La culture c’est lourd, tempêtent les déménageurs devant leur pire cauchemar: des cartons pleins de livres. Oui mais les déménagements c’est dur s’excusent les amoureux des livres qui voient partir l’objet de leur cœur comme on regarde s’éloigner un enfant, la chair de sa chair’.

Aldus Jean Birnbaum over het boek van Patrick Roegiers ‘La traversée de plaisirs’, (Grasset, 256 pages, 20 €)in Le Monde van 2 mei.

Inderdaad, een kist boeken weegt zwaar en nog zwaarder naarmate de jaren vorderen én omdat de krachten verminderen én omdat de gehechtheid aan die boeken gegroeid is, ze hebben de tijd gehad vriend te worden en vriend te blijven en als het ogenblik gekomen is om een triage te doen, te schiften wat weg mag en nog over te houden, én een deel waarvoor je nog aarzelt én het deel van de boeken die je zeker niet missen wilt.
De pijn van de verhuizers is dan ook uw pijn maar deze situeert zich op een totaal ander vlak.

De vraag die ik me stel is de volgende was de houding van de verhuizers in de XVde, XVIde, tot en met de XIXde eeuw dezelfde als deze van de verhuizers van nu, was er voorheen niet een zeker respect ten overstaan van een kist boeken en keek de mens van toen er niet op neer met een gevoel van ontzag, een gevoel dat de dag van vandaag totaal is omgeslagen als Ik Birnbauw in acht neem?

Is dit het gevolg van een mislopen van wat cultuur was destijds, weerspiegeld in het aantal boeken dat men bezat en de bibliotheek die men er voor inrichtte in zijn woning, terwijl dit nu niet meer nodig wordt geacht, voorbijgestreefd is en vervangen door het e-book dat ten eerste niet zo zwaar is en de tekst van tal van boeken kan bevatten.
Ik zie met lede ogen dat het papieren boek aan het verdwijnen is. Wat betekent dat je erin niet meer kunt onderlijnen met potlood wat je belangrijk vindt en wat je later nog eens terugvinden wilt, omdat je het gesprek dat je hield met de schrijver van het boek tot ver na lezing ervan wilt voortzetten.
Daarom ook is het afscheid nemen zo zwaar en wikt en weegt men om te redden wat te redden valt. Daarom ook meet men het aantal meters rekken waarover men beschikt om te weten hoeveel meters boeken men kan overhouden.

Ik zelf ben in een dergelijke meettoestand terecht gekomen en ik voel er me niet goed bij. Hetzelfde gevoel ken ik bij het afstand doen van een te groot schilderij, een zicht op de Schelde met een stoomboot en een zeilschip driemaster die in de morgen, of is het in de valavond of bij maanlicht, de haven van Antwerpen binnenvaren. Dit afstand doen doet me werkelijk pijn aan het hart. En het gebeurt vandaag.
Deze paar lijnen zullen dus mijn afscheid zijn.