Mijn blog van vandaag, waarvan mijn blog van gisteren de ouverture was, gaat heel ver en heel diep. Als het lezen ervan je afschrift, sla mijn woorden over, aanzie deze als wat gebazel van een dwalende geest. Voor mij, voor die geest, is echter dit gebazel voedsel voor zijn eeuwigheid.

Ik herhaal – eigenlijk weet ik niet wie nu aan het schrijven is – mijn blog van vandaag gaat heel diep, gaat tot in het hart, zijnde de geest van de materie. Uiterlijk zijn we een massa cellen die op een onbeschrijfbare, gecompliceerde wijze op elkaar zijn ingesteld en precies weten wat hun functie is in het lichaam. Maar de actieve zijde van dit lichaam bevindt zich binnenin, bevindt zich in het innerlijke van elk deeltje van de cel, in de geest van elk deeltje van de cel. En die geest heeft een vorm of eigenschap die eerder metafysisch is dan fysisch.

Het is dit innerlijke dat ‘IS’, dat onze levende entiteit is, bestaande uit, als we naar de verste vorm ervan gaan, uit Higgs deeltjes die massa (kennis) geven aan de andere, uiterst minimale deeltjes, de bouwstenen van onze celmassa, van het materiële van het lichaam.

Dan stel ik me de grote vraag, als onze cellen sterven, als ons lichaam sterft en vergaat tot stof, wat gebeurt er met de essentie ervan, met de eerder metafysische bouwstenen ervan?

Gissing is ons deel, en deze gissing IS en zal blijven en geeft ons geen zekerheid, geen absolute zekerheid. Ofwel sterft de essentie met het lichaam, ofwel overleeft de essentie gezien de structuur ervan.

Het is, als we doordenken tot in de diepste diepte van het Zijn, de keuze die we maken. Wat José Saramago - de aanleiding tot mijn bloghistorie - niet heeft gedaan, hij is niet doorgedrongen tot het kosmische, tot de allerkleinste bouwstenen van de Kosmos.

Wel, ik heb het deze morgen en vele morgens en dagen ervoor, wel gedaan en ik voel me heel goed met mijn keuze. ik geloof in het overleven van mijn essentie, zelfs al is het, het resultaat van een gissing, van een vermoeden.

Ik weet dat ik niet alleen sta, Jean E. Charon schreef er een boek over: ‘Mort voici ta défaite’[1]. Gisteren - maar wanneer was gisteren? - schreef men hier een boek, dat bekroond werd en waarvan ik de titel niet wens te herhalen, over het ‘het’, een boek dat werd rondgedeeld en ‘magistraal’ begon met de zin: ‘alle begin is moeilijk’. Als met het ‘het’ de minimaalste bouwsteen werd bedoeld, dan hoed af, maar ik dacht niet dat dit het geval was.

16-06-2013, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

'Je bent uit stof en tot stof keer je terug', 

schijnt me toe een te goedkope regel te zijn om opgenomen te worden in het scheppingsverhaal - Genesis - als zijnde geïnspireerd door God.

Bemoedigend is dat Paul Nothomb in zijn ‘L'Homme immortel’ van 1984, en ver voor hem, Fabre d'Olivet in zijn ‘La Langue hébraïque restituée’ van 1824, een totaal andere vertaling brengen. Beide schrijvers zijn van oordeel dat onze oorsprong de geest is en niet de stof en dat we keren zullen naar die geest.

De vertaling door de Zeventig, van de Hebreeuwse tekst naar het Grieks, drie eeuwen vóór Christus, laten ons niet de minste opening: we zijn stof en we lopen hier rond als een stoffelijk iets, precies alsof diezelfde stof geen levend, bewegend, en integrerend element zou bezitten bestaande uit atomen en elektronen en meer nog, uit de samenstellende, nauwelijks te onderscheiden  subatomaire deeltjes ervan, in een innige binding niet alleen met elkaar maar eveneens en niet in het minst met het ganse universum.

Zeggen we dan dat hogergenoemde vertaling van de Zeventig, de God, zoals we Hem vandaag ervaren, onwaardig is.

Misschien - maar dit is dan ook maar een splintergedachte - ligt Zijn Revelatie gespreid over diverse fasen. Waren de grottekeningen er de beginfase van, waren Stonehenge en ander megalithische tempels er het vervolg van, was de Bijbel er de geschreven versie van en, misschien, de gotische kathedralen de uitbeelding ervan en komen we thans in een totaal nieuwe fase, namelijk deze van de ‘New Physics’, deze van het Higgs, het godsdeeltje en de wereld waarin het optreedt, een wereld waarvan de ontdekking – op het randje van de metafysica - als een totaal nieuwe, verbazende Revelatie moet gezien worden, een Revelatie zonder woorden, zonder nood aan vertaling, een revelatie van de geest, die ons (misschien) een stap dichter brengt tot de Waarheid. 

Als het later - ik schrijf veel, veel later - algemeen als dusdanig aanvaard zou worden, zal ik het vandaag toch hebben opgemerkt en opgezocht hoe het komt dat Hubert Reeves, dat Ernst Mach gedachten de wereld insturen die in deze richting wijzen.

15-06-2013, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een eiland van gedachten is de mens,

overschaduwd, overdonderd

door het toeval dat geen toeval is

maar een steen de helling afgerold,

de plons die niemand hoort,

berekend stopgezet.

Of de handelingen die we stellen

lijk lieveheersbeestjes op rozenstengels

wat mazen die we weven

in het net dat ver vóór ons,

werd opgezet,

onwetend wij en ongevraagd

het lot ons op de baan gezet

die we hebben gevolgd.

Hoe komen we er dan toe een brug

te willen zijn, lijk van tekeningen

de lijnen, rustige harmonie

van tekens en symbolen samengebracht.

Een eiland van gedachten

denkt de mens te zijn, maar hoe

verbonden, hoe hij ingeschakeld is,

hoe opgetuigd, verstrengeld

zoals het stond geschreven

voor zij die sterven gaan.

En de weg verlaten die in het net

voor hem getekend werd, dat kan hij niet,

al denkt hij soms van wel.

De schaduwen zijn hier kort

in dit seizoen, naar de avond toe.

14-06-2013, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zo, als regel na regel uit je pen vloeit, - zoals een ander tekeningen op papier zet - uur en ruimte vergetend, is het onvermijdelijk dat we het wagen te denken dat er op dat ogenblik in ons een binding bestaat met hetgeen Umberto Eco noemt, het ene vaste punt waaraan de slinger van Foucault is opgehangen. 

En Hubert Reeves[1] uit het rek halend zijn we niet verbaasd te lezen dat:

‘De slinger van Foucault, bewust van de hiërarchie van de kosmische massa’s, de aanwezigheid van onze kleine planeet ‘ignoreert’, pour aligner son comportement sur la confrérie des galaxies qui renferment la majorité de la matière universelle’. 

En Reeves verwijst zelfs naar Ernst Mach om bij hem deze verbazende zin te gaan halen:

‘Tout l’univers est mystérieusement présent à chaque endroit et à chaque instant du monde’.

Waar heb ik zo nog iets gehoord sprekend dan over Iemand anders?

En eigenlijk, alles samen genomen, wie zijn we, en waar staan we, en hoe zijn we, als levend wezen en levende geest, verweven met deze kosmische massa’s?

13-06-2013, 03:20 geschreven door Ugo d'Oorde  

In dat zelfde dorpje Rye van de vorige dagen, met zijn poëtische ‘listing’ van zaken, in de vensters van de parish church, had hij destijds, in een second hand bookshop, een werkje gevonden: ‘Early Poetry in Israel’[1], dat hij kocht omdat hij, erin bladerend, een voor hem belangrijke zin las over de stilstaande zon en maan van Jozua: 

‘There is no reason to doubt that this poem, like so many others, is the tradition of an actual event, but it does not suggest that this event was a miracle’. 

Het meest sensationele gebeuren in de Bijbel: ‘de stilstaande zon en maan’ was dus voor G.A. Smith, geen mirakel, vergde geen goddelijke interventie, maar was een uitzonderlijk, opmerkelijk gebeuren dat opgetekend stond in ‘the book of Yashar’ en overgenomen werd in hoofdstuk 10, verzen 11 en 12 van  het Jozua Boek van de Bijbel.

Eigenlijk zou het ook een verkeerde vertaling uit het Hebreeuws kunnen geweest zijn, slaande op een verzoek van Jozua aan Jahweh gericht, om  zon en maan een dag lang te doen stoppen opdat hij aldus meer tijd zou gehad hebben om zijn vijanden, de Amorieten, te verslaan. Maar als we het verhaal gaan opzoeken te beginnen bij vers 10, het vers vóór 11 en 12, dan lezen we:  

‘Toen zij (de legers van de vijf Amorietische koningen) vluchtend voor Israël, op de steile afdaling van Bet-Choron gekomen waren, liet Yahweh uit de hemel grote stenen op hen neerhagelen, die hen doodden. Dat duurde tot Azeka toe. Er stierven er meer door de (hagel)stenen dan de Israëlieten met het zwaard konden doden’. 

Wat voldoende bewijskrachtig is opdat men er een reëel gebeuren zou in herkennen. Trouwens het ware voor Jozua logischer geweest meer 'grote stenen' te vragen aan Yahweh dan een stilstaande zon en maan. 

Verzen 10, 11 en 12 wijzen er ontegensprekelijk op dat hier een catastrofe moet gebeurd zijn en dat een stilstaande zon enkel verklaard kan worden door het optreden van een storing in de baan van de aarde, wat de aard ervan was weten we niet, maar de zon stond schijnbaar stil, voor Jozua, samen met de maan. 

Nu velen zien dit als een bijzondere gunst van de Heer, zoals er zovele gunsten zijn geweest, alhoewel Hij belangrijker zaken aan het verrichten was namelijk het creëren een nieuw melkwegstelsel in zijn Orionnevel dat al zijn aandacht vergde.

En ook, gaan we even terug naar het gebeuren, 40 + 12 = 52 jaar vroeger, gekend als de tien plagen van Egypte, uitvoerig beschreven in het Exodus Boek en verteld als een goddelijke interventie, met wellicht ook een catastrofe aan de basis, welke kunnen we maar gissen. Zeker is echter – en het is een  verbazend feit - dat de Israëlieten het beeld van hun God zagen als het gouden stieren-kalf dat Aaron in afwezigheid van Mozes-op-de-berg, eigenhandig beitelde (Exodus 32: 4 en 5) en waarvan het volk zegde: ‘Ziedaar uw God, Israël, Hij is het die u heeft laten ontsnappen uit Egypte’. 

Is de ‘gehoornde’ Mozes er een verwijzing naar, zoals de mijter van de bisschoppen? En al de van horens voorziene goden-afbeeldingen uit die tijd en veel later eveneens er na nog. Ook de horens in het oude kerkje van de Heilige Serge in Ma’aloula, een dorpje op een dertigtal kilometer ten noorden van Damascus – wat gewerd er van dit dorp en zijn kerkje - waar nog Aramees wordt gesproken; ook de gehoornde dierenkop met de afbeelding van de godin Astart of Ishtar, zijnde de planeet Venus, op het kleine altaar dat bewaard wordt in het archeologisch museum van Amman – idem - waarom die horens, wat hebben deze zo speciaal? 

Er is hier natuurlijk meer over te vertellen maar laat het ons hier bij laten.

12-06-2013, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik zou Umberto Eco groot onrecht aan doen als ik enkel maar schrijven zou over zijn  ‘Confessions d’un jeune Romancier’, dat hij me teleurstelde met wat hij schreef. Wel is het dat ik verwacht had van hem te leren hoe een boek te schrijven en ik tot het besluit ben gekomen dat het ging om een boek à la Eco, wat nooit mijn bedoeling is geweest, of worden zal, eenvoudig weg omdat ik hem trouwens nooit zou kunnen navolgen in de historische landschappen waar hij vertoeft en, ik voeg er onmiddellijk aan toe dat ik Umberto verkies boven Dan.

Zijn ‘Confessions’ zijn leerrijk voor iemand die zijn boeken heeft gelezen en met tal van vragen overbleef. Hij verzorgt dan ook enkele van zijn lezers die hem benaderden en meer wilden vernemen over bepaalde passages. Hij vertelt ons ook hoe hij te werk is gegaan, welke invallen en welke werken of plaatsen, ingebeeld of reëel, een rol hebben gespeeld. Hij is een grootmeester op dit gebied en ik heb respect voor zijn enorme kennis van, niet alleen het leven in de middeleeuwen, maar ook van de literatuur uit die eeuwen.

Aan zijn eerste boek ‘De Naam van de roos’ dat we, naar ik hoop, allen lazen, werkte hij acht jaar. En de werken die erop volgden vergden evenveel opzoekingen en verbeelding. je moet er maar eens zijn hoofdstuk ‘Mes Listes’ op na slaan, dat meer dan 100 bladzijden bevat op de 231 van het boek[1].

Het handelt over lange lijsten of opsommingen, zo van praktische (pragmatische) dingen als van poëtische. In zijn boek komen er enkele voor, zowel uit de wereldliteratuur als van hem zelf, die getuigen, voor mij althans, van een ongehoorde diversiteit van woorden, die ik zelden heb ontmoet, zeker niet in dergelijk grote getale, En het is om er duizelig bij te worden als hij de lijsten citeert van Rabelais en vooral Joyce en verder – wellicht niet zonder fierheid – de lijsten van hem in elk van zijn vijf gepubliceerde werken. Een ervan, deze uit Baodolino is een parel op dat gebied. Hij beschrijft hierin de Sambatyon die volgens de rabbijnse traditie geen water bevat maar een stroom is van zand en steen waarvan het geluid tot op een dag afstand gehoord kan worden.

Voor iemand die verzot is op deze ‘Lijsten’ zijn de ‘Confessions’ een aanrader, voor iemand, als ik, is het goed het gelezen te hebben. Eco bewijst hierin nogmaals wie hij is, wat hij weet en wat hij vermag als romancier en historicus.

Mij leerde hij onder meer dat de opsomming van woorden in de parish church van Rye (mijn blog van 27 mei ) een mini lijst was en ik er niets anders in zoeken moet.

11-06-2013, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Heel wat begrepen al,

maar geen vaste kennis opgedaan,

geen wetenschap in getallen

uitgedrukt,

geen grensstenen verlegd

noch opgeheven, geen alternatieven

voor bestaande regels

of symbolen omgekeerd

geïnterpreteerd.

Wat we wel vermelden kunnen

is dat de dagen hier lijk clusters

uit de hemel rijzen

op onze handen uitgestrooid

en dat we meer en meer

gaan denken aan ons aller gezel

die naderkomt met reuzenschreden

en niet te stoppen is, niet te vermurwen

is met woorden.

We hoorden reeds

van het andere, uitgebazuind,

de eerste tonen

van de laatste ode aan het zijn.

Ademend de tijdloosheid.

10-06-2013, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde