeit die van alle tijden is, te neigen naar een transcendentie waarin het dogmatische geen enkele rol te vervullen heeft. Ik ben er nog steeds van overtuigd dat de christelijke boodschap die zichtbaar aanwezig is in de Madeleine, onzichtbaar overwelfd wordt door wat de meester-bouwers, als ingewijden in de Keltische traditie, verwerkt hebben in hun bouwwerk. 

Ik was in de ‘Tempel van de Hemel’ in Beijing. Ik stond er onder de hemelkoepel, op de plaats waar de keizer op de dag van het wintersolstitium, aan de Hemel verslag uitbracht over zijn regeren. De religie hier is de Hemel en deze staat voor de kosmos, en ik lees hier over de Tao, dat deze niet te verklaren is, ware deze te verklaren dan zou het de Tao niet zijn. Zo is het ook als wij het wagen te spreken over God. Ik knoop hier aan vast wat ik lees in De Standaard van 3 juli, over de Ierse dichter, William Butler Yeats, in de interessante bijdrage van Joyce De Badts: 

‘Yeats geloofde oprecht, tot aan zijn dood, in een anima mundi, een universele kennis die volgens hem door het christendom, rationalisme en materialisme van het victoriaanse tijdperk, onderdrukt werd… Het lijkt voor ons, zonder Keltische achtergrond  allemaal wat zweverig, voor Yeats was esoterie heel ernstig. Het bovennatuurlijke was een dagelijkse realiteit, geworteld in de legenden die uit het landschap voortkwamen’. 

Ik zeg en herhaal dat ik me goed voel bij deze woorden, al wat naar de Kelten overhelt is mijn thuishaven, ook het Evangelie van Thomas. Trouwens men ontneemt me niet de idee dat de Kelten, Pythagoras en de Jezus van Thomas afstammen uit een en dezelfde gemeenschap die is overgekomen uit het Oosten, een volk dat meer begaan was met wat achter de dingen ligt dan met de dingen zelf. 

Dit is een boude uitspraak die weliswaar moeilijk te bewijzen valt, maar het Evangelie van Thomas lezend kan ik niet tot een ander besluit komen, de Kelten kwamen uit het Oosten, misschien was Jezus één van hen. 

08-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mijn gedachten gaan hierbij ook naar Suger, de abt van St. Denis, bij Parijs. Deze liet zijn abdijkerk verbouwen en realiseerde aldus het eerste gotische bouwwerk in Frankrijk. De bedoeling van Suger was Keltisch en dus metafysisch. Hij wou dat de kerkganger geroerd zou worden door de kracht van het licht en in dit licht God zou ontmoeten. Treffend is de betekenis van de Latijnse tekst die hij aanbrengen liet op de ingangspoort van de westergevel: ‘de geest in de duisternis, ontwaakt via het stoffelijke tot de waarheid en doordrongen van het licht verrijst hij uit zijn geborgenheid’. Wat meer is, in zijn glasramen liet Suger het pulver van robijnen en amethisten, van saffieren en turkooizen verwerken ter verheerlijking en verrijking van het binnenvallende licht. 

En ik hoorde van een ‘gouden vers’, toegeschreven aan de Kelten als aan Pythagoras: Want, het ras der stervelingen is van goddelijke oorsprong en degene die in zijn ziel het goddelijke dat er in opgesloten is weet op te wekken, zal de geheimen van de natuur ontsluieren[1]. 

De boodschap van de meester-bouwers van de eerste kathedralen leunde dicht aan bij de geest van dit gouden vers. Hun doel was door te dringen tot een religiositeit die van alle tijden is, te neigen naar een transcendentie waarin het dogmatische geen enkele rol te vervullen heeft.

Ik ben er in elk geval nog steeds van overtuigd dat de christelijke boodschap die er zichtbaar in aanwezig is, onzichtbaar overwelfd wordt door wat de meester-bouwers, als ingewijden in de traditie en gelovend in het absolute van de Jezus levend in hun gedachten, ingewerkt hebben in la Madeleine. 

En, waag ik te schrijven, je gaat niet naar Rome; ik was in de ‘Tempel van de Hemel’ in Beijing. Ik stond er onder de hemelkoepel, op de plaats waar de keizer op de dag van het wintersolstitium, aan de Hemel verslag uitbracht over zijn regeren. Ik was er, ver verwijderd van het Europese gedachtengoed. Er zo ver af dat ik weet dat de religie hier de Hemel is en dat Hemel staat voor kosmos, en ik lees hier dat de Tao, die genoemd kan worden, zeker niet de naam van Tao is. Zo is de God die genoemd kan worden niet de naam van de Onnoembare. 

Ik knoop hier het volgende aan vast – vergeef me als ik me beweeg in een dimensie die niet mijn dagelijkse is – maar in De Standaard van 3 juli, lees ik over de Ierse dichter, William Butler Yeats, in de mooie bijdrage van Joyce De Badts,  het volgende: 

‘I believe in the practice and philosophy of what we have agreed to call magic’…Hij geloofde oprecht, tot aan zijn dood, in een anima mundi, een universele kennis die volgens hem – ook door mij – door het christendom, rationalisme en materialisme van het victoriaanse tijdperk onderdrukt werd. De interesse voor spiritualiteit hoorde wel bij de tijdgeest, getuige The Golden Dawn die het bovennatuurlijke bestudeerde… Het lijkt voor ons, zonder Keltische achtergrond – niet voor mij want ik voel me als Kelt heel goed in mijn vel – allemaal wat zweverig, voor Yeats was esoterie heel ernstig. Het bovennatuurlijke was een dagelijkse realiteit, geworteld in de legenden die uit het landschap voortkwamen’. 

Ik zeg en herhaal dat ik me goed voel bij deze woorden, al wat naar de Kelten overhelt is mijn thuishaven, ook het Evangelie van Thomas. Trouwens men ontneemt me niet de idee dat de Kelten, Pythagoras en de Jezus van Thomas afstammen uit een en dezelfde gemeenschap die is overgekomen uit het oosten.

08-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb me onlangs, op de wegen van Vlaanderen, aan vrienden laten ontvallen dat een groot moment in mijn leven de dag is geweest dat ik met Pierre H., architect en vriend, ‘la Madeleine’ in Vézelay heb bezocht; dat we, binnen komende in de nartex, met verbazing hebben opgekeken naar wat Georges Duby noemt, ‘de meest majestueuze figuur van de levende Christus die het christendom ooit heeft voortgebracht’, verrast als we waren in het bijzonder door de twee, zeer duidelijk zichtbare spiralen - de spiraal zijnde het symbool van het eeuwige leven - gebeiteld in het kleed van Christus, ter hoogte én van de linkerknie én van de rechterdij. Ook viel het ons op dat het kruis, ten dele zichtbaar achter het hoofd-in-nimbus van Christus, eerder de pentagram-vorm van de druïde had dan een kruis-vorm want de twee horizontale lijnen van het kruis lopen niet perfect horizontaal maar eerder licht naar omhoog gericht, zodat het lijkt dat het kruis, deels verborgen achter het hoofd van Christus, er een is met vijf armen. 

De Christus van Vézelay is geen gekruisigde – ik las dat er geen enkele afbeelding van een gekruisigde Christus aanwezig was in de kerk van Vézelay - maar een Christus die ons wenkt, ons  uitnodigt en ons opneemt. En de kerk zelf is een uitnodiging, een wondere ruimte: een immense soberheid van licht en rust, met in het oosten, lijk een gebed, de blanke schittering van het later herbouwde gotische koor.

Zo, we waren als pelgrims naar Vézelay gegaan en niet naar Rome waar het Onnoembare een naam heeft en aangekleed wordt. Maar hier  was het ons duidelijk dat de geest van ‘la Madeleine’ tot in de kleurwisseling van de stenen, zuiver oosters was. Maria-Magdalena was immers voor de Orthodoxen, de vrouwelijke apostel die Christus vergezelde en, was zij niet de discipel die Christus ‘het meest beminde’ waarover Johannes het heeft in zijn Laatste Avondmaal?^.

En als ik deze morgen terugdacht aan Vézelay en dit in verband met de Jezus van Thomas, waar ik het gisteren over had, dan is het omdat ik daar de Jezus heb ontmoet, een zich openende Jezus, zonder regels, voorwaarden of vereisten, een Jezus van het grote leven. En het zijn de meester-bouwers en beeldhouwers, vooral dan deze van de nartex en de kapitelen, en al degenen die gewerkt hebben aan het concept van ‘la Madeleine’ - en hierbij mag zeker Viollet-le-Duc niet vergeten worden - die ons een magistrale synthese hebben nagelaten van de Keltische traditie, ingebed in een gnostisch getinte christelijke religie.

07-07-2015, 07:18 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat ik gisteren, in het midden van een hittegolf schreef over Jezus en inlogde in de koelte van de morgen, is het resultaat van een ingeving die me plots als een lichtstraal overviel na de vele jaren dat ik me maar vragen ben blijven stellen over ’welke’ plaats in Arabië Paulus het had, terwijl ik me vragen had moeten stellen over het ‘waarom’ hij drie jaar is weggebleven uit Jeruzalem.

Ik ga hier niet verder op in, maar het brengt me wel dichter tot de Jezus, zoals Thomas  hem ons leert kennen in zijn Evangelie[1] en een totaal ander beeld geeft van de Jezus van de vier evangelisten, het beeld van iemand die een moeilijk te begrijpen gnostische taal gebruikt. Ofwel ligt dit aan de vertaling, ofwel aan de auteur ervan, Didyme, Judas Thomas die de woorden moet opgetekend hebben op het ogenblik dat deze uitgesproken werden, want het is volgens mij onmogelijk deze ongeschreven mee te dragen en te wachten tot na de dood van Jezus om deze woorden te boek te stellen.

De tekst van dit evangelie heeft Oosterse roots, de onderliggende betekenis ervan is even zwaar om te vatten als de kwantum fysica. Hij omvat 114 logia (meervoud van logion[2]). En als dit de taal was die Jezus sprak dan begrijpen we zonder moeite dat Paulus het nodig en zinvol achtte eerst de bron van Jezus te gaan opzoeken dan te luisteren naar wat Petrus hem te vertellen had.

Ik citeer hierna enkele logia:

1 Jésus a dit; Celui qui trouvera l’interprétation de ces paroles ne goûtera pas de la mort.

2 Jésus a dit : Que celui qui cherche ne cesse de chercher jusqu’à ce qu’il trouve ; et quand il aura trouvé, il sera bouleversé, et étant bouleversé, il sera émerveillé et il régnera sur le Tout.

29 Jésus a dit : si la chair a été à cause de l’esprit c’est une merveille ; mais si l’esprit a été à  cause du corps, c’est une merveille de merveilles. Mais moi, je m’émerveille de ceci : comment cette grande richesse a habité cette pauvreté.

Ik zou verder kunnen gaan maar ik denk dat het heel duidelijk is dat de Jezus van de vier Evangeliën weinig gemeen heeft met de Jezus van Thomas.

Diverse mogelijkheden staan open. Als je er belangstelling in hebt dan volstaat het even erover na te denken, welke Jezus  Paulus kan opgezocht hebben, deze die door de vier evangelisten wordt getekend of deze die Thomas hoorde. 

06-07-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde