In een vrije ruimte, samengehouden door het woord, hebben we het landschap van de geest bewandeld, uitgepluisd en  bewierookt. Hebben we de psyché van de mens ten toon gespreid in een grote openheid van schakeringen tot van kleuren toe, gedebatteerd in een ‘flow’ van samenhorigheid, al kenden we noch wie de anderen waren, noch wie de anderen wensen te tonen wie ze waren, een bos van bomen gelijk en ons gesprek het geruis van de wind in de kruinen.

We zijn van ver gekomen en kruipen dichter bij met elk woord dat gesproken wordt; we hadden, hoogdravend als we zijn, ons kunnen ergeren aan het onderwerp, maar in filosofische termen uitgedrukt bracht het ons dichter tot elkaar.

Sluit de deuren, geef ons de tijd en we worden één en wie ons verleidde is de filosofie, het aftasten van begrippen tot het begrip ‘ergernis’ toe, al vergde het enig geduld om een gemeenschappelijke golflengte te vinden, maar die kwam er, eens gedirigeerd door een sobere maar effectieve moderator.

En het oude spreekwoord dat Ernst Jünger mij bijbracht, ‘Meine Geduld hat Ursach’, voerde me binnen in een wolk van woorden die als tekeningen van gedachten waren opgehangen tegen de wanden van de levende gezichten in een kring om elkaar en in elkaar gebogen.

Wat ik nu wel weet is dat het goed is over ergernis een uur of meer in groep te spreken, om daarna uit het bad te komen, op te staan, de hand te drukken en weg te wandelen om mee te nemen, eens nuchter bekeken, dat zich ergeren weinig zin heeft, geen aarde aan de dijk brengt, energieverlies is meer dan tijdverlies.

Als ik me geërgerd zou kunnen gevoeld hebben dan was het aan gedachten van mezelf die zich op een gegeven ogenblik de vraag hebben gesteld, ‘eigenlijk, wat zit je hier te doen, je hebt nog een blog te schrijven?’

Maar in het leven is niets overbodig, alles, zelfs het geringste, heeft zijn zin en betekenis, alles is oorzaak van wat volgt. Conclusie van de avond: ‘Karel, erger je niet, erger je nooit meer, zelfs niet aan hen die onverzorgd, ongeschoren op het scherm verschijnen, ofwel weten ze het niet beter, ofwel doen ze het precies om de kijker te pesten – hopelijk niet om hun minderwaardigheidsgevoel te verbergen - sluit de ogen en beoordeel hen op wat ze te zeggen hebben, zelfs al slik je hun woorden niet, we staan nog maar, waar we als homo sapiens aangekomen zijn, in een beginstadium.

PS.

Ik zocht in mijn blogs van 2014 naar de woorden ‘ergernis’, ‘ergeren’, ‘ergert me’. Niet een keer heb ik deze gebruikt, om de eenvoudige reden dat ik meer met me zelf ben bezig geweest dan met de anderen, ook dat ik niets verkeerd heb gezegd van de anderen.

Moraliteit: ergernis, vergeet het.

26-06-2015, 00:09 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik herlees voor het ogenblik mijn teksten van het jaar 2014. Ik stel vast dat de perfectie niet van deze teksten is en al komen er vele ongeschonden uit, andere hebben een grondige herwerking nodig. Ik zal dus in de komende blogs van dit jaar, mijn woorden met meer zorg en met een grotere kritische ingesteldheid moeten behandelen. Het formuleren van een idee omvat bepaalde noodzakelijkheden, een juiste woordkeuze, een juiste schikking van de woorden in hun zinsverband, en daarenboven, last but not least, de materiële voorstelling ervan, geen taalfouten vooreerst en geen fouten wat het typewerk betreft. Maar ondanks dit alles is er compensatie, een goede vriend las me, schrijft hij me, in het ‘Pakhuis’(Gent) waar hij wacht op zijn schotel oesters.

‘Hij leest mijn waterval van gedachten die in woorden op papier neervallen, mijn zoeken naar de reden van ons bestaan. Ik, mijn geest, kan je niet meer volgen. Ik ben blij je ontmoet te hebben. Je hebt me Mahler leren kennen. Je hebt me de wijnoogst leren kennen in een adembenemende vallei waar vriendschap voor mij de grootste openbaring was. In de Valais waar we samen in de Kosmos keken, heb je mij het gevoel gegeven dat mijn elektronen eeuwig in het heelal zullen rondvliegen en dat is voor mij een bevredigende gedachte. Ik maak me geen zorgen meer over het leven na de dood. Er IS leven na de dood.’

Hij schrijf me nog andere, heel mooie dingen. Hij zegt me ook dat hij een zekere teleurstelling in mijn geschriften ontwaart omdat ik niet altijd gevolgd word, maar zegt hij, trek het je niet aan … mijn oesters zijn lekker.

Waar maak ik me zorgen over, als een andere vriend, dichterbij, me schrijft en ik kort het niet in omdat het van een poëet komt:

Tussen de regendruppels door van deze herfstgekleurde zomerdag, kan ik u met vreugde melden dat ik begonnen ben met AL je teksten te lezen op de pc. en ik ben terzelfdertijd verrast, sprakeloos, ontroerd … en vooral vol bewondering . U schrijft een eigen proza dat niemand u kan nadoen omdat het opborrelt als een bron uit een zeer rijk ontwikkeld en belezen “universum” dat het uwe is en alleen van u. Uw taalvaardigheid is verbluffend en soms loopt de beker wat over en denk ik bij mezelf… zou dat niet korter en bondiger kunnen gezegd worden?

Wat me verbaast is dat hij me vousvoyeert, wat werkelijk niet hoefde want ik, ik dacht aan Saint-John Perse, aan zijn Anabase[1]:

Mais de mon frère le poète on a eu des nouvelles il a écrit encore une chose très douce. Et quelques-uns en eurent connaissance. 

25-06-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik kan onmogelijk bijhouden wat ik in de laatste vijf jaar al geschreven heb en nog niet; het is even onmogelijk soms niet terug te vallen op dingen die ik op dit spreekgestoelte van mij al geplaatst heb. Ik zou uit elke blog één sleutelwoord moeten halen en op basis hiervan een alfabetische lijst opstellen die ik zou kunnen raadplegen alvorens mijn tekst via het kosmische medium, toe te vertrouwen om het tot bij jou, lezer, binnen te leiden. Want daar komt het eigenlijk op neer als ik inlog. Maar als ik, het me niet meer herinner, hoe zou een lezer zich herinneren wat hij allemaal al gelezen heeft van mij. Wat niet belet dat ik elk dubbel gebruik tracht te voorkomen. 

Dit gezegd zijnde dacht ik vanmorgen, bij het eerste licht aan een verre vriend, die opstaat – zo zegt hij me toch - op het ogenblik dat ik begin te schrijven om naar zijn wijngaard te gaan, een oord dat in mij staat gegrift, zoals het ook aanwezig is in het geheugen van enkele vrienden die met mij in die wijngaard, jaar na jaar geholpen hebben bij de wijnoogst. 

Terwijl ik schrijf over hem en zijn wijngaard – en hij weet dat ik er vandaag over aan het schrijven ben - zal hij er aangekomen zijn. Hij zal zijn wagen geparkeerd hebben tussen la grange et l’habitation en hij zal, nu het de période d’effeuilles[1] is, de snoeischaar in de hand, de wijngaard zijn ingegaan, zoals hij me herhaaldelijk zegde: ’le meilleur moment de sa journée’. Hij zal tussen de rijen zijn afgedaald, hier een tak weg snijdend, daar een tak om de trossen druiven die zich mooi aan het vormen zijn, lucht en licht te geven en zo rij na rij afwandelend, op en af tot aan de straat beneden en terug tot aan de straat boven, met voor zich uit het rijke gevulde landschap van wijngaarden en besneeuwde bergen, maar hij hoeft niet op te kijken, hij kent het landschap, hij draagt het in zijn genen: de lichte mistlaag die hangt over de Rhonevallei, diep onder hem, en over de wijngaarden en dorpen aan de overkant , met dichterbij  la Chapelle Sainte-Marie en verder boven alles uitstekend,  la Cathédrale de Valère et les ruines du chateau de Tourbillon, en verder tussen de wolken de besneeuwde toppen die hij bij naam noemen kan.

Het geeft me een vreemd gevoel te weten dat hij nu denkt aan mij, ik schrijvend over hem, dat hij me ziet in gedachten, en dat ik hem weet wandelen in een wijngaard die ik weet liggen in een landschap dat ik ken.

Het schept een wondere band tussen ons  beiden. Ik verplaats me naar hem toe, hij verplaatst zich naar mij, we ontmoeten elkaar in een soort Arcadia van de geest, waar het goed is te vertoeven, zoals in het Arcadia van Dante, het Voorgeborchte, de lichtgroene grasvlakte, waar hij wandelde met Vergilius en Homerus, met Ovidius, Horatius en Lucanus.

Ik wandel lichtvoetig met hem door zijn wijngaard, gelukkig er te zijn deze morgen van laat juni, het licht al opgeschoven, de wolken opengebroken op strepen blauw, het blauw van het grote zinderende  leven. Er zullen nu wel enkele dagen komen dat dit beeld zich herhalen zal, dat ik zal weten waar hij is à l’aube en wat hij doet, terwijl ik mijn blog zal schrijven en het licht zich spreiden zal over de wereld, een lang omfloerst gedicht gelijk.

24-06-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een week geleden schreef ik in mijn blog over Dante Alighieri wat hij vertelde over het brood, gezouten of ongezouten, dat hij als banneling uit zijn vertrouwde omgeving, te eten kreeg. Ik zocht die passage op, ze komt uit zijn Paradiso, waarin hij schrijven zal: 

Je zult alles waarvan je het meest hield achterlaten en dit is de eerste pijl die de boog van de verbanning afschiet. Je zult de smaak kennen van zout in het brood van anderen en hoe hard het is de trap van anderen af te komen en op te gaan.[1] 

Er zijn er vandaag heel wat die hier rondzwerven met deze gedachten en meer tragische nog; die hier daarenboven met tegenzin ontvangen worden, gevoed en gekleed en node geherbergd, die niet zoals Dante ingesteld zijn om diep in hen weg te vluchten om hun precaire toestand weg te schrijven in verzen, meer woorden en ideeën zoekend dan een bed en een dak boven het hoofd.

We zijn  niet een van deze ontheemden, we kennen het geluk in peis en vrede rond te lopen en slapen te gaan in een warm bed met onze kleine zorgen van elke dag. We kennen het einde niet van ons geluk te leven in een gemeenschap die geen bedreiging is, we hebben de vrijheid te zijn wie we zijn , te zeggen wat we te zeggen hebben en het ook te schrijven. Komt ooit onze tijd dat we als opgejaagden hier rondlopen zullen, wordt hier aan gedacht, weten we met zekerheid dat zo iets ons nimmer overvallen zal?

Ik schuif dit tussen mijn teksten van vroeger door, gehaast, in sourdine, ook met een zekere tegenzin, één lijn maar, om daarna te vergeten dat ik ze ooit geschreven heb. Zwartgalligheid ligt me niet, het lot van velen wil ik niet als spiegel voor mij houden en dan vooral niet, gaande in een dergelijke richting, denkend aan zij die na mij komen.

Ik heb niets te verbergen, niets te vertellen, niets vooruit te zien, ik heb niet een inzicht te hebben in wat ooit komen kan. Ik heb enkel te zijn vandaag, met morgen nog ver af, zelfs al kan het gebeuren dat morgen ook vandaag zal zijn en ook de volgende dagen, zoals van hen die opgejaagd verschijnen aan onze poorten.

Aldus gebeurt het dat mijn blogs elkaar opvolgen maar soms heel weinig gemeen hebben met de blogs ervoor, wat vandaag het geval is. Alles hangt af van tal van gebeurtenissen/gedachten die er aan vooraf gaan, dit is dan mijn vrijheid te schrijven over wat me te binnen valt.

23-06-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

(Teruggenomen uit een dagboeken herwerkt:een passage die ik zo maar niet wil laten verloren gaan op de dag dat voor de zoveelste maal in mijn leven, de zon op haar terugweg is.) 

‘Gia mi fur dolci inviti a empir le carte / I luoghi ameni.’[1] 

(‘Toen was het me zoet je uit te nodigen om in aangename oorden de kaarten op te vullen’.)

Het vraagteken bij deze twee versregels van Arioste, ons voorgeschreven door Stendhal op het couvert van zijn Chartreuse de Parme, is te vergelijken met het vraagteken bij een fles wijn die je gaat halen, zonder leesbril, uit de kelder, nadat de genodigden de voorziene hoeveelheid flessen al hebben geledigd en eens boven in het licht, het etiket erop beter bekeken, en niet meer wetende van waar deze fles komen kan, lees je: ‘Heritage Varone, Sion’ en onderaan in kleine letters Arvine-Valais. Mijn God, denkt je, het is een Arvine en je aarzelt om de fles te openen. Is dit wel het goede moment voor de fles, het moment de wijn waardig om geopend te worden na zovele andere flessen, een Arvine, wijn uit de Valais, Sion, de Rhone-vallei? Maar je kunt niet meer terug. Je houdt de lange smalle fles zorgvuldig lijk een relikwie en je opent ze met een speciale kurkentrekker, een ingewikkeld geval met hefboom. 

Je herinnert je een Arvine[2] van vroeger met Robert Panchard en Gustave Cotter, je vrienden uit Wallis, de dag dat je met hen in Rarogne, het graf van Rilke heb bezocht, je weet welke verrassing je wacht en je weet ook dat de wijn haaks zal staan op het laatste glas uit de laatste fles op tafel. Religieus is je gebaar als je nieuwe glazen op tafel brengt, religieus als je van je glas de bodem vult. De wijn parelt licht als hij vrijkomt, zijn parfum komt je tegemoet en als je proeft een zachte prikkeling op de tong. Het is een lach van een wijn, je ruikt de bloem erin, de vrucht erin,  al weet je niet dewelke. 

Je proeft ook de schoonheid van een versregel die je ontdeed van zijn geheimenis terwijl je de glazen vult. Je houdt je glas in de hoogte, wenst iets te zeggen over de wijn die gaat gedronken worden, maar je komt te laat, niemand schijnt verbaasd over de roep van je echtgenote: ‘Maar het is een Arvine”. Alsof ze je zeggen wou maar het is een vers van Arioste die Stendhal op het couvert van zijn Chartreuse plaatste.

‘Maar het is een Arvine!’ De mens en zijn wijnen. Een land ken je maar als je zijn wijn hebt geproefd en de aarde erin hebt gesmaakt, las hij onlangs van een Franse schrijver; een versregel heb je maar gelezen als je weet wie de regel schreef en in welke stemming hij verkeerde toen de versregel hem bezocht. Gaat mijn vergelijking op, is het proeven van een wijn te binden aan het proeven van een versregel; is zeggen ‘maar het is een Arvine’ gelijk aan ‘maar het is een Arioste, het is een Karel Van de Woestyne, het is een Marnix Gijsen, het is een Hugo Claus’? 

Je kent de wijn, je las de schrijver, of je kent hem niet, maar als je hem kent is het een blijheid hem terug te vinden, terug te proeven, terug te weten wie die regel schreef. Niemand is bij machte alle wijnen te kennen, en evenmin zal je Ariostes versregels ontcijferen als je Arioste niet kent, via Stendhal.

Maar het wondere is, je las de wijn en je proefde het gedicht en je tekende het op in je dagboek waar het geborgen bleef om jaren te rijpen, vooraleer geconsumeerd te worden. 

22-06-2015, 09:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

Schrijft de ‘Sterrengids 2015’[1]:

Velen staan er niet bij stil, het is maar een passage, een kort moment in de opeenvolging van dagen: de zon die amper (Sterrengids) 7.15 uur onder de horizont blijft, het is dus de langste dag en de kortste nacht van het jaar. Al is het waarneembaar het blijft  als een kosmisch gebeuren onopgemerkt. Het zou ons nochtans moeten verbazen, al was het maar omdat alles kan berekend worden, of het nu de plaats van de Aarde is ten opzichte van de zon, of van Venus of van Jupiter of Neptunus, allemaal enorme gevaartes die met de grootste, bijna on-inbeeldbare preciesheid, keren en draaien en zich verplaatsen in ons zonnestelsel, en ons zonnestelsel in onze galaxie en deze zich kerend en wentelend in de massa’s glaxieën in het Universum.

Ik weet dat er duizenden zullen aanwezig zijn in Stonehenge - ze zijn er nu reeds terwijl ik dit schrijf - de ochtend van 21 juni om te zien hoe de zon zal oprijzen boven de ‘heelstone’, aldus het bewijs leverend van de preciesheid. waarmede de zon en de aarde verschijnen op het gepaste ogenblik op de rendez-vous plaats die eens en voor altijd werd vastgelegd, en drie of vierduizend jaar geleden werd opgetekend door onze voorouder, de mens, aldus het bewijs leverend, niet alleen van zijn schranderheid, maar ook van zijn ingesteldheid ten overstaan van de bevreemdende krachten die zorgden voor deze regelmaat.

Wat meer is, de heelstone, eens de plaats ervan bepaald – door het meten van de morgenschaduw van een paal, zoals het gebruikelijk was bij de bouw van een tempel of kerk - had kunnen volstaan, maar ze plaatsten deze voor een tempel  waarvan de bouw  hen enorme fysieke inspanningen moet gekost hebben. Een tempel uit ruw gehouwen steen die voor hen, volgens mij althans, functioneerde als een athanor die de krachten opving  die maakten dat de zon op een bepaalde ochtend verschijnen zou precies boven die heelstone.

Vandaag, waarde lezer, hebben we ons ontdaan van die kosmische ingesteldheid, and in the mean time, ons ontdaan van het sacrale, twee zaken die inherent zijn aan elkaar waaraan onze voorouder de geheime, mystieke krachten heeft vastgeknoopt, die maakten dat de zon regelmatig op een bepaald tijdstip van de tijd opstond  waar ze opstaan moest. Voor hen was het heel wat meer dan het nog voor ons is, nochtans is het wonder even groot. Zijn we erdan zo ver op vooruit gegaan? 

21-06-2015, 00:26 geschreven door Ugo d'Oorde  

Deze morgen kan ik niet ontkennen dat van alle gebeurtenissen in de wereld, het gewoel omheen Griekenland en de Euro me het  meest bezig houdt, samen met, maar dit is van een totaal andere orde, de dreigende opmars van de Islam in de wereld. Twee feiten die ik enkel kan aanklagen en die ik te ondergaan heb.

Het eerste gebeuren is voorbijgaand, de nagelaten sporen ervan zullen vroeg of laat worden uitgewist; het tweede is diep ingrijpend, en beangstigend uitgebeeld door in aantocht zijnde gebaarde mannen met kromme zwaarden, klaar om hoofden af te hakken en onze beschaving neer te halen. Schijnbaar aldus niet opgemerkt door zij die hier verantwoordelijkheid dragen, niet gehoord, niet gezien, of wat erger is, niet willen zien of niet durven zien,

Wat rest er mij, arme blogger met een twintigtal lezers, te doen? Niets anders dan me koest te houden en vooral, te zwijgen want ik zal er niet meer zijn als de golfbeweging die van uit het oosten - als van binnen onze grenzen - op ons afkomt, een tsunami worden zal. Overdrijf ik?  Niet als ik de rood ingekleurde Moslimlanden zie op de wereldkaart samen met de infiltratie die in grote delen van de wereld aan de gang is. 

Tot daar dan, ik kan nu mijn angst om het komende afzetten en verder gaan alsof er ons niets te wachten stond; verder gaan, gewikkeld in mijn dromen en in mijn opwachting van de komst van de mens die meer sapiens zal zijn dan de homo sapiens die we nu al (geworden) zijn.

Het is in deze gemoedstoestand, met deze innerlijke geladenheid diep in mij achter gehouden, dat ik zal verder gaan op de weg die ik me heb vooropgesteld. Om me heen kijkend, sprekend met vrienden en kennissen, eenvoudig weg te zijn wie ik geworden ben en verder gaan in peis en hoop op wat komt, zoals het altijd is geweest, vanaf de tijdloze zondagnamiddagen van mijn jeugd, weggedoken in het bos van mijn jeugd, met de boeken van mijn jeugd of, wandelend langs de golvende korenvelden met rode papavers en blauwe korenbloemen, met de leeuwerik erboven, opstijgend in gezangen en dit, tot waar ik nu terechtgekomen ben, schrijvend over alles en nog wat, ingetogen op de terugweg, de vijver mijn hartslag,  met de wolken erin weerspiegeld en het geruis van de wind in de bomen, de zang van een lijster of merel, met nog een sperwer soms die naar beneden schiet, met nog een reiger soms staande op een poot, roerloos, alsof in gedachten.

Mijn geest openvloeiend over het water, over de landerijen, de luchten in, de oneindigheid die ik houden kan voor een tijd om zelf lucht te zijn en licht en tijdloosheid, mijn handen jeukend om te schrijven.

20-06-2015, 00:20 geschreven door Ugo d'Oorde  

Waarom, vraag ik me af, als 30 miljard € de Griekse banken zijn ontvlucht, waarom 7 miljard € komen schooien bij ons, terwijl die te rapen lagen in Griekenland in de bankrekeningen van de Grieken zelf, hetzij op een vrije, hetzij op een gedwongen basis – nood breekt wet – Grieks spaargeld, in plaats van op rekening, omgezet in Griekse, rentedragende kasbons of obligaties?

19-06-2015, 05:05 geschreven door Ugo d'Oorde  

Bladerend in een oude jaarkalender  van de Frati minori Cappuccini van San Giovanni Rotondo, lees ik dit merkwaardig gedichtje, over wat is van het geloof van de mens met zicht op de poort van zijn eeuwigheid:

‘Quando il Signore mi chiamerà, / io gli diró : Signore, io resto alla porta del paradiso / vi entro quando ho visto entrare / l’ultimo dei miei figli’.

Gezegende gedachten gesproken in een wereld die vandaag aan het wankelen is en dan zeker voor zij die ‘les us et coutumes’, (usos y costumbres)de gewoontes en gebruiken van wat vroeger was, achter zich gelaten hebben en in de wereld van het alledaagse zijn verzeild; zij die, in het beste geval zoekend zijn naar nieuwe waarden in de wereld van het westerse gedachtengoed, waarden die ook, alhoewel heel onwaarschijnlijk, een andere vorm van God zouden kunnen zijn of, een andere vorm voor het behoud van het sacrale in onze samenleving dat we broodnodig hebben opdat we niet verdorren zouden en ter plaatse blijven trappelen, maar dan een sacraliteit die ons kenmerken zou, niet met een Hemel (om er aan de poort even te wachten, tot allen die we liefhebben zijn aangekomen), noch met een Vagevuur, noch met een Hel, maar ons zegenen zou met een doel om naar te leven met inzet en met  waardigheid.

Zo niet vrees ik dat ik mijn boeken zal moeten sluiten en enkel deze over Boeddha nog open houden; zo niet rest me enkel nog het zwijgen, wachtend op hij die me zal komen halen. 

Maar, in de tijd tussenin, zal ik nog geëngageerd blijven, zal ik nog de schoonheid nastreven als de schoonheid niet meer schijnt te zijn wat ze vroeger was; zal ik blijven kijken naar wat achter de dingen schuilt als alles afgelijnd materialistisch is geworden; zal ik vragen blijven beantwoorden met nieuwe vragen, als ik weet dat er geen vragen meer gesteld hoeven te worden?

Ik wens deze harde, droge wereld die ons wacht niet te betreden, wens me ver weg af te sluiten en me houden aan het ‘creatief-zijn in woord en beeld’, het enige dat me redden kan van de ondergang. Als ik dit ’creatief-zijn’ stoppen moet, omdat zeldzaam geworden zijn zij die er belang aan hechten – het stopzetten van een uitzending als het Braambos wijst voldoende in deze richting - moet ik, iemand die nood heeft te zijn wie en wat hij is, me dan niet neerleggen, zwijgend, om niet meer op te staan? 

Ondertussen, het weze gezegd en herhaald, hoeft niemand op mij wachten aan een ingebeelde hemelpoort.

19-06-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik had, zoals zovelen, kunnen schrijven over Waterloo waar ik echter heel weinig over weet, maar ik heb me gisteren leeg geschreven met de Euro. Over Waterloo herinner ik me, maar dat is ook het enige, dat ik ooit een boek moet gelezen hebben, waarin enkele vrienden een sonate aan het spelen waren toen de eerste schoten gelost werden en er een onder hen opstond, zich verontschuldigde, de viool neerlegde en naar het slagveld vertrok om er zijn slag te slaan. En toen de slag geslagen was, hij uren later terugkeerde naar diezelfde kamer waar zijn vrienden zaten te wachten om de sonate verder te spelen. Wie het schreef, welke sonate het was, of het morgen was of avond, ik weet het niet meer. Ik herinner me enkel dat ik het vreemd vond, en vandaag het terug opnemend vind ik het nog vreemder, dat ik zo iets zou gelezen hebben, al kon het wel dat er in de tijd van Napoleon, dergelijke artiesten rond liepen in dit land. Ik weet trouwens niet meer of hij langs de kant van Napoleon stond of van Wellington.

Er over schrijvend meen ik me te herinneren – ik las het in de oorlog die ik meemaakte van op afstand – dat het papier van het boek, de inkt ervan en de bundeling van het boek maar zo en zo was, zeker niet zoals het boek van Robert De Telder, ‘Tijd en Tijden’ dat ik vandaag met de post ontving en er uitziet, aanlokkelijk-verleidelijk om het in de hand te nemen en te houden, ook om het te lezen omdat het handelt over ‘De chronologische oudheidgeschiedenis van Israël, Egypte en Assyrië schematisch op millimeter papier’, uitgegeven door ‘boekschout.nl’.

Dit boek echter handelt op verre na niet over Napoleon, het begint met de periode van de Grote Vloed, ook  Zondvloed genaamd en eindigt met Paulus, gevolgd door enkele zeer interessante appendixen. 

‘The past is the key to the future’, schrijft De Telder. Zoals zijn boek het belooft kunnen we het enkel beamen.

18-06-2015, 07:44 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er moet me van het hart in mijn blog van vandaag, dat ik er hoegenaamd niet gerust in ben als men aan de Grieken beslissingen blijft vragen die ze niet willen/menselijk niet kunnen inwilligen. En ook omdat ik lees wat Joseph Stiglitz, Nobelprijswinnaar, Columbia University, in een opiniestuk van ‘Project syndicate’(?) in De Standaard van 10 juni schrijft: 

‘De Europese leiders zagen zich zelf als visionairs, maar helaas hun ambitie was veel groter dan hun kennis van de economie en dus kregen we een muntunie die precies het tegengestelde deed van wat ze beoogde de solidariteit versterken’. 

En, 

‘Wat van de Grieken gevraagd wordt is onredelijk, aangezien het BBP van Griekenland sinds het begin van de crisis met 25% is gedaald, is het op dit moment waanzin om het (opgelegd) programma te willen vasthouden’. 

Ik ga niet verder in op de (lange termijn-) maatregelen die Stiglitz preconiseert, ik wens een totaal andere richting in te gaan, een ver doorgedrevene, die een blijvende oplossing zou betekenen die uitgaat van de landen met een te gevaarlijke hoge openbare schuld - en dus ook een duidelijk gevaar voor de Euro - maar als ik me rekenschap geef van de totale schuld van Griekenland (307miljard € naar ik hoor?) die bij faillissement van Griekenland, in één pennentrek als verlies zou afgeschreven moeten worden, dan is mijn weliswaar revolutionair voorstel wel het overwegen waard. Een voorstel waaraan de ‘minder-hoge-openbare–schuld-Eurolanden’ het zwaarst zullen moeten bijdragen. 

Twee bemerkingen horen hierbij: én het solidariteitsprincipe dat de Eurolanden, tenminste op papier, gebonden houdt; én het feit dat de ophoping voor het ogenblik, van de openbare schuld in vele landen, voor een groot deel te wijten is aan de laksheid van de Europese gezagdragers, welbespraakt en wel betaald, die niet hebben voorzien wat op hen afkwam en te lang hebben gewacht om, tenminste al in 2005,  op te treden zoals ze bv. vanaf 2011 Griekenland het mes op de keel hebben gezet. Trouwens ook België zou goed gevaren hebben bij een door hen vroeger ingrijpen. 

De  oplossing die ik zie - maar ik ben vandaag maar een stuk poëet - is de overdracht van alle Openbare Schuld van alle Eurolanden naar een op te richten Europese Openbare Schuld Bank (European Public Debt Bank, EPDB).  Met als doel het beheer van de openbare Europese schuld op zich te nemen.

Ik zou er een haiku kunnen overschrijven: ‘nieuwe bank gesticht/alle schuld erin gestopt/ de Euro gered’, zoals onze haiku-ambassadeur het zou doen, ware het niet dat mijn ‘literair’ voorstel er uiteindelijk op neer komt, de totale openbare schuld van de Eurolanden op een gecamoufleerde wijze te herverdelen, rekening houdend met de wijze waarop op heden, de inbreng van de Euroleden in het budget van Europa geregeld wordt. Is dit maar al te gek dan moet niet verder gelezen worden. 

Ik weet dat dit eerder absurd klinkt en het is het ook. Het komt er op neer, de last van de openbare schuld van de Eurolanden over te dragen naar de Europese gemeenschap, maar dit is dan toch, wat ze ook bepaalde landen moge kosten, niet alleen een oplossing die de druk op bepaalde landen (waaronder België), zou wegnemen, maar de redding betekenen zou voor de Euro, want niemand weet welke de gevolgen kunnen zijn van een uittrede van Griekenland uit de Eurogroep, wel kunnen we ons een klein idee vormen van wat het kosten zou.

Mijn idee vergt enkele uren werk om in cijfers te worden voorgelegd en te weten wat het beheer van de globale Openbare Schuld behelzen zou voor de EPDP. 

Wat het wel zou kunnen betekenen is dat van dan af, de EPDB, het Grootboek van de Schuld bijhoudt, dat ze zorgt voor de aflossing en betaling van de intrestlast; bedragen die ze, op de diverse Eurolanden recupereert à rato van de inbreng van de die Eurolanden in het budget van de Gemeenschap; en dit,  volledig of ten dele. Van dan af ook is elke openbare lening van de Eurolanden uit den boze, of onderworpen aan de instemming van Europa.

De ECB, zelfs de NBB – zelf ben ik niet zinnens de bestaande ECB-statistieken te raadplegen[1] - moeten in de mogelijkheid zijn een eerste berekening te doen om op basis van een ruwe schets uit te maken, wat een dergelijke oplossing betekenen zou aan aflossing en intrestlast, maar beeldt je in welke verademing het betekenen zou. 

Is het voorstel een verliespost voor landen als Duitsland, Frankrijk en een paar andere landen?  Of course is het er een, maar gesteld tegenover het risico dat ze lopen zouden indien de Euro zou verdwijnen is het een zeer gematigd, bijna welgekomen risico.

Wat mij betreft, ben ik of wel verblind in mijn oordeel, ofwel zit er dan toch een greintje logica in. Van de plaats waar ik zit en schrijf is het me niet mogelijk hierover te oordelen.

17-06-2015, 07:17 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat voor een soort blogs schrijf ik wel als ik andere blogs om me heen waag te lezen. Kan het niet wat beter, wat aangenamer, wat lichter van inhoud. Hoeft het altijd zo hoogdravend, zo anders dan anders te zijn alsof ik niet van het dagelijkse leven zou zijn, alsof ik zweven zou en de kleine dingen niet zou zien, of beter, niet zou aankunnen ? 

Vandaag ook stond ik klaar om weg te vliegen over akkers en weiden en bossen en vijvers, lijk een afgedwaalde meeuw op zoek naar wat voedsel en wat afwisseling. Ik dacht, hoe vreemd het ook moge lijken aan Dante in een huis dat hem vreemd was,  en het brood dat hij at dat ongezouten was, of was het omgekeerd, was het gezouten terwijl hij gewoon was ongezouten brood te eten, zoals hij het terloops noteerde, terwijl hij zijn Commedia schreef. Dag in dag uit. Als verstoteling uit zijn stad, het te moeten stellen bij vreemden, of toch bijna vreemden, en ondertussen te denken hoe het verder moest met zijn verzen, zijn rijmen, zijn verhaal, zijn zoeken naar de gepaste personen, om die in zijn Hel, zijn Vagevuur of zijn Paradijs te zetten, er op lettend de verkeerde persoon niet te ontmoeten in de verkeerde plaats, en dit jarenlang.

Hoe ik hem tracht te begrijpen, hoe ik ook al jarenlang, een leven lang, iets stevigs tracht te schrijven, een vast patroon binnen te halen waar ik me zou kunnen aan houden om één doorlopende blog te schrijven en niet meer verplicht zou zijn, omdat ik het niet anders kan, elke dag een nieuw verhaal te beginnen dat wel geen verhaal is, maar een bezinning, een tekst waarin ik soms verdwaal en anderen laat verdwalen. Niemand schrijft me er iets over, noch over wat ik vertel, noch over hun verdwalen in het labyrint dat mijn woorden zijn.

De wereld weze me genadig, de morgen weze mijn klare heldere Muze als ik ga neer zitten om me wakker te schrijven, hoe ik verwrongen zit in zinnen en woorden die ik te schikken heb met nog op de achtergrond, de smaak van de drop calvados die ik gisteren dronk na een zeer aangename maaltijd bij mijn dochter op ‘den buiten in Nazareth (O.Vl), op haar nieuw aangelegd terras, in haar nieuw aangelegde tuin met de treurwilg die stevig geknot werd en terug is opgeschoten, de wilde geranium – ik dacht de reigersbek - en de vlinderboom en andere planten nog, lavendel en kruiden en simpelweg de soorten siergrassen die hun weg zullen zoeken om pollen te verspreiden en zaad te vormen en zich buigen zullen in wind en regen.

De morgen weze me genadig als ik gisteren keek en luisterde naar het vioolconcerto van Johannes Brahms en als ik denk, op de muziek ervan, een lang gedicht te schrijven, dat zoals Brahms het schreef in noten op een notenbalk, ik overschrijven zou als een lang verhaal  in verzen, beweging na beweging. Maar de moeilijkheidsgraad ervan schrikt me af, zelfs als ik het concerto van A tot Z uit mijn hoofd zou kennen zoals de schitterende violoniste van gisteren - alsof dit mogelijk zou zijn - alsof ik, mijn woorden breed uitstrijkend over het golvende landschap van Vlaanderen, over de wegen en de landerijen, de bossen, de stromen, in een lang bewegen van woord in woord, er toe zou kunnen komen de aanzet van het concerto, het langoureus weemoedige ervan, weer te geven en het verder uitdiepend, een wereld oproepen van zeeën en wilde stromen die zich van de bergen naar beneden storten om uit te lopen in diepe gronden over valleien en lage landen, wachtend, ogenblikken lang op die éne strijk van de viool waaruit daarna een spettering van klanken barsten zou.

Alsof dit, ooit zou kunnen.

16-06-2015, 06:40 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schrijf soms, als de gelegenheid zich aanbiedt, mijn tekst uit met de pen in een notaboekje dat ik kocht bij Schleiper en als volgt gecatalogeerd staat: ‘paper based on cotton rag with an addition of natural waste, fibres handmade according to a traditional organic process'. Het papier ervan is even goed  geschikt voor aquarel-of andere tekeningen. Mijn pen met inkt ‘Lie de thé’, schuift erover licht schurend, maar positief is dat mijn geschrift heel dun blijft omdat het papier weinig inkt nodig heeft. Eigenlijk is het te goed voor  de leesbaarheid van wat ik schrijf, maar het hindert me helemaal niet want het boekje is en blijft een document dat te bewaren is omdat het rechtstreeks in contact is geweest met mijn hand, de verlenging van de geest in mij. 

Heeft het belang dit te vermelden, eigenlijk niet, maar het schrijven is een ingewikkeld proces van pen, inkt en papier, Umberto Ecco, in zijn 'In de naam van de roos', weet dit maar al te goed, en ik zie ook op de foto van Saramago, op de teergroene kaft van zijn El Cuaderno, de door hem eigenhandig geschreven tekst, afgedrukt  in de Spaanse uitgave in mijn bezit, deze ook moet gebeurd zijn met een heel fijne pen, een pen om jaloers op te zijn. 

De pen die ik gebruik is een pen die al lang meegaat, een Schaefferpen waarvan, met de jaren de grijze laklaag is weggeteerd en de koperen koker is bloot gekomen. Ik kocht deze pen bij een vriend die nog meer vriend gebleven is, het is een pen met een sentimentele achtergrond, niet alleen omwille van haar  herkomst, maar evenzeer omwille van de vele jaren dat ze me vergezelt op mijn tochten naar wat is binnen het woord. 

Heb andere pennen nog, waaronder een Parkerpen die ik ooit kocht in Harrods, London, wat voor mij een slechte investering is geweest want zelden heb ik ermee geschreven omdat de lijnen veel te dik uitvallen. Een schrijver van bij ons, een veelschrijver dan nog wel, Herman Brusselmans, wist in zijn beginjaren, over de Parkerpen te vertellen dat het de Rolls Royce onder de pennen was, maar zover ga ik niet. 

De tafel waar ik schrijf, de pen waarmee ik schrijf, de inkt, het potlood waarmee ik in mijn ‘Schleiper’-boekje aanvullende lijnen trek, hoe zal dit nog verder bestaan na mij. Of dat ander handmade zakboekje dat uit Tibet komt met (handgeschept) papier waarin het zo heerlijk is om te tekenen, en dat ik kocht in de bijna witte abbaye de Montmajour in de Provence, niet zo ver van de molen waar Alphonse Daudet zijn brieven zou geschreven hebben.

Hoe zal dat alles er uitzien als ik er niet meer zal zijn, hoe mijn rekken boeken, hoe mijn manuscripten en al dat ik aanraakte met mijn handen, met mijn ogen, met mijn geest? 

Een kleine wereld waarin mijn naam nog zal vermeld staan voor een tijdje, om daarna, als alle sporen die ik achterliet, met de herinnering aan mij, zullen uitgewist zijn, te vergaan.

15-06-2015, 06:46 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik sta verbaasd dat er nog schrijvers zijn die een boek laten verschijnen, waarin God duidelijk wordt voorgesteld als zijnde een ‘iemand’ die het voor het zeggen heeft, die zou optreden als het hem bevalt, en zich terugtrekken als zijn tussenkomst het meest dringend is en ook, dat er op aarde niets is dat aan die god kan worden toegeschreven en, ga maar verder. 

Waarom, antwoord ik hen, waarom niet, al was het maar één ogenblik, denken dat God, ‘misschien’ het Universum kan zijn, zoals het lichaam het universum is van de mens? 

Ik, in elk geval kan leven met deze idee. Ik ben een deel van dat Universum en dus een deeltje van wat ik wel God wil noemen, ware die naam niet verankerd of, om het even welke andere naam, tot de of het Onnoembare toe. Maar kom me dan niet zeggen dat de mens op heden, nog steeds wat zijn geest betreft, onvolwassen is – wat ik aanvaard – om je er dan aan te wagen met zekerheid, als een spiritueel volwassen iemand, kond te doen dat God niet bestaat.

En, dit is eigenlijk alles wat ik er over kwijt wil, ware het niet dat ik een blog te schrijven heb. 

Dus, toch in meer nog dit: ‘Waarom nog altijd spreken over de God die vanuit zijn observatiepost in de wolken, gesitueerd boven de aarde, die aarde zijnde het middelpunt van de kosmos. Heeft men nog steeds niet ingezien dat het precies die God is, waarover zij die er niet in geloven, spreken. 

Persoonlijk vind ik het achterlijk, is het pregalileiaans, deze God uit te dagen, want natuurlijk heeft de schrijver gelijk dat wat we lezen over hem inbeelding is, maar dat beginnen we nu allemaal stilaan te weten, en even stilaan dat ‘de hedendaagse  mens nog wat zijn geestelijk vermogen betreft onvolwassen is’, wat betekent dat het voorbarig is zich te wagen aan een te definitief afgelijnde voorstelling. Want, en ik twijfel er niet aan, dan is de waarheid die door om het even wie verkondigd wordt eveneens onvolwassen en is elke zekerheid die naar voor wordt geschoven slechts een pogen, zoals trouwens die van mij, om nader te komen tot wat ooit – indien dit ooit, ooit komen zou – als De Waarheid kan gebeiteld worden in het hardste marmer. 

Ik ben dus niets verder gevorderd met een zogenaamde definitieve uitspraak over die fameuze God, waar al twee duizend jaar wordt over geredetwist en voor de zoveelste maal als fictie wordt vooropgesteld, wie ook die uitspraak moge brengen: niets, nada, nothing kan het me in de huidige context van het weten  iets bij brengen. 

We zien het niet, omdat we blind geslagen zijn door die God die moet aanbeden en uitgedragen worden onder een baldakijn over straten met lentebloesems bestrooid: de God van onze jeugd (zoals ik reeds schreef). Maar gelukkig dat Hij er was (er geweest is), wat we ook doen Hij zit in onze genen, en meer bij diegenen die hem afstoten dan bij diegenen die zijn aanwezigheid stilzwijgend, onder een hen eigen vorm, niet alleen dulden maar met de hoogste verwondering waarnemen. 

En als Michel Onfray in zijn boek, ik kocht het en las het in Spanje, over de ‘ateologie’ die elk magisch denken verbiedt – impidiendo el pensamiente magico - dan had hij moeten beginnen met het lezen van de 'QED, Quantum Electrodynamics, the strange theory of light  and matter’, van Richard Feynman. Pas na Feynman kun je eventueel beginnen denken wie God is en wat Hij is, en niet na de Bijbel te hebben gelezen.

André Malraux preconiseerde: le troisième millénaire sera métaphysique ou ne sera pas. En voor mij is het in het domein van de metafysica dat wetenschap en religie zich ontmoeten zullen. Komt die ontmoeting er niet dan vrees ik het ergste, want  een beschaving zonder sacraliteit bloedt leeg, is ten dode opgeschreven. 

Ik denk dan ook aan zij voor wie de God van oudsher, hun redding is, hun hoop en hun sterkte en die ik, zij het van ver, volgen blijf met een zeker heimwee omwille van het sacrale dat in onze hedendaagse maatschappij verloren loopt.

. Michel Onfray: ‘Tratado de ateología’, traducción de Luc Freire, Editorial Anagramma, Barcelon 2006.

. Richard Feynman ‘QED’, Penguin Books, 1985

14-06-2015, 07:47 geschreven door Ugo d'Oorde  

Terwijl de media zich buigen over het probleem Griekenland heb ik een taart gebakken. Veel zaaks is het niet, een taartvorm en erin gelegd een cirkel bladerdeeg, met wat bloem er over uitgestreken en een lepel olie (nodig of niet?) en dan de pruimen geopend zoals een chirurg het zou doen, of beter, de pit of steen eruit genomen, het vlees van de pruim in reepjes gesneden en zo goed mogelijk geschikt op de bladerdeeg, terwijl de oven opwarmt. 

Meer is het niet maar je denkt aan Bernanos, je denkt aan die zin van hem uit zijn Journal d’un Curé de Campagne, de zin die je nimmer verlaat van le curé de Crecy: ‘les petites choses n’ont l’air de rien mais elles donnent la paix’. En je denkt ze brengen ons niet alleen de rust maar ze doen ons nadenken over de natuur.

Ik hield van mijn pruimen tien stenen over en elke steen houdt een pit en ik weet dat de smaak van de pit eerder licht bitter dan amandel is en ik weet vooral dat elke pit een pruimelaar in potentie is. Ik ben eens te meer geconfronteerd met het grote wonder van een pit die boom kan worden, die in zijn structuur, in de kleinste van zijn particules een boom is met bloesems in potentie, met stampers en meeldraden, en dat er na het bevruchten, een nieuwe pit met steen en vlees aanwezig is. Het wonder van het wonder, de moeder van alle wonderen, een pruimelaar in bloei, in het op elkaar inwerken van stuifmeel en stamper, dat meest precieze ogenblik van het bevruchten. 

Mijn God, van het denken aan het wonder van het bevruchten, verlos me Heer. Maar ook verlos hen die dit niet zien. Zo zeg me Heer, wat er is van het zich verstrengelen van stamper en meeldraad. En ik, wat zal ik aanvangen met de tien stenen die overbleven? 

Als er ooit in de ruime strook grond  tussen Noord- en Zuid-Korea, een pruimelaar aanwezig was, dan moeten de vruchten uitgedragen geweest zijn over de ganse strook, dan moeten er vandaag duizenden pruimelaars over die strook verspreid, aanwezig zijn. De natuur heeft de mens niet nodig om haar werk te doen, de mens is er om waar te nemen en getuige te zijn van het wonder dat de natuur is..

13-06-2015, 05:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik zit aan op een lunch, het Leie-landschap breed uitgestrekt voor mij. Ik zat hier regelmatig aan tafel met wijlen de zoon van Saverys hij had zegde hij me, dit landschap geërfd in zijn vingers van zijn vader.

Ik eet het landschap, ik eet de weiden met de koeien, de lijn van de canadabomen aan de einder en erachter het park van het kasteel. Il fut un temps toen we, een kleine groep vrienden samen, elke, maar dan ook elke zondagmorgen lopend hier aankwamen en even stopten aan een bocht van de Leie, met hetzelfde zomerse landschap van nu, of in de herfst toen het waaide, of in de winter met de sneeuw als een laken, of in de bottende lente met de reiger neergestreken.

De pijn van het herinneren, van wat is geweest en nu hangen blijft, ons beroeren blijft. Of het landschap dat opschuift in de tijd, onwezenlijk, onveranderlijk,  het enige dat overblijven zal. En ons lichaam, onze ogen, onze handen onze aanwezigheid die vergaan zal, alleen de geest van ons die blijven zal, zoals de geest van Willy Saverys hier nog hangen bleef.

Ik zal gaan slapen met het landschap, met de glinstering van water, met de boten die hoog boven de weiden geruisloos voorbijschuiven. Ik zal ontwaken met het eerste licht en er over schrijven in mijn blog.

Het was een rijke maaltijd, alles was er: de reigers en de eenden, de meerkoeten, de weiden en het grote licht erover met de wolken om te schilderen, in lichte tonen van aquarel, is het niet Willy, jij die o zo graag het penseel hanteerde om de paarden van Waregem te tekenen, de hoeden van de heren en de dames. Op een dag heb je me in vertrouwen je schetsen getoond, we zaten buiten op je terras en we dronken een ‘duvel’, weet je nog?

Het grote leven dat stilte was en innigheid, samen te zijn in herinnering, ingetogen te zijn, woorden uitstrijkend lijk halen verf op een doek dat ineens is vol geschilderd.

12-06-2015, 04:56 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ode aan een (anoniem gehouden) jaarverslag. 

Geboren uit de geest van enkelen en de cijfers van zovelen, gedacht, geschreven en herschreven, dit is het jaarverslag. 

Dat sommigen zullen lezen, en God vergeve het hen, in de morgen, lijk croissant of koekebrood, anderen in de valavond, met in hun glas, een klare van Filliers of, wat straffer is, een whisky Glenfarclas. 

Terwijl velen onder ons met toewijding het lazen: openbaring, hoe in omfloerste termen, de financiën er te blinken staan en hoe het, als een Steinmann, over de mistige wankelbewegingen van de economie  hier troont. 

Een baken dus van hoop dat alles zich voltrekken zal zoals gesteld en aangeprezen door onze boude demiurgen om, zoals Saint-John Perse het wel wist: ‘d’éventer l’usure et la sécheresse au coeur des hommes investis’. 

T.S.Eliot ook hebben we gelezen die schrijven durft: They all go in the dark’, en dan noemt hij ze: ‘The merchant bankers, the statemen and the rulers…, distinguished civil servants…, the Stock Exchange Gazette. 

Maar, Dames en Heren van het Bestuur al tegaar, we komen er, het verslag hier voorgelegd is, het weze gezegd, als van Bach een bundeling van  lichtkoralen.  

Men hoort het niet, men schrijft het niet, maar met Johannes weten we, en dan nog in het Engels van de ‘King James’: ‘the light shineth in darkness  and the darkness comprehended it not. 

Wij, hebben het begrepen en wij, hebben het uitgedragen, een monstrans onder een baldakijn, zoals van oudsher, in straten bestrooid met lentebloesems en versnipperd zilverpapier. 

Beelden uit mijn verre jeugd, om er stil bij te zijn en ook, er lang over na te denken.

11-06-2015, 05:33 geschreven door Ugo d'Oorde  

Maar nog is dit niet alles, want er is een ander element dat duidelijk wijst in de richting van het metafysische karakter van de kathedraal, het labyrint.

En niet naar Rome ga je maar naar het labyrint in de kathedraal van Amiens, (of naar het labyrint in Chartres, of dat in de collegiale van Saint-Quentin). Dit labyrint is gelegd, gebruik makend van tegels van een andere kleur, in de vloer van het schip. Het is een labyrint dat ons onvermijdelijk brengt naar het centrum. Men vertrekt in de richting van het noorden, dat ook de dood symboliseert, om te eindigen komende uit het zuiden, de richting van het licht dat van het nieuwe leven.

Naast het altaar, dat het religieuze centrum vertegenwoordigt, beschikt aldus de kathedraal nog over een tweede, het labyrint, gelegen in het gedeelte van de kerk voorbehouden aan het volk. De kathedraal is dus niet enkel een plaats van gebed, een plaats waar een eredienst gecelebreerd wordt, maar ze bezit tevens een metafysisch center dat de meester-bouwer heeft willen onderlijnen door het aanbrengen van een labyrint in de betegeling.

We weten aldus dat er achter de zichtbare realiteit der dingen, eveneens een onzichtbare realiteit aanwezig is, en dat het via dit onzichtbare, tegenwoordig in het licht, in het evenwicht en de harmonie van lijn, vorm en proporties, dat de mens wordt opgetild tot een voller gevoel van het ‘zijn’. 

Ik realiseer me dat mijn woorden zich situeren op de rand van het metafysische Ik ga hier heel ver, me steunend vooral op wat de abt Suger van Saint-Denis bij Parijs, onomwonden had laten horen, dat zijn God, de God was van het licht en het leven, en dat het via het Licht was dat we Hem bereiken konden; dat Hij klaar stond niet om ons te beloeren met strenge blik vanuit de hoogte, maar de armen open om ons te ontvangen, zoals de Christusfiguur afgebeeld in de narthex, de voorhal van ‘La Madeleine’ in Vézelay.

De bouwers van onze kathedralen waren mensen met een visie, een visie  over God die de ganse Kosmos in zijn handen hield, en hun kathedraal functioneerde als de athanor, de smeltoven van de alchemist om van de armoemens die hij was een totaal nieuwe te maken, een kosmisch ingeschakelde.

Het was geen gotische maar een kosmische kathedraal die ze bouwden, maar dit zijn we al lang vergeten, ook omdat we vergaten en het vandaag onnodig achten dieper te kijken op wat het bouwwerk van de kathedraalbouwers wel zou kunnen betekenen. Misschien zullen we het weten als ze leeg zullen staan, neergehaald misschien, of ontwijd achtergelaten, duizend jaren in rook opgegaan.

10-06-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

En als we denken aan de onbehouwen stenen zoals deze van Stonehenge, dus niet ‘gepollueerd’ door de beitel, is het meer dan verbazend op drie verschillende plaatsen in de Bijbel te lezen : ‘Als je me een altaar bouwt dan zal je dit doen met onbehouwen steen’. Hij gelooft dat ook de meester-bouwer trachten zal, de krachten inherent aan de materie, de stenen, aan te wenden. Hij zal de gekruiste spitsboog uitvinden en, zoals Louis Charpentier schrijft in zijn ‘Le mystère de la Cathédrale de Chartres’[1], ‘de stenen laten vibreren zoals de gespannen snaren van een piano’.

Om dit te bereiken gaat hij vertrekken van een totaal andere bouwmethode wat ook een totaal andere ingesteldheid impliceert. Het gewelf duwt de muren niet meer naar beneden, zoals in de Romaanse kerk, doch het zijn nu de kolommen die de krachten van uit hun basis naar omhoog stuwen. In andere woorden het gewelf wordt zoals de hemel, het weegt niet meer op de mens doch zuigt de mens omhoog in de ruimte. Dit is de gotiek: de mens optillen en hem in contact brengen met de onzichtbare krachten in de kosmos. Dit te concipiëren is reeds een vorm van grote religiositeit. De ‘magnetische’ trillingen veroorzaakt door de kolommen die het gewelf letterlijk in de hoogte werpen, kruisen zich met de vibraties van de mens die er aanwezig is, versterken deze en brengen deze in harmonie met de krachten van de aarde onder hem en van de hemel boven hem.

Dit is het objectief van de meester-bouwer: de geest van de mens wakker schudden opdat hij ontwaken zou tot de nieuwe dimensie van een leven dat hem verheffen zou boven de alledaagsheid van zijn bestaan. Zoals Stonehenge vervult de kathedraal aldus de functie van athanor, de smeltoven van de alchemist.

09-06-2015, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er is een tijd geweest dat ik gepoogd heb de idee te achterhalen die aan de basis lag van de overschakeling van de romaanse mens naar de gotische mens, en dan meer specifiek de overgang van de romaanse kerk naar de gotische kathedraal, een gebeuren dat zich in een eerste fase vooral heeft gesitueerd in Picardie en in L’Isle de France.

Volgens mij was dit het begin van de Verlichting die pas later in de XVIIde, XVIIIde doorbreken zou; was het de overgang van het stoffelijke in de mens naar het spirituele in de mens. Eigenlijk was het zelfs geen geleidelijke overgang, zoals deze van de eerste Gsm naar deze van nu, maar een sprong in de tijd, hoger dan ooit gesprongen werd, en waaruit de eerste gotische kathedralen zouden oprijzen als een lichtbaken in het landschap, die ons als mens dichter tot de God van het Licht brengen zou.

ik hoorde dat het geloof in de reïncarnatie ingeboren is in de Hindoe-kinderen die sedert hun prilste jeugd, door families van bij ons worden opgevoed, zo dacht ik dat deze kosmische binding ingeboren was in de westerse mens en, in de persoon die ik toen was, al kan h

Ik zag hierin de mens bij wie de oude gewaden, deze van de angst dat het jaar duizend, waren afgelegd. Er was opnieuw een opening gekomen, God was niet meer een oordelende God maar een verlossende, een luisterende God, en de Maagd Maria, die ineens is opgedoken – een Isis gelijk - was de bemiddelaarster, zij die optrad tussen God en de mens.

Die idee is in mij is ontstaan van het ogenblik dat ik me herboren voelde  in het spoor van de kathedraalbouwers en dat dit nieuwe leven een bezieling inhield die me in een totaal andere landschap afzette, het landschap van de ware aard van de mens, zijn verheffing naar het licht, zijn opgaan in de kosmische energievelden. 

Zoals et dat deze idee is gegroeid uit mijn ontmoeting met de kathedralen die ik bezocht en me hebben geïnspireerd om er iets over te zeggen, zelfs indien dit misschien ongewoon en ver gezocht zou lijken, het zijn dan toch mijn woorden gevloeid uit mijn bezieling.

Ik besefte voluit dat de kathedraal een poging is geweest, de goddelijke ordening van de wereld symbolisch na te volgen, zoals dit het geval was voor de Egyptische tempels en de tempel van Salomon, en dit, door hun oriëntatie, hun meetkundige proporties, de harmonie van hun horizontale lijnstructuur gebaseerd op de toonladder van Pythagoras.

De Kathedraal is het ook door de plaats waar ze gebouwd werd doordat ze haar funderingen had in de aardstromen van die plaats en haar torens geprojecteerd in de magnetische velden omheen die plaats.

Er is echter nog meer, de kathedraal is aldus eveneens gebaseerd op de Keltische idee die we terugvinden in de dolmen en menhirs waarvan Stonehenge het meest schitterende voorbeeld is. In Stonehenge hadden de stenen hun eigen functie. In vibratie gebracht door de dolmen die er horizontaal bovenop werden geplaatst, beroerden deze vibraties de geest van de mens die erin rondwandelde, en bezat Stonehenge aldus de functie van de athanor die er op gericht was de mens te vergeestelijken, te wijzen op zijn binding met al wat hem omringde, het zichtbare en vooral het onzichtbare.

08-06-2015, 06:59 geschreven door Ugo d'Oorde