Het eerste wat ik doe in de morgen, ver voor het licht er is - trouwens de laatste dagen is het licht niet veel meer zaaks, niet zoals de momenten die ik gekend heb toen de dag begon in een poel van vuur, doorheen de naakte takken van de boom voor de deur – is KLARA openen.

 Ik dacht hoe verwerk ik vandaag het grijze van de luchten als het totaal anders had kunnen zijn, zelfs half december; wat ga ik schrijven, niet wat ik zie maar wat ik zien wou, wie helpt me om wat ik zien wil uit te dragen?

Ik heb anders, uitzonderlijk, geen klachten te uiten. Mijn lichaam, oud zijnde, kent niet meer de perfectie, het is er, maar dit is ook al. Ik gebruik het zoals het mij aangeboden wordt in zijn wankele toestand. We komen overeen, we aanvaarden het en zelfs, we verkondigen het om onze verstandhouding te beklemtonen en wel, en dit is wellicht de enige reden, omdat de geest het zo wil en omdat elke hindernis verzwegen wordt of genegeerd

Het onderwerp van de weinigen die me om een of andere reden bezoeken is dat de tijd vliedt, dat de dag zich opent om zich ‘te’ vlug erna te sluiten.

Wij ook dachten dit maar we zijn we er aan gewoon geraakt, we nemen het de tijd niet meer kwalijk, en ook we weten dat het slechts schijn is, dat de aarde niet vlugger tolt en niet vlugger haar weg aflegt om de zon, wel dat we de indruk hebben dat hij vlugger ‘vliedt’ omdat we het drukker hebben dan vroeger, en er dus geen tijd meer te verliezen is.

Zo weten we, dat we ooit zullen komen tot de laatste zin van wat we zeggen willen. Een zekerheid die we aanvaard hebben, een winstpunt op de tijd, want wat vandaag wordt neergezet zal er morgen, als we er niet meer zullen zijn nog te lezen staan. Er is dus nog iets dat ongewijzigd blijven zal voor een tijd, eigenlijk is dit van weinig belang in het licht van de eeuwigheid, maar het is dan toch voor mij iets heuglijks, beter dan niets, denk ik dan.

Maar van uit de lichtende, in vuur staande morgen vertrek ik graag de dag in, het legt zilver op mijn woorden zoals ik ze graag heb en de tijd van de architect van  Marguerite Yourcenar of wie ook heeft er geen vat op, voor het woord is hij  onbestaande.

Best ook.

17-12-2023, 05:51 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er zijn onder mijn vrienden - en ik ondervind dit dagelijks bijna - mensen van het woord en mensen van het beeld, van beitel en penseel; creatieve geesten in beweging die bezig zijn in stilte en bescheidenheid, (zo iets als de kerstroos in  de tuin). Die in hun creatie hulde brengen aan een kunstvorm die drager is van wat de traditie ons heeft nagelaten en de onuitroeibare stromingen zijn van de geest  van waaruit de golfbewegingen ontstaan die uitlopen in het beeld van het onsterfelijke in de mens.

Het zijn deze stromingen die de mens groot maken, die hem hijsen op het niveau waar zijn thuishaven is, deze van de nimmer tanende geest. De sprankels schoonheid die ze met hun werken oproepen, zijn een verheffing, zijn het spiegelbeeld van de homo sapiens nog steeds in wording.

Het is dit ’in-wording-zijn’ waar het op aan komt.

Hun creatief-zijn besprenkelt ons met hun visie en neemt ons mee, al was het maar een paar ogenblikken, naar de wereld waarin ze vertoefden toen ze aan het creëren waren.

Ik vernoemde gisteren Charles Ives in mijn blog en ik denk nu aan zijn ‘Unanswered question’, aan de vragen die we ons stellen en waar we, ‘gelukkig’, nog altijd geen antwoord op hebben zodat alles afgestemd blijft op dit zoeken.

Dit is wat de wereld van de geest in beweging houdt, deze ondergrondse zoektocht die ons mens-zijn bindt met wat van de Kosmos is: de vrijheid te creëren In alle oprechtheid, met pen, beeld, beitel, penseel, van alles wat naar het eeuwige neigt.

Creatief-zijn is de mogelijkheden aftasten eigen aan de geest, deze kunnen heel ver liggen, diep in onverwachte gronden.

Het bereiken  ervan  is een regel om naar te leven.

16-12-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zo gebeurt het dat je in de morgen de gordijnen openschuift op het grauwe van de luchten en je denkt aan Louis Pauwels (1920-1997) en aan die zin van hem die je in zijn ‘Blumroch’ ontmoette: ‘qui rate les aubes rate sa vie’, een zin die blijft je achtervolgen die, zoals vele andere zinnen, in jou gebrand schijnt.

Er zit veel waarheid in voor iemand die in volle natuur woont, meer dan voor iemand die zich tevreden moet stellen met de huizen in zijn stad, maar in feite blijft het bij een ingesteldheid: ofwel beleef je de Natuur en leef je ernaar bewust waar je ook bent, ofwel ga je er blindelings aan voorbij, en het is hier waar het op aankomt.

Pauwels echter, de stichter  van ‘Planète’, schrijver van o.m. ‘Le matin des magiciens’ sprong elke morgen - zo schrijft hij toch – winter of zomer, buiten in volle Natuur, naakt in zijn zwembad en dan begrijp ik dat hij zo iets schrijft. Hij kwam telkens vernieuwd uit het water, hij voelde zich een ogenblik vrij en onbevangen in de armen van de levende Natuur, een koning te rijk.

Ik heb zo, maar dan in het klein, een dergelijk vaag gevoel als ik de gordijnen openschuif op het eerste licht, het volstaat me om te weten dat ik een nieuwe dag begin en dat ik niets ervan, al weet ik dat het weinig is - maar weinig is eigenlijk veel - niets missen mag.

En, zoals het zich voordoet, er is KLARA die me begroet vanmorgen met een Nocturne van Chopin, een goed omen denk ik - hoewel Charles Ives van de muziek van Chopin zegt dat het maar wat ‘getingel’ is – maar voor mij is het verbeelding: zie ik Chopin aan de piano,  in een kamer van het kasteel van George Sand in Nohant - ten  zuiden van Bourges - het venster open op de laatste dagen van de herfst. Met de tafel gedekt, zoals een vriend die het kasteel bezocht me vertelde, en de klanken te horen over de pelouse en onder de eeuwenoude beuken, klanken die zich mengen met de geluiden van de wind en het blauwe van de luchten weerspiegeld in de vijvers; Klanken die vragen zijn, vragen die een even zacht antwoord krijgen en doordringen tot de ceders en de eiken in het park met het koppel tortels op de rug van een witte bank.

Van hen is de wijsheid te zijn en toe te zien, van mij is het een zoeken naar betekenis, een ogenblik mezelf verloren, is het een ver verlangen dat zich uit, is het een gissen, een overbodigheid omdat de klanken, glazen knikkers zijn opspringend op een rode vloer.

Zo gebeurt het en zo leven we, droom omkleed met realiteit, van morgen tot avond, zo ondergaan we wat de dagen ons brengen en onze reactie valt neer in wat woorden op een blad, waar ze lang  blijven zullen.

Misschien gelezen door enkelen.

15-12-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik nader het einde van mijn zesennegentigste jaar, heb het gevoel dat ik er ga overheen walsen maar ga het zwijgend doen om me pas op te richten de eerste dagen van mijn volgende periode van ditmaal 366 dagen. Niets zegt me dat ik het einde ervan halen zal maar de kans, hoe klein ook, bestaat.

Het is dus best dat ik van in de aanvang er vast in geloof al weet ik niet in welke lichamelijke  of geestelijke toestand dit gebeuren zal. Evenwel is het vooral mijn ‘geestelijke’ toestand die ik in  het oog houden zal.

Ik zie vandaag deze nieuwe periode als zo actief mogelijk, ik wacht op de terugkeer van de soepelheid van mijn vingers van de rechterhand om te doen wat ik nog meen te doen te hebben, mijn 366 dagen zullen ermee gevuld zijn, ik zal dus niet stilvallen maar verder gaan met minstens eenzelfde ritme.

Mezelf verbazen is mijn doel, kom ik ertoe ook jullie hiermede te verbazen dan leef ik geslaagd verder. Best is ook niet te zeggen wat ik doen ga, maar het voor mij te houden, jullie zien dan wel waar ik ooit uitkomen zal en in hoever wat hier opgetekend staat bewaarheid werd.

Ik blijf dus wordende, ik blijf in beweging in een omgeving die beweging is, deze van het woord,  deze van het licht, deze van de klanken. Gevangen in de seizoenen, het zich openen van de dagen en het vallen van de avond, zelfs met regen tegen het raam, zelfs met het gele van de laatste bladeren in de tuin. Niet in een ‘eraan-voorbijgaan’, maar in een ‘er-op-ingaan’ en uit kijken waar het me voeren kan, de wegen die ik neem voortvloeiend uit de omstandigheden.

Wat ons totaal ontgaat, is het ongerijmde van een, als een tol draaiende aarde in haar baan omheen de zon, de zon vastgehaakt in haar sterrenstelsel, en het sterrenstelsel wegschietend, zoals Hubble het wist, met een niet in te beelden snelheid.

Een hologram van het Heelal dat we ver van ons verwijderd houden als we hier rondlopen, want geen ogenblik denken we aan het immense mechanisme dat het Heelal is, dit niet in te beelden raderwerk van hemellichamen, aan elkaar gehecht door wiskundige wetten en krachten, zich slingerend doorheen een massaal energieveld van op elkaar inwerkende subatomaire deeltjes, een totaliteit die elke verbeelding tart.

Een kosmische eigenheid waar ik, want het gaat hier over mezelf, meer en meer wil aan vastgeklonken blijven en me nu en dan erin gewikkeld voel als ik verder leef.

Schilderij: Johan Souffriau, de jongere.

14-12-2023, 05:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

Man, dacht ik vanmorgen voor de spiegel, houd het hoofd recht, loop niet rond gebogen als de oude man die je bent. Denk, nu de nieuwe dag zich opent zoals het altijd gebeurt aan wat je schrijven gaat, maar houd wat er ook moge komen, het hoofd opgericht als een oude boom: je bent wel niet veel meer, ‘a feather on the back of your hand, waiting for the dead wind’(T. S. Eliot), maar je hand blijft sterk, je hoop blijft levend, zo waarom het hoofd gebogen?

Dit schrijvende, is er het eerste licht, het roert zich over mijn handen, de herfst denk ik, de herfst die me vandaag gunstig is. Ik moet hem vasthouden, moet het zeggen hoe hij als een kroon van laurier over de dingen is, over mijn uren van zaligheid is, want meer dan Debussy, is het Sjostakovitsj nu, is er het Andante uit zijn tweede pianoconcerto. Het neemt me mee tot de allerlaatste noten ervan, over de straten en de huizen, over de wijde velden, de grijze luchten in, het benevelt me, vult me aan met een gevoel dat ik niet bepalen kan, maar het is een onverwacht geluk dat me overvalt en vloeien zal over mijn voormiddag om zich te bestendigen in mijn woorden die ik achterlaten  zal.

Zo beoog ik elke dag te verbazen, het kan niet voor minder, zelfs al is dit veel, zelfs al is dit naar het bijna onmogelijke toe. Ik leef er naar, mijn uren en dagen zijn er op ingesteld, het is telkens een rush om te bereiken wat ik bereiken wil. Het is dus geen betoog, geen afgelijnd iets, het is een zich laten gaan op de stroom van woorden die lijk water op borrelen uit een ongekende bron die, gelukkig, open blijft.

Uiteindelijk heb ik de indruk me rijk te schrijven, al zijn het maar enkele momenten van lichte vervoering ze sterken me.

Juist toereikend om er levend te zijn.

13-12-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zo vond ik deze morgen een foto terug van wat, eens losgeslagen, eens in volle uitstraling, de herfst  vermag die ons een beeld heeft gelaten dat ons verrast door de verscheidenheid van zijn vormen en kleuren, een eigenheid die de Natuur ons te bieden heeft als we door het bos wandelen, de ogen en de geest  wijd open die de fotograaf er toe gebracht heeft een foto te maken op een kleine plaats in een groot bos van een gebeuren - want  dit is het – een zo groot palet aan kleuren, van krachtig geel tot karmijnrood en van lichtgroen naar de kleur van olijven, met het spanningsveld van zwammen er aan toegevoegd.

Ik sta er bij stil, ik die in lange tijd geen bos meer heb bezocht.

Ik had niet, in deze dagen, zoveel kleuren verwacht. Ik dacht zelfs dat het niet zo maar kon, dat er iemand geweest was een dichter of een Debussy die in plaats van woorden of klanken, kleuren had geschikt om ons te vertederen en dat, om wat hij ons zeggen wilde, het ook kon in schakeringen van geel en groen en rood, alleen al om duidelijk te maken hoe de Natuur zich verheffen kan als hij aan het uitdoven is.

En dit omdat ik van de herfst de kleuren, van in mijn vroege jaren, zich in mij hebben genesteld als kleuren van bezinning, kleuren die na een laatste opflakkering, stervende zijn. Eigenlijk, heel even maar stervende, om dan met een ruk terug te komen, als een vuur dat opstijgt uit de dode as die de winter is.

De herfst is als een overgang naar het sterven toe, een passage die nodig is om weer te verrijzen en te bloeien naar nieuw leven toe. Wat dit lichaam, dat ik mijn lichaam noem, te wachten staat is me heel duidelijk, het zal vergaan. De voortekenen zijn er al, het verschrompelt, maar de hunker naar totale rust heeft zich nog niet geankerd in mij, mijn geest blijft zich elke dag verzetten opdat ik houden zou wie hij is en hoe hij is.

Dus zie ik – de foto deed zijn werk - met een gerust gemoed herfst en winter tegemoet. Het kan niet beter dan het al is, dat weet ik wel, maar het kan nog steeds beter in wat ik schrijf en dit is iets dat ik beogen kan, nu en morgen en in de tijd die me nog beschoren is.

Ik dacht Debussy vanmorgen, dacht niet aan de tijd die me nog rest Maar hoe ik het ook draai of keer, beide zijn innig verstrengeld. Ik kan niet bezig zijn met iets, in afwezigheid van het andere, de tijd.

Zo gaat het in het leven, beide maken deel uit van het bestaan, deel van het palet aan gedachten dat we meenemen als we om het even wat aan het schrijven zijn.

Maar vanmorgen dacht ik een ogenblik Debussy.

Foto:  Karel Depelsemaeker

12-12-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De regen en de nevel die het land overvallen, overvallen me ook, grijpen me aan verdoven me ten dele.

Heb ik, toen het kon, op voldoende wijze opgeslagen de glinstering van licht, het gegons van bijen, de vlucht van vlinders, de geur van heide en van grassen en vooral het gewemel van de bomen over mij en de warmte die opsteeg uit de aarde; voldoende mee genomen in de dagen van mijn jeugd, hoe die waren en hoe ze zich stapelden in woorden tot voedsel voor mijn oude dagen; heb ik?

Zo mijn morgen nu, en ik hier wandelen ging niet verder dan de straat die dood liep in de velden. Er de kraaien waren die opvlogen, krijsend, toen ze me zagen. Ik hen toeriep toen - eenzaamheid mijn deel - ze niet bevreesd hoefden te zijn, ik hen strelen wou over de rug, hun vleugels open strijkend zoals een melker van duiven het wel eens doet. Maar luisteren naar woorden doen ze niet.

Wie dan wel denk ik, wie klopt er aan, wie als woord?

En of ze welgekomen zijn, of ik ze houden wil wordt me gevraagd, ik van geen gevaar bewust, ik ze binnen neem, ze open strijk en er andere woorden aan toevoeg, zo maar, omdat het zo hoort, omdat het zo wordt uiteengezet in oude boeken in leder gebonden en met koperen slot.  Maar vandaag, eens neergezeten om te schrijven, met de wereld van de woorden kom ik niet ver, mijn geest die ik gelaten heb achtergelaten omdat er geen ruimte is, geen weten hoe het verder moet of hoe ik terug kan gaan naar wat van gisteren was en wat van de dagen ervoor.

De herfst sloeg toe bij mij, de boom ontbladerd op een nacht, verlaten door de vogels als door de siddering van leven. Doorzichtig als water hij daar staat en ik onontvankelijk voor gedachten, zelfs splinters van gedachten zouden welgekomen zijn, maar niet vandaag. Ik ben afgesloten, mijn aders zijn verdord voor woorden.

Hoe sta ik morgen op, hoe gedraag ik mij als wordt aangeklopt, als het licht de haastigheid zal kennen van het bestaan, en vele zaken onafgewerkt zullen liggen blijven, opeengestapeld?

En, ik heb nog de winter door te gaan.

11-12-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde