Grimisuat (Valais), ‘Home de la Crête’.

Komende van Sion, de oude Romeinse stad, heb ik een. afspraak om 16.00 uur, in de ‘Home de la Crête’. Ik weet dat hij wacht op mij, maar ik weet niet hoe hij wacht, ik zag hem het laatst, jaren geleden toen hij nog stevig te been was. Een wijs man, even wijs als eenvoudig, een werker, een bergbeklimmer, een zoeker naar chanterelles, pieds de mouton, agarics en bovenal een wijnbouwer, een man verliefd op zijn wijngaard.

Een lang en statig gebouw, badend in het licht, een lange gang met links de kamers en rechts een lange glazen wand en uit de draai komend zie ik hem zitten op een bank, zie ik van hem wat rest van hem, van de persoon die ik veertig, vijftig  jaar geleden leerde kennen omdat alle omstandigheden gericht waren op onze ontmoeting en kennismaking. En mijn ogen springen vol tranen, ik houd het niet, ik omhels hem, ik kus hem op beide wangen, ik kus het uitgedoofde gezicht met de uitgedoofde blik, ‘Gustave Cotter’ – ik noem hem bij zijn volle naam – ‘fratello mio’, zoals ik hem altijd noemde:  mijn broeder, mijn grote meer dan vriend. En ik denk hoe is het mogelijk, hoe kan het dat ik je zo terug vind, ontheemd, eenzaam, een sukkelmensje nog. Hij is ongeveer een jaar ouder dan ik, hij van november 1926, ik van december 1927. Nu, weggehaald uit zijn gewone doen en laten, een te grote last voor Germaine, zijn echtgenote, en neer geplant om stilaan te sterven in een kamer die hij deelt met een andere persoon - omdat hij het zo wilde - zijn bed gescheiden van het andere bed door een gordijn, een kamer om in dood te gaan, zonder radio, zonder tv, zonder boek noch blad, enkel een glas met een klein doosje met witte pillen.

Jackie, de schoonzoon is bij ons. Hij haalt er een loopstoel bij. ‘La tête’ zegt Gustave ‘Mon problème n’est pas la tête, Mon problème ce sont les jambes, je n’ai plus de force dans les jambes’.

Hij heeft alle moeite om recht te komen en de twee handvatten van de loopstoel vast te houden. Ik zie zijn ongemak, ik zie de lange zonverlichte gang waar hij door moet, traag, trager nog. Ik volg hem naar een andere plaats, waar de schoonzoon ons een glas witte wijn brengt, wijn waar misschien druiven uit zijn wijngaard zijn verwerkt.

Het is het zoveelste glas wijn dat we samen drinken, het laatste nu, het allerlaatste. Hij weet het en ik weet het. Maar wie eerst zal gaan weet ik niet.
Wat weet hij nog van de vele malen dat we samen waren in Zinal, wat van de ontelbare bergtochten die we samen hebben gedaan, alle cabanes hoog in de bergen waar we sliepen, Moiry, Tracuit, Grand Mountet, Cabane des Aiguilles rouges, alle toppen die we samen hebben beklommen, Besso, Grand Cornier, Couronne de Breyonnaz, Blanc de Moming, Pointe de Zinal en zovele andere, alle met hem of samen met nog een andere vriend, Robert Panchard van wie we geen nieuws meer hebben.

Ik vraag hem of hij zich dit nog herinnert of dat nog, kleine details van grote tochten. Hij weet alles nog tot in de minste details.

‘Zoek niet’ zegt hij, ‘ik weet alles nog van onze tochten, weet alles nog van onze dagen en avonden samen, weet nog hoe je bij het losmaken van de koord na onze varappe komende la Tête de Milon uitgegleden bent en driehonderd meter ver van sneeuwhelling bent afgegleden en hoe we zagen, Robert en ik, dat je er bij wonder zonder kleerscheuren bent vanaf gekomen’.

‘Charles, je sais tout de nos exploits. Je sais tout de nos randonnées dans les forêts à la recherche de champignons, tout, depuis ton arrivée avec ta famille dans le chalet à côté du mien, il y a à peu près cinquante ans’.

Er is een begin van glimlach gekomen op zijn moe gelaat. Ik zie de dofheid in zijn een oog - hij verloor een oog in een ski-accident - de dofheid in zijn houding. Hij zit er verloren, wachtend op wat nog komen moet. Hij weet het.

Hij zit neer op zijn plaats voor het avondmaal. Er staan drie kleine bekertjes voor hem, een ervan met een medicament dat hij neemt zonder opkijken.

Ik verlaat hem, voor ik de zaal verlaat kijk ik nog even om. Ik keer terug naar hem, hij kijkt me in de ogen.

Daarna voert Jacky me naar de wijngaard, de levende zingende wijngaard in volle groei, in volle zon, afdalend naar de Rhone toe. Het licht tintelt in de jonge bladeren. Binnen enkele weken staan de ranken in bloei. Erna komen de druiven, het rijpen van de druiven, de witte en de rode. Daarna is er de pluk.

Ik denk niet dat Gustave er nog enige interesse voor heeft, het heilige vuur is gedoofd in hem.

20-05-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mariage en Valais,

dans la Chapelle Créta d’Asse, Aminona

Mon bien aimé a parlé, il m’a dit:

‘Lève-toi mon amie, viens ma toute belle,

ma colombe blottie dans le rocher,

cachée dans la falaise, montre-moi ton visage,

fais-moi entendre ta voix,  car ta voix est douce

et ton visage est beau.’

Mon bien-aimé est à moi, et moi je suis à lui.[1]

Le jour du 18 mai 2012,  le monde bascula: ce qui était de la terre devint du ciel, ce qui était du ciel devint de la terre. Un grand vent se leva qui effaça tout ce qui était des choses ici-bas. Et perchée haut dans la montagne, dans cette grande lumière vibrante et claire, dans cette chapelle qui était le symbole de Dieu, une voix se fit entendre:

Toi, Rita Ortega, prends-tu comme époux, Nicolas Saint-Girons,

toi, Nicolas Saint-Girons, prends-tu comme épouse, Rita Ortega,
ceci, pour le reste de vos jours ici-bas.

Et dans ce temple où l’homme s’agenouille devant Dieu, sous les flammes de mille cierges, où des anges chantent dans l’esprit et les coeurs de ceux et de celles présents: les voix de Rita et de Nicolas résonnaient: claires comme de l’eau de source et fermes comme un bloc de granite:

Oui, je veux Nicolas comme époux,

Oui, je veux Rita comme épouse.

Et vint la réponse qui était de tous les temps: 

‘Rita et Nicolas, devant Dieu et le monde des hommes, je vous déclare unis par le mariage.

Sachez que ce lien est un lien sacré, stigmatisé par Dieu, est un lien éternel. Sachez que ce lien ne peut être rompu que par la mort. Sachez que vous vous-êtes entrelacés, plus intimement que dans un dessin Celtique, inséparablement unis: l’une étant l’autre et l’autre étant l’une. Comme dans ce poème de Garcia Lorca: ‘la una era la otra, y las dos eran ninguna’ ou, les deux que vous étiez ne sont plus, sont effacés par le sacré du  mariage qui vous fait UN et indivisible.

Amen.

19-05-2012, 23:59 geschreven door Ugo d'Oorde  

            Mijn lief,

Je waart de bergen in de regen,

de stroom, de trage wegen.

Je waart met witte ogen,

de meeuw ver afgedreven

en ik hield je, ik, zo opgetogen.

Ik hoopte maar, nooit meer gezocht

naar woorden, maar over mij gebogen,

mijn lief, mijn groot vermogen,

de regen zal niet blijven duren,

het huis is daar, de haard is aangestoken,

het bed, de innigheid.

Ik droomde maar,

zal ik reizen gaan met jou

naar Boedapest of Londen

of varen gaan

naar  waar de zeeën op de rotsen slaan

ik, vergeten en verloren

me eender is het, als jij me maar.

Als jij me maar befluistert

Jij mijn levensadem bent,

In dagen zoals deze,

wij samen gaan, het leven in

voor alle tijden die nog komen.

Mijn liefste lief, zal ik je haren drogen?

Gedicht geschreven in Crans-Montana, in het appartement van de golfer Sergio Garcia.

18-05-2012, 07:18 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schrijf mijn blog van 16 mei en eindig met me af te vragen over wat mijn blog van morgen 17 mei zal gaan.

En vroeg in de morgen, de merel in de bomen, de meesjes, de vinken, de wielewalen misschien in de achter tuin die het me vertellen:

Wat me verbaast en niet in een geringe mate, zijn de politiekers, de machthebbers die Griekenland naar een chaos, zonder weerga,  hebben gevoerd en nog steeds niet willen weten wat er gedaan moet om te redden wat nog te redden valt. Waren ze dan zo intens bezig met hun partijpolitiek, zoals zovele politiekers, en hoefden ze niet de minste zorg te hebben met het feit dat ze verkozen werden om van Griekenland, en niet hun partij, een waardig en financieel gezond land te maken. Zagen ze dan niet aankomen wat er gebeuren ging, zagen ze dan niet hoe torenhoog hun openbare schuld aan het stijgen was, of was het gemakkelijker het niet te zien?

Nu, het is het Griekse volk dat zijn leiders heeft verkozen en het heeft ofwel verkeerd gekozen, ofwel hebben zij die verkozen werden, hun plicht niet gedaan zoals van hen werd verwacht.

Allen aan de schandpaal dus, de enige maatregel die hier kracht van wet heeft.

En dan zij die hier de scepter zwaaien en hoog van de toren blazen in het Europa van Straatsburg of Brussel, onze Europese machthebbers-parlementariërs – die van ons, terecht verliefd op Toscane, zoals ik – en de vele anderen die ik niet bij naam noem al zou ik toch graag de Heer Barroso, die rondloopt als een pauw, willen vernoemen, hebben die Heren in de loop der jaren niet gezien – of niet willen/durven zien - wat er zich in Griekenland aan het afspelen was, en in Spanje, en in Italië, om maar te zwijgen van de andere landen, die nu miljarden Euro’s – alsof het nog Belgische franken waren - over hebben opdat Griekenland niet uit de Euro zou stappen omdat ze vrezen, en terecht, dat dit nog een grotere catastrofe zou veroorzaken.

Waarom, zeg me waarom, hebben die Heren gewacht tot in 2009, 2010, om de Grieken op het matje te roepen. Waarom, zeg me waarom? De welbespraakte, Verhofstadt, de even goed besnaarde De Gucht en de talloze anderen van alle nationaliteiten, waarom niet wat beter Griekenland, waarvan ze de oneerlijke praktijken kenden, in het oog gehouden en tijdig, tijdig als het nog effect kon hebben, op de vingers getikt?

Waar zaten ze, zij de beschermers van Europa, de steunpilaren van de Euro? Wel, wellicht te vet betaald en ingeslapen, niet nodig te denken, zoals zovelen het moeten doen, aan de dag van morgen en overmorgen. Wat ze vooral deden was ons grondig vervelen met hun woorden, hun geroep en getier, ja met de blaasjes die ze maakten. In plaats van ons te verrukken met hun daden en hun rechtlijnige richtlijnen die van de Euro een waardevolle munt konden maken en het niet hebben gedaan omdat ze er ook maar geen snars van begrepen hebben hoe een Staat als Europa moest geregeerd worden alle eigenheden van de deelstaten ten spijt.

Als de Euro aan het wankelen is  omdat Griekenland niet meer te redden is, wat Frau Merkel of de nieuwgekomene, Monsieur Hollande, met de flauwe stem en de weke ogen (en zonder haalbare ideeën wat erger is), Griekenland in de Eurozone willen houden, dan vraag ik me af hoe ze dat zullen doen en als ze het doen wat het ons kosten zal?
In elk geval, als ik zie wat de Grieken te wachten staat, een soort van Guillotine op hun reeds pover maandloon of pensioen, dan stel ik er me veel, te vele vragen bij en heb ik medelijden met hen. En ook met hun en onze Europolitiekers die ik plaatsen zou waar ze horen te staan, met beschaamde kaken aub. In elk geval zij niet en de Europarlementariërs niet, zullen de maatregelen aan den lijve ondervinden.

En niemand steekt de vinger uit naar hen, ninguno, niet ene.

17-05-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Heb in geen weken gedacht aan het boek dat ik begonnen ben en toch verder schrijven wil. Weet niet meer wat ik laatst geschreven heb, weet evenmin hoe het nu verder moet, weet alleen dat ik nu andere wegen bewandelen wil.

Ik kom wel niet, zoals Dante uit de verschrikkingen van de Hel, maar ik voel me toch zoals Dante die aan zijn Purgatorio beginnen gaat met ons te zeggen dat hij nu de zeilen heeft gehesen om kalmere waters te gaan bevaren. 

Ugo ook gaat nu andere wegen bewandelen, wegen gegrepen uit het leven van elke dag, gegroeid uit de omstandigheden die zich vormden, oneindig ver voor hem en totaal buiten hem, die uitliepen in honderdduizend en nog meer haarfijne vertakkingen, steeds maar verder en verder de toekomst in, tot een ervan, een van die tentakels hem bereikt en beroert zodat hij zich thans bevindt waar hij zich bevindt met onder meer een boek waaruit hij is opgestaan en waaruit hij niet meer los kan, al zou hij het nog willen.

Zo zijn we allen het product van de duizenden levens voor ons en omheen ons. Als ik er nu binnenval met mijn woorden omwille van zijn verhaal, dan is het maar omdat het leven me geleid heeft naar dit punt in mijn bestaan waarop ik schrijf wat ik schrijf, blog en boek vermengend, het ene te opslorpend opdat het andere levensruimte krijgen zou.

Het verkeerde wat mij betreft is dat ik wil verder gaan waarmee ik begonnen ben. En wat dan nog niet aan bod kwam is het feit dat ik ondertussen verder leef, met nog vele andere zaken om mijn hoofd, zaken die ik de eerstkomende uren af te wikkelen heb, zoals de gebeurtenissen die voor de deur staan, en ik beslissen moet of ik de kracht nog heb af te reizen naar de Valais, om er het huwelijk bij te wonen van mijn kleindochter, Rita. Een beslissing die me psychisch meer belast dan fysisch.

Nogmaals, alle gegevens bij elkaar genomen, in welke mate zijn onze beslissingen niet louter afhankelijk van de omstandigheden die zonder ophouden op ons afstormen?

16-05-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het was op 15 mei 2010, dat ik met mijn dagelijkse geschriften/brieven begonnen ben. Hierin geïnspireerd door José Saramago die (bijna) elke dag een blog liet verschijnen die achteraf gebundeld werden in een boek met als titel ‘O Caderno’.

Ik las over het boek in Le Monde en kocht het in mei 2010 in Spanje als ‘El Cuaderno’, en na het boek te hebben gelezen en gehoord te hebben van Saramago dat hij hield van zijn geschreven woorden, heb ik gedacht dat ik ook van mijn woorden hield en ben ik ook begonnen, elke dag een bijzondere tekst te schrijven – nog niet als blog – met de bedoeling dit te doen tot de dag van mijn verjaardag, zijnde 29 december.

Ik had evengoed niet kunnen schrijven, niemand zou me enig verwijt hebben toegestuurd, behalve ikzelf omdat ik het me, in een ogenblik van overmoed, had opgelegd.

Ben daarna een paar weken gestopt tot ik vond dat ik verder moest en ben op 15 januari van 2011 herbegonnen met het schrijven van een on-ingelogde blog.

Pas op 16 juni 2011 (of was het 16 juli?) ben ik gestart met het inloggen van mijn dagelijkse boodschap; dus er is nog een verjaardag op komst deze van één jaar bloggen. Het spreken niet waard.

Achteraf gezien, is het bijhouden van een blog of dagboek een normaal iets. Velen werken eraan, laat in de nacht of vroeg in de morgen, en de verplichting elke dag te schrijven legt niemand je op behalve jijzelf. Achteraf blijf je over met een massa teksten, lijk iemand die marbels van diverse kleuren en diverse grootte., geslepen door de omstandigheden van de dag en de nacht bewaard onder een glazen stolp.

Een verzameling, zoals elke verzameling die ergens begint om nooit te worden onderbroken, tenware het leven er anders over beschikken zou.

Het verschil met de Portugese Nobelprijswinnaar is niet veel, alleen werden zijn woorden gepubliceerd, wat hij ook moge geschreven hebben. Ik stel me tevreden met het verspreiden van mijn teksten via internet, dit moet me volstaan en het volstaat.

Ik zou het Spaanse ‘ el cuaderno’ – ‘o caderno’ in het Portugees - kunnen vertalen door ‘schrift’, zoals in het Frans waar het kon vertaald worden door ‘Le Cahier’. Maar waar caderno en cuaderno,  een woord is met kleur en draagkracht, (le cahier kan ook nog), is ‘het schrift’ te armtierig als titel voor een boek.

De vertaler in het Nederlands, voelde dit ook aan, want  hij kwam uit op, ‘De andere Kant’, zijnde de vertaling van ‘el otro lado’, de woorden waarmee Saramago een van zijn dagen begint waarin hij zich afvraagt hoe de dingen eruit zien als hij er niet naar kijkt.

De vraag die ik me vandaag stel, en terecht, is een dubbele vraag. Houd ik het vol tot het einde van het jaar, en als ik het einde van het jaar 2012 heb bereikt, wat erna, doorgaan tot einde 2013?

Het zal wel.

15-05-2012, 00:55 geschreven door Ugo d'Oorde  

‘Je bent zeer persoonlijk’, zegde een vriend me onlangs. Hij bedoelde, zo begreep ik het toch, dat ik me te veel bloot geef en dan zeker in mijn visie over God en wat er is over de eeuwigheid. Maar wat kan het nut zijn van deze geschriften hier, als ik niet zou schrijven zoals ik denk en voel.

 Ik heb, gezien mijn ouderdom, niets meer te verbergen, niets meer te verbloemen. Heb ook niets meer te bereiken. Mijn blog is het maximum aan publicatie dat ik bekomen kan en het is me ruim voldoende. Het is dan ook het weinige dat een kans maakt van mij gelezen te worden.

Heb al veel geschreven, stapels woorden, maar dan zonder al te veel structuur, zonder lijn in wat ik schreef, zonder de vereiste spanning die nodig is opdat ik tot het einde toe zou gelezen worden. Er steekt geen verhaal in mij, neem niet de tijd om Wikipedia of Google af te schuimen, kennis op te doen, elementen te verzamelen om een boek op te bouwen.

Ik ben dus geen Stendhal, ik kan geen wondere, extravagante liefdesgeschiedenis verhalen, zoals zijn ‘Chartreuse de Parme’ en tezelfdertijd in zijn hoofdstukken de afbeelding van de tweeëntwintig Tarotkaarten binnenbrengen[1], waarmee hij Mark Twain navolgde in dezes Huckleberry Finn.

Wat niet belet dat ik nog zou kunnen schrijven én over de liefde én over het bedrijven van de liefde. En wel over het meest prangende moment als je wegschiet in het diepste van het diepste, het warmste van het warmste, het ogenblik, van het samen komen, het samen smelten, lichaam in lichaam en geest in geest,  in een kolkende beweging, wat niet kan getoond, niet kan gebeeldhouwd, enkel gedacht, gevoeld, beleefd.

Enkel het woord is bij machte dit wondere ogenblik dat is van alle geslachten en alle tijden op te roepen en dicht heel dicht te benaderen.

De magie van dergelijke ogenblikken ken  ik.  Zij die te gast waren in I Fiamminghi mogen het weten. 

14-05-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde