Je moet een genie zijn om een boek te schrijven, dit is wat ik erover te zeggen heb, je moet taalvaardig zijn om te beginnen, je moet geleefd hebben, meer in slechte dan in goede omstandigheden, je moet de grote steden bezocht hebben en kennis van de wereldliteratuur, je moet een idee hebben over alles en je moet een degelijk beeld hebben van wat je zeggen wilt en vooral wat je niet zeggen wilt. Weten tot hoever je  wilt gaan en toch zo  ver mogelijk, tot aan de horizon van je mogelijkheden.

Als je deze genialiteit niet bezit is het beter dat je er niet aan begint, dat je je stil bezighoudt met wat blogs nu en dan, blogs die hoe uitzonderlijk ook, een obsessie geworden zijn en je je leven niet meer indenken kunt zonder.

e kunt wel 300 pagina’s met elkaar verbinden, er een lijn in leggen zodat je met een verhaal te voorschijn komt, maar dit verhaal moet diepte hebben, moet verwondering opwekken, moet de schrijver ervan op de kaart zetten als een monument waar naar opgekeken wordt. Ik denk nu aan Stefan Hertmans, ik denk aan Cees Nooteboom van ons taalgebied, groot levende schrijvers van bij ons. Er zijn er wellicht andere vandaag maar ik las te weinig en kan er dus niet over oordelen, maar of hier veel Hemingway’s of Pasternak’s of noem maar op, rondlopen betwijfel ik.

Het is aan weinigen gegeven een groot schrijver te zijn en als dusdanig aanzien te worden.

Zo, als je dit niveau niet aankunt, houd je gedeisd, blijf bij je leest en schuw elke poging om uit te breken, er is geen slagen weggelegd voor jou.

Je kunt altijd ervan dromen dat je dit aankunt. Dat je genoeg geleefd hebt, genoeg gelezen, gereisd, gezien hebt om het te wagen en al wat je weet om te zetten in boekvorm, maar als het geschrevene geen hoge waarde aan inhoud heeft, het mag nog goed geschreven zijn, blijft het achteloos achter. Dit is de regel wat de literatuur betreft.

Dus als je niet in staat bent deze hoogte te bereiken blijf er af, stop met dromen. En houd je bezig met wat je kunt, vergal de laatste dagen van  je leven niet met na te streven wat je niet kunt of nog kunnen zult.

Dit is zo wat de inventaris van mijn leven. Al het andere dat ik gedaan heb heeft elk van ons gedaan naar best vermogen, gewerkt om er te komen en een gezin opgebouwd dat grote betekenis heeft voor jou.

Maar je wou meer, je wou, wat je dacht, een tikkeltje meer, maar je mispakte je aan dat ‘tikkeltje in meer’, want het was heel wat moeilijker dan je dacht ook al heb je het je ganse leven meegedragen, je bezat niet dat geniale dat nodig is om te slagen en je had een leven nodig om het te beseffen, een leven verloren geschreven. Niemand wil je producten van de geest, nu herleid tot wat je dagelijks meegeeft onder de vluchtige vorm van een soort e-mail en, hoeveel zijn er die je volgen na al die jaren?

Dit werd een lang gesprek met mezelf, uitgeschreven vroeger dan vroeg in de morgen.

09-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het licht, hoe min ook, dat me overvalt als ik de gordijnen  openschuif, overvallen is misschien niet het correcte woord maar het treft me toch, het valt op, ik staande in de duisternis. En het is zoals altijd het uur van de waarheid, van het leven dat herbegint uitgedrukt in woorden meer dan in daden. Het is de noodzaak van elke dag te zijn van het woord alvorens te zijn van de daad.

Het is ook het contact met de geest in jou die nog half in de nacht verkeert, die je oproept om zijn werk te doen en je te zeggen wat je vertellen moet vandaag,  vertellen of verzwijgen het komt er niet op aan als hij je maar de woorden aanbrengt die verwacht worden. Die elke dag verwacht worden, dus is er geen enkele reden waarom niet vandaag, komende uit de morgenmist of van waar ook als ze je maar tijdig bereiken.

Je dacht in de nacht, jij kleine man levend in kleine, weinigzeggende dagen, iets groots te vertellen te hebben, waar de wereld zou naar opkijken, maar wat kan dit ‘groots’ dan wel zijn als je zoekt in je tijden die voorbij zijn wat je als groots hebt gevonden, welke uitdagingen je hebt aangegaan en waaraan je hebt weerstaan, zelfs glorierijk overwonnen in je ogen?

Echter in de ogen  van de anderen wat betekenen én je uitdagingen én je overwinningen hierop, hoe ervaren zij dat ‘grootse’ dat je te verkondigen hebt, en dan nog op welke wijze?

Eens je daar over nadenkt val je in een put, er is weinig of niets dat je te vertellen hebt dat de anderen zou aan spreken, dat ze je volgen zouden over berg en dal om samen met jou de tocht te maken, nieuwsgierig en volhoudend tot het einde van je  verhaal.

In het kort, je hebt geen dergelijk  verhaal dat uitlopen zou over talrijke geslachten, over periodes van oorlog en vrede, wat interessant zou kunnen zijn, maar je kunt enkel spreken over een tijd van vrede waarin niets gebeurt dan de dagelijkse dingen van het leven, de kleine hoogten en de kleine dalen, niets verheffend, niets avontuurlijks, niets ongewoons. Zo wat rest er nog waarover je uitweiden kunt dat je op een voetstuk zou kunnen zetten in  de wereld  van de literatuur?

En toch dacht je eraan te beginnen , terwijl je goed weet dat de tijd dringt en dat je filosofisch gezien alles al verteld hebt wat je te zeggen hebt. Er zelfs een resumé van gemaakt, die weinigen gesmaakt hebben zodat je hem moedeloos ter plaatse laat alsof hij nooit geschreven werd.

Er is nog een andere gedachte die de kop opsteekt: het volstaat niet een soort roman samen te stellen met een paar andantino’s zoals deze van Dimitri Sjostakovitsj in zijn tweede pianoconcerto, opdat je werk zou geprezen worden als de rest van het boek dat niveau niet haalt.

Ik vraag me  nu af of ik hiermede mezelf heb overtuigd dat het nodeloos is  verder te denken aan een nieuw en beter boek, als ik over de ganse lijn het andantino-gehalte waarover sprake niet met zekerheid halen kan?

Zeker is ik wil geen tweede ontgoocheling. 

08-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het kind in mij, dat er nog altijd aanwezig is, verheugt zich als het kleine stukjes wortel, steen, glas of wat ook kan kleven op een wit tekenblad en zelfs het inkaderen en opstellen vóór zich op de plaats waar hij schrijft. Kinderlijk, ja maar ook het bewijs van de stilte van het leven in hem en de ingetogenheid die hij kent als hij bezig is met de kleinst mogelijke  zaken: het ordenen bij elkaar van wat luttele dingetjes die ineens een waarde verwerven omdat ze de aandacht krijgen die ze anders nooit zouden gekregen hebben, een speling zelfs voor het oog als men zich maar de moeite getroost er naar te kijken en er niet achteloos aan voorbijgaat.

Want wat hebben anders stukken van wortels, van planten en bloemen, van rots, van gebroken porselein en glas, van schelpen, ons anders te vertellen als ze niet, als product van de natuur, soms als kunstwerk ervan, worden opgetuigd en getoond zodat ze ons bewegen kunnen na te denken over de herkomst ervan , en niet opgeborgen te blijven in een doos van welke aard ook en nu, hoe en vooral waarom, ze ineens in het daglicht zijn komen te staan.

Kleine handelingen op een dag die zich opent op het simpele in jou, het uitzonderlijke kleine in jou, dat ineens het grote wordt dat je bezighoudt. Je hebt eraan gedacht, waarom weet je niet, bij het opstaan en je hebt je aan het werk heb gezet om te maken wat je maken wou, ineens, alsof het voor jou van levensbelang was, neer te zitten en die kleine, moeilijk met je oude vingers vast te nemen prutsdingen en ze te kleven op de plaats waar ze horen te zijn, niet daar of daar maar precies op de plaats waar je innerlijk weet waar ze moeten komen, in evenwicht met de andere die er al gekleefd staan.

Het zijn, zoals het schikken van woorden, handelingen van de geest in ons, waardeloos voor de wereld waarin we leven, maar groot waardevol voor de kleine wereld waarin jij je nog beweegt in je late dagen.

Je kijkt erop neer en je weet voor jezelf dat je iets hebt verwezenlijkt, kunstig voor jezelf omdat je er met alle aandacht hebt aan gewerkt, al het andere vergetend, en als ingelogd op je diepste zelf de dingen hebt geschikt op je blad, en in een opwelling van voldaanheid je naam eronder hebt geplaatst in het chinees, met de stempel die je kocht op een markt ergens in China bij een jonge dame die je verleidde met haar glimlach. Je dacht er toen niet aan deze ooit te gebruiken. Maar nu, vandaag, een dag in februari op je zesennegentigste, dacht je er wel aan, zo maar, zo maar, alsof er van het eerste woord dat je schreef vandaag, er alles op gericht was om die zegelstempel van jou te gebruiken voor de eerste en misschien de laatste maal in je leven; ook de collage van steentjes en wortels en schelpjes was misschien iets dat je voor de laatste maal, kinderlijk, zult gemaakt hebben omdat je vanmorgen zoals de zovele morgens van je leven een blog te schrijven had die je vandaag een meerwaarde, en welke? Mee wou geven door  hem te ondertekenen met je naam in het Chinees.

Hoe wonderlijk het ‘terug-kind-zijn’ soms zijn kan.

07-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik denk dat, op basis van wat ik schrijf en hoe ik schrijf, ik enkel gelezen word door mensen waarvan de geest een rustig landschap is, een geest die niet al  te veel te kampen heeft met de dagelijkse beslommeringen van een  beroepsleven en aldus geen tijd over heeft om aandacht te tonen voor wat ik hier breng.

Ik ben me hier ten volle van bewust. Ik weet dus dat mijn lezers behoren tot een zeer beperkte groep. Mensen die nog de tijd hebben even te gaan kijken wat er naast hun dagblad en hun TV en Radio nog te vinden is van een zonderlinge eenzaat die meent het voor het zeggen te hebben.

Ik zal dus, indien het een doel op zichzelf zou zijn, nooit de grote massa bereiken; zal dus nooit met hun kritiek, die er zeker zou zijn, geconfronteerd worden, wat dan toch een geruststelling inhoudt, want ik weet dat niet alles wat ik schrijf à 100 percent verdedigbaar is. Maar ik tracht origineel te zijn en vooral niet alledaags, altijd op zoek om bestaande grenzen te overschrijden en binnen te dringen in het onbekende, en wat dit onbekende betreft is er een massa te ontdekken of tenminste toch te benaderen, waar ik me tevreden mee stel.

Ik zit hier dan - of sta er dan – als op een verhoog, zwaaiend met woorden van alle slag waarmede ik jullie over de sloot wil halen om me te volgen elke dag gedurende enkele minuten om dicht bij mij te vertoeven en binnen te kijken in mijn gedachtewereld, hopende dat ik jullie treffen kan en je dag wat kleur kan geven die hij anders niet hebben zou. Ik denk dan aan wat er gebeurt met mij als ik vroeg in de morgen van Belà Bartók, zijn ‘Concepto voor Orkest’ hoor, dat ik kende maar in lang niet meer gehoord had, Bartók een componist zijnde die niet zoals Mahler of Bach of Beethoven regelmatig aan bod komt, hij is me er des te dierbaarder om.

Wel als ik binnenkom bij jullie wil ik ook het effect Bartók bereiken; Weet dat dit mijn betrachten is en als ik blijf optreden met mijn woorden dan is dit een van de redenen die me aanzetten om niet te versagen, maar door te gaan tot in het uur van het einde, dat ooit, ooit komen zal, liefst zo ver mogelijk in de tijd die nog voor mij ligt uitgespreid zonder al te veel doornen om dan, zoals Pessoa mijn bril te vragen om die mee te nemen, je weet maar nooit.

Vooruitzien is een eigenschap is beter dan terugblikken, wat soms een gram gevoel geeft, vooruitzien is een begin van beleven van wat nog mogelijk is voor jou, veel meer is het niet, maar het is een lichtpunt in het wazige van wat je nog wacht in the days ahead.

06-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zou ik het nog durven wagen (heb ik de moed?) vroeg ik me af, een geschrift op te brengen van 40 à 50 duizend woorden dat begint bij een boom in de vlakte en eindigt met een vrouw in het bed en dit in een lang verhaal zonder rustpunten of pauzes.

Een gekheid eigenlijk: een blog elke dag is realiseerbaar, maar een dergelijk geschrift, noem het een roman, schijnt me eerder wishful thinking. Evenwel op mijn leeftijd leef je van dromen of ze zich nu realiseren of niet, dromen zijn waardevol, ze breken in in de realiteit van de dagen en duwt deze naar de achtergrond, het is als een wolk witte rozen geplaatst in een donkere vaas naast je in de kamer waar je schrijft, zo leef je enerzijds met je voeten op de vaste grond en anderzijds met je gedachten bij de tuil rozen, wat inspirerend werken kan.

Ik zou mijn blog aldus kunnen opvatten en er honderd op elkaar volgend kunnen schrijven, maar ik ben zo niet ingesteld, mijn blog is geen verhaal, ik heb getracht deze als deel van een verhaal te zien maar het werd  een mislukking, al zou ik wel willen een verhaal te bedenken dat nog nooit geschreven werd.

Ik heb ondervonden dat ik, ondanks de inzet die het me kost, er voortaan mee verder kan, met een  blog per dag, de ene wat beter dan de andere kan ik  verder. Het is een spel dat ik speel zoals de zon of de maan soms spelen met de wolken, of is het omgekeerd, zijn het de wolken die de spelers zijn. Zo ben ik het niet die het spel maakt, het zijn mijn woorden.

Het is ook dat mijn zoektocht naar, diep in de nacht begint als ik even ontwaak en mijn gedachten half slapend gaan naar wat ik schrijven zal. Soms is er een opening, en ‘brodeer’ ik er zinnen omheen die me bezig houden tot in mijn slaap. Dit gaat nu al jaren mee: mijn nacht en mijn dag hoofdzakelijk gericht op  de blog die ik te schrijven heb.

Ik heb dit al tientallen keren geschreven, maar altijd komt het terug, ik weet niet meer wat het is, mijn dag in ‘peis en vree’ door te brengen.

Het is een voortdurende zelfpijniging en wat levert het op? Niet veel. Het blijft een trachten om ooit hoog te eindigen en uit het anonieme te kruipen, maar ik blijf hangen waar ik al zo lang aan het hangen ben, een pogen die op niets uitdraait, eigenlijk een onuitgesproken ontgoocheling die ik er bij neem. Het loopt evenwijdig met wat soms van het leven is.

En toch, elke dag opent zich op dit betrachten, op dit pogen te zijn wie je wenst te zijn en wat je bezighoudt, niet zo zeer wat je doet, maar wat je denkt. Het is het werk van de geest in jou die belangrijk is, meer dan de kleine of grote daden die je stelt, want dit zijn de handelingen die ontstaan zijn in de geest, de uitvoering van onze gedachten. Zo hoort het in elk geval te zijn, het loopt verkeerd als het zo niet is.

Onze geest, deel van de oceaan van geest waarin we onder duiken waarvan we de tentakels niet, of dan toch maar ‘nauwelijks’ kennen.

05-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als je Daniël Barenboim – Buenos Aires, 15 november 1942 - de eerste symfonie van Johannes Brahms hebt zien dirigeren, de symfonieën van Beethoven, de talloze pianoconcerto’s, of de talloze sonates van Liszt, van  Chopin, van Beethoven of Schubert of van zovele anderen, telkens zonder partituur voor zich en je hoort dat hij besloten heeft niet meer op te treden, dan vraag ik me af hoe hij zijn dagen doorbrengt met al die muziek, al die noten in zijn hoofd die moeten komen en gaan, als hij wandelt in het park of neerligt op de sofa, of toeschouwer is  van een uitvoering ervan  kritisch zoals hij is ingesteld – ik hoorde hem in ‘Master Classes’ – hoe die man leven moet zonder publiek dat hem rechtstaande toejuichte en op de handen droeg en nog altijd.

In dit verband hoorde ik ooit wat Rubinstein vertelde: dat hij ‘s morgens opstond met een pianoconcerto – een van Chopin meen ik - in zijn hoofd, dat hij ontbeet of de krant inkeek, of telefoons ontving of wat ook, en dat het concerto verder liep in zijn hoofd om het nu en dan eens terug op te nemen. Het is alsof je rond zou lopen met de ‘Recherche du Temps perdu’, van Marcel Proust in je hoofd en nu en dan er een pagina uit reciteren zou.

Hoe fenomenaal dit niet is of tot wat de mens Barenboim, Rubinstein en velen wellicht met hen, in staat is. Het overstijgt me, het is iets dat ik niet begrijpen kan, al wil en moet ik wel want ik zie het gebeuren voor mijn ogen de bijna onvoorstelbare vlugheid waarmede bijvoorbeeld de vingers over de toetsen glijden of over de snaren in een piano- of vioolconcerto  is adembenemend. Niets schijnt onmogelijk én om het te schrijven én om het te interpreteren voor de kunstenaar die de mens is. Maar ook en dit is even ontstellend, maar dan in een totaal andere richting, de gruwel tot wat hij in staat is, Hiervan zijn evenveel voorbeelden voorhanden, maar we verzwijgen ze liever omdat het niet in onze aard ligt erover uit te weiden.

Dit is dan de dubbele wereld waarin we leven, de ene hemelen we op de andere vervloeken we, weigeren we aan het woord te laten of er ook maar iets over te zeggen  al dringt het soms.

Aldus schijnen we schuldig aan ‘hoogverraad’. Leven we in een wereld waar alles koek en ei is, waar we rondlopen op rozen zonder doornen, het hoofd geheven in de wondere wereld zoals hij ons de laatste dagen wordt aangebonden op de VRT en we de ogen openen op het meest verrassend schouwspel dat ons getoond wordt. Hoe van het minimaalste af, alles geregeld werd met orde, groot vakmanschap en levenswijsheid.

Nog iets dat ons overstijgt en aantoont hoe alles hier op aarde en in de Kosmos geregeld werd, zoals de Bijbel het zegt, met orde en met inzicht.

En vanwaar deze orde en inzicht komen gaan we blindelings aan voorbij  het raakt ons niet, het is, en dit schijnt ons voldoende als uitleg.

Tot we tot de jaren van verstand gekomen zijn en ons plots toch de vraag gaan stellen. Een vraag die ons opneemt in een andere wereld deze  van de geest die, dit veronderstel ik, omheen ons aanwezig is in alle glorie. Mannen als Barenboim, als Rubinstein vertoeven erin in gezelschap van alle componisten en schrijvers en schilders en beeldhouwers en anderen die de kunst van de schoonheid beoefenen.

En dan wij, wat belet er ons er elke dag even in binnen te dringen en hoger te leven?

04-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er zijn in het leven altijd goede dagen en minder goede, dit heeft niets met filosofie te maken, het is maar een zin om als begin van een blog/geschrift te gebruiken, dankbaar zelfs als alles verkeerd schijnt te gaan in de morgen en je er gans alleen voor staat om op je plooi te komen en normaal te functioneren; al weet je niet te bepalen wat het is normaal functioneren, maar laat ons stellen dat het hier een verder gaan is, een vervolg op de laatste zin die je gisteren schreef: je verdiepen, minstens een maand lang, in het leven van ‘Tutankhamen’ zoals gezien en beschreven door Christine el Mahdy (en niet de ‘El Mahed’ van gisteren) Britse Egyptologe, ‘born Christine Margaret Bamford (1950-2008).

Echter, in de tijden van nu, wie schrikt er nog als iets nieuws, zelfs iets sensationeel verteld wordt over de knaap-koning Toetanchamon, en dan nog uit een eeuw vóór Chr. die betwist wordt.

Ik zal er dus (voorlopig?) niet op ingaan, misschien wel even doorbladeren maar meer niet. Ik wil dit overlaten aan anderen die nog verder dan ik uit de tijd van nu leven, en meer tijd te verliezen hebben, dan ik, trouwens , wie zegt ons dat Christine el Mahdy ons ‘de’ waarheid te vertellen heeft?

Ik heb voldoende aan het onderhouden van mijn blogs opdat ik er nog iets zou bijnemen dat me enkel afleiden kan en eigenlijk, wat mijn opdracht betreft niets kan bijbrengen. Dus, mijn keuze is gemaakt, nu geen zijwegen meer inslaan, rechtdoor ligt mijn weg getekend.

Hiermede heb ik gezegd wat ik als inleiding op deze dag wou bekend maken, het is iets waar ik gisterenavond laat al aan dacht, maar de tijd ontbrak me toen en de tijd is een raar ‘beestje’, moeilijk te temmen. Dan toch voor iemand die tijd te weinig heeft – beter die teveel tijd verspilt – Na al die jaren weet hij het nog niet hoe zijn tijd maximaal te gebruiken, hij heeft dus nog heel wat te leren en, de tijd ontbreekt om het nu nog te doen, zo hij zit gevangen voor wat hem nog rest aan dagen.

En hij moet bekennen – eigenlijk ben ik al dagen lang een dagboek aan het schrijven, jullie weten evenveel over mij als ikzelf – dat het op gang komen in de morgen moeilijker en moeilijker schijnt te gaan, ondanks de muziek van ‘Klara’, die som zelfs geen balsem is als ik wakker word, maar amper wat geluiden om mijn alleen-zijn op te vullen.

Hoe moet het verder denk ik dan, gaat het verslechteren met de dag of kan ik er een einde aan stellen en terug ontwaken met een lach op mijn aangezicht?

En, het zou zonde zijn nu al te wachten op de lente en niet op de dagen die ervoor nog zullen komen.

03-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe weinig of hoe talrijk ook jullie zijn die me lezen, ik heb tegenover mezelf een opdracht te vervullen waaraan ik niet ontkom of ontkomen wil. Dit brengt me meermaals, zoals vandaag, in een ongemakkelijke positie, wanneer alles gesloten blijft ondanks het morgenlicht dat me verblindt, maar ik sliep te lang, en iets schijnt ontregeld want ook mijn ontbijt liep uit. Hoe het kwam is me vreemd maar niets verliep zoals het gewoonlijk verloopt, en het ligt aan mij, alles gaat trager alsof ik geen controle heb over mijn handelingen. Wat vermag ik dan, hoe reageer ik erop?

Kortom ik ben een dof man, ik ken geen uitstraling, zeker niet deze van een ‘Toccata en Fuga’ van Johan Sebastian Bach in een bewerking voor orkest van de Brit Leopold Stokowski, wellicht deze uit de film ‘Fantasia’ van Walt Disney. Een uitstraling waar ik elke dag op zoek naar ga en, wonder, soms vind of meen ik die gevonden te hebben. Ondertussen ondervind ik elke dag, elke minuut bijna wat een rijke uitstraling de muziek bezit als ik even volle aandacht schenk aan wat ‘Klara’ me te bieden heeft. Ik blijf het zeggen: ‘Klara’ is mijn gezelschapsdame, mijn thuisgevoel, ze vult me aan, Strawinski vult me aan, Debussy, Ravel en ik noem dan niet wie ik in de eerste plaats noemen wilde Beethoven en Mahler. Maar ik rangschik ze niet, ik ondervind dat, als ik alle voorkeuren op zij duw en als ik aandachtig luister, ik in elk werk schoonheid vinden kan. Het ene werk is me wel meer vertrouwd dan het andere, maar welk muziekstuk het ook is ik ben klein gelukkig als ik in de orkestratie de maker ontdek, zo ontdek ik de maker van ’Le Sacre’ in de orkestratie van zijn ‘ Vuurvogel’, zelfs in zijn ‘Petroesjka’.

Veel is dit niet maar dan toch het brengt een zekere voldoening als je het correct gehoord hebt.

Dit zijn de kleine hoogtepunten van je dagen, veel meer verwacht je niet meer, vooral niet op een morgen als je gesloten blijft, tot je, zoals het vandaag gebeurde een zending boeken binnenkrijgt, boeken die toebehoorden aan een verre vriend die te vroeg overleden is, Robert De Telder, die door hem in de hand werden gehouden en die nu op je tafel liggen om, zoals het zich voordoen zal in de komende dagen/weken, regelmatig bekeken zullen worden, met als het maximale, ‘The complete works of Flavius Josephus’(A.D.37-100): de geschiedenis van het Joodse Volk, waarin De Telder zich zeer vlot bewoog en waarin hij zich uitleefde.

IN zijn schrijversleven is het ook Velikovsky geweest die hem gebracht heeft waar hij zich bevond namelijk als groot kenner van de geschiedenis van Akhnaton en Toetanchamon.

Over deze laatste was er ook het boek van Christine El Mahed: ‘Tutankhamen, The Life and Death of a Boy King’, zal ik het wagen het te lezen, meer dan 300 pagina’s kleine druk?

Of zou het niet teveel gevergd zijn van mij?

02-02-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het lied kwam als in een droom in het holle van de nacht, het enige lied waarvan hij zich nog de woorden herinnerde: ‘I’ll be seeing you’, al heeft hij hierbij nooit aan een geliefde gedacht die hij zou of wou terugzien, geen naam die opdook van hier of daar, neen, het was zuiver het lied zelf, in al zijn vertederende schoonheid dat hij meedroeg, dat hij soms, lichtjes in de wind, zong op feestavonden met vrienden en kennissen. Als er gezongen werd en dat gebeurde wel eens, drongen ze aan omdat ze wisten dat hij toegeven zou en dan zong hij de aria, de woorden komend zoals hij ze zo goed nog kende:

I'll be seeing you
In all the old familiar places
That this heart of mine embraces
All day through.

In that small cafe
The park across the way
The children’s carousel
The chestnut trees
The wishing well.

I'll be seeing you ... 

Hij zong het telkens met overtuiging omdat hij geloofde in de poëtische kracht van de woorden. Maar niemand vroeg hem wie hij ermee bedoelde want zijn geliefde zat naast hem en kende de woorden na die zo dikwijls al gehoord te hebben.

Als het hem  nu  nog zou gevraagd worden, en wie weet hij komt misschien nog op feestjes van die aard en de sfeer ervan warmer en warmer wordend en men zou hem naar het lied vragen, dan zou hij nu wel weten wie hij terug zou willen zien, maar of hij het nog zingen zou in de gewenste tonen valt  sterk te betwijfelen. Hij zou het prevelen misschien, zacht en vertederend, met de woorden die heel zwaar zouden liggen en hem wellicht bewegen zouden tot tranen of zeker tot het stokken van de stem. Hij weet niet of er nog ooit zulke feestjes zullen komen voor hem, maar als die zouden komen, zal hij wellicht aarzelen en zeggen dat de tijden van vroeger voorbij zijn, dat het lied nu een ander lied is geworden, dat de woorden nu hun volle betekenis hebben gekregen, een betekenis die hem zwaar ligt, en ze zullen begrip tonen.

Als hij er nu over nadenkt en dit is de reden waarom deze blog er gekomen is, het is nu een lied dat hij niet meer zingen zal, zeker niet in het openbaar, de woorden zal hij misschien nog wel diep in zich nog neuriën als hij alleen zal zijn met haar, alleen met haar in zijn eenzaam-zijn.

Denkt eraan hoe de dingen, de woorden dan, zich omkleden kunnen, all of a sudden.

01-02-2023, 08:07 geschreven door Ugo d'Oorde  

De laatste dag van de eerste maand, nog elf maanden vol te houden en het is volbracht, moet het alleen nog doen, nog maken.

Zou Dante dit ook gedacht hebben ooit, bij voorbeeld als hij het ‘Inferno’ verlaten heeft en nu op het punt staat te beginnen aan zijn ‘Purgatorio’:

‘Per correr miglior aqua alza le vele
omai la navicella del mio ingegno
che lascia dietro a sé mar si crudele:[1]

Wat niet geldt voor mij. De waters waarin ik me beweeg waren niet woelig en worden niet kalmer, ik blijf verder varen in zelfde waters met een zelfde ritme en een zelfde ingesteldheid.

Wel is het zo, en dat klinkt eerder als een verwittiging, dat van de twaalf, er nog elf maanden overblijven en dat ik niet meer dralen mag maar doen moet wat moet gedaan. Maar ben ik hier elk ogenblik van de dag en de nacht 100 percent van bewust?

Wel neen, dit gevoel van de tijd die rest ken ik maar van tijd tot tijd, ik kom er vlug overheen want zo niet zou er me niets anders overblijven dan ‘verslagen’ af te wachten tot de elf overige maanden voorbij zijn, wat een enorme verspilling van tijd zou betekenen.  iets wat een normaal mens zich niet permitteren kan of mag.

Integendeel zelfs, ik weet dat het nu is of nooit, om gestaag door te gaan, verbeten de strijd met het woord aan te gaan tot het fatale, maar tevens wellicht, het wondere ogenblik dat de andere wereld zich opent voor mij.  Gewild weiger ik hier het woord ‘dood’ te gebruiken, ik wens het zelfs te bannen uit mijn woordenschat, omdat het te cru over komt en vooral omdat we niet weten, slechts vermoeden kunnen wat er achter schuilt.

De elf overige maanden zijn én een aanmoediging om niet te dralen, én een stille verwittiging om planmatig te werk te gaan en mijn tijd zorgvuldig op te vullen. Wat me dan elke spontaneïteit in wat ik doe kosten zou.

Daarom zeg ik jullie dat ik verder zal gaan zoals ik bezig ben, trachten het maximum te bereiken onder welke vorm ook, maar verder, al is het omslachtig, bezig te zijn zoals ik bezig was, hels soms, maar ook met heel wat mate. Zoals je dagelijks vaststellen kunt wat het is en hoeveel het maar is.

Het is niet omdat ik maar elf maanden meer heb dat ik plan ook maar iets te wijzigen aan mijn gewoontes. De maanden zullen op me afkomen – zo hoop ik toch – en ik zal ze waardig ontvangen alsof er geen telling mee gemoeid zou zijn. Maar het kan goed dat ik tegen dan, deze laatste zin zal vergeten zijn en ik erop terug zal komen niet eenmaal maar meerdere malen in andere bewoordingen of andere omstandigheden.

Mijn toestand – een vriend zegde me dat ik nu op mijn zesennegenstige  ben en ik had er nog niet aan gedacht, hij deed me even schrikken – draagt in zich een beeld van mij dat weinig gunstig uitvalt, ook voor mijzelf. Het is maar dat ik er geen schuld aan heb en ook geen verdienste, mijn toestand is wat hij is. En als jullie het weten willen, nu dat het geschreven staat voel ik me er goed bij.

Goed bij wat er geschreven staat.

[1] Purgatorio: canto primo: 1-3: ‘Nu ik met het schip van mijn geest een zo wrede zee achter mij heb gelaten, hijs ik de zeilen om koers te zetten over beter water.’

(vertaling Frans van Dooren)

31-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zijn tekeningen van vroeger zag hij als voorbeelden van kleine kunst, klein omdat er weinig verbeelding in optrad; zijn geschriften daarentegen kenden wel die verbeelding, wat niet betekende dat het daarom grote literatuur was, want veel werd er niet over gezegd. Hij was echter gerust gesteld met wat hij gepresteerd had en bleef presteren. Hij had zelfs de indruk dat hij aan het overdrijven was in alles, ook in de woorden die hij zo juist geschreven had over zijn prestaties.

Maar hij zat voor zijn klavier en hij lag niet op de sofa en dat gaf hem voldoening, vooral dan in het begin van de nacht als hij op het punt  stond te verdwijnen onder de lakens en hij zich neerleggen kon wetende dat zijn dag gevuld was geweest zoals hij het gewenst had, vooral dan gevuld met woorden want daar kwam het telkens op neer, woorden en nog woorden.

Hij was een man van woorden, hoewel hij het ook waagde te zijn van lijnen en figuren die te ontcijferen waren, ook voor hem, omdat de figuren zo tevoorschijn waren gekomen uit zijn hand, het enige verschil met de woorden die van ergens kwamen, van een plaats die niet te bepalen was, dan toch niet met enige zekerheid.

En ook als hij verder dacht, ook zijn hand geleid werd van uit een plaats die hij niet kende, maar het toch niet zijn hand zelf was die de figuren tekende, en het dus ook wellicht zijn geest was, een geest die waar woonde? Die hem toch gade sloeg en hem nu en dan aanmoedigde om meer dan wakker te zijn, en om hem als doender werk te geven.

Hoe we in elkaar steken weet ik niet, wel dat we creatief kunnen zijn in wat we doen en dit gebeurt dagelijks als we er op ingesteld zijn, als we weten dat wij het zijn die hier rondlopen en niet de machine in ons die een groot deel van de tijd overneemt en ons brengt waar we eigenlijk niet moeten zijn.

Weten hoe het gebeurt is één ding, één bijkomstig ding, maar het doen zelf is het belangrijkste want daar komt het op aan, de impuls om te beginnen en te blijven beginnen, het stuk  door, tot het einde in het zicht komt en je besluiten kunt.

Die ‘doen’-beweging hangt nog altijd in mij en omheen mij en dit van bij het opstaan, soms zelfs vóór het ontbijt. Zo lang die beweging, die tezelfdertijd een deel aanmoediging inhoudt, ben ik ‘safe’. En er is nog steeds geen verzwakking, ik voel me sterk, in feite en ik meen het, sterker dan ooit.

Opnieuw ben ik er door gekomen, heb ik bereikt wat ik bereiken wou en kan ik een halve dag respijt nemen om terug op adem te komen en daarna stilaan te gaan denken aan wat ik morgen schrijven zal, voor het ogenblik weet ik het nog niet. Misschien komt het straks als ik op de sofa lig, intens luisterend naar Klara?

Du choc des idées, weet je, jaillit la lumière en muziekstukken zijn soms ideeën.

30-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij hoorde een  stem, een jonge heldere stem in de kamer, een stem a capella die zocht naar een melodie die ze niet vond. Een ogenblik, een fractie van een ogenblik dacht hij dat zij het was en hij wou roepen: ‘Kootje – de naam die hij haar gaf - ben jij het?’ Maar toen vielen de violen in en wist hij dat het ‘Klara’ was, wist bij dat het niet kon dat zij het was die zong, vroeg in de morgen, en toch, toch dacht hij nog een ietsje dat zij het geweest was.

En de stem, het gezang, het vloeiende erin, het soepele, het tere erin bleef hem bij als een aanwezigheid en hij twijfelde en bleef twijfelen, was zij het dan toch niet geweest, kon het, een mogelijkheid dat ze even binnen was geweest en terug vertrokken meegenomen door wat we de tijd noemen?

Hij had het zo graag gewild. Misschien was het zij dan toch, was de stem die hij gehoord had, een stem, zo maar in de kamer naar hem toe alsof ze hem langs die weg alleen benaderen kon en hij zich even nog zou verliezen in haar.

Vreemd zijn sommige ogenblikken in het leven. Ze dagen op en gaan weg een spoor nalatend in je gedachten van de dag en nog, van de dagen erna, het onwezenlijke dat wezenlijk wordt, alleen de fractie van het ogenblik van toen, denken dat ze er was, even, want de stem was niet van vandaag, ze was van dagen ervoor, van wanneer wist hij niet precies, het hoefde ook niet, niets hoefde er, om te weten dat de stem even die van haar was en in de klank ervan iets dat wees op een ver geluk, kort aangehouden en weg vloeiend een lange echo ervan nalatend.

Hoe beschrijft hij het, iets dat zo vluchtig was als de geur van een roos in de  vroege morgen, wat niet te beschrijven is, zelfs al hield je de roos dicht aan je mond; niet te beschrijven het gevoel  van een vluchtige - al weet je het niet hoe lang die er al was - van een aanwezigheid die op allerlei manieren misschien getracht heeft je te bereiken, binnen te komen in je geest en zich er te nestelen, ne fut-ce que pour un moment, dat dan uitdeinen zou over de volgende dagen en neergeschreven zich vasthechten in de tijd, om er te zijn in die tijd.

Zelfs als er niets van was, het een droom was, een fractie tijdloosheid waarin alles gebeuren kan dat anders dan in een moment van tijdloosheid niet gebeuren kan, dan nog heeft het zijn volle waarde, krijgt het zoals het er staat een waarde van authenticiteit waar niet meer aan te tornen is.

Zo wat hij hoorde die morgen in januari, zelfs al wist hij dat het maar de schim was van de stem  van haar, is hem bijgebleven, werd eindeloos versterkt door de woorden waarin het gehuld werd en zal het gelezen worden zelfs al was het inbeelding geweest, inbeelding van iemand die een ogenblik heeft gedacht, zelfs minder dan een ogenblik, dat zij het was die hem iets zeggen wou in de vorm van een lied.

Wat hij noteerde, warm weg, dromend.

29-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Van vroeg in de morgen, vroeger dan vroeg, leef ik in een wolk van de mooiste muziek die er is[1], hoe zou je willen dat ik het hebben zou over oorlog of haat of over al wat negatief is in mijn omgeving en er buiten.

Ik nodig die wereld niet uit en betreed hem niet, zeker niet in mijn geschriften die ik beschermen.

Wel is er in mijn achterhoofd de vrees dat het huidig conflict in Oost-Europa zich uitbreiden zou naar het Westen, en in mijn gesprekken komen die naar buiten maar in mijn geschriften mijd ik ze als de pest en best ook want wat kan ik erover te vertellen hebben: ik denk aan het menselijk leed en – en dit doet pijn – aan eeuwenoude gebouwen, kunstschatten, boeken, schilderijen, beeldhouwwerken die verloren zijn voor altijd. Jammer, meer dan jammer, een ganse levende cultuur die verdwijnt en tezelfdertijd elke sympathie die twee volkeren voor elkaar konden hebben die onmogelijk wordt.

Ik kan het vermelden en zeggen dat het een gekke wereld is waarin we zijn terecht gekomen, maar dit is ook alles, de rest wat mij betreft, is stilte en onmacht. IK hoor zelfs dat er kritiek is ontstaan bij de opvoering van de opera ‘Jevgeni Onegin’ van de ‘Rus’ Tsjaikovski in de Munt, of de geest van de Russische muziek die verpest wordt door Poetin en zijn clan.

Zo wie spreekt er nog van beschaving in deze dagen als de oorlog woedt aan onze grenzen?

Ik wijd er weinig woorden aan omdat ik binnen mijn eigen grenzen blijven wil, maar ‘Was nun kleiner Mann?’ scheef Hans Fallada in weliswaar andere omstandigheden, maar het is een vraag die we ons binnenkort zouden kunnen moeten stellen; Hopelijk nooit, maar de dreiging blijft.

Ik dacht niet als ik begonnen ben te deviëren in de richting waar ik aan gekomen ben; de tegenstelling is te groot met wat ik d          acht, maar het is juist omdat de tegenstelling zo groot is dat ik dit verde ben gegaan dan  nodig, dat er geen andere weg mogelijk was en dat van het ogenblik dat er een  verkeerd woord gevallen is ik niet anders meer kon dan verder te gaan in die richting, hoe donker en uitzichtloos deze ook was, ik  kon niet anders meer dan de onverwacht ingeslagen weg te volgen.

Een gedachte begint soms met een paar woorden, van dan af is er een waaier van mogelijkheden die opduiken uit de mist en een ervan krijgt onbewust de voorrang.

Zo gebeurt het, zoals vandaag, dat je aankomt waar je eigenlijk niet wenst aan te komen en zit je klem, waarbij het geloof in je kunnen een deuk krijgt als je poging eruit los te komen een misstap blijkt.

Zo ook begon je vandaag met Händel met de beste vooruitzichten tot de gedachte aan ‘Jevgeni Onegin’ opdook en je verloren waart, verloren voor de tijd van een blog.

Het gebeurt wel meer in deze late dagen van januari.

[1] Op dit ogenblik: George Frideric Händel, 1685-1759: Coronation Anthems – Zadok,  the Priest

28-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Was ik gisteren wel bewust van wat ik geschreven heb of, waren het eerder de woorden zelf die zich schreven en kwam ik er niet aan te pas of dan toch niet wat de zin en de inhoud ervan betrof.

Ik weet het, voor iemand die schrijft zijn er zaken die moeilijk te verklaren zijn, zoals beginnen met een zin die feitelijk doorloopt tot het einde, zodat einde en begin in een cirkelvorm liggen, het einde even goed het begin zou kunnen zijn en centrale deel zelfs het begin of het einde.

Dit gebeurt soms onopzettelijk en het is pas als je klaar gekomen bent met het ‘aantal’ woorden, dat je je realiseert welk geschrift er tot stand gekomen is zonder dat je je erbij betrokken hebt gevoeld.

Dit zijn toestanden die weinig voorkomen maar als ze zich voordoen weet je niet wat je erover zeggen kunt , weet je zelfs niet hoe het verder moet terwijl je verder schrijft.

Er is geen oplossing om hier iets aan te verhelpen,  eigenlijk ben je dan bezig zoals Arvo Pärt en, zijn muziek hoog geprezen zijnde denk je dat je woorden ook hoog geprezen voor de dag zullen komen. Wat echter niet noodzakelijk zo is, eerder is het een uitzondering, maar uitzonderingen kunnen, ook zoals bij Pärt, de regel zijn waaraan je te houden hebt om uit te komen boven de rest, zegge boven de anderen.

Ik heb dus niets tegen Arvo Pärt, integendeel, het kost me weinig moeite om te luisteren naar zijn ‘Spiegel im Spiegel’, het stuk muziek waar de luisteraars van Klara naar opkijken, alsof het van Mars zou komen of dan toch van uit een vijfde windstreek, van uit zenit, maar zeker niet nadir. Om maar te zeggen hoe eenzaam hij zich moet voelen als hij componeert, minstens even eenzaam als ik, vooral dan als ik schrijf wat ik nu aan het schrijven ben.

Vraag me niet hoe ik er toe gekomen ben, ik zegde het al, het zijn de woorden die me overrompelen en dingen doen zeggen waar ikzelf nog nooit aan gedacht heb want wie waagt er zich  nu aan te beweren dat hij schrijft zoals Arvo Pärt componeert. Het kan dat hij er de schijn van heeft maar verder dan de schijn is het niet. Of toch?

In elk geval, wees gerust, ik ben het niet die dit schrijft, ik zou er zelfs niet durven aan denken zo iets de luchten in te sturen, al durf ik heel wat achterlaten in mijn zog eens ik aan het varen ben naar oorden waar ik nog niet was omdat ze nog moeten ontdekt worden en er niemand is die ernaar op zoek wil gaan, niemand dan ikzelf indien ik nog in staat zou zijn te fungeren als ontdekkingsreiziger, maar die tijd is lang voorbij.

Niet dat ik, in mijn beste tijd, niet op  ontdekking ben geweest. Ik was zelfs in de Appalachian Mountains en heb er staan kijken naar een struik vol vuurvliegjes toen de avond viel en hij valt heel vlug daar, tenminste in mijn herinneren.

En soms laat mijn herinneren me in de steek.

27-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Deze morgen, uitzonderlijk, de neiging die groeide in mij om deze dag onbesproken te laten. Iets zegde me dat hij als dag niets worden zou, dat het een negatieve dag was en dat het beter was      alles af te sluiten in plaats van verder te gaan.

Het gebeurt zelden dat ik op deze wijze mijn dag begin, dat ik inga op een soort voorgevoel dat ik heb en er aandacht aan besteed. Ik schrijf dit heel vroeg in de morgen nu alles nog beginnen moet wat ik  niet wens te beginnen, een zonderling, enig moment dat me overvalt, zo maar dat ik interpreteren ga als een verwittiging voor iets dat nakend is.

Daarom ook haast ik me om hier te eindigen vooraleer het gevreesde zich manifesteert. Jullie horen het later wel, hoe weet ik niet, trouwens er is geen enkele reden opdat ik het nu al weten zou want dan zou ik niet gaan schrijven wat ik nu schrijf, en wat ik weet is dat ik geconfronteerd word met de neiging de dag over te slaan wat ik alleen maar zou kunnen met terug onder de dekens te kruipen en te doen alsof ik er niet meer was, er nog wel zijnde.

Alsof ik dit zou kunnen, alsof ik alles zou kunnen afsluiten te beginnen met het sluiten van ‘Klara’, de onschuldige ‘Klara’, die ik opzij zou schuiven, omdat de dag niet bestaat voor mij, er geen jota van overblijven zou, zodat men zich later afvragen zou waarom deze dag van 26 januari van het jaar 2023 niet beschreven staat, een holte gelaten in de tijd, de reeks van dagen die zich opvolgen sedert jaren, ineens onderbroken.

Hoe zou dit overkomen, welke vragen zouden erover gesteld worden, welke gissingen gedaan?

Alles wel overwogen ware het misschien toch beter de gordijn erover niet volledig te sluiten maar een opening te laten al was het maar een kier om de schijn te redden dat er in feite niets verkeerd is aan de dag van 26 januari, dat alles berust op een misverstand van de schrijver ervan die de neiging had – de neiging niet de wil – om de dag te laten verlopen alsof hij er niet geweest was, alsof zoiets mogelijk zou kunnen zijn.

Nu de schrijver weet wel beter, hij was onderhevig aan enkele ogenblikken van zwakte waaraan hij niet gewoon is te lijden, wat hem enigszins overstuur maakte, en overstuur zijnde hij begonnen is zoals hij begon, terwijl hij wel wist dat hij, wat er ook gebeuren mocht, zijn blog schrijven zou, zelfs al was het over een dag die er mogelijks niet zou geweest zijn, denkend dat zo iets mogelijk was als hij onder de lakens bleef, zijnde onder de radar van het ‘Dasein’.

Stel nu dat ik het toch gedaan zou hebben dan ware de dag toch niet verloren geweest want jullie zouden toch geweten hebben hoe alles ontstaan was en hoe het verder met die bewuste dag verlopen was.

Ik als schrijver de onschuld zelf zijnde, er me dus weinig te verwijten valt, tenware jullie oordeelden dat ik meer dan een steek had laten vallen?

26-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Misschien vragen jullie zich af met wat ik de volgende dag te voorschijn  ga komen, wel ik ook vraag het me af en vandaag meer dan gisteren want ik ben laat wakker gekomen en mijn dagritme ligt in een knoop. Hoe kom ik eruit, is het enkel met even neer te liggen en na te denken over wat het leven is voor mij als ik naar mijn lichaam luister, een lichaam dat niet veel zaaks meer is, ik geraak zelfs niet meer in de tuin?

Want het is slecht gesteld met mij, wat gewordt het twee of drie maanden verder als ik niet reageer op een afdoende wijze en meer beweeg om tenminste nog enige soepelheid te verkrijgen?

Noteer ik schrijf dat niet voor jullie, het is tot mezelf dat ik spreek, een verwittiging die ik me toestuur opdat ik iets – veel hoeft het niet – maar dan toch iets zou doen om mijn toestand enigszins te verbeteren, zelfs al was het maar te stabiliseren op het punt waar ik me thans bevind.

Vooral, ik klaag niet, ik stel vast en tracht een oplossing te vinden voor mijn lichamelijke problemen, meer is er niet aan de hand, maar de ernst ervan ontgaat me niet. Ik hoorde van een vrouw van 95 die haar man van 100 niet alleen gezelschap houdt, maar hem ook onderhoudt, want hijzelf verlaat niet meer zijn bed.

Ik weet niet hoe zij het doet, ik weet dat ik het niet zou aankunnen, ik kan nog juist mezelf behelpen met de hulp van mijn geburen en een helper die tweemaal per week langs komt om me een douche te geven die me tot het reële leven terugvoert: de tijd dat ik onder de warme, soms hete zelfs, douche sta.

Allen samen, we redden ons wel en  we hopen verder te kunnen, we leven dus op hoop en zegen. Wat al heel veel is in mijn huidige omstandigheden.

Laat ons zeggen dat we alle moeilijkheden verbijten als we tot het schrijven zijn gekomen, onze ultieme redding die ons geschonken wordt door de Natuur, die alles is, niet alleen lichamelijk leven maar vooral geestelijk  leven, en dit is de oneindigheid zelf. Dit is de balsem voor elke pijn die de kop zou opsteken, mijn geest is er om alles te verzachten te verdoven, te vergeten zelfs.

De geest die ik meekreeg die mijn redding is, trouwens ik vertrouw er ten volle op, ik weet dat hij me niet in de steek zal laten, dat ik een contract heb afgesloten met hem en dat hij me sterken zal in wat ik doe of plan te doen de komende dagen en maanden. En ik voel het, hij staat aan mijn zijde en spoort me aan niet te verzaken, zeker niet te luisteren naar het lichaam en te gaan neerliggen op de sofa, en het ‘stupide’ van het niets doen te huldigen alsof dit alleen me zou kunnen helpen.

Weet ook dat deze blog weinig meer is dan een ‘tussendoor-blog’. Voor jullie één om vlug te vergeten, voor mij één om altijd indachtig te zijn.

25-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik bevind me van het eerste uur in de morgen in het hoog gezelschap van componisten van alle slag en van alle tijden. Hoe wil je dat ik me niet geroepen zou voelen om in hun sporen mijn sporen te verdienen of dan toch op te eisen.

Of ik er gisteren, op zondag, er bij jullie in geslaagd ben met mijn ‘I AM’-betoog, weet ik niet, ik vraag me zelfs af of ik, wat mijzelf betreft, er in geslaagd ben, want als ik herlees wat er staat is het wel helemaal conform aan wat ik dacht te moeten zeggen?

Zo duidelijk is het me nu ook niet, maar de tijd zal komen, ik weet het, dat ik het nog duidelijker stellen zal, hoe, zoek ik nu nog niet, maar het komt wel, en indien me de tijd ontbreken zou dan hoop ik toch de eerste stappen te hebben gezet in de goede richting, een richting die door anderen zal gevolgd worden met meer succes. Het is en ik herhaal me, een  sleutelpunt dat zo maar niet, zoals door George Steiner, hoe wijs hij ook is, opzij mag worden geschoven.

Ik houd mijn betoog van gisteren in elke geval in beraad. Het is dus geen symfonie van klanken die ik achtergelaten heb, het was ook niet mijn bedoeling, maar wel een ‘ding’ voor die geest van ons, voor de innerlijke  mens in ons, wat even geldig is, een uitdaging , een manier van ‘erzijn’.

Aldus meen ik me opgetrokken te hebben tot het niveau van de ‘schrijvers’ van deze morgen die de ganse dag zullen doorgaan en die ik graag volgen zal tot het ogenblik dat ik de lakens en dekens openleg van mijn bed om ‘gelukzalig’ - weet dat het voor mij een goed moment is - in het bed te stappen.

Niet dat ik intens luister naar wat ik hoor met naam van het stuk,  van de maker ervan en van de uitvoerder, maar de muziek is er als een meubilering van de kamers waar ik rondloop. Dit is dan mijn eenzaamheid opgevuld met wat van de mens is om me heen, de mens die van uit alle hoeken van de wereld en van alle tijden uit het verleden naar mij toekomt en me gezelschap houdt, van Satie tot Bach, van Debussy tot Mahler. Mijn God – een uitdrukking van mij die je niet letterlijk nemen moogt – wat een ongelooflijke rijkdom die ik heb in mijn late dagen, mijn dagen van bezinning naar mijn einde toe. Hoe vul ik die anders dan zoals ik het nu doe.

Ik vraag jullie zelfs niet om een poging te doen om me te begrijpen, ik hoef niet begrepen te worden, ik begrijp me zelf meer dan voldoende en het is op zelfkennis dat alles berust. Ik meen dat ik mezelf aan het leren kennen ben wat een goed begin al is.

En ik meen ook dat het soms, maar niet altijd, gemakkelijker is vijf appelsienen te persen dan vijf pagina’s te schrijven, maar dit is geen wijsheid, wel een vaststelling.

24-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Je schijnt onuitputtelijk als je schrijft, de woorden komen op jou af en je moet ze ma ar grijpen en vastleggen. Schijnbaar is het zo, dan toch is het zo geweest als de tekst er staat. Maar is het zo, is het niet meer dan dat?

Weet dat ik elke morgen voor een muur sta die ik slopen moet maar  vandaag is het slopen moeilijker.

Eigenlijk is het een ingesteld zijn, een wil of een noodzaak tot schrijven, of is het beide ineen verweven, willen en moeten. Er moet een woord voor bestaan zoals er een woord moet bestaan voor klein hout, hout in ‘bussels’ gebonden – mijn moeder sprak van een ‘spense’, een bussel takken om  de ‘Leuvense stoof’  aan te steken of de broodoven heet te krijgen. Het is die naam ‘spense’ die ik me meen te herinneren uit het dialect van Oordegem in Oost-Vlaanderen. Ik zou een vriend kunnen raadplegen maar op een zondagmorgen komt dit eerder ongelegen, een andere dag zou beter passen vind ik, de zondag is er voor meer geestelijke zaken, of is dit niet meer zo?

In elk geval voor mij is de zondag een bijzondere dag, eigenlijk een dag om de Bijbel ter hand te nemen, dit is het gevoel dat ik nu heb, nu ik mijn dagen in eenzaamheid doorbreng en ik de zondag op de een of andere wijze meer ‘heilig’ wil zien dan de andere dagen van de week. Ik groei er eigenlijk  naar toe, een dag die uitziet op een soort verlichting/verluchting van de handelingen die we stellen, deze gebeuren op zondag in een ander licht en dit is iets dat ik enkel op zondag, zelf kan schrijven, elke andere dag van de week bezit dit niet en vandaag – zondag 22 januari - valt me een passage te binnen uit de Bijbel, een van de prachtigste, de meest verheffende uit het Oude Testament, ene voor de Hoog-zondagen als die er zouden zijn, maar het voelt zo aan en als ik het Oude Testament koester als het Boek onder de Boeken, dan is het misschien wel om precies deze passage. George Steiner aanziet die wel als een tautologie, maar ik denk er anders over in een poging om de zin ervan te begrijpen. En als ik de Bijbel zie als een baken van onze beschaving, deze van het Westen, dan is het omwille van passages zoals deze uit Exodus.

En ik neem die passage tekstueel over uit mijn vertrouwde versie van de King James’ versie van 1611, uit Hoofdstuk 3 van ‘Exodus’ waar Mozes, die het vee van Jetthro, zijn schoonvader bewaakt, verrast wordt door een stem  die opstijgt uit de vlammen van een vuur in het midden van een struik: ‘And he looked, and behold, the bush burned with fire, and the bush was not consumed.’

Hij hoort een stem die zegt: ‘Put off thy shoes from thy feet, for the place, where-on you standest is holy ground’.En het verhaal dat verder loopt en zijn climax kent in vers 14: ‘And God said unto Moses, I AM THAT I AM: and he said. Thus shalt thou say unto the children of Israel, I AM hath sent me unto you.’

Het zijn de woorden, door Jahweh gesproken van uit de brandende (braam)struik tot Mozes die wou weten wie er sprak tot hem en hoe hij hem noemen moest als hij sprak tot het volk van Israël.

En dan die passage van Exodus 3, 14 die ik al eens behandeld heb in een vorige blog  en die ik zie als het centrale punt van de Bijbel, even centraal staande als het punt in de Kosmos waaraan, volgens Hubert Reeves, volgens Umberto Eco, de slinger van Foucault is opgehangen.

Ik zie de man, de schrijver ervan zitten met inktpot in de ene hand en de veder in de andere, een groot denker, een filosoof, een visionair: ‘Zeg hen Mozes, zeg aan de kinderen van Israël: IK BEN’ stuurt me tot jullie.

Dit ’IK BEN’  voor de schrijver, de kosmoloog,  de theoloog ervan,  betekent het de totaliteit van al wat IS: IK BEN het ZIJNDE. En van dit ZIJNDE ben ik die spreekt, de geest, het wezenlijke.

En wat zegt de filosoof, de vinder, de schrijver van deze passage: Mozes, noem me, als je je richt tot Israël, noem me ‘IK BEN’ = HET ZIJNDE, de totaliteit van al wat is, een totaliteit die geen naam heeft, omdat ik, het Zijnde ben, het zichtbare Zijnde én het onzichtbare Zijnde.

Heb ik er wel goed aan gedaan me te buigen over de naam die Jahweh zich ooit, eenmaal in zijn geschiedenis, toe-eigende. De naam die de filosoof van die wel bepaalde passage in de Bijbel kreeg toegeschoven van, ja van wie of van wat? En hij dacht dat die van God kwam, van de Alles omvattende, van Al wat zichtbaar en onzichtbaar was en is: het Zijnde?

23-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij werd wakker in het donkerste  van de nacht. Hij droomde ze lag naast hem in  bed, maar hij moest dringend. Toen hij terugkeerde was ze weg. Hij legde zich terug neer maar droomde niet verder. Hij herinnerde zich dat hij bij zijn avondeten de indruk had gehad dat ze heel die tijd  dat hij aan het eten was ze bij hem aan tafel zat, zwijgend en het was pas als hij opstond en de tafel opruimde dat hij  wist dat hij het zich had ingebeeld. Er waren immers nog ogenblikken geweest, dagen ervoor, dat hij dacht haar bezig ge horen in de keuken of dat ze binnenkwam waar hij zat, een flits maar, een plots gevoel dat even vlug verdwenen was.

Hij dacht ik ga dit straks optekenen in mijn blog, maar die gedachte bleef komen zodat hij niet anders kon dan op te staan en te schrijven wat hij dacht te schrijven zoniet was het  verloren, was er niets geweten over zijn droom terwijl als hij het schreef het geacteerd zou staan als een belangrijk gebeuren, dat hij optekende alleen om het zich later nog te herinneren dat er in zijn droom iets stond te gebeuren maar niet gebeurde omdat hij dringend moest.

En opdat jullie weten zouden hoe authentiek mijn woorden kunnen zijn zeg ik dat ze geschreven werden in het midden van de nacht en ik er ben voor opgestaan – het wis 03.55 uur – een gekheid natuurlijk, een reactie van een dwaas man die meent dat alles moet geschreven staan wat nog van haar is, het kleinste detail uitvergroot zoals dit nu het geval is.

Ik weet het wel hoe miniem het is wat ik hier heb nagelaten, maar het is ook om, indien ze hier nog zou rond zwerven, indien ze? Ze weten zou dat ik het weet dat ze hier nog altijd aanwezig is op een of andere wijze. Wat misschien nog gekker is om neer te schrijven en dan nog in het midden van de nacht.

Misschien ook moet ik, nu dit er staat, naar bed terug opdat mijn droom van daar zo-even verder lopen zou en wie weet in welke richting of in welke gemoedstoestand?

Ik keer straks terug om het jullie te melden.

En, ik ben nu terug vóór het eerste licht en ik dacht dat ik ‘gedroomd’ had dat ik in de nacht iets geschreven had, maar ik ontdekte vlug en tot mijn verbazing dat het geen droom was, dat het verhaal, als het een verhaal zou geweest zijn, wel degelijk geschreven stond klaar en duidelijk.

Of nogmaals hoe dwaas een man op hoge leeftijd bestaan kan om zich bezig te houden met dromen die gedachten zijn of met gedachten die dromen zijn.

Hiermede is alles gezegd en ook niets, maar ik heb verteld wat ik vertellen wou. Belangrijk is het niet voor jullie maar voor mij was het een kwestie van gevoelens  die opkomen nu en dan, minder dan vroeger maar des te opmerkelijk omdat ze blijven komen alsof ik het verlangen zou dat ze nu en dan terug opduiken om niet te vergeten hoe het vroeger was en hoe ik er nu uit tevoorschijn ben gekomen.

Gelouterd.

22-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als een vriend die ik niet noemen zal, maar hij weet het, geluisterd heeft naar ‘Klara’ de avond van donderdag 19 januari dan heeft hij aan mij gedacht zoals ik aan hem heb gedacht want ‘Klara’ bracht – voor mij die aan het schrijven was, totaal onverwacht - de Kamermuziekversie gemaakt door Arnold Schönberg van ‘Lieder eines fahrenden Gesellen’ van Gustav Mahler.

Ik genoot van die Mahler omdat ik wist dat hij ook misschien luisterde en ik aldus een band had met hem na maanden stilte tussen ons, of hoe we ingesteld zijn op kleine als op grote momenten in ons leven, en die Mahler was een groot moment, is altijd een groot moment, wat er ook gespeeld wordt van hem en, hij weet het van mij wat ik denk van Mahler dat hij de ingesteldheid heeft van een Bach, maar niet als een gelovige van de Kerk maar als een gelovige in al wat van de Kosmos is.

Anderzijds heb ik een andere vriend, een liefhebber van sonates, maar die als hij Mahler hoort ook aan mij denkt. Trouwens alle vrienden die ik heb associëren me met Mahler en velen onder hen ook met Dante en anderen, maar dit is een volledig andere geschiedenis, met Velikovsky. Dit is en ik weet het, hoe ik in de wereld sta na al die jaren, en er zijn vele jaren, soms denk ik  hoe is het mogelijk.

Maar de dag is pas begonnen en ik vraag me af hoe hij zich ontrollen zal, in welke van de vele plannen die ik heb, ik vooruitgang zal kennen. Ik heb nog vele uren voor mij vooraleer de nieuwe nacht vallen zal. Ik weet wat ik te doen heb, wat ik nog te schrijven heb om dichter te komen, dichter tot waar ik wens aan te  komen, al zullen het maar enkele stappen zijn, maar tevens ook dichter tot het einde van het einde.

Echter de hoop blijft dat het, nu ik eraan begonnen ben, een vruchtbare dag wordt qua gedachten en vooral qua geschriften, de Muze helpe me hierbij. En ik heb ondervonden dat ze me wel degelijk bijstaat in mijn ontdekking van w   at het leven is en vooral niet is.

En wat het niet is voor mij is doelloosheid, is niet weten wat je wilt, en of je nog iets wilt; of je nog dit bereiken wilt of dat, die reis maken of een andere of, die vriend bezoeken of een andere, of thuis blijven gezeten in de zetel met een boek of het dagblad, het kruiswoordraadsel het belangrijkste deel ervan.

Ik zou hier willen stoppen vandaag, ik heb nog andere taken te vervullen en ben al een tijdje bezig, tijd die ik gewonnen heb op mijn slaap. Ik denk nog altijd dat het een winstpunt is maar ik weet niet wat mijn hart, wat mijn lichaam ervan denkt?

Hopelijk niets negatiefs. Ik denk nu aan Bernanos en aan de laatste woorden van zijn ‘Jounal d’un curé de campagne’: ‘Toute est grâce.’

Zo iets als ‘alles is ons gegeven’.

21-01-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde