Het valt me op vandaag dat ik al elf maal de 22^ste dag van de maand heb zien voorbijgegaan dit jaar, niet dat er een bijzondere betekenis zou aan verbonden zijn, helemaal niet, het wijst enkel op het feit dat ik, in de voorbije maanden, van de eerste dag tot de laatste, heel goed bewust ben geweest van de voortgang van de tijd. Op zich zelf is dit een normaal feit, voor mij betekent het echter dat elke dag die voorbij is, een merkteken heeft meegekregen, een pak ogenblikken dat ik intens ben bezig geweest en deze intensiteit heb neergezet in tekens. Vreemd hieraan is dat ik even goed niets had kunnen doen, dat ik de dag had kunnen laten voorbij gaan, zonder een jota op papier te zetten, wat een normaal gebeuren ware geweest voor een normaal mens, waarom ik dan niet?

Waarom heb ik gedaan wat ik deed, waarom heb ik de normale gang van het leven doorbroken met een blog dat, alles wel beschouwd, een werk was dat me telkens een etmaal lang bezig hield, want de ene was nog maar geschreven of ik moest beginnen aan de volgende, zonder respijt. Ik was en ben het nog, een kettingschrijver, met dien verstande dat uit de ene blog niet noodzakelijk een volgende voortvloeit, wat logischer zou geweest zijn en wat een helderder resultaat zou hebben opgeleverd, maar het is met horten en stoten gegaan, een springen van het ene onderwerp naar het andere, wat ik me gisteren verweten heb zonder het te schrijven.

Elke van mijn voorbije dagen over de laatste vijf jaar zijn dus ingekleurd met woorden, er is geen onderbreking geweest, het is een strijd geweest met mezelf om dit te bereiken en vandaag moet ik zeggen, wat ik zo dikwijls al heb gedacht en herhaald, denkend aan Maurice Gilliams bij wie ik het haalde, dit struikelvers van Francis Jammes : ‘La poésie que j’ai rêvée gâta toute ma vie, ah qui donc m’aimera?

Het is wat er met mij gebeurde, de poëzie, mijn drang om literatuur te bedrijven heeft mijn ganse leven overheerst, ik ben een slaaf geworden van het woord en kan er me niet (meer) van bevrijden. En ik denk aan wat die Arabische dichter Saad vertelt in zijn bundel: ‘de Rozentuin’:'Het is de onverbiddelijke wil van de liefde mijn kind, en hier is het geheim ervan. Indien je het weten wilt, aan zijn vuur is niemand ontkomen hetzij door de dood.'

Dit is wat me wacht, er is geen ontkomen aan dit verslaafd zijn hetzij door ziekte of de dood, ik heb me klem gereden, stop ik er mee dan verga ik van heimwee, dan verschrompel ik tot een oud verdord man die gestorven is voor de dood hem grijpt.

Ik heb dus de keuze tussen twee kwalen, et entre les deux il faut choisir le moindre. Het is ook wat me het meest gelegen komt, op de een of andere wijze verder gaan als slaaf van de poëzie van het woord wat het me ook kosten moge. Het is de prijs die ik er voor over heb. 

22-11-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het komt er telkens op aan de juiste invalshoek te vinden om een nieuwe blog te beginnen en, te eindigen ergens waar ik niet dacht heen te gaan. Dit procedé is van elke dag het stramien en zo is elke dag een nieuwe verrassing zowel voor mij als voor de lezer. Ik weet dus zelden wat er uit de pen gaat komen om te verrassen of, wat ook kan, te ontgoochelen. Dit is nu eenmaal de wet van het leven, de wet van iemand die zich geroepen voelt om woorden te vermenigvuldigen tot in het oneindige en dit als zijn hoofdbezigheid te aanzien.

Hij baseert zich hierbij op zijn goed gesternte en op weinig meer. Het is een afwachten wat er als zin opduiken zal, abrupt soms zoals het gisteren was, maar meestal toch bewust en zo accuraat mogelijk met elkaar verbonden. Het lijkt de eenvoud zelf, maar het heeft me Toda mi vida gekost om te komen waar ik sta, en in realiteit is het niet waar ik hoopte te staan.

Toch is er geen vertwijfeling, toch hoopt iemand zoals ik voortdurend dat er iets bijzonders gebeuren zal dat van aard zou zijn meer diepgang te geven aan zijn dagen. Een soort doelgerichte opdracht waar ik, met de inzet van alle krachten die me resten, elke dag naar toe leven kan, een punt aan de horizon, nog niet duidelijk zichtbaar, maar nader komend dag aan dag, een punt dat zich uitklaren zal tot iets dat ruim overstijgen zal al wat ik tot vandaag toe heb verwezenlijkt.

Ik ken de richting die ik wil uitgaan, ik denk de middelen er toe te bezitten, maar ik weet nog steeds niet, na al die jaren, welke weg ik volgen moet. En dit is mijn pijnpunt, dit is de reden van mijn blijvend aarzelen, dit is ook waarom ik nood heb aan een teken uit de hemel, een teken uit het noman’s land van de geest. Al lang beweegt deze gedachte in mij, is ze aanwezig telkens ik werk aan mijn blog, die in feite slechts een oefening is om soepelheid te verwerven in de wereld van het woord.

Waarom ik dit neerzet vandaag en waarom ik het niet jaren geleden heb gedaan, heeft wellicht zijn reden, zoals alles zijn reden van bestaan heeft. Misschien is zelfs, nu ik het openbaar verkondig, dit het langverwachte teken maar heb ik het nog altijd niet begrepen dat de weg is vrij gemaakt, dat de grenspalen werden uitgezet en dat ik thans verder kan en verder moet.  Dat dit vandaag de realiteit is en dat het enkel en alleen nog een kwestie is van moed en doorzetting, om de uitgezette palen een voor een te naderen en voorbij te gaan in alle sereniteit en geloof in de uitkomst.

Heel wat zaken heb ik al volbracht waarvan, bij de aanvang ervan, het einddoel ver af lag en niet gemakkelijk te bereiken, en toch ben ik er in geslaagd aan te komen waar ik aankomen wou. Het waren echter taken die geen al te lang volgehouden inspanning vergden. Wat ik nu als teken meen gelezen te hebben is van een ander gehalte, maar wel noodzakelijk om rechtstaande te overleven.

21-11-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat van de wind is over de velden is van mijn hart, is van mijn wezen en mijn betrokkenheid bij al wat is en groeit en nu, nu tot rust wil komen, niet om weg te kwijnen, niet om voor altijd te vergaan maar om hernieuwd weer op te staan. 

Ook het licht is zwakker, is in zich zelf teruggekeerd om stiller licht te zijn, te wemelen en te liefkozen waar het nog kan, waar nog een vorm van leven is, tussen de takken van de bomen, in de oksel waar de tak zich ankert in de stam, de tederheid te zijn. 

Ook is van de lucht de wolken die regen voorspellen, getekend op roze avonden, sluimerend in wijde gangen over velden en bossen, waar we ze ontmoeten om uitzonderlijk wolk te zijn, gekoesterd en bekleed met tinten licht en grijs en droom, erin verweven tot wat verhalen zijn. 

Ook is van de aarde de gelaagdheid mos te zijn en dorre tak en bladeren die vergeeld ineengekrompen weg tussen het gras gedoken. We waren er, we hoorden er de siddering van de aarde op haar baan. We zaten er te schrijven waar nog niemand zat om te schrijven wat je schrijft, de woorden opwachtend die met de wind tot jou komen gewaaid. Je ze maar nemen moet zoals ze komen en neerzetten op je blad, iets wat van alle tijden is en tot alle tijden keren zal, niet een maal maar tientallen malen, als je dichtbij zult zijn of verder af. Als je weg zult zijn en de plaats waar je zat en schreef leeg van jou, ogenschijnlijk, alleen jij zult het weten dat je er waart en er teruggekomen bent in gedachten, voor een tijdje maar. Zoals je waart op zovele plaatsen die je nu terug bezoeken zult, een na een om overal te zijn tezelfdertijd. 

En het water ook zal je bestrooien met herinneringen, rimpels, kleine golfbewegingen die niet stoppen die blijvend over het water lopen komende van de overkant, en het licht vervoeren, gespikkeld met zilveren lijnen tot je ogen in gebrand, zaligheid. En je niet weten zult, niet vermoeden zelfs of je hier morgen terug zult komen om verder te schrijven aan wat je nu begonnen bent, of, om gekluisterd te zijn, vergroeid met wat is van morgen tot laat in de avond. 

Ook de adem van de voorbije dagen waar je een boek over schrijven wou omdat het zo lang en zoveel is geweest. En jij, het boek in potentie overschouwend, verbaast over wat het zou kunnen zijn en over wat het niet zou kunnen zijn, maar dit is niet de eerste maal dat je dit schrijft en ook niet de laatste. Al is het gevaarlijk dit vast te leggen als het een gedachte is die je vergezelt op al je wegen.Zo heb je het ogenblik omrand en even op gehouden om er binnenin te zijn, niet langer dan enkele woorden hier neergezet in een fractie tijd. Luisterend naar de wind die je de woorden voerde komende van over zee tot over bossen en velden, alsof er omheen de aarde een sluier van woorden hangen zou die we maar binnen te dringen hebben om zelf woord te zijn en deze massaal over te dragen naar wat van de hand en de vingers is die schrijvend de wereld binnen gaan om er te zijn en te blijven, een schilderij gelijk, opgehangen in de bomen in volle wind, klapperend tot het scheurt. 

Dacht hij aan het gezelschap van woorden, zoals het er gekomen was, in een ruk neergezet, abstracte beelden die hij rapen kon of onaangeroerd kon laten. Zijn woorden, een vuur gelijk, lopend over het dorre heidegras, niet te stoppen, niet te blussen.

20-11-2015, 00:27 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als ik terugdenk aan de dag van gisteren dan was het een dag van spanning, een dag die slecht begon. Ik had een hoop materiële zaken op te lossen die me volledig in beslag namen en ben er nadien pas met veel moeite in geslaagd mijn blog te schrijven. Toch waren er twee positieve punten, er was Mahler juist voor het slapen gaan en dit maakte dat ik ook terugdacht aan het gedicht dat een dorpsdichter me had gemaild. Niet zo heel veel samengenomen, maar dan toch twee lichtpunten in een dag die ik het liefst vergeten wou, ook omwille van het afgelasten van België-Spanje.

Mahler kwam heel laat, kwam pas toen ik neerlag in bed, kort na middernacht, ik opende toen Klara op ‘Der Einsame im Herbst’ uit zijn liedcyclus ‘Das Lied von der Erde’, het was een verrassing en een verademing. Ik voelde me er herboren bij, ik was terug in de sfeer zoals ik me telkens voel wanneer ik Mahler hoor, en dan vooral, om welke reden weet ik niet precies, als ik zijn Lied von der Erde hoor. Eigenlijk niet alleen om het werk zelf maar ook omwille van de omstandigheden waarin ik het heb leren kennen en waarderen. Ik moet er in een beginfase vol van geweest zijn, want ik ben nog steeds in het bezit van een vel papier dat ik zorgvuldig – nu al zeker 60 jaar – heb bewaard. Het is in een vloeiend handschrift geschreven versie van de woorden van het Lied door een jonge dame. Ik denk dat ze hiervoor speciaal naar de bibliotheek was gegaan om de tekst voor mij over te schrijven, met bovenaan twee muzieknoten en ‘life could be a dream’, maar dit was dan ook geen fait divers. Maar Mahler voor mij was een uitzonderlijke componist. Zoals er belangrijke boeken zijn geweest in mijn leven, zo zijn er componisten en muziekstukken geweest en ‘Das Lied von der Erde’ is zo een stuk. De orkestratie van het Lied is van een uitzonderlijke rijkdom aan kleuren, zelden vertoond, de tekst van het Lied haalde hij bij Hans Betghe vertaler van een cyclus Chinese gedichten, ik citeer een passage van het blad in mijn bezit zoals het destijds overgenomen werd:

Mein Herz ist müde. Meine kleine Lampe/ erlosch mit Knistern, es gemahnt mich an den Schlaf / Ich komm zu dir, traute Ruhestätte / Ja gibt  mir Ruhe, ich habe Erquickung not…

Mahler was een vernieuwer, een klankenvirtuoos, een voorloper van Schönberg en Berg, die op zijn elan nog een stap verder zijn gegaan. Hij was ook een voorbeeld, later voor Dimitri Shostakovich.

En het is de sfeer Mahler die me herinnerde aan het gedicht van de dorpsdichter van Lierde, Gaby Desmyter, die me zijn wintergedicht had gemaild. Een boeiend gedicht – het weinig dat ik las van hem is boeiend en origineel - én omwille van zijn presentatie in overdruk op een prachtige foto van een muur begroeid met karmijnrode wingerd en de opstijgende ontbladerde vertakkingen ervan, naaldfijn getekend op de witte muur, én omwille van de woorden, even sierlijk als de tekeningen van de uitlopers op de muur, in wingerdwoorden, even door elkaar en over elkaar gedraaid, gekeerd in een grote verscheidenheid van creatieve woordvorming, en we lezen:

‘En het blad dat krinkelwentelend valt / over onze dagen die al krimpen / nu het zomeren begraven werd…’

De man is meer dan een dorpsdichter, hij is een poëet van het woord, dat hij kneedt als deeg, die er een spel van maakt zijn woordkeuze tot het oneindig diverse uit te bouwen. Zijn gedicht is als de naakt gekomen vertakkingen die over de muur wandelen, en zo is het gedicht een wandeling langs en over woorden die verrassen door hun originaliteit. Hij is een kunstenaar van het woord.

De morgen was me gunstig vandaag. Dank zij twee creatieve geesten heb ik kunnen schrijven wat ik wou, totaal bevrijd.

19-11-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat de morgen bracht was niet veel, niet zo uitgelaten als van vorige morgens toen het licht hem als een wapen overviel. Klara trachtte hem te overtuigen verwonderd te blijven met Beethoven, wat hij wel wou maar dan hoorde hij het nieuws en was verwondering ver af.

Op korte tijd is de Islam en de nasleep ervan centraal komen te staan in ons leven – dan toch in dat van hem - en dit is nog maar het prille begin. ‘Ze’ zullen groeien in aantal, langzaamaan zullen er meer en meer eisen worden gesteld en meer en meer toegevingen worden gedaan en op korte tijd zullen ze hier, geleid door de Koran een maatschappij opbouwen die ons versmachten zal.

Hij voelde zich nu al versmacht, alleen door het groot aantal e-mail berichten die werden binnengeschoven en die weinig goeds voorspelden naar de toekomst toe. En niemand van onze regeringsleiders die ook maar één vinger uitsteekt, integendeel, de islamisten boekten een enorme overwinning door ons te verplichten een voetbalwedstrijd af te gelasten, niet alleen in België maar ook in Duitsland en dit met het Europees kampioenschap voetbal voor de deur en dan nog in Frankrijk dat vergeven is met honderden fundamentalisten, zoals België trouwens.

Zij die uit Syrië terugkwamen die lid waren van IS, een bende moordenaars en verkrachters, worden hier met helende zalf ontvangen, precies alsof om het even welke zalf helpen zou. Men brengt ze zelf voor tv en sympathiseert met hen, terwijl hun plaats het gerechtshof in Den Haag is en nergens anders, waar ze geconfronteerd moeten worden met de beelden die ons een tijd lang hebben overspoeld.

Hij weet dat hij zal moeten leren er mee te leven. Hij kan zich terugtrekken in zijn schelp, of beter nog, zwijgzaam op een onbewoond eiland, maar ook daar zou hij niet gespaard blijven van de gedachten die verlammend zullen inwerken op hem. Want wat kan er nog geschreven worden dat niet draaien en keren zou omheen de Islam? Il fut un temps dat hij meende dat al wat waard was geschreven te worden draaide omheen de godsgedachte, vandaag staat de Koran en het gevaar eraan verbonden centraal, dan toch bij hem, hij gaat er mee slapen en hij staat er mee op. Het is duidelijk hij kan er zich niet van bevrijden en doen alsof het voorbijgaande was, alsof na de winter het terug lente worden zou en hij terug zou vinden de sfeer waarin een massaal deel van zijn blogs geschreven werden.

Vandaag was hij geblokkeerd in alles, en vooral in zijn ontboezemingen. Vandaag kon hij maar niet de elan vinden die hem de voorbije jaren geholpen had. Iets was gebroken, zijn rust was weg en zonder die rust resteerde hem heel weinig te schrijven.

Hoe lang schrijft hij nog als hij niet meer de kracht heeft te zijn wie hij vroeger in alle openheid was, wat heeft hij nog te vertellen dat zijn waarde behouden zal? Hij zal vandaag zijn woorden, alsof het korrels zaad waren, neerleggen op een schotel, alsof het zijn laatste woorden waren, alsof hij zich voorbereiden wou op een jaar van stilte, een sabbatjaar van zwijgen, zelfs niet toekijkend op wat er zich aan het aftekenen is. 

De schamelheid van zijn woorden vandaag is groter dan anders. Ze zijn van nergens vertrokken en komen nergens op uit. De wind is om het huis, wat nog restte van de zomer in zijn hart is weggewaaid, de herfst heeft zich in zijn leden vastgezet.

Laat staan, dacht hij wat geschreven staat, weinig zijn zij die je zullen lezen maar zij die je lezen zullen begrijpen wat je hier met pijn in het hart hebt verteld. Verwondering is ons deel niet meer.Na dit gezegd te hebben is hij opgestaan en is hij weggegaan zo als hij gekomen is. Nooit weet je wat van de dagen is die zich roekeloos slingeren over jou. 

18-11-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Elk gebeuren is het resultaat van een samenloop van omstandigheden, waaraan je, als je er bij betrokken bent, niet ontkomt. Het is alsof je voorbestemd waart je op een bepaalde dag, op een bepaald uur, op een bepaalde plaats te bevinden, die meestal achteraf als onvoorzien of onverwacht wordt beschreven, of als toeval wat het zeker niet is. In feite is het maar een passage in je leven waar je noodzakelijk, gezien de omstandigheden, aan voorbij moest.

Zo gebeurt het dat je op een zondagavond  – de avond valt hier zeer vroeg in deze dagen – in een dorpscafé terecht komt waar, sinds mensenheugenis, niets werd gewijzigd, een gesloten oude ruimte, oud omwille van de muren en de meubels en vooral omwille van de Leuvense stoof, die roodgloeiend staat. Je herinnert je voldoende het type café als je soms, als jonge knaap, met moeder en vader mee mocht naar een café in je dorp, gevuld met mensen, gewoonlijk allen geburen, sprekend, roepend en lachend naar elkaar. Het enige verschil hier met het café uit mijn tijd is de afwezigheid van tabaksrook en van een groene schaal op de grond met een handvol witzand er in. Er is hier evenmin muziek in het café, er is evenmin een televisiescherm, er is nog wel, in een hoek langs de muur, een bak met een holte in het midden en stuivers in een schuif. Maar je weet nog heel goed - en dan ga je terug tot vóór de oorlog van veertig - je weet nog heel goed wat is van de sfeer op zondagavonden en je weet ook, en je wacht hier het ogenblik af, dat het bier helpende er een onder de rumoerige aanwezigen zal opstaan om te tonen hoe krachtig en vol zijn stem wel is als hij zingt.

Wat is er van de vreugde in de mens als hij rechtstaat en met volle borst zingen gaat, liedjes die zijn vader zong, zijn grootvader zong - hij zelf al grootvader zijnde - in dat zelfde café dat gebleven is wat het was. En er is niets dat gebeurd is, of niets dat zal gebeuren, de avond is gevallen en zoals elke zondag is hij naar zijn stamcafé gegaan waar hij thuis is, waar hij helemaal zich zelf kan zijn, hij de zanger met de mooie stem die het ganse café meesleurt in wondere gezangen die allen kennen van hun ouders nog, of het enige dat dan wel nieuw is naast wat er gedronken wordt aan zware bieren, zijn de liedjes die ze halen van de tv of van de radio bij hen ten huize, maar die zingen ze vals.

Zo de zondagmorgen gaat open voor hen, gaan ze naar de kerk? Het kan dat er nog heel wat zijn, maar het kan ook dat hun kerk en hun avondgebed het café is waar ze meer vermogen dan bidden, waar ze de uren gaan plukken die hun vrolijk stemmen, je ziet het als ze binnenkomen en ze in totale overgave en erkentelijke warmte de aanwezigen groeten.

Zoals de wereld niet draait, zo draait het café, het ene punt waar de zondagavond, als de winter nadert, alles samenvloeit wat van de vreugde van het samenzijn is, want al het overige kennen ze, maar dat is van de dagen in de week. De zondagavond is van hen en van hen zal hij blijven, zelfs al er eens niet zou gezongen worden dan nog. 

Je vindt het café op de webside, www.indenhengst/brakel, maar beter is het, het op te zoeken in de harten van de mensen die er waren, die zondagavond en de vorige zondagavonden, zij weten het, zij  kunnen je erover spreken, wat  voor mij voldoende is.

17-11-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoge winden rukkend aan de daken zoals, dat wat buiten in de verre wereld gebeurde, rukt aan je hart en ziel, een ziel die openstaat voor schoonheid en rust, voor ‘Bach’s Erbarme dich’, als voor de winst van de Rode Duivels op Italië.

Een bejaard en vreedzaam iets die ziel, die er zichtbaar niet is, die er ingebeeld is, maar er toch is, een ‘rekker’, een elastiek naar de Kosmos toe - Kosmos God zijnde en vice versa - die nu aan het trillen is gegaan en de stem van de mens op aarde die opkijkt en om erbarmen vraagt om wat in Parijs geschiedde: de slachtpartij, alsof het schapen waren, en dan nog, op ons netvlies geprent voor een lange tijd, geprent op onze geest, hoe ze ons slachten zouden. 

Van de moslims en de zaligmakende handelingen die de hunne zijn, spaar ons Heer. 

Morgen en winden over het land, hoge winden, onrustwekkende winden die dichtbij gekomen zijn. Je hebt er andere gekend, winden die je lief waren, toen je die blonde meid had ontmoet, haar gesproken had, enkele woorden maar, haar hand had gehouden alsof je haar hart, haar warm kloppend hart tegen jou had gedrukt. Je wist het, je voelde het, de wereld was enorm ineens als je wegging van haar en haar mond, haar lach, haar ogen je volgden. Je moest te voet naar huis, vijf kilometer ver, je had geen fiets, er was geen tram of bus in die tijd, maar het deerde niet, je had die blonde meid in je gedachten en overmoedig en ook omdat het stormde, nam je de kortere weg doorheen het bos dat je kende, dat het grote bos was van je kinderjaren. Het was een avond van volle maan, hoe stoer je ook was, je waart verrast toen je in het bos was, toen je zag met welk geweld de takken tegen elkaar sloegen alsof het stemmen waren die haar naam versplinterden, gespeld in klinkers en in medeklinkers, tegen je gezicht aan, tegen je lichaam aan en jij, zwevend bijna door de kracht van de wind, vooruit strompelend. Je weet het nog, je voelt het nog, het geraas van de jagende takken, van de krakende geluiden, van de gierende wind. Je weet het nog hoe de maan keer op keer wegschoof achter de wolken, en hoe donker het toen was en bij momenten zelfs beangstigend. Maar van toen af wist je, en je zou dit blijven weten dat de bomen en de winden, dat het bos een groot levend iets was dat je nemen wou, je omhelzen wou.

Je weet het nog, je ziet het nog, je voelt het nog, wat van die avond was. Hoe het was met haar woorden ben je vergeten, maar wat was van je tocht doorheen het bos is je in flarden bijgebleven, en komt nu terug, met hoge winden om over te schrijven.

Waarom dit verhaal hier neergezet vóór het licht opkomt, de wind die mijn gezel toen was, mijn gezel gebleven is met erin, nu nog als een licht parfum, als een verre roepende echo, een ‘waarom-verliet-je-me?’ een knoop in je herinneren die losgekomen is en op ogenblikken als deze, aangehaald terug. 

Je houdt van morgen tot avond je handen vrij om te schrijven wat is van nu en wat van vroeger was, beide zijn van het grote leven dat je innigheid is, je teergevoeligheid, je balsem en je toeverlaat. Neem dit weg en je bent niets, roep het op en je zweeft de bossen in de luchten in, 

Hoge winden zijn het die ons hier kunnen bereiken.

16-11-2015, 00:19 geschreven door Ugo d'Oorde