Ik kon ik niet onopgemerkt voorbij 31 augustus ik kan ook niet voorbij 1 september omdat het op die dag is, precies een jaar geleden, dat in Beirout, Kamal Salibi overleed. Weinigen in het westen hebben Salibi gekend of gelezen. Hij was de auteur van diverse boeken over het land en het volk van de Bijbel, en van een ontstellend, bijna provocerend boek over Jezus.

Ik hoorde voor het eerst van Salibi in 1986, de dag van mijn verjaardag in Al Tawila aan de Rode Zee in Noord-Yemen, toen ik zijn boek ten geschenke kreeg van vrienden uit Parijs.

Ik herinner me dat ik het een eerste maal, maar dan vluchtig, gelezen heb op het vliegtuig dat ons van Sana’a terugbracht naar Parijs en dat het voor mij een revelatie was die me ettelijke jaren zou bezig houden en leiden zou tot een correspondentie met de auteur, en veel later tot een uitwisseling van e-mails. In den beginne over het gebeuren, gekend als de uittocht uit Egypte en de veertigjarige tocht van Mozes door de Sinaï woestijn en later over de veroveringstocht van Thutmosis IV ofwel in Palestina, ofwel in de Asir.

Nu, Salibi lezen is één zaak, de verhalen van de Bijbel lezen en er geloof aan hechten is een andere zaak. Absolute zekerheid, wat de plaatsnamen in het Oude Testament  betreft – ik spreek niet over de rest - is er niet. Wat Salibi me wel leerde, en wat ik van hem aanvaardde is dan hij op basis van de plaatsnamen die nog steeds bestaan in Saudi Arabië, de tocht van Mozes en de Israëlieten wist te situeren en dat ik de overtuiging opdeed dat ik met mijn vrienden, bij onze tocht door Yemen, in het spoor van Mozes had gelopen. Wat me een zeer ongewoon gevoel gaf en aan onze reis een kleur en een diepte gaf die ik op andere plaatsen nimmer heb gekend.

Ik ga hier niet verder op in, maar voor zij die het wagen zouden Salibi te gaan lezen - maar het is best dat je er een goede reden voor hebt – hierna de lijst van de werken van Salibi:

Zijn eerste boek ‘Die Bibel kam aus dem Lande Asir’, verscheen eerst in ‘Der Spiegel’ en pas daarna in boekvorm in 1985 bij Rowohlt Verlag GmbH Reinbek bei Hamburg. In hetzelfde jaar gevolgd door ‘The Bible came from Arabia, bij Cape ed. London en, ‘Het ware Land van Abraham, Een nieuwe theorie over de oorsprong van het volk van Israël’, bij Elsevier.

In 1986 kwam de Franse vertaling uit: ‘La Bible est née en Arabie’, bij Grasset. Het is deze vertaling die ik ten geschenke kreeg.

In 1988 verschenen ‘The Secrets of the Bible People’ bij Saqi Books, London, en ‘Conspiracy in Jerusalem, The hidden origins of Jesus’, bij I.B.Tauris & Co London.

IK heb altijd getracht de werken van Salibi te vergelijken met de herziening van de Egyptische geschiedenis door Velikovsky. Ik ben er niet in geslaagd, in het werk van Salibi enige bevestiging te vinden van wat bij Velikovsky centraal staat, namelijk dat Thutmosis IV leefde in de -Xde eeuw en niet in de -XIVde, zoals algemeen aanvaard.

Ik kan hier ooit op terugkomen maar het is een essay dat ik dan zou moeten schrijven, wat ik niet zinnens ben. Eigenlijk heb ik er al genoeg tijd in gestoken, én in Velikovsky, én in Salibi.

Wat ik wel nog kwijt wil is het volgende:

Zijn de fundamentalisten in Israël er wel zo zeker van dat het graf van Abraham zich bevindt in Hebron, waar ze gemeend hebben het te moeten situeren, samen met een nog meer twijfelachtig oord, het Kyriat Arba uit Genesis 23: 1 en 2?

Ze hebben het graf gelokaliseerd binnen hun grenzen van nu, en hebben er een pelgrimsoord van gemaakt. Echter van de grotten van Maqfellah wordt niet meer gesproken.

Misschien hadden ze vooraf Kamal Salibi moeten lezen over het nog steeds bestaan van een Hebron in Saudi Arabië, met aldaar vier (arba) dorpen (kyriat) en van een plaats Maqfellah en ook lezen al wat  Salibi wist over het Beloofde Land van Abra(ha)m. 

Maar zoals de fundamentalisten, de moordenaar van Uriah zijn bevelhebber, namelijk Koning David die met Bethsabee, de vrouw van Uriah, in bed wilde – een verhaal, breed uitgesponnen in hoofdstuk 11 van Samuel II – hoog in het vaandel voeren, zo zullen ze, er mogen nog tien Salibi’s opduiken, geen duimbreed toegeven wat het graf van hun aartsvader betreft.

Het weze dan maar zo.

01-09-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

31 augustus is voor mij een dag om zo maar niet voorbij te schrijven. Het is een dag die ruikt naar een begin van herfst met de eerste tekenen van de natuur die stilvalt, die omgebogen wordt naar de aftakeling: de hortensia’s die hun kleur verliezen, de eerste bladeren op het gras en de wind steviger in de bomen. De aftakeling ook in mijn lichaam met ongekende opstoten van pijn en stijfheid in hals en schouders.

Een dag om niet te koesteren want ik weet dat de voor mij nog komende ‘dagen van 31 augustus’, zeldzamer en zeldzamer zullen worden. Maar dit is dan ook een reden om deze dag maximaal te beleven; om geen ogenblik ongemerkt of onbewust te laten voorbijgaan. Me toe te spitsen op al wat ik doe, wat ik lees of schrijf. Te leven à 100% van mijn mogelijkheden; me in te schakelen in het leven van de natuur, me voor te bereiden op de positieve kant van de herfst die eens te meer me overvalt, zoals een zin me overvalt, een beeld, een herinnering, en ondanks alles, met een aangenaam gevoel, september, de herfst, de winter tegemoet te gaan.

Ik zal die ook nog wel doormaken. Zal de nieuwe lente binnengaan, herboren, zoals de natuur heropgestaan, zoals het zovele malen vroeger al is gebeurd en aldus een volgende 31 augustus bereiken en op die dag te hernieuwen wat ik vandaag heb opgetekend.

Ik kijk dus, gelaten, maar ook vol vertrouwen de kleuren, de luchten, de regen, de vroege avonden van de herfst tegemoet. Het vooruitzicht van wat de natuur me brengen zal, vermengt zich met het vele werk dat ik voor ogen heb: mijn blog, nog voor een tijdje tot ik totaal leeg geschreven ben; mijn boek waaraan ik werken zal, waaraan ik een structuur geven moet wil ik er ooit iets leesbaars van maken. En, zoals augustus is voorbijgegaan, zal september zo voorbij zijn, opgelost in oktober en oktober in november.

De tijd stopt hier nooit.

31-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zocht vandaag tussen de rekken boeken, naar ‘Disjecta’ van Samuel Beckett, omdat ik dacht dat het bij Beckett was dat ik gelezen had dat schrijven een kosmische aangelegenheid was.

Ooit hebben de boeken alfabetisch op naam van de schrijver geklasseerd gestaan, nu is dit niet meer het geval maar, de rug van de boeken overlopend stelde ik me de vraag, welk verschil het zou maken indien er één enkel boek van mij zou staan tussen de vele die ik heb, of tussen de vele boeken in de  stadsbibliotheek bijvoorbeeld. En ik kwam tot het besluit dat dit geen verschil zou maken, dat het beter is, zoals nu, te werken aan een boek, want pogen een boek te schrijven, er mee bezig zijn op alle uren van de dag en de nacht soms, zoals voor mijn blog, nadenken over hoe het verder moet,  is oneindig meer dan een geschreven boek te koesteren en te denken dat je aangekomen bent.

Neen, ik voel me heel goed als ik er in slaag enkele pagina’s verder te schrijven, alhoewel ik er soms lang mee bezig ben hoe het vervolg zal zijn. Tot ik dan, zoals het ergens werd voorzien, een postkaart vind met een foto van Akhnaton en een gedicht van Sandhurst.

30-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik weet, wil ik mijn positieve ingesteldheid van nu bewaren, dat de weg die ik nog te bewandelen heb even creatief moet zijn als de weg die ik al bewandeld heb. Creatief zijn is mijn binding met de eeuwigheid. En de roep naar dit eeuwige draag ik in mij. Dragen we allen in ons onder de ene of de andere vorm, zelfs al weten we niet wat het eeuwige is, het is onze diepere voedingsbodem, het is de hoop dat de geest die ons bewoont nooit sterven zal.

Creatief zijn is een kosmische eigenschap. Schrijven is een kosmische aangelegenheid, is een zich inschakelen op een zeer minimale wijze weliswaar – de wijze die ons eigen is – in de onverzadigbare creatieve eigenheid van het Universum dat ons omkleedt. Het is functioneren zoals het Universum.

Als Wildiers het heeft over een ‘werkzame aanwezigheid’, dan heeft hij het, volgens mij, over én het Universum, én over die aanwezigheid, maar het kan ook, en dit is mijn gedachte, dat die aanwezigheid het Universum IS, dat het Universum zijn materiële vorm is en dat al wat is, ook de mens een vorm is van die aanwezigheid.

Ik zit hiermee op een ongekend, onverwacht, gevaarlijk – want te ver reikend – domein. Maar uiteindelijk is het daarover dat ik dacht een boek te schrijven, handelend over het leven. En in een leven gebeurt niet zo heel veel dat verschillend zou zijn van het leven van iemand anders. Een boek dus met een minimum aan gebeuren, maar dan vooral een boek over iemand die zoekt, die zoekt in het ijle naar wat niet te bepalen, niet te noemen is.

Ik tracht dit ook te doen onder de vorm van gedichten, eerder filosofische dan poëtische – ik geloof niet dat ik poëzie schrijf al zou ik wel willen – Ik schrijf over de geest in ons, dit is mijn Leitmotiv.

Het is een droom die zich wil los wrikken, die zich projecteren wil op het nog witte doek van de dagen voor mij. Die een projectie wil zijn van de levende geest. Die een elegie van de geest wil zijn.

Tot vandaag beperkt zich deze droom tot het schrijven van mijn dagelijkse – tot nu dagelijkse – blog. Het is een begin. Of het ooit verder uitlopen zal in de richting van een boek, weet ik niet, maar de hoop blijft, de droom zeker.

29-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik weet, wil ik mijn positieve ingesteldheid van nu bewaren, dat de weg die ik nog te bewandelen heb even creatief moet zijn als deze van de weg die ik al bewandeld heb. Creatief zijn is mijn binding met de eeuwigheid. En de roep naar dit eeuwige draag ik in mij. Dragen we allen in ons onder de ene of de andere vorm, zelfs al weten we niet wat het eeuwige is, het is onze diepere voedingsbodem, het is de hoop dat de geest die ons bewoont nooit sterven zal.

Creatief zijn is een kosmische eigenschap. Schrijven is een kosmische aangelegenheid, is een zich inschakelen op een zeer minimale wijze weliswaar – de wijze die ons eigen is – in de onverzadigbare creatieve eigenheid van het Universum dat ons omkleedt. Is functioneren zoals het Universum werkt en beweegt.

Dit heb ik ooit gelezen, ergens, was het bij hij die wachtte op Godot? Zelf zal ik het niet hebben durven denken.

Als Wildiers het heeft over een ‘werkzame aanwezigheid’, dan heeft hij het, volgens mij, over én het Universum, én over die aanwezigheid, maar het kan ook, en dit is mijn gedachte, dat die aanwezigheid het Universum IS, dat het zijn materiële vorm is en dat al wat is, ook de mens een vorm is van die aanwezigheid.

Ik zit hiermee op een ongekend, onverwacht, gevaarlijk – want te ver reikend – domein. Maar uiteindelijk is het daarover dat ik dacht een boek te schrijven, handelend over het leven. En in een leven gebeurt niet zo heel veel dat verschillend zou zijn van het leven van iemand anders, een boek dus met een minimum aan gebeuren, maar dan vooral een boek over iemand die zoekt, die zoekt in het ijle naar wat niet te bepalen, niet te noemen is.

Ik tracht dit ook te doen onder de vorm van gedichten, eerder filosofische dan poëtische – ik geloof niet dat ik poëzie schrijf al zou ik wel willen – Ik schrijf over de geest in ons, dit is mijn Leitmotiv.

Het is een droom die zich wil los wrikken, die zich projecteren wil op het nog witte doek van de dagen voor mij. Die een projectie wil zijn van de levende geest. Een elegie van de geest wil zijn.

Tot vandaag beperkt zich deze droom tot het schrijven van mijn dagelijkse – tot nu dagelijkse – blog. Het is een begin. Of het ooit verder uitlopen zal in een resultaat, weet ik niet, maar de hoop blijft, de droom zeker.

29-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Onooglijk bloem te zijn in dorre

aarde, of het grote wonder

dat we nimmer zagen omdat we

                          de wereld blind zijn ingegaan,

ongeduldig, onvermogend om

een ogenblik bloem te zijn.

Zo de winden niet gevoeld, de regen

niet gesmaakt en evenmin gehoord,

geroken van de wieren, het klotsen

van de golven op de rotsen:

deeltjes elektronen die onzichtbaar

bleven, maar Capra wel gelezen.

Bloem te zijn en niet te dromen,

niet woorden moeten schrijven,

niet tijd te kennen maar te bloeien

en bevrucht te worden,

door God weet wie of wat,

en met de wenteling der sterren

zaad geoogst om in de wind

gezaaid te worden.

Herderstasje is mijn naam,

la bolsa a pastor  alhier,

het water uitgekomen, of uit de luchten

levend hier op aarde neer,

in een of andere vorm

de tijdloosheid van  eeuwen ingegaan.

Wie weet het nog, wie heeft gezien

hoe plant geworden, hoe gegroeid

hoe een gerokken lijn: mutatie in mutatie

die evolutie wordt genoemd,

survival of the fittest.

Vanwaar die groei, die drang tot

voortbestaan, komt het van binnenin

of is het, beademd door de liefde

waarvan Dante dacht dat zij het is die zon

en andere sterren in beweging houdt?

Perplext te staan hoe zo iets

worden kon tot wat het is,

wat wortel en wat stengel

een vinger lang, uit resten rots gerezen

om dan te bloeien in het teerste wit

en zaad te geven, zoals het staat

geschreven in het boek dat van het leven is,

te dik, te onbegrijpelijk.

Maar wie leest het nog, wie neemt

er nog de tijd om dichterbij te komen :

het herderstasje, het minst van al

dat hier bekeken wordt.

            Zo deze woorden.

28-08-2012, 00:05 geschreven door Ugo d'Oorde  

‘Wie we ook zijn, wat wij ook mogen denken, allen worden wij geconfronteerd met het grote mysterie van het universum en voeren op onze manier een nooit eindigend gesprek met deze ondoordringbare wereld. In deze confrontatie met het universum heeft alle mystiek zijn oorsprong en vertrekpunt. Want de religieuze mens is hij die achter deze zintuigelijk waarneembare wereld een hogere geestelijke realiteit, een werkzame aanwezigheid vermoedt, die hij zal trachten te begrijpen, ook al weet hij dat hij haar nooit volkomen zal omvatten, en met wie hij zich verenigen wil, al blijft hij zich bewust van zijn onmacht en begrenzing’.

Over Cervantes gesproken en over de melancholie van het oud worden die hem aanzette, na zijn Don Quichotte, verder te blijven schrijven, is het deze zin, en weinig is er aan toe te voegen, door Gérard Bodifé[1] gehaald uit het werk van Max Wildiers, die niet alleen centraal staat in al wat ik schrijf, maar hoofdzakelijk ‘de’ reden is waarom ik schrijf.

Ik schrijf omdat ik zoek, gans mijn leven ben ik een zoeker geweest. Als Elias – Maurice Gilliams - een grassprietje uit de grond haalt en zich vragen stelt bij het tere van de worteling ervan, dan ben ik het die zich vragen stelt over het grote wonder van het leven.

Als ik in een van mijn gedichten over het herderstasje, uit mijn, een paar dagen geleden aangehaalde dichtbundel, dan is het omwille van de levende kracht erin aanwezig, de ganse structuur ervan, de bloei en de vorming van het zaad en vooral het ingehaakt zijn in het grote, immense kosmisch gebeuren dat het Universum is: telkens stil te vallen in de herfst en opnieuw te ontwaken in de lente, keer op keer op keer.

En als ik in dit nieuw beginnen, zoals Wildiers het noemt, een ‘werkzame aanwezigheid’ ontwaar die maakt of maakte dat het herderstasje er is, en als het er is, dat er een tijd was dat het er niet was, en dat die ‘aanwezigheid’ er voor gezorgd heeft dat het geworden is wat het is, dat in de diepste elektronen ervan, die ‘aanwezigheid’, werkende is, zoekende is, zoals ik, naar een betere wijze om beter de negatieve krachten omheen zich te neutraliseren, dan is het niet alleen een struggle for live, maar tevens – en dit is het blijvende wonder – een zoeken naar een verbetering van deze struggle.

Het is dit allemaal dat ‘mijn’ reden is, voor mijn schrijven. Er is er geen andere dan die ‘werkzame aanwezigheid’. En het is aldus dat ik, én Gérard Bodifé, én Max Wildiers, én een ganse wereld van zoekers, vervoeg in hun zoektocht.

Het is dit zoeken dat me levend houdt.

27-08-2012, 02:13 geschreven door Ugo d'Oorde  

Fragment

uit ‘De Adem van de Dagen’, zijn boek in wording: 

Deze morgen is hij opgestaan in wat hij noemen wil het saturatiepunt van de nacht, het ogenblik waarop de rand van de zon de kim heeft bereikt, maar ook, nog even niet.

Hij is gaan neerzitten onder de lamp aan de tafel om te volbrengen wat hij elke dag te volbrengen heeft, en een fractie van een ogenblik houdt hij het beeld van Miguel de Cervantes de Saavedra die, zoals hij zegt, zijn ‘Novelas ejemplares’ zou geschreven hebben ‘para distraer con ficciones las primeras melancolías de su vejez’.

Het is niet de melancolía van het oud worden die werkt op hem en hem schrijven doet of laat, ze is er wel die Sehnsucht, hij is er zich ten volle van bewust en weet wat het is ouder worden, maar hij wenst vooral niet, dat dit wordingsproces van zijn lichaam, een te grote greep zou hebben op zijn leven van elke dag, waarbij hij onvermijdelijk zou kantelen in een morose omgeving, vast geankerd, zoals zovelen, aan het scherm van de televisie.

Maar hij wil even maar, heel ver teruggaan, naar een toestand van droom opgelost in realiteit, die hem een deel van de nacht heeft wakker gehouden, niet meer wetende wat echt was en wat fictie was, gekomen uit zijn weemoed, pijn bijna, om wat onherroepelijk voorbij is geschoven en heel anders had kunnen geweest zijn.

Het is een postkaart die hij gisteren vond in een boek over Suger, de abt van Saint-Denis – waarom zit er in elk boek een kaart als bladwijzer en waarom was hij precies Suger gaan opzoeken, al wist hij het wel – een postkaart met een zwart-wit afbeelding van Akhnaton – ook Akhnaton had zijn reden - en op de keerzijde een USA-zegel, afgestempeld in New-York, en, in haar zo vloeiend, zo inviterend handschrift, enkele lijnen uit een gedicht van Carl Sandburg[1]:

You and a ring of stars

may mention my name

and then forget me.

Love is a fool star.

Het vale licht van de morgen over de tuin. Hij denkt, noch tijd, noch afstand kunnen hier iets aan wijzigen, lijk bloesems in de wind blijven herinneringen dwarrelen over mij, over mijn handen, over mijn  bezig-zijn en nu, na zovele jaren, zij die weer opgedoken is, hun afdaling over de gletsjer in het immense licht van de zomer - en veel meer was het niet, maar het was voldoende - haar stem terug en sterren in zijn ogen: ‘spreek nog eenmaal mijn naam en vergeet me dan, for love is a fool star.

Ze was nog aanwezig die dag, toen hij die avond laat was thuisgekomen, toen hij uitkeek over het grasperk, toen er het moment was dat de schemer van de hoog bloeiende, witte hortensia’s hem even verwarde en toen ze, maar het kon niet dat hij niet droomde, hem tegemoetkwam, haar wit kleed als een fluisterwolk om haar lichaam, zwevend. En de roep er was al was het haar stem, van de vele sterren:

‘you and a ring of stars may mention my name’. Jij en jij alleen.

26-08-2012, 00:13 geschreven door Ugo d'Oorde  

Heb willen reageren op zeldzame stemmen die me bereikten.
Heb mijn bundel gedichten - van 29 december 2001 - waarover ik vertelde een paar dagen terug, gerijpt gevonden en herbotteld, aangevuld met een Epiloog die hier in première gaat voor zij die me lezen zullen.

Ware van de zee de zang er niet geweest

we zouden hier niets geschreven hebben,

noch over luchten, noch over meeuwen,

noch over het wentelen van de aarde om de zon.

We zouden niet geschreven hebben

noch over dagen die gingen, noch over

herinneringen. We zouden geen vragen

hebben gesteld, geen antwoorden gezocht.

Niet uitgekeken naar de schepen op de horizon

geen verlangen gekend om mee te varen

de volle wereld in, om kennis te vergaren

en heel wat meer te zijn dan bloed en aders

en geharrewar van doodgewone verhalen.

Ware dag aan dag de zee er niet geweest,

de bezieling van de golven niet, het fluisteren

van de wind in dorre struiken, het licht

van dag, van nacht en van oneindigheid,

we zouden niet geschreven hebben over God.

Wel Dante gelezen, wel Lorca misschien,

maar geen gedicht geschreven en niet getracht,

halsstarrig, de bedampte wand te klaren

die alles wat begrepen moet, geborgen houdt.

Om uit te komen dan, al hoopten we het anders,

dat de wand bedekt is langs de overkant.

Maar, dit alles hadden we niet geschreven

ware van de zee de zang er niet geweest

en niet de echo van de vrienden die ons lezen.

Soms.

25-08-2012, 08:29 geschreven door Ugo d'Oorde  

De blogs die ik schrijf zijn niet ontstaan op het ogenblik van het schrijven. Ze zijn geschreven op alle plaatsen waar ik me ooit bewust bevond en ook, ze zijn van al die plaatsen en van al die bewuste ogenblikken die ik heb doorgemaakt. Zo ligt alles over en in elkaar, het heden gekomen uit het voorbije en het komende gegroeid uit het heden: realiteit en droom zich vermengend, zodat mijn blog de kleur en smaak heeft van melk in koffie en koffie in melk, crèmekleurig. De realiteit niet duidelijk afgelijnd, droom en verbeelding eerder wazig dan helder, maar beide in elkaar vervlochten en gewild gevoileerd.

En een tweede bemerking, een blog  begint niet met de eerste lijn, een blog begint met al wat er is aan voorafgegaan, met wat tot dan toe ongeschreven bleef, in gedachten opgeborgen.

Ik denk aan Jorge Luis Borges die in zijn essay over ‘la Poesia gauchesca’, uit zijn bundel ‘Discusión’, de vraag herneemt aan Whistler gesteld, hoeveel tijd het hem gevergd heeft om één van zijn ’Nocturnos’ te schilderen, en het antwoord van Whistler: ‘toda mi vida’.

Zo als je me ooit zou vragen hoe lang het duurt om een blog af te werken dat is mijn antwoord: ‘mijn ganse leven’.

24-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Op 29 december van het jaar 2001, verscheen, in zeer beperkte oplage, van mij een dichtbundel: ‘De Zee bij Cabo de  Huertas’en deze morgen vond ik, tussen een hoop geschriften, het laatste exemplaar ervan in mijn bezit.

Ik heb de gedichten van meer dan tien jaar geleden, herlezen en aarzelend, licht herwerkt. Nu ik vooropstel, dat deze gedichten ook geen lang leven beschoren zijn, wat doe ik ermee: wil ik dat ze herrijzen uit hun as, en laat ik ze opnieuw bundelen – weet trouwens niet meer waar mijn vorige bundels zijn terecht gekomen – of laat ik ze vergaan onder het stof van de tijd?

Moeilijk is het beslissen als ik vaststel met welke overgave en in welke omstandigheden, deze gedichten destijds geschreven werden.

Ik kan evenwel niet, al wou ik wel, deze bundel met achttien gedichten, in zijn totaliteit overnemen in mijn blog. Maar misschien is mijn idee ze te laten herrijzen en ze aldus mogelijks te laten voortleven tot enkele tijd na mij met het hiernavolgend voorwoord, nog niet zo een slecht idee.

Cabo de las Huertas (de Kaap der Tuinen),

is een strook kust gelegen tussen San Juan en Alicante. Niet zo heel veel, wat rotsen door zee en wind getekend, begroeid met een variëteit van planten en bloemen die we nergens anders hebben ontmoet en misschien nergens anders te vinden is.

De zee klotst er, zonder een ogenblik respijt, tegen de rotsen, onstuimig soms, wild en ongenaakbaar en dan op dagen van kalmte, een zilveren blad licht, gemengd met water, waar we gaan neerzitten, roerloos, omdat we niet weten wat te begrijpen is van kosmos en van eeuwigheid en van Hij die God wordt genoemd, omdat de traditie ons deze naam gelaten heeft, maar die voor ons Onnoembaar is en blijft omdat het allemaal zo vol is, zo sterk, zo ruim, zo alles opslorpend, alles overrompelend.

Omdat we er bewust van zijn dat de zee en de ruimte erover, omdat het licht erover, deel is van dit Onnoembare, en wij, ook deel ervan.

Omdat we geloven dat het in deze ruimte is dat we zullen opgenomen worden als onze tijd gekomen is. Vergeef het ons als we zo vrijmoedig hierover denken, maar we hebben geen andere uitweg meer, en wensen er geen andere.

Het is bovenal ook de plaats waar we wachten op het mirakel van het woord om te schrijven wat de geest ons ingeeft te schrijven. 

Hopende.

23-08-2012, 00:08 geschreven door Ugo d'Oorde  

Selon ‘Livres Hebdo’ 646 romans français et étrangers s’apprètent à paraître, lees ik in Le Monde (17 augustus).

Er wordt niet gespecifieerd welke de verhouding is tussen Franse en buitenlandse, tussen boeken die dit jaar gepubliceerd worden en boeken die een aanvullende publicatie krijgen, maar het aantal dat de boekenwinkels zal binnenschuiven lijkt me aanzienlijk en onmogelijk op te volgen.

Ook, afgerekend op mezelf, schijnt het  me toe dat heel de wereld aan het schrijven is zelfs al is de kans gepubliceerd te worden als een van die 646, heel, heel klein.

Kafka was ook een bezetene als schrijver. In het boek dat ik gisteren citeerde, las ik van hem:

Ma vie au fond consiste depuis toujours en tentatives pour écrire, et le plus souvent en tentatives manquées. Mais lorsque je n’écrivais pas, j’étais par terre, tout juste bon à être balayé.

Als hij niet schreef was hij nog juist goed om van de grond geveegd te worden. En zo zijn er velen. Maar wat nut heeft het, zelfs bij publicatie, als het is om opgestapeld te liggen in de boekenwinkels of opgesteld in hun rekken, als niemand je ter hand neemt of je enkel maar even doorbladert om je dan terug te plaatsen waar het boek genomen werd, in de rij of op de stapel?

Wat nut heeft het, een boek te schrijven, als je niet woord na woord gelezen wordt, zoals je woord na woord, met zoveel zorg en inzet, geschreven hebt.

Blijft in elk geval, de geschiedenis van de schrijver en de geschiedenis van het boek, alhoewel met elkaar verbonden kennen beide een afzonderlijk leven. De schrijver gaat er aan ten onder, dan toch na verloop van tijd, maar het gebeurt dat het boek hem glansrijk overleeft.

Kafka wou schijnbaar dit risico niet lopen, hij liet  verdwijnen wat nog kon verdwijnen, zoals hij verdween. Maar misschien hoopte hij stiekem dat Max Brod zijn beslissing negeren zou en dat hij toch gepubliceerd zou worden, wat hij altijd moet gehoopt hebben.

En het is maar na de publicatie dat het leven van het boek begint. En het kan dat dit heel kortstondig is - zoals dit van de hapklare boeken - maar het kan ook en dit geldt zeker voor de werken van Kafka, dat het boek een lang leven tegemoet gaat en dat aldus het leven van de schrijver mee wordt verlengd, de eeuwigheid binnen.

Wie hier dan over beslist is de lezer, hij is het die de beslissende factor blijft. Zo denk ik dat van de verhalen van vandaag, er binnen afzienbare tijd niet veel meer overblijven, want wie leest er nog Pasternak. Solzhenitsyn, Hemingway, Faulkner, wie nog Bernanos, Gide, wie nog Aafjes, Den Hartog, Gilliams. En wie leest nog binnen enkele jaren Mulisch, Van het Reve en Verhulst, deze van het ‘godverdomse’ en zovele anderen die het nu voor het zeggen nog hebben.

Waarom zou dan het boek dat ik op het oog heb en langzaam verder schuift, te langzaam evenwel, enige kans maken me te overleven. Als souvenir wel misschien, maar als boek of als geschrift is de kans meer dan miniem. Het is dan ook niet meer de zorg die het wel was jaren terug. Ik ben, tout compte fait, reeds uiterst tevreden met mijn werk van elke dag.

22-08-2012, 00:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

Mon très cher Max, ma dernière volonté: tout ce qui se trouve dans ce que je laisse derrière moi (donc dans la bibliothèque, l’armoire à linge, la table de travail, chez moi et au bureau ou bien dans quelque lieu où cela aurait été transporté et tomberait sous tes yeux), tout, qu’il s’agisse de journaux intimes, de manuscrits, de lettres (écrites par moi ou par d’autres), de dessins etc., doit être totalement brûlé sans être lu, de même tous les textes et tous les dessins que toi ou toute autre personne à qui tu devras les demander en mon nom pouvez détenir. S’il est des lettres qu’on refuse de te remettre, il faudra au moins qu’on s’engage à les brûler[1].

Onnodig te zeggen dat deze wilsbeschikking van Franz Kafka, nooit gerespecteerd werd door zijn vriend Max Brod. Integendeel, alles van Kafka, het werk van een groot schrijver is bewaard gebleven en gepubliceerd.

Zijn wilsbeschikking die er op gericht was de Franz Kafka die hij geweest was, en na zijn dood niet meer was, uit te roeien. Dit doet me trouwens denken aan Tzinacàn, de magiër van de Piramide van Qaholon, waar Borges over verhaalt. Het ligt ook in de lijn van Joseph K. die na zijn proces wordt uit de weg geruimd, ergens, ergens, en verdwijnt uit de samenleving alsof hij nooit geweest was.

De vraag die zich onvermijdelijk stelt: Max Brod had hij  het recht in te gaan tegen de beslissing van Kafka, of beter Kafka had hij het recht de verbranding te eisen van alle geschriften en tekeningen van hem of die met hem iets te maken hadden?

In een van zijn brieven verwijt hij zelfs aan zijn correspondent, zijn adres niet duidelijk te hebben geschreven, want zegt hij van het ogenblik dat de brief aan mij geschreven onder omslag gaat, is hij mijn eigendom en moet hij als mijn eigendom met de nodige zorg behandeld worden.

Maar de ene Kafka is de andere niet en wat hij vraagt aan Max Brod is voor een vriend en letterkundige die Max Brod was, een onmogelijk te volbrengen opdracht. 

Als ik wil dat alles wat ik ooit geschreven heb verbrand zou worden dan zou ik beginnen het zelf te doen, of het zelf te verzamelen om het buiten te zetten voor de volgende papier afhaling die gebeuren zou. Wat ik vandaag nog niet zinnens ben te doen, en morgen wellicht ook niet. Het geschrevene behoort mij niet meer toe, het werd me toevertrouwd komende van ik weet niet waar, maar eens geschreven hoort het toe aan de gemeenschappelijke bron waar we allen uit putten kunnen en mogen, en dit gemeenschappelijke is nooit van mij of van iemand geweest.

Het was niet aan Kafka om erover te beslissen. Had zijn werk totaal waardeloos geweest dan ware het zonder de minste twijfel een slachtoffer geweest van de Tijd, waar mijn geschriften wellicht het slachtoffer van zullen worden.

Kafka zelf moet dit geweten hebben. Misschien, maar ik betwijfel het, was het dit dat hij vreesde.

21-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een kleinzoon van me, Anthony trad twee maanden geleden in het huwelijk met Ruth. Mijn echtgenote en ik waren aanwezig op het feest. We werden nu bij hen uitgenodigd op een heerlijk, uitgelezen maal, dat buiten op het terras van hun woning, uitliep, tot laat in de avond. We zaten er tot de eerste sterren, we zaten er  zelfs toen het Internationaal Ruimtestation, het ISS, met een enorme snelheid, door de blauwe hemel sneed, zo scheen het ons toe.

Na de koffie was er binnen, de projectie van de film en van de foto’s van huwelijk en feest. Ik zag  me nu en dan verschijnen, een oud man, die ik dacht helemaal niet te zijn als ik spreek, als ik rondkijk, als ik me beweeg onder de mensen, onder de jeugd. Maar film en foto geven me het beeld dat zij hebben van mij en absoluut niet  het beeld is dat ik draag van mij. Hier wordt me getoond hoe ik overkom. Een beeld dat me leerde en me ook enigszins verbaasde hoe opvallend oud ik was onder hen, een grijze man met strikje in plaats van das, in een grijs pak wat mijn ouderdom nog benadrukte. Ik zag een man die ik amper kende en, die man was ik.

Zo loop ik er dus bij, dacht ik, zo word ik dus gezien door de anderen, terwijl ik die persoon niet ken, ik zie me zoals het van binnen met mij is gesteld. Goed en nu vooral, als iemand met een blog die hij schrijven moet, of geschreven heeft, of reeds een blog verder denkt, of uitkijkt naar wat een blog zou kunnen worden,  iemand met een dagboek ook en een rechterhand, niet heel stabiel, die een pen houdt. Iemand die geen beeld heeft van zich zelf als hij spreekt met hen, zich beweegt onder hen, als naar hem gekeken, geluisterd wordt. Hij zou evengoed een donkere huidskleur kunnen hebben, evengoed een man met een bril, een man in jeans en met een baard en openstaand hemd kunnen zijn, al dat heeft geen impact op de geest in hem, geen weerslag op zijn gevoelens over zichzelf. Maar zeker niet iemand  van het type dat hij ontmoet op de foto’s. Ik ken maar wie ik ben binnen in mij, een schrijver of dan toch iemand, die als voornaamste kenmerk iemand is die schrijft.

Die wel wat last heeft met zijn lichaam, wat wijst op de jaren die hij heeft, hij kan zelfs die lasten allemaal opsommen, maar hij neemt die er bij, ze zijn geen punt – zoals hij gisteren schreef – ze zijn niet het vermelden waard. Ik weet dat ik mijn leeftijd heb, ik weet dat mijn dagen beperkt zijn, wat dan wel een punt is.

Maar terwijl hoog in de lucht het ISS omheen de aarde bleef bewegen, de hemel nu vol sterren stond, was ik uitermate en onaangenaam verrast over het beeld van de man op de foto, de man die mijn naam draagt, de man die niet weet dat hij zo is onder de mensen, want hij is de man met een blog die hij elke dag schrijven moet, het enige voor hem dat telt, dat hij IS.

20-08-2012, 05:14 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat is er van een verjaardag?

Is het een vreugde of een bezinning, een dag om te feesten, om geluk gewenst te worden, of een dag om diep in zich te zeggen, oef, ik heb het gehaald, ik ben er nog, ik mag nu in alle sereniteit, een glas te drinken, liefst champagne – maar cava mag ook – en een woord van dank te prevelen en te denken, van velen dat ze waren, maar van jezelf dat je nog groot levend bent onder de levenden.

Hoe het gesteld is met je lichaam is eigenlijk geen punt. De perfectie is er af, maar je ontwaakt in het licht van een nieuwe dag en als de zon ondergaat wacht je al op de dag die komt.

Zo aan allen die vandaag verjaren, en er is onder hen iemand die me duurbaar is – al wordt het niet zoveel gezegd of geschreven dan toch gevoeld – van wie ik zeggen mag, je bent er nog, God zij dank, al is het me niet duidelijk, wie anders het is die (of dat) ik danken kan.

En ook het te doen op de wijze zoals het me deze morgen ingegeven werd, open en bloot voor de wereld. Zo, aan mijn jongere broer Georges, nog vele intense jaren, zoals hij altijd geleefd heeft, toegewenst.

Het is niet altijd rozengeur en maneschijn geweest, noch voor hem, noch voor mij, noch voor ons beiden, het leven heeft soms vreemde kronkels gelegd opdat we arriveren zouden waar we staan vandaag, maar het is een warm gevoel te weten dat we er zijn, wij beiden, de overblijvers – niet de overblijfsels – van vijf, tussen haakjes het hadden er ook zes kunnen zijn, een zusje nog, stel je voor, ware er niet die misval geweest.

Maar dit is verleden en wat verleden is laat je beter rusten. Ik wou je enkel zeggen, broer, dat het vandaag, meer dan de andere dagen, een bijzondere dag is, een dag om te koesteren. Ik hoop er nog vele van dit gehalte mee te maken en je te mogen en te kunnen gedenken, op de een of andere wijze, en ik hoop ook nog ettelijke malen samen met jou te kunnen wandelen naar en omheen  het ‘Tiegoed’, ons pelgrimsoord.

Ik weet dat ook die plaats voor jou belangrijk was, om dezelfde reden als ik of omwille van een totaal andere reden. Maar het was een plaats uit je jeugd die je nog steeds voelt kloppen in je aderen.

Het ga je heel goed, broer, vandaag en morgen en alle dagen die komen nog.

19-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

 In een epílogo bij zijn verhaal schreef Borges:

‘La escritura del dios’ werd genereus beoordeeld; de jaguar verplichtte me kabbalistische of theologische argumenten in de mond van de magiër van de piramide van Qaholon te leggen [1]‘.

Nu Tzinacàn, de magiër, erin geslaagd was de formule van de god te ontcijferen en hij nu overtuigd was dat hij almachtig wordt als hij de woorden ervan luidop zal uitspreken, hoe moet het nu verder met zijn verhaal, want Borges weet dat het uitspreken van de formule zijn verhaal in de verkeerde richting zal sturen?

Wel, Tzinacàn zal de veertig lettergrepen van de veertien woorden niet uitspreken want, hij herinnert zich die Tzinacàn niet meer, hij is nu niets of niemand meer, ese hombre ha sido él, hij is deze mens geweest:

‘Dat het mysterie neergeschreven in de pels van de tijger, sterve met hij die niets of niemand meer is, want wie het Universum heeft aanschouwdin zijn Al, wie de vurige tekenen van het Universum heeft gezien, kan niet meer de mens zijn met zijn triviaal geluk of ongeluk, zelfs al weze hij zelf die mens’.

En dan, welk belang heeft deze andere nog, welk belang heeft het volk van deze andere als hij niemand is.

Het is daarom dat ik die formule niet zal uitspreken. ‘Que me olviden los días acostado en la oscuridad, dat, gelegen in de duisternis, de dagen me vergeten.

Het is het einde dat binnen de grenzen van Borges’ mogelijkheden lag, de Tzinacàn, de magiër, is niet meer, de man in de kerker heeft vergeten wie hij was, is Tzinacàn niet meer, deze is opgelost in de tijd, dus moet er niets meer gered of niets meer gewijzigd worden en blijft alles zoals het was. De kerker, de man erin en de jaguar erin, wachtende op niets, verdwenen voor altijd, overgroeid door bomen en planten, vergeten.

Ikzelf heb het nog niet voldoende begrepen – als er tenminste iets te begrijpen zou zijn - maar heb dan toch de gelegenheid gehad uit te zwermen en te vertellen over dat ongelooflijke verhaal van Borges met zijn gegoochel over goden en eeuwigheid en dingen die er zijn zonder er te zijn.

Maar van Borges – en van de Kabbala - heb ik onthouden dat God en Universum één woord zijn, al zegt hij het zeer wijselijk en zonder er een vraag van te maken: no sé si estas palabras difieren. Ik weet niet of deze woorden verschillen.

Ware er niet het verhaal van Borges dat blijven zal, de eeuwigheid in.

18-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De  schriftuur van de god

Het is José Saramago die de aanleiding was voor mijn leven met een blog; het is Jorge Luis Borges geweest die de aanstoker was voor mijn dagen doorgebracht met Dante.

Alles heeft zijn reden, ons leven wordt beheerst door dergelijke en andere ontmoetingen, alsof psalm 139, over het boek van de Heer, het dan toch bij het rechte eind zou hebben.

En het is vandaag, bij het verzamelen en herwerken van mijn eerste blogs dat ik terechtkom – ook alsof alles zo gepland was – bij een verhaal van Borges, ‘La escritura del dios’, ‘Het schriftuur van de god’.

Een uiterst vreemd en mysterieus verhaal[1] over Tzinacàn, un mago de la piràmide de Qaholom, gevangen gezet door Pedro de Alvarado in een in de diepte gelegen, bijna perfect cirkelvormige cel, middendoor verdeeld door een muur met onderaan een raam beveiligd met staven. In het andere deel van de cel, een jaguar.

De gevangenen zitten in de volledige duisternis, maar op de middag wordt het luik van boven geopend om water en voedsel, naar beneden te laten, dan stroomt het licht binnen en dit is het ogenblik dat Tzinacàn de jaguar kan zien.De magiër heeft geen notie meer van het aantal jaren dat hij opgesloten zit, wachtend op het lot dat de goden hem hebben voorbehouden. Maar om bezig te zijn in de duisternis tracht hij zich te herinneren wat hij zich nog herinneren kan.
Hij weet dat de god, op het ogenblik van de schepping, ergens, maar niemand weet waar, noch in welke lettertekens, een magische zin heeft neergeschreven die in tijden van hoogste nood gelezen kan worden door een uitverkorene. Hij weet dat het einde der tijden nakend is en dat hij, als laatste dienaar van de god, bevoorrecht is om deze zin te ontdekken en te ontcijferen.Hij weet ook dat ‘en el àmbito (binnen) de la tierra hay formas antiguas, incorruptibles y eternas’, dat er op aarde antieke, onaantastbare en eeuwige vormen bestaan en dat in elk van deze oude vormen kan de zin verscholen zijn. Het
kan een berg zijn, een stroom, een sterrenbeeld. Maar hij weet ook dat bergen en stromen zich wijzigen, ook de sterren en de hemelen, dat alles in beweging is
Misschien staat het geschreven in zijn gelaat, misschien is hij zelf het einde van zijn zoektocht. En dan weet hij dat ook de jaguar een van de werktuigen van de god kan geweest zijn.

Ik kan het verhaal hier niet overschrijven, ik zou trouwens in mijn woorden niet de pracht van woord en klank en betekenis van Borges kunnen benaderen, maar als deze gedachte hem overvalt:

‘Entonces mi alma se llenó de piedad’, ‘vulde mijn ziel zich met godsvrucht’, en hij beeldt zich in dat de god zijn boodschap kan toevertrouwd hebben aan de levende pels van de jaguar. En het feit dat in het andere deel van de cel een jaguar opgesloten zit ziet hij als een geheim teken van de god.

¿’Qué tipa de sentencia (me pregunté) construirà una mente absoluta?’ ‘Welke soort zin (vroeg ik me af) zou een absolute geest kunnen bedenken?’
En Tzinacàn, de weinige ogenblikken dat hij de tijger/jaguar kan zien neemt in zich de tekens op die hij verwerkt in de totale duisternis. En teken na teken dat hij gedurende de vele jaren in zich heeft opgenomen, brengt hij samen met de idee dat een god, slechts één woord hoeft te zeggen en dat in dat ene woord de totaliteit, la plenitud , de volheid van alles is. Geen enkele articulatie van hem kan minder zijn dan het universum of minder dan de som der tijden.

En dan, na zovele prachtig geladen zinnen, schrijft Borges, in de moeder van alle verhalen: 

‘Ocurrió lo que no puedo olvidar ni communicar. Ocurrió la unión con la divinidad con el universo (no sé si estas palabras difieren).
‘Gebeurde dat wat niet kan vergeten noch verhaald worden, gebeurde het samengaan van de godheid met het universum (ik weet niet of deze woorden verschillen).

Tzinacàn is in extase, er zijn er die God gezien hebben als een schittering, er zijn er die God gezien hebben in een zwaard, die hem gezien hebben in een roos. ‘Ik zag een immens groot Wiel, niet voor mijn ogen, niet achter mijn ogen, niet op zij, maar overal tezelfdertijd. Dit Wiel was gemaakt van water en ook van vuur en was, (hoewel de boord kon gezien worden), oneindig’.

Hij ziet alles, het universum in zijn totaliteit en de geheime tekenen ervan, ziet de oorsprong van alles waar het Boek van het Volk over handelt. Hij ziet de god zonder gelaat en ontcijfert de tekens van de jaguar.

Een formule van veertien woorden en veertig lettergrepen en het volstaat deze formule luidop uit te spreken om almachtig te worden, para ser todopodorosa.

Het verhaal eindigt à la Borges, maar Ik ga een dag wachten ermee.

17-08-2012, 07:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

In memoriam vader.

Vader overleed op 16 augustus van het jaar 1980, in de ouderdom van zesenzeventig jaar.

Zijn eerst klachten kwamen in het begin van de lente. Wat nog op te lossen scheen in de aanvang, toen de huisarts  hem verwees naar een onderzoek in het ziekenhuis in Dendermonde, werd later, - er was nog geen sprake van palliatieve zorgen - doffe ellende, in het Universitair ziekenhuis in Gent, waar een gezwel in de keel, verwijderd werd en zijn spreken ophield.

Zijn laatste maanden, dagen, waren ondraaglijk. Elke dag bezocht hem iemand van ons, maar de problemen van communicatie waren heel groot, hij kon amper schrijven en kon enkel nog fluisterwoorden uitbrengen, onderlijnd met gebaren die we niet begrepen.

Op een dag had ik hem bezocht en had zijn kamer verlaten, toen ik, op weg naar de wagen, plots het gevoel had dat hij me terugriep.

Ik ging terug naar zijn kamer, hij lag blootgewoeld en had de sonde voor de voeding, uitgetrokken. Hij keek naar mij, hulpeloos en tekende met zijn hand een kruis in de lucht. Hij overleed enkele dagen erna.

We stonden omheen zijn bed in die kleine kamer waar men hem afgezonderd had: moeder, mijn broers, Daniël en Georges en ik, wachtende op wat komen ging. We zagen hoe hij langzaam uitdoofde, zoals een houtblok in de haard die nog even blijft na smeulen. We telden onbewust de ruimtes tussen zijn steeds maar trager wordende ademhaling, en terzelfdertijd zijn gelaat dat witter werd en scherper. Tot er een ruimte kwam van tien, twaalf, vijftien tellen tussen elke ademstoot, tot alles stilviel. Het was toen tien voor drie in de namiddag.

Hij lag er in het gedempte licht van de kamer, buiten was het volop zomer. Ik zag hoe zijn gelaat elke vertrouwdheid verloor, Ik vroeg hem, zonder woorden, vadertje, waar ben je nu en voelde hem aanwezig in mij, helder en klaar lijk de klank van een piano. Op het bed de resten van zijn lichaam.

In mijn dagboek van toen:

De morgen is licht, is een wereld van groen met flarden geluiden van zinderend leven. Ik voel me gelouterd, ontdaan van de pijn en het verdriet van de voorbije weken en maanden. Vaders pijnen zijn geleden. Hij is binnen in de ruimte van de geest. Hij is eeuwigheid en licht, het licht dat over zijn armen, zijn handen, zijn haren lag. Hij is het licht dat tussen de bomen hangt, over de velden drijft, over de beemden, over de zeeën van de wereld, hij IS het licht.

*

In de mis werd gelezen uit het boek Wijsheid: 5, 15 en 16, maar weinigen hebben het gehoord zoals het moest gehoord:

    De rechtvaardigen echter leven tot in eeuwigheid

    Zij vinden hun loon bij de Heer

    en de Allerhoogste draagt zorg voor hen.

    Daarom zullen zij de heerlijke kroon

    en de schone diadeem

    uit de hand van de Heer ontvangen. 

Er staan er drie blokjes tekst op de binnenzijde van het dubbel gevouwen doodsprentje. Ik vereeuwig die woorden hier:

Van zijn twaalfde kookte hij voor een gezin.

Als puber was hij al seizoenarbeider.

Hij werkte met zijn handen, een leven lang.

Hij kende ziekte en tegenslag.

Hij was niet geniaal maar positief.

Hij leerde ons de werklust, de vriendschap, de menslievendheid, de wijn, het eten, het veld, het bos, de vruchten, het goede, nooit het kwade.

Hij was mijn man.

Hij was onze vader.

*

En, Vader,

nu je spreekt van ver tot ons:

wat is de dood anders

dan het betreden

van het bos in de lente,

en vlekken licht

en vlekken groen

en zoet de koekoeksroep,

als de roep van de Heer:

In mijn einde

ligt mijn herbeginnen.

*

En wij die zijn wat jij eens waart

en eens zijn zullen wat jij nu bent,

de geest van jou verstrengeld,

met die geest van ons, van allen.

Vervlechtingen

tot in der eeuwigheid.

16-08-2012, 04:24 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het Eedgoed op de grens van Schellebelle en Serskamp (O.Vl.)

In mijn gedachten leeft, van in mijn verre jeugd, een uitgestrekt domein, op kaarten getekend als het ‘eedgoed’[1], met nog een resterende oude hoeve, gelegen in een verwaarloosd park, omgeven door een slotgracht.

Als jonge knaap droomde ik er te wonen, en het park te kunnen doorkruisen in alle richtingen. Ik droomde zelfs het ooit te kunnen kopen van de oudere bewoners, allen broers en zusters. Ik zou de gebouwen, met de toren boven de inrijpoort in hun vroegere glans herstellen en zou er een boek schrijven in de schemerkamers, voor de open haard gezeten aan een brede tafel. Later na Elias van Maurice Gilliams gelezen te hebben - ik was toen al achttien - zag ik het domein met de vroegere herenwoning als dat van Elias en Aloysius en tante Henriette.

Ik zou het zeker niet omringd hebben met een meterhoge omheining - deze waarvan ik later lezen zou bij Houellebecq omheen zijn bos van 500 Ha - ik zou het park, als onbetreden bos open en bloot laten met alleen de slotgracht die ik zou laten uitdiepen om het brakke water te vervangen door een spiegel voor de bomen erover.

Maar heel wat verwachtingen blijven dromen. Ondertussen is het domein verkocht en niet alleen verbouwd en de grachten uitgediept maar ook zorgvuldig omheind en de hoge omheining begroeid met klimop. Maar mijn droom is gebleven, mijn boek, tot waar ik kwam, draagt er de sporen van. 

Het gebeurt regelmatig dat mijn broer Georges en ik, na het bezoek aan het graf van vader en moeder in Serskamp, een deelgemeente van Schellebelle, er nog eens heen wandelen. Ik kijk dan uit naar het prieeltje binnen het domein, het enige dat nog overblijft van de vroegere herenwoning, dat in het park stond, maar nu verborgen blijft als men geen opening vindt in de klimophaag.

In mijn verre jeugd toen er nog een zekere toegankelijkheid was ben ik ooit eens over de uitgedroogde gracht doorgedrongen tot de muren ervan en toen ik door het stofferige venster keek, ik in de donkere waterogen keek van een vrouw met verwarde haren en een man, naakt over haar gebogen, zodat ik een schreeuw liet en hals over kop weggelopen ben, tot in moeders armen.

Maar dat is lang geleden al. Te lang opdat ik mijn schreeuw van toen nog horen zou als ik er langs kom. Het kan ook best dat het beeld dat ik er van over houd, een deel van mijn droom is geweest en nog is.

15-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik vraag me af waaraan Houellebecq nu aan het werken is. Schrijft hij een nieuwe roman, heeft hij genoeg van romans en wil hij nu iets totaal anders of, misschien bouwt hij een verlengstuk aan zijn ‘La Carte et le Territoire’ en dan vooral wat betreft het 500 Ha groot, omheinde bos waar niemand anders dan hij zelf een voet kan zetten?

Want ik kan niet aannemen dat iemand zoals Houellebecq zou kunnen leven zonder te schrijven, misschien niet de hoeveelheid van een Stendhal die destijds vijf à zes uren schrijven moest opdat zijn dag volledig zou geweest zijn. Maar ik weet dat schrijven voor Houellebecq evenzeer zijn adem is als die van mij.

Alhoewel, alhoewel wat mij aangaat er terug de eerste tekenen zijn van een vertraging wat mijn ademen als schrijver betreft. Diverse redenen hiervoor zou ik kunnen aanhalen. Het mislukken van een blog dat ik schrijven wou over een verhaal van Borges, de inspanning dat het vergen zou, gemeten aan het succes ervan scheen me te groot, une défaite donc; vooral het publiceren van een blog, om een beroep waar ik vertrouwd mee ben te verdedigen, dat ik beter niet had gedaan, wellicht heb ik er iemand mee gekwetst; en ook de indruk die ik heb dat mijn ideeën niet meer komen zoals ik zou willen dat ze kwamen.

Maar ik zal nog wel zulke dagen gekend te hebben, voorlopig gaat het nog. En goed ook want ik heb in de komende dagen twee blogs te schrijven waar ik al een tijdje mee begaan ben. Twee verjaardagen die ik wil herop roepen.

14-08-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde