11-06-2019, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

10-06-2019, 07:15 geschreven door Ugo d'Oorde  

10-06-2019, 07:11 geschreven door Ugo d'Oorde  

05 juni

De stiltes.

Van Bernard Dewulf in het DS Weekblad van De Standaard (1-2 juni), een heerlijk stuk proza - poëzie bijna - over de Stilte. Wie het las zal er even bij stil gestaan hebben, zal gedacht hebben hoeveel stiltes er wel zijn in onze taal en hoeveel er nog kunnen aan toegevoegd worden.

De gedachte aan de stilte leidde Dewulf naar ‘een mooi boek met prachtige gedachten over regen en stilte’. Een boek van de, in zijn late jaren blind geworden John Martin Hull (1935-2015) voor wie de stilte natuurlijk heel anders is.

Dewulf schrijft hierover en ik citeer hem:

‘In zijn blinde bestaan speelt regen een cruciale rol. Regen is zijn licht. Zelfs de stilten tussen de druppels helpen hem om de dingen om hem heen te horen - en dus in zekere zin te zien. En kon het in dat licht, verzucht Hull, maar eens regenen in de kamer.’

Sprekend over de stilte dacht Urbain Dewulf aan John Hull en hem lezende ik, ik dacht aan twee personen terzelfdertijd: vooreerst aan mijn goede vriend, Albert Schrever die er een gedicht over schreef met de prachtige titel, ‘Stilte is een zeldzaam kruid’, en, ‘ze is muziek zonder geluid’. Een mooi poëtisch aanvoelend gedicht in eenvoudige, maar veelzeggende woorden, geen fiorituren, niet hoogdravend maar begrijpend zonder omwegen hoe hij de stilte aanvoelt en wat ze betekent voor hem. Het gedicht werd tegelijk op twee plaatsen bekroond met eremetalen en in een plaats leverde het hem zelfs de titel op van dorpsdichter.

Maar Ik dacht ook aan het op vele plaatsen totaal tegengestelde: hier, de stilte die José Saramago (1922-2010) uitbazuinde: ‘Dios es el silencio del universo y el hombre, el grito que da sentido a ese silencio.’[1] God is de stilte van het universum, de mens is de kreet die zin geeft aan het universum.

Hij heeft het niet over de stilte van God, maar over het ‘zwijgen’ van God, een verwijt eigenlijk die hij toestuurt aan de God van de Kerk  die, zoals Saramago zelf, gewrongen zit in dogma’s.

De stilte van de God waar hij het over heeft, is ook het euvel van Saramago die zich blind staart op wat de Kerk altijd, en nog, ons heeft geleerd over de antropomorfe God. Op zijn tachtigste zag hij hem nog altijd zoals hij hem zag in zijn jeugd; hij bleef de Kerk bestrijden. Laat ons zeggen dat hij als schrijver nog altijd niet de Verlichting had gekend. Nochtans oppert hij dat de mens, ‘el grito’ is, de kreet, de schreeuw van het Universum. 

De Mens, is er dus, als ik zijn woord correct interpreteer, als de stem van het Universum, is er omdat het Universum wou dat hij er was. Of anders gezegd, de mens is er omdat het Universum er is en vice versa, het Universum is er opdat de mens er zou zijn. Wat een belangrijke verklaring is waar, voor Saramago, een god niet aan te pas komt. Er is enkel voor hem de mens in en van het Universum.

Maar daar stopt het even en begint het opnieuw, want nu stelt zich de vraag: hoe is het Universum er,  is het er zuiver als materie, zo maar ontstaan uit het niets, uit het ‘nada’?

‘Como escribí en horas de vana  interrogación metafísica’, heeft hem het metafysisch onderzoek niets opgeleverd’; is hij er uitgekomen zoals bij er is binnen gegaan - wat me verbaast - blijft hij getekend door zijn ijver, de Kerk, haar leiding en haar leer te bestrijden met het woord. Maar veel verder gedacht heeft hij niet. Hij is gestopt waar hij had moeten beginnen.

Saramajo leed aan een andere blindheid dan deze van John Hull. Ik denk niet dat hij de stilte, welke ook, hoorde of zelfs zocht.

09-06-2019, 20:46 geschreven door Ugo d'Oorde  

09-06-2019, 08:03 geschreven door Ugo d'Oorde  

08-06-2019, 11:31 geschreven door Ugo d'Oorde  

05 juni

De stiltes.

Van Bernard Dewulf in het DS Weekblad van De Standaard (1-2 juni), een heerlijk stuk proza - poëzie bijna - over de Stilte. Wie het las zal er even bij stil gestaan hebben, zal gedacht hebben hoeveel stiltes er wel zijn in onze taal en hoeveel er nog kunnen aan toegevoegd worden.

De gedachte aan de stilte leidde Dewulf naar ‘een mooi boek met prachtige gedachten over regen en stilte’. Een boek van de, in zijn late jaren blind geworden John Martin Hull (1935-2015) voor wie de stilte natuurlijk heel anders is.

Dewulf schrijft hierover en ik citeer hem:

‘In zijn blinde bestaan speelt regen een cruciale rol. Regen is zijn licht. Zelfs de stilten tussen de druppels helpen hem om de dingen om hem heen te horen - en dus in zekere zin te zien. En kon het in dat licht, verzucht Hull, maar eens regenen in de kamer.’

Sprekend over de stilte dacht Urbain Dewulf aan John Hull en hem lezende ik, ik dacht aan twee personen terzelfdertijd: vooreerst aan mijn goede vriend, Albert Schrever die er een gedicht over schreef met de prachtige titel, ‘Stilte is een zeldzaam kruid’, en, ‘ze is muziek zonder geluid’. Een mooi poëtisch aanvoelend gedicht in eenvoudige, maar veelzeggende woorden, geen fiorituren, niet hoogdravend maar begrijpend zonder omwegen hoe hij de stilte aanvoelt en wat ze betekent voor hem. Het gedicht werd tegelijk op twee plaatsen bekroond met eremetalen en in een plaats leverde het hem zelfs de titel op van dorpsdichter.

Maar Ik dacht ook aan het op vele plaatsen totaal tegengestelde: hier, de stilte die José Saramago (1922-2010) uitbazuinde: ‘Dios es el silencio del universo y el hombre, el grito que da sentido a ese silencio.’[1] God is de stilte van het universum, de mens is de kreet die zin geeft aan het universum.

Hij heeft het niet over de stilte van God, maar over het ‘zwijgen’ van God, een verwijt eigenlijk die hij toestuurt aan de God van de Kerk  die, zoals Saramago zelf, gewrongen zit in dogma’s.

De stilte van de God waar hij het over heeft, is ook het euvel van Saramago die zich blind staart op wat de Kerk altijd, en nog, ons heeft geleerd over de antropomorfe God. Op zijn tachtigste zag hij hem nog altijd zoals hij hem zag in zijn jeugd; hij bleef de Kerk bestrijden. Laat ons zeggen dat hij als schrijver nog altijd niet de Verlichting had gekend. Nochtans oppert hij dat de mens, ‘el grito’ is, de kreet, de schreeuw van het Universum. 

De Mens, is er dus, als ik zijn woord correct interpreteer, als de stem van het Universum, is er omdat het Universum wou dat hij er was. Of anders gezegd, de mens is er omdat het Universum er is en vice versa, het Universum is er opdat de mens er zou zijn. Wat een belangrijke verklaring is waar, voor Saramago, een god niet aan te pas komt. Er is enkel voor hem de mens in en van het Universum.

Maar daar stopt het even en begint het opnieuw, want nu stelt zich de vraag: hoe is het Universum er,  is het er zuiver als materie, zo maar ontstaan uit het niets, uit het ‘nada’?

‘Como escribí en horas de vana  interrogación metafísica’, heeft hem het metafysisch onderzoek niets opgeleverd’; is hij er uitgekomen zoals bij er is binnen gegaan - wat me verbaast - blijft hij getekend door zijn ijver, de Kerk, haar leiding en haar leer te bestrijden met het woord. Maar veel verder gedacht heeft hij niet. Hij is gestopt waar hij had moeten beginnen.

Saramajo leed aan een andere blindheid dan deze van John Hull. Ik denk niet dat hij de stilte, welke ook, hoorde of zelfs zocht.

08-06-2019, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

07-06-2019, 10:13 geschreven door Ugo d'Oorde  

06-06-2019, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

05-06-2019, 11:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

20.28

De Blogmaster beantwoordde zelfs niet mijn vraag om hulp.

IK denk dat hij een even slechte, zo niet nog een slechtere dag dan ik heeft doorgemaakt.

Heeft hij het probleem met de Centrale Computer opgeschoven naar morgen , zoals de vorige keer, we veronderstellen het.

Wat ons betreft, blog 5 juni ligt klaar, we werken aan blog 6 juni. Je hoort nog wel van ons. Zoals ik las bij Ernst Jünger, 'Mein Geduld hat Ursach', maar dat weet je al lang, het is niet de eerste maal dat ik het herhaal. Ik zegde het zelfs aan de dame die met mij op de lift stond te wachten. Of ze het begrepen heeft weet ik niet, maar ze glimlachte toch, wat me voldoende was. Ne mens is soms met weinig tevreden, is het niet?

Ook jullie moeten tevreden zijn met wat ik nu achterlaat.

Weet dat het 20.39 is, en dat ik nog 6 juni te schrijven heb.

Het ga je allen heel goed,

Karel

DE De 

Van Bernard Dewulf in het DS Weekblad van De Standaard (1-2 juni), een heerlijk stuk proza - poëzie bijna - over de Stilte. Wie het las zal er even bij stil gestaan hebben, zal gedacht hebben hoeveel stiltes er wel zijn in onze taal en hoeveel er nog kunnen aan toegevoegd worden.

De gedachte aan de stilte leidde Dewulf naar ‘een mooi boek met prachtige gedachten over regen en stilte’. Een boek van de, in zijn late jaren blind geworden John Martin Hull (1935-2015) voor wie de stilte natuurlijk heel anders is.

Dewulf schrijft hierover en ik citeer hem:

‘In zijn blinde bestaan speelt regen een cruciale rol. Regen is zijn licht. Zelfs de stilten tussen de druppels helpen hem om de dingen om hem heen te horen - en dus in zekere zin te zien. En kon het in dat licht, verzucht Hull, maar eens regenen in de kamer.’

Sprekend over de stilte dacht Urbain Dewulf aan John Hull en hem lezende ik, ik dacht aan twee personen terzelfdertijd: vooreerst aan mijn goede vriend, Albert Schrever die er een gedicht over schreef met de prachtige titel, ‘Stilte is een zeldzaam kruid’, en, ‘ze is muziek zonder geluid’. Een mooi poëtisch aanvoelend gedicht in eenvoudige, maar veelzeggende woorden, geen fiorituren, niet hoogdravend maar begrijpend zonder omwegen hoe hij de stilte aanvoelt en wat ze betekent voor hem. Het gedicht werd tegelijk op twee plaatsen bekroond met eremetalen en in een plaats leverde het hem zelfs de titel op van dorpsdichter.

Maar Ik dacht ook aan het op vele plaatsen totaal tegengestelde: hier, de stilte die José Saramago (1922-2010) uitbazuinde: ‘Dios es el silencio del universo y el hombre, el grito que da sentido a ese silencio.’[1] God is de stilte van het universum, de mens is de kreet die zin geeft aan het universum.

Hij heeft het niet over de stilte van God, maar over het ‘zwijgen’ van God, een verwijt eigenlijk die hij toestuurt aan de God van de Kerk  die, zoals Saramago zelf, gewrongen zit in dogma’s.

De stilte van de God waar hij het over heeft, is ook het euvel van Saramago die zich blind staart op wat de Kerk altijd, en nog, ons heeft geleerd over de antropomorfe God. Op zijn tachtigste zag hij hem nog altijd zoals hij hem zag in zijn jeugd; hij bleef de Kerk bestrijden. Laat ons zeggen dat hij als schrijver nog altijd niet de Verlichting had gekend. Nochtans oppert hij dat de mens, ‘el grito’ is, de kreet, de schreeuw van het Universum. 

De Mens, is er dus, als ik zijn woord correct interpreteer, als de stem van het Universum, is er omdat het Universum wou dat hij er was. Of anders gezegd, de mens is er omdat het Universum er is en vice versa, het Universum is er opdat de mens er zou zijn. Wat een belangrijke verklaring is waar, voor Saramago, een god niet aan te pas komt. Er is enkel voor hem de mens in en van het Universum.

Maar daar stopt het even en begint het opnieuw, want nu stelt zich de vraag: hoe is het Universum er,  is het er zuiver als materie, zo maar ontstaan uit het niets, uit het ‘nada’?

‘Como escribí en horas de vana  interrogación metafísica’, heeft hem het metafysisch onderzoek niets opgeleverd’; is hij er uitgekomen zoals bij er is binnen gegaan - wat me verbaast - blijft hij getekend door zijn ijver, de Kerk, haar leiding en haar leer te bestrijden met het woord. Maar veel verder gedacht heeft hij niet. Hij is gestopt waar hij had moeten beginnen.

Saramajo leed aan een andere blindheid dan deze van John Hull. Ik denk niet dat hij de stilte, welke ook, hoorde of zelfs zocht.

05-06-2019, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe het verder moet weet je niet maar je verwacht dat zoals het was, het nog voor een tijd blijven zal. Met dien verstande dat elke dag die is, het er-niet-meer-zijn dichter komt en, al denken we er in de dag maar sporadisch aan, het feit is er toch. Wat echter niet belet  dat we de vreugde van het er-nog-zijn behouden  willen en de volheid ervan, geëtst in elk bewegen, hoogmoedig en nederig tezelfdertijd, willen uitdragen. 

Zo leven we onze dagen, bewust van iets dat we ooit kennen zullen: de laatste uren, de laatste minuten. Hoe ik me dan voelen zal, de minuten tellend, zoals mijn broer het heeft gedaan, dan toch, zo hoop ik, zo verwacht ik, een blik in de toekomst, het glorieuze rijk van de geest waaruit ik geboren ben. Wel niet, uit het ingaan van mijn vader op mijn moeder, maar uit de fractie van het ogenblik van de bevruchting door de kracht van de geest die van de Kosmos is.

Zo is elke bevruchting een onbevlekte ontvangenis - Pasternak wist dit - is het een zuiver kosmisch gebeuren, een klein ‘big bang’- gebeuren van de geest die ingrijpt. Dit is de reële aard van de bevruchting, niet het ingaan op maar, het tot een ontploffing komen. Bijna een eeuw later, realiseer ik me hoe ik ben ontstaan in de schoot, de warme holte van mijn moeder - mijne moeder zou Gilliams schrijven.

Geboren uit de geest die van de Kosmos is, kan het onmogelijk anders dan dat ik terugkeer naar die geest die altijd in mij is aanwezig geweest, een geest die onsterfelijk is, die is en is en is. Die er nog zijn zal nadat de zon is uitgedoofd, die het enige is dat is op alle plaatsen.

Waarover moet ik, wat mezelf betreft, zorgen maken? En nog een vraag hoe is het mogelijk dat er zijn die dit niet zien, die zeggen atheïst te zijn, maar er nimmer hebben over nagedacht hoe het komt dat een kersenbloesem zich metamorfoseert in een kers.

Ik weet het, ik herhaal me voortdurend. Ik herhaal hetzelfde onderwerp, in duizend andere woorden, vertrekkend van uit andere horizonten, maar telkens aankomend in dat ene onvergankelijke punt dat is van alle punten.

Ik dacht er niet aan vanmorgen als ik ben beginnen schrijven. Ik dacht aan heel weinig - nog altijd aan Flavius Jozefus misschien - peu importe, het is, waar ik aangekomen ben dat telt. En ik ben aangekomen in een veilige haven, eens te meer.

Wie is het die ik danken moet voor deze weinige ogenblikken van het schrijven, van het ‘kunnen’ schrijven van wat in mij aanwezig is en om kan zetten in woorden, duidelijk leesbaar en vertaalbaar. Het zijn geen klanken, het zijn geen beelden, geen ‘offerings’, het zijn woorden.

De 'ars scribendi' is wellicht het mooiste en het edelste dat er bestaat! Dankzij die 'kunst' kan je er verder naar streven jezelf te ontplooien, een 'echte mens' te zijn: 'humanior' zouden we kunnen zeggen! Die taak is nooit af.

Het is een vriend die me dit schreef in reactie op mijn 'twijfel-blog van 1 juni. Daarom ook heb ik het woord lief, het beheerst mijn leven, het is van mijn dagen de lucht die ik inadem; ik zal er ook mee heengaan, zoals Pessoa heen ging met zijn bril.

Het is een vriend die me dit schreef in reactie op mijn ‘twijfel’-blog van 1 juni. Daarom ook heb ik het woord lief, het beheerst mijn leven, het is van mijn dagen, de lucht die ik inadem; Ik zal er ook mee heengaan, zoals Pessoa heen wou gaan met zijn bril. 

04-06-2019, 06:05 geschreven door Ugo d'Oorde  

Te weinig slaap, te verdoofd nog het vermogen, te denken, te zijn, te weten, uit de nacht gekomen, dat je bestaat. Waar is het dat je uit zult komen op het einde van de dag als alles gezegd zal zijn wat nu nog niet is.

Want je bestaat nog  niet als woord, je bent maar een pak ongemakken: de schouders, de knieën, de rug, en het is van hier uit dat je vertrekken moet om zoals altijd  te zijn wie je bent en hoe je bent.,

Flavius Josephus, de naam die je bindt aan wat je schreef in de nacht - ze dacht dat de naam Flavius was en niet Josephus -  omdat dit het enige was dat hem bindt aan haar, het overige verzinsel, omdat schrijven verzinsel is, droomgestalten opgewekt uit het ongerijmde. Al houdt je wel dingen die meer dan herinneringen zijn: boeken met een handteken er in, een houten speld met een koperen plaatje: ‘don’t forget’, of een klein plaasteren boeddhabeeldje, dat onlangs gevallen was en waarvan het hoofd terug gekleefd diende te worden.

‘Don’t forget’ de plaatsen waar we waren, de bomen, de waters, de dreven, de kamers. Tracht niet te vergeten al dat was. Toch niet op een dag zoals deze, toch niet op andere dagen.

Het leven in jou dat terugkeert, stilaan, druppelsgewijze. Naarmate je schrijven vordert de dingen die terugkomen, dingen van ver in de tijd en andere van heel dichtbij, van de vijver waar je waart gisteren en toen je er zat in de namiddag en je rond je keek, toen je zag hoe alles was, het water, de struiken, de jonge fruitbomen in de vrucht - het leven dat zich voltrok - en verder af de groene welving van de bomen, hoog, de kruinen in elkaar gegroeid en nog verder het lager gedeelte van het bos, met de zang van de vogels dat meer dan wat ook van het intense was, het roerloze, van het intense dat van het grote leven is.

Hij er was, zat van wat hij zag en van wat hij niet zien kon maar wist dat het er was in een oneindigheid van zijn. Hij het niet benaderen kon, alleen maar zeggen dat het er was en hoe hij het zag met een ‘niets’ van woorden: et de mon frère le poète, on a eu des nouvelles, il a écrit encore une chose très belle, et peu en eurent connaissance.’ ; Dit wist Saint-John Perse dan.

Ik wil die poëet zijn, ik wil me loswrikken uit de dagen en schrijven, schrijven, mijn vingers tot bloedens toe. Neer zittend, neer liggend, recht opstaande als ik het nog zou kunnen, schrijven in alle maten en gewichten, in alle talen, in alle wezenheden van het zijn.

Dit is dan wat nog rest van de jeugd in mij, neergedaald in de sappen ervan die de sappen zijn van de bossen en de luchten, van de waters en de oceanen, van de lage landerijen en de bergen. De bergen die ik zie, die me blijven toeroepen.

Weet je wat het is, de roep van zeeën en van bergen, van plaatsen waar je je oneindig voelde en die blijven terugkeren. Zelfs als alles vanmorgen begon als een dofheid en je geraakt bent tot een zicht op een deel dat was en je, je erin verliest, het ogenblik van het neerschrijven, om daarna, zoals nu, voelen hoe de tranen achter je ogen opwellen willen.

Omdat het voorbij is, omdat het zo véél was, omdat het, alles samengebald, je leven was, je eindeloosheid van vergezichten was, immer nog ademend.

03-06-2019, 07:17 geschreven door Ugo d'Oorde  

In feite heb ik nog maar weinig geschreven van wat ik schrijven wou. Ik wou gaan dromen, ik wou originele verhalen over een ongekende wereld; ik wou vernieuwend zijn in woord en klank en kleur. Ik wou grote literatuur en, ik ben terecht gekomen in het landschap van God en geest en New Physics. Afgedwaald van de weg die ik nemen wou, een weg die ik nu niet meer verlaten kan, al denk ik er elke morgen aan voor ik begin: zoek ik in mij of ik er geen man ontmoet die iets heel bijzonders te vertellen heeft. En het gebeurt dat ik er een tegenkom, hij fietsend in een lange dreef, tussen twee rijen oude eiken met op het verre einde een wit kasteel. En op hem afkomend op de fiets een dame, de haren los, een witte sjaal om de hals fladderend in de wind, die nader en nader komt en stopt voor hem., ‘jij’, zegt ze verbaasd. ‘Oh, jij?

‘De dame, verliefd op boeken’ zegt hij.

‘En jij’, zegt ze, ‘verliefd op wie of wat?’

‘Op jou en je boeken’ wou hij antwoorden maar hij zegde het niet.

Hij had haar zo dikwijls ontmoet als hij in de stad was, het had hem zovele boeken gekost, de meest vreemde eerst, omdat hij niet anders kon dan haar winkel te bezoeken. Het waren niet de boeken die hem aanhaalden, het was zij die hij zien wou, die hij spreken wou, er staan voor haar om niet meer weg te gaan van haar. En als hij een boek had uitgekozen hij haar volgde in al haar handelingen, het boek in haar handen en te zien, hoe zo handig, zo licht bewegend ze het boek in zijn papier wikkelde, een papier met bloemen en vlinders in warme kleuren. Hij droomde het beeld van haar lichaam in een lichte losse bloes gehuld, haar hoofd gebogen, de haren samen gehouden in een gesloten krulling, zij, gehuld in een wolk van teer parfum naar hem toe en haar blik, haar groene, grijze ogen die hem aankeken als ze hem het boek aanreikte. Hij wist het allemaal zo goed, zo zuiver, maar het was ook al dat hij wist van haar. Hij aarzelde altijd even voor hij weg ging, het liefst wou hij er onzichtbaar achterblijven om te zien hoe ze de boeken schikte en herschikte.

Maar hij hier nu in de dreef, zijn fiets in de hand, staande voor haar met haar fiets in de hand; de zucht van de wind in de bomen, de roep van eksters of van kraaien, hij voor het eerst kijkend, hoe zacht haar gelaat, hij in haar ogen keek met een glinstering erin.

‘Ik mag je alles zeggen, hier, is het niet? Ik mag je zeggen dat je bent, hoe zeg ik het, je ogen doorzichtig als glas, dat je bent een pagina  poëzie, een pagina van Saint-John Perse. Ik mag het zeggen hier, omdat het een sprookje is je hier te ontmoeten in deze dreef, onder de eiken die toezien; Hoor je hun gefluister? Bij jou in de boekenwinkel is er het gefluister van de boeken telkens ik er ben en, je weet het niet als ik naar je kijk, je weet het niet, maar ik denk dan altijd aan Kafka, wiens lippen de lucht raakten die was tussen hem en de vrouw die hem verlaten had.

‘Hoe droef’, zegde ze.

Ik zeg dit maar zo. Ik zeg dit maar omdat ik je alles zeggen mag, hier in de dreef waar zovelen al hebben gewandeld, gefietst, gedroomd, visioenen hebben gehad, misschien hebben lief gehad. Om deze reden zeg ik het.’

‘Je bent een dromer’ had ze geantwoord. ‘En dromen zijn niet afstandelijk, ze zwijgen wel wat ze zeggen willen. Ik zie het, telkens je een boek komt halen bij mij. je wandelt in een wolk en de wolk is je droom.  En in je droom de woorden die je niet spreekt.  Ik vraag me dan af wat je denkt, hoe je binnenkomt is het, voor het boek of is het voor mij dat je komt. Maar hoe ook, voor het boek of voor mij. Ik wacht elke dag op je komst, en elke dag houd ik een pianosonate klaar van Domenico Cimarosa - vraag me niet waarom Cimarosa - voor het geval dat ik jou zou zien staan voor het uitstalraam, wetende dat je zult binnen komen om het enige, exemplaar van een boek dat, zal je zeggen, alleen in mijn winkel te vinden is. En, zeg me, hoe gaat het met Flavius?

‘Oh, Flavius Josephus? Goed, ik koester het boek zoals je het hebt ingepakt omdat er je handen over waren, de parfum van je handen over was, en van wat is van het leven in jou, van je verlangens ook.’ ZE kijkt naar hem, ze legt haar hand op zijn hand: ik ken zelfs je naam niet, ik weet enkel dat je een vreemde man bent, een stille man, die van Albert van Hoogenbemt, een stille man met wellicht diepe gronden, is het niet zo?

‘Diepe gronden hebben stille waters en mijn naam is Ugo’, zegde hij. ‘Jij, jij bent Samantha.’

‘Hoe weet je dit?’ vroeg ze.

Het is de naam van een dame in een film die ik zag. De film niet de dame, maar haar stem, een dame die verliefd was op een ‘hem’ die even verliefd was op een ‘haar’, een onmogelijke liefde’, zegde hij.

‘Vele liefdes zijn onmogelijk, het zijn de mooiste soms, ze duren het langst, ze kennen zelfs geen einde. Je vertelt maar’, zegde ze nog: ‘je gist een naam voor mij die ik houden wil. Kom morgen eens langs, niet om een boek, maar om een tas thee, een heel bijzondere, een  groene thee, die we drinken zullen met de boeken rondom ons, het liefst op het einde van de namiddag.’

Ciao’, zegde ze. Hij keek haar na als ze wegreed, de laan uit, haar witte sjaal, haar lange blonde haren in de wankele wind

Had hij een werkelijkheid gedroomd of was de werkelijkheid maar een droom? Hij zal het morgen weten als hij bij het binnenkomen de piano van Cimarosa horen zal.

02-06-2019, 00:51 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe dikwijls nog ga ik ‘hallo juni’ mogen/kunnen schrijven. Ja, beide werkwoorden zijn geldig, er is een nuance. Er ‘mogen’ er nog zijn, en er ‘kunnen’ er nog zijn. Het eerste is een normaal verschijnsel, een hopen dat het zo is; het tweede is een mogelijkheid dat er nog zullen komen en dan nog, dat ik in staat zal blijven te doen wat ik nu noodzakelijk vind te kunnen doen, hier echter is er absoluut geen zekerheid.

Onvermijdelijk denk ik bij dit laatste aan wat Ferdinand von Schirah hierover wist te melden - een korte tijd geleden schreef ik hierover en het blijft hangen - denk ik aan Christian de Duve, die me doet denken aan Hugo Claus, die me doet denken aan Harry Mulisch. Maar liefst niet.

Liefst niet. Daarom: ‘hallo juni’, mijn vriendin onder de maanden, de zon op de middag heeft bijna het hoogste punt boven de hemelequator bereikt, het begin, schijft mijn ‘Sterrengids’, van de ‘weerkundige’ zomer. De tijd van het bevruchten is voorbij, het is nu de tijd van de vrucht die wast, de tijd dat alle krachten van de natuur worden ingezet om het eindpunt, het doel van alle leven, het zaad ter voortplanting, te bereiken en de cyclus te sluiten, glorierijk.

Is het ook mijn tijd, vraag ik me af, de tijd dat de woorden die ik mijn hele leven heb gezaaid vrucht gaan dragen?

Het is hier ook een ‘mogen/kunnen’, maar dan van een gans andere aard. Het gebeurt meer en meer dat ik ’s avonds voor ik slapen ga, een van mijn rode  dagboeken meeneem en er ga in bladeren; dat ik tracht te herlezen wat ik schreef in bijna minuscule lettertekens, dicht, te dicht op elkaar en om deze redenen bijna het lezen ervan onmogelijk geworden. Ik denk dan aan de energie die het me gekost heeft, niet zo zeer het schrijven ervan, maar de moed die het me vergde elke dag te beginnen bovenaan mijn blank blad - vandaag is het routine geworden - en pas te eindigen als het vol gezaaid stond. Het was telkens meer dan een knielen om mijn avondgebed te prevelen,

De boeken van 1978 tot en met 2010, staan er nu naast elkaar, het resultaat van een leven, maar zoals ik het zie in mijn ongeloof, niet de vrucht ervan. Want, wat bracht het op? Niets dan een last voor mijn nageslacht dat zich de vraag zal stellen, wat doen we ermee, wie neemt de boeken mee naar huis, wie heeft er de plaats voor of, wie heeft er de moed ze te lezen, te ontcijferen, te doorbladeren?

Mijn God, wat ben ik ooit begonnen? Wat in den beginne een uitdaging was, een spel in een zekere zin, is nu een last geworden want ik zelf heb niet de moed deze boeken bij leven te vernietigen, hiervoor heb ik een Max Brod nodig.

Mijn ‘hallo juni’ van vanmorgen is aldus een probleem geworden dat eens te meer is opgedoken en het is maar een begin van probleem, er moeten 10 jaren blogs aan toegevoegd - gisteren zat ik aan 200 pagina’s voor het jaar 2019. Ik ga maar niet gaan rekenen maar het is een massa woorden, zaden alles samen genomen.

Hij was, zal men zeggen, een veelschrijver tot het ziekelijke toe en niet de minste vrucht is er overgebleven van wat hij bij leven gezaaid heeft. De krachten van de maand juni zijn niet doorgedrongen tot zijn woorden, deze werden niet bevrucht door een of andere uitgeverij, de zaden die hij zaaide vielen in barre aarde, ergens op een verre toendra of in het zand  van een of andere woestijn. Alles verloren kiemkracht.

Waarom eigenlijk, begon ik vandaag met een ‘Hallo juni’?

01-06-2019, 04:54 geschreven door Ugo d'Oorde  

De laatste dag van de maand is voor mij niet verschillend van de andere dagen. Hij begin telkens in bed met een afwegen wat ik ga doen: de passieve kant kiezen, luisteren naar Klara of, de actieve kant, luisteren naar wat er is van het woord in mij. Het is nog altijd het woord dat wint. Ook vandaag, hoewel de lokkende stem van Klara er was, plus deze van het lichaam dat het goed had tussen de lakens.

Een probleem is het niet, ik ben er op ingesteld, het maakt deel uit van mijn opstaan. Ik weet niet hoe het met jullie is gesteld, maar bij mij gebeurt het zelden dat het niet het woord is dat de wet dicteert. Achteraf voel ik me er goed bij, niet op het ogenblik zelf, omdat het heel dikwijls nog een aftasten is, een wachten op het verlossende teken, het vinden van een opening. Het schijnt me evenwel toe dat het vinden ervan niet meer zo vlot verloopt, dat het een aarzeling begint te kennen, gelukkig was er deze nacht Venus en is er het grote licht deze morgen, het licht dat van de geest is.

Van God, wist de abt van St.Denis, Suger, ook Lorca wist dit, of God is licht, is geest, wat neerkomt op het zelfde zonder het zelfde te zijn.

We staan er nooit stil bij, maar het is duidelijk een van de grote wonderen van de dagen, een van de zovele waar we aan voorbij gaan, zoals we voorbijgaan aan het wonder van het water, van het vuur, van de lucht die we inademen.

Elke morgen hoor ik het: ‘wees verwonderd’, wat nog iets méér is dan het ‘plus est en vous’ van Lodewijk van Gruuthuse (1422-1492); eerder het ‘be mindful’ in het wapenschild van het kasteel (van Macbeth) in Cawdor, hoog in het noorden van Schotland - we waren er.

‘Wees verwonderd’ over wat is, denk er over na. Weet hoe alles in elkaar verweven is, in essentie verweven tot plukjes energie, alles in alles eens je doordringt tot in het diepste van de materie, ook en zeker de materie die van ons lichaam is.

Wees verwonderd dat die verwevenheid zich uit in wat we menen te zijn en menen te zien, terwijl het in wezen totaal maar dan ook  totaal, anders is. Ons hele leven is verwondering, al wat is, is verwondering.

Zo wie of wat zijn we? Hoe komt het, zijnde in realiteit bundels energie opgaande in andere bundels energie, dat we toch een eenheid aan gedachten, gevoelens, herinneringen menen te zijn; dat we een eiland zijn met een eigenheid onder de talloze eilanden die er zijn; eerder eilanden van geest die we zijn en niet, eilanden van materie: zo wees uiterst verwonderd.

Ik schrijf maar. Woorden komen en worden omgezet in tekens wat op zijn eigen reeds verwondering is dat zo iets mogelijk is, in woorden, alsof het klanken waren of splinters licht, splinters van het grote leven.

Volg je me nog als ik een oceaan oproep van bundels energie die tevens gebundeld zijn als dier of plant of steen of aarde en, als mens  met een ego die denkt en weet dat hij is, maar nog altijd niet ‘hoe’ hij er is.

Daarom ook, ademen we verwondering.

31-05-2019, 06:33 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er is het wonder van de morgen die opstaat uit de nacht, wat we doodnormaal vinden; zoals er het wonder is van het lichaam dat, gewikkeld in de slaap, elke morgen terug tot leven komt. We rekenen erop als de avond valt en de nacht er is; we rekenen erop als we slapen gaan. Het is een geruststelling. Het leven zou geen zekerheid meer zijn indien we niet weten zouden, dat het zo is wat de terugkeer van het licht en het opstaan uit de slaap betreft, zelfs al is er op dit laatste een uitzondering mogelijk die dan de bevestiging is van de regel.

De regelmaat ervan, de wisseling van nacht naar dag, van slaap naar leven, houdt ons niet bezig, het is een vast gegeven, een van de meest vaste die er zijn, een waar eigenlijk niets hoeft over gezegd te worden, geen woorden aan verspild. Het is een basisgegeven van het/ons leven. Als er een verandering zou zijn wat nacht en dag betreft dan is die te wijten aan een graduatie van licht, deze echter van een terugkeer uit de slaap naar het leven kent soms een totaal andere graduatie.

Zo gebeurde het dat we, de morgen van 27 mei, volgend op de avond/nacht van 26 mei, bij het wakker worden, het gevoel hebben gekend wakker te zijn geworden in een ander lichaam, in een ander landschap, onder andere luchten waarin, verdoken, iets onheilspellend getekend  lag.

Ik denk dat dit een gevoel is geweest dat vooral in Vlaanderen is opgedoken, een gevoel dat zich uitte in een stemming van machteloosheid. Namelijk de reële vrees van het tot stand komen in dit land van een linkse regering. Dat dit gebeurt in Wallonië is maar normaal, het is nu eenmaal, een rode regio. Maar federaal liggen de kaarten helemaal anders, ook Vlaanderen wordt er alsdan bij betrokken. En als ik in een andere ‘mood’ ben opgestaan dan is het omwille van het gevaar verbonden aan een linkse federale regering die zich hoegenaamd niet zal bedreigd voelen door een verdere islamisering van de samenleving, integendeel, ze zal ze aanmoedigen onder het mom van het multiculturalisme. En dan wat, Ja, en dan wat?

Ik ga niet verder nu. Zo-even belde een vriend aan, een beeldhouwer. Hij bracht me een uitnodiging voor zijn tentoonstelling van zondag 16 juni. Het slagen ervan was zijn enige bekommernis. De uitslag van de verkiezing gebeurde over zijn hoofd, had niet de minste impact op het werk waar hij mee bezig was noch, zegde hij, op het andere dat reeds stilaan klaar kwam in zijn geest. Hij werkte eraan terwijl hij daar voor mij zat en erover aan het spreken was. Terwijl ik aan het denken was hoe het verder moest met mijn blog op het getouw.

Eens hij weg was heb ik gedacht, waarom laat je, je op jouw leeftijd,  nog afleiden door wat er gebeurt in het politieke landschap, welk belang kan het nog hebben voor jou. Ben je er dan zo zeker van dat het gevaar van de Islam, dat je je inbeeldt, niet overdreven is, irreëel is; kan het niet dat zij ook vroeger dan verwacht de Verlichting kennen zullen en dat zij zich zullen aanpassen aan ons en niet wij aan hen?

Zo, laat je niet vangen door je verbeelden, blijf kalm, je tijd loopt ten einde, het is niet meer aan jou om de profeet te spelen. Blijf bij je leest, schik de woorden van je blog op een zo voortreffelijk mogelijke wijze gestructureerd en ingekleurd. Dit is wat nog verwacht wordt van jou, en volg je vriend de beeldhouwer wat je beschouwingen over de uitslag van de verkiezingen aangaat. Dit is wat voor jou in de toekomst geschreven staat. Het bezoek van je vriend dat hij gisteren heeft gepland is er een ander teken van, een vingerwijzing van.

Man op jaren die je bent, aan de uitgedeelde kaarten valt niets meer te wijzigen, geen jota. Denk liever aan wat je morgen schrijven zult. Blijf uitkijken naar de tekens die je gegeven worden, je weet dat die er altijd zijn als je maar zoeken blijft.

30-05-2019, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er is niets verkeerd aan wat, sedert een lange tijd nu al, eigen is aan de laatste bladzijde van de wekelijkse SdL-katern van De Standaard, gewijd  aan beschouwingen over de dood; zoals er niets verkeerd is hier rond te lopen, na te denken en zelfs te schrijven, wetende dat de dood wacht aan de achterdeur. Het is zelfs beter het te weten dan het totaal te ignoreren, want het zal je misschien aanzetten om met meer inzicht door het leven te gaan en de dingen te zien in hun reële context van eindigheid en oneindigheid.

Dit betekent niet dat je er voortdurend mee begaan bent, neen, het is zo iets als het stuk muur met de nagel erin, achter de opgehangen spiegel of schilderij, je ziet het niet, je denkt er niet aan als je er voor staat, maar het is er wel wezenlijk.

Welke leeftijd we ook mogen hebben, op deze wijze brengen we onze dagen door wat niet belet dat, naarmate we vorderen in jaren, het deel wand nu en dan, en dit meer dan vroeger, in onze gedachten komt. Echter verder gaat dit niet, het jaagt ons niet op, het neemt geen vaste plaats in, het is er zonder er te zijn.

Het is me, in dit perspectief, zelfs heel moeilijk de tijd te nemen om op papier bepaalde zaken te regelen opdat mijn vertrek zo weinig mogelijk last zou bezorgen aan de familie die achterblijft. Als ik dan toch even denk aan degene die wacht aan de achterdeur, dan zijn het dergelijke problemen die me bezig houden, niet het feit van het heengaan zelf.

Trouwens ik was niet zinnens, deze morgen bij het opstaan, te schrijven waarover ik nu aan het uitweiden ben. Had ik die bewuste katern, waarover ik het had, niet uit het dagblad gelicht, hij zou er niet, afgezonderd van de rest, gelegen hebben als een roep naar mij toe. En ik zou zeker niet gedacht hebben over ‘Het Einde’ te schrijven want mijn morgen was bezoedeld door de plannen van Di Rupo, federaal te kunnen regeren met een Vlaamse minderheid. Ik was er door geschokt en was er op uit om er iets over te schrijven.

Als ik er nu over nadenk, dan weet ik dat het afzonderlijk houden van de katern, een handeling was die me bereikte van uit het komende. Ik had het voorzien - of, het werd voor mij voorzien - zonder het bewust te weten, dat ik die katern nodig zou gehad hebben. Mijn geest, misschien mijn omgeving, had het dus klaar gelegd omdat het gisteren al geweten was waarover mijn blog vandaag zou handelen.

Het werd dus in een zekere mate, buiten mijn weten, gisteren beslist dat ik vandaag een woord zou zeggen over de Duitse schrijver Ferdinand von Schirach (1964) en wat hij schrijft in die bewuste SdL-katern[1] over ‘Het Einde’ van een mensenleven. Waarbij hij begint met te zeggen - hij is advocaat - dat hij ‘zo vertrouwd is met de dood dat hij zelf de geur ervan kan beschrijven’.

Hij citeert Epicurus: ‘Zo lang ik er ben is hij er niet. En wanneer hij komt ben ik er niet meer’. Een eenvoudige, maar sprekende formule die hij hanteert maar geen oplossing biedt, amper een verhaal. Hij is 55 maar hij zelf schrijft niet over ‘zijn’ sterven. Hij is er, zoals zovele andere schrijvers, niet mee begaan. Er is alleen het hier en het nu. Maar toch heeft hij vooruitzichten, ook hij kijkt dus soms even naar wat er is achter de spiegel. En hij weet voor zichzelf: ‘De dag dat ik niet meer kan denken en schrijven en dus niet meer de persoon kan zijn die ik wil zijn, wil ik eruit kunnen stappen. Zonder pijn ver weg van een ziekenhuis.’

Hij voegt er zelfs een paar in dit verband nuttige tips aan toe die ik jullie wijselijk wil besparen. Het zou trouwens weinig passend zijn. Maar mijn vraag is en blijft, worden we behandeld van uit de toekomst, als we, zoals Teilhard beweert vertrokken zijn van uit het Alfa, naar het Omega toe?

29-05-2019, 06:53 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik hoor nog altijd het geruis van de tsunami die het land overspoelde en ben nog steeds niet bekomen van het verrassingseffect ervan opdat ik, zoals ik het dacht, ongehinderd, terug in mijn schelp zou kunnen kruipen. Hoe geraken jullie er uit en hoe de media die nu geconfronteerd wordt met de vele kluiven die hen van uit diverse hoeken worden aangereikt?

Zo, wie of wat helpt me opdat ik niet meegesleurd worde, mijn boeken? Ik denk dat dit de enige oplossing is, schuil te gaan onder het afdak van bv Umberto Eco en gaan lezen wat hij wist over het schrijven van een Scriptie[1]; eens ik begin of herbegin aan mijn scriptie over de Poëzie, of over ‘de mens in de kosmos’, of nog een ander onderwerp kan dit een hulp zijn.. Maar ik hoef jullie hier niet te vergasten op wat ik eventueel ga doen. Je hebt er geen boodschap aan, echter wat ik vanmorgen voel is totaal anders dan wat ik op andere morgens voelde, ik ben, letterlijk en figuurlijk, onder de indruk van wat zich zondag in dit land heeft afgespeeld, omdat ik niet zie hoe de politiek er uit zal geraken na al wat er gezegd werd en wordt.

Maar over boeken verder gesproken, ik las van Annelies Verbeke (1976) in de Standaard van 24 mei, over de dominantie van het Engels, en vertelt ze:

‘Sinds 2005 had ik een lijst bijgehouden van wat ik allemaal las. Ik heb mezelf in dat jaar onderworpen aan een leessysteem van eigen makelij, waaraan ik me sindsdien elk jaar hield. In grote lijnen houdt het in dat ik mezelf een minimum van 52 boeken per jaar opleg. Ik lees daarbij  grotendeels fictie, nu en dan non-fictie… Elk jaar moet ik literatuur uit minstens drie verschillende eeuwen én uit alle continenten hebben aangedaan.’

Wel, chapeau, dit noem ik nu eens een opdracht waar ik met bewondering naar op kijk, een opdracht die nazindert. Ze schrijft daarenboven heel wat, publiceert regelmatig - boeken van haar kwamen ook terecht bij De Slegte - dus ze moet een heel druk literair leven kennen en daarenboven gestructureerd. Ik denk dat ze tewerk gaat zoals Amélie Nothomb (1967) - elk jaar een roman - die elke morgen opstaat om vier uur om te schrijven, zo zegt Nothomb toch, het gevolg van ‘la maladie de l’écriture’ waaraan ze lijdt.

Ik denk dat er heel wat zijn die lijden aan deze ziekte, die hun ziel uit hun lijf schrijven, maar, er niet in slagen iets gepubliceerd te krijgen en desondanks volharden tot hun laatste ademstoot. Dit is dan een zelfde ziekte, even ongeneeslijk, maar dan een die leidt naar een stille dood.

Gemeten aan Amélie heb ik slechts de eerste symptomen van haar ziekte. Een enkele aanmoediging echter zou voldoende zijn opdat de schrijverskoorts zou gaan stijgen tot hoogten die ik tot nu toe nog niet gekend heb.

Het zou iets zijn dat van heel ver komen moet, van achter de horizon, waar het misschien aan het wachten is om ooit eens te rijzen, samen met de zon. 

28-05-2019, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het land is opgestaan vanmorgen, de enen uit hun roes, de andere uit hun ontgoocheling. Wat Vlaanderen betreft zijn de teerlingen geworpen: twee partijen die duidelijk Vlaams getint zijn die (bijna denk ik) 50% van de Vlaamse bevolking uit maken en vijf kwakkelpartijen. Hoe ze samen een Vlaamse regering zullen vormen is me een raadsel, vooral als de vijf, aan 20% van de bevolking geen bestaansrecht toekennen en ze op voorhand uitsluiten. Dus, want je weet maar nooit, de vijf die zich een ‘nooit’ laten ontvallen om hun standpunt kracht bij te zetten. Dit is wat ik me herinner begrepen te hebben van de verkiezingsdag van 26 mei 2019, wellicht mijn laatste verkiezing die ik zal meemaken.

Ik kan nu terug naar mijn oase, mijn schelp en me verschuilen, weliswaar oogluikend - wat een mooi woord - toekijkend hoe de machten zich ontplooien zullen in de komende dagen, weken, maanden: een schoener en zijn bemanning, opgejaagd door hoge winden, afwisselend komende van uit de vier windstreken, winden die de zeilen strak gespannen zullen houden. Dit is alleszins wat de Vlaamse regering betreft en we spreken dan niet over de Federale.

Wat me is opgevallen is, dat vier ervan het accent hebben gelegd op het economische en het sociale aspect van de problemen, en tot vervelens toe beloften hebben rondgestrooid, zelfs al wisten ze,  dat ze misschien niet helemaal te realiseren waren; maar dat ze wellicht, bij het deel van de bevolking die het wel goed stelde - want dat deel is er -  een aspect hebben over het hoofd gezien, een heel belangrijk, de vrees op een bepaalde dag - alle tekens voorhanden zijnde - overspoeld te worden, niet noodzakelijk zijzelf maar hun nakomelingen door een gevaar dat uit het oosten kwam, een volk van een totaal andere levensbeschouwing, dat een einde zou stellen aan het levensritme dat ze zich nu konden permitteren.

De vier, een vijfde minder, hebben dus enkel oog gehad voor de groep kiezers die het minder goed stelden, zich niet realiserend dat, verblind als ze waren door hun jarenlange ingesteldheid inzake politiek, er wel een veel belangrijker groep was wiens problemen noch economisch, noch sociaal waren, maar van een totaal andere aard. Ik denk zelfs dat ze zich dit nu nog niet realiseren.

Het kan ook dat ik het helemaal verkeerd zie. Het zijn maar losse gedachten die me op klokslag middernacht - ongeveer - werden toegefluisterd. Tijdens de lange debatten die er gevoerd werden op TV is er niemand geweest di er met een woord heeft over gerept. 

* 

En dan is er ook nog iets dat me is opgevallen, iets in verband met de uitslag van de Koningin Elisabeth Wedstrijd. Ik had, en ik niet alleen, een andere winnares gezien, namelijk de Roemeense Ioana Cristina Goisea - ze was maar vijfde of zesde. Ik dacht er over na. Hoewel ik niet bij machte ben om met zekerheid het vioolspel van iemand te beoordelen, heb ik wel een oordeel over het vioolconcerto. En is het me duidelijk dat ik me niet gebaseerd heb op het spel van de violoniste, maar op het Concerto zelf. En, dat ik meer genoten heb van dit van Shostakovich dan van alle andere Concerti. De jury daarentegen beloonde de violoniste die volgens hen het best presteerde, wat hun volste recht was.

‘Schoenmaker blijft bij uw leest’ is een oud gezegde, er steekt heel wat waarheid in.

27-05-2019, 06:53 geschreven door Ugo d'Oorde