Dit had een gedicht kunnen zijn.

De golflijn van de branding als teken van het onverbiddelijk 
oneindige van alle zeeën en alle oceanen, 
de lijnen op het strand getrokken, 
getekend zonder verzwakking, keer op keer,
sedert het begin der tijden,

alsof het water de hartklop van de aarde is 
en de lucht erover, 
de hartklop van de geest:
het zichtbare in het onzichtbare levend 
in het nu van het nu.

Dit had een gedicht kunnen zijn.

Je loopt op de waterlijn, de zee is in je hart.
De winden die gedachten zijn, 
elke vezel ervan geladen met elke vezel 
van wat is geweest en komen zal. 

Wie je bent, 
van waar je komt en waar je heen zult gaan, 
opgeslorpt, 
door tijd en ruimte, al denkt je het anders,
maar wat is van de meeuwen is van jou.

Dit had een gedicht kunnen zijn.

Van wat nog komen kan of niet, 
omwille van te vroeg of te laat;
omwille dat het dromen waren of teveel realiteit 
dan ze zijn uitgekomen.

Immers
je weet maar nooit wat je schrijven zult op morgens 
zoals deze, 
als woorden worden neergezet in het gezang van Debussy,
en je van de zeeën hier bezeten bent, 
een pelgrim wandelend in een aureool van golven licht.

Overrompeld met het gedicht dat had kunnen zijn:
barrevoets in het water, de zee die je omspoelt,
ebbe of vloed, en niets hoeven te houden,
niets van wat was, en niets van wat nog komen zal
niets meer dan wat bewegen op en af.

De zee die je wilt zijn, de adem van de golven.
Hier het boek te lezen dat van je leven is,
omdat je van dit ogenblik bent en van niets meer, 
 dan van de zeeën over jou gespoeld,
gewenteld.

Het had van vele zaken de essentie kunnen zijn 
je voeten op de waterlijn geen sporen nagelaten, 
alleen wat woorden achteraf, 
gelukkig maar.

Dit alles hier, had een gedicht kunnen zijn,
en ook niet 
ware de zee er niet geweest.

26-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik dacht te heersen over mijn dagen maar het zijn de dagen die heersen over mij. Ik onderga het licht dat opkomt en wegdeemstert, het is het overheersend gevoel dat ik meen te kennen vandaag, een gevoel dat me enigszins verlamt, dat me leeg haalt.

Sta me toe te zeggen dat ik even wil stoppen dat ik nu, deze ogenblikken, niet ga zoeken naar de woorden die klaar moeten liggen voor mij op een plaats ergens omheen of in mij.

Was de mogelijkheid me nog gegeven, ik zou nu de velden ingaan, de geuren van de dode aarde en de grijze luchten over mij en de Ik zou me licht voelen, klaar om op te stijgen en te verdwijnen. Niets anders zijnde dan wind en lucht, gedachteloos weg te drijven de wolken in, niet verlangende nog ooit te keren, ogenblikken lang dit te denken zonder enige tegenstrijdigheid.

Maar het is wenselijk hier te blijven in de warmte van he huis en stil te zijn, neer te liggen even maar en weg te zinken in de totale rust van het zijn niet wachtende, niet vooruitziende.

 Al ligt het niet in mijn aard gedachteloos te zijn, niet in mijn aard niet te denken aan wat het leven is noch wat het sterven zou kunnen zijn, noch aan wat was, noch aan wat komen kan. Enkel met de ogen dicht.

Ik dacht toen ik liggen ging, wat komt hier uit voort, welke woorden zijn het, ondanks mijn pogen woordeloos te zijn, die me bestormen zullen, om te zeggen wat nog niet gezegd werd, noch gedacht, noch klaar gezet om gedacht te worden.

Maar hoe goed ik me voelde, ineens, vrij en onbevangen te zijn en te blijven en in die sfeer van onbevangenheid opgenomen te worden voor een lange tijd, met een potentie aan gedachten ver achter mij, massa’s  woorden die niet staan te drummen: een effen bergmeer met de sterren erin lijk woorden in mij, ondergedompeld. 

Zo is het dat de tijd van het niet-denken de tijd is van het schrijven over het niet-denken. Een vreemd iets, schrijvend te vertellen dat je gedachteloos bent, terwijl je woorden neerzet die gedachten zijn.

Maar anders hoe kun je ooit duidelijk maken dat er in jou het verlangen is om neer te liggen en te bestaan alsof je er niet bent, alsof je er ligt, weggestopt in een doos, zoals Schrödingers kat, noch levend, noch dood, een lange tijd.

Afhankelijk van wat de volgende zet zal zijn van de tijd.

25-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ben ik te ver gegaan gisteren, is de Islam zoals ik hem terugvind in de schitterende documentaire hierbij https://youtu.be/ugvQIjwbd6U?si=5qMxElAN5tN-V5Tl eerder ‘a blessing’ dan een kwaal?

In elk geval zeker wat de kunst en de kennis betrof het waren onovertrefbare hoogtepunten, nu volledig uitgestorven, weggewaaid door de tijd als ik zie welke bouwwerken, en dan vooral moskeeën, er nu opgetrokken worden in het ‘moderne’ Arabië; hoe pover aan versieringen en hoe tot de essentie herleid de Koranteksten erin verweven.

Ik vermoed dat het eerder een gebrek aan tijd is, dat alles te vlug moet gaan, dan een gebrek aan kunde en/of kennis. Misschien is het ook dat de Allah van Mohammed en de manier waarop hij geëerd en aanbeden werd een andere wending heeft genomen en het nu een kwestie van prestige geworden is in plaats van religiositeit.

Ik was in Granada in de Alhambra en heb verbaasd, meegesleept zelfs en ontroerd, opgekeken naar de kunst van die  tijd - de kunst waar we aan ‘ontsnapt’ zijn – als ik de beelden zie die me uit Abu Dhabi bereiken is ontgoocheling mijn deel.

Ik was ook in de moskee van Damascus, waarvan sprake in de ‘you-tube’ hierboven en ik vraag me af wat ervan overgebleven Is en hoe Aleppo en de moskee aldaar er vandaag uitziet, dus wat de heersers van vandaag er van gemaakt hebben en welk respect ze nog hebben opgebracht voor wat hun aartsvaders hen hadden overgelaten.

Ik zie ook welke impact de leer van Mohammed in zijn beginfase moet gekend hebben als ik de foto’s zie van de ‘Dome of the Roc’ in de zevende eeuw gebouwd (af in 691), zo vermeld in de Joodse geschriften als opgetrokken boven de rots waar Abraham zijn zoon Isaac ging slachten.

En dit was maar een begin als ik zie wat erna gebouwd werd in de naam van Allah.

We hebben hen gevolgd in kunde en geloof in de twaalfde eeuw met de bouw van onze eerste gotische kathedralen.

24-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er zijn hier in het  westen religieuze stromingen aan gang die me een zekere vrees inboezemen: de gedachtewereld van een opkomende jeugd, gevormd in totaal andere omstandigheden met totaal andere waarden en zeker met een andere kijk op dood en leven in het zicht van een God die hen onwankelbaar eigen is, een eigenheid die elk tegenbeeld niet alleen verwerpt maar ook veroordeelt.

Voor het ogenblik nog onderhuids aanwezig maar de uiteindelijke impact ervan zal zich onvermijdelijk maar zeker, een of meerdere generaties verder, manifesteren als een pletrol. Komt hierin geen evolutie – een soort ‘Verlichting’ die optreden zou in de Islam van bij ons – dan wordt dit een onvermijdelijke gang van zaken.

Er zijn beelden van veranderingen genoeg die zich in het verleden hebben voorgedaan: de opkomst van het christendom is er zo een, de opkomst van de Verlichting, en thans heel duidelijk de opkomst van de islam, die in het westen lang werd tegengehouden door de oude krachten van het christelijk gedachtengoed en de inspiratie van de Verlichting, maar nu, door én het afzwakken van deze westerse krachten én  de opkomende infiltratie van de islamgedachte, leiden kan tot een clash van culturen waarvan de uitkomst vermoedelijk kan uitdraaien in het voordeel van de nieuwgekomene, met voor ons, ‘het westen’, al de gevolgen van dien.

Indien er iemand zou opstaan die deze wereld van nu beschrijven zou, dan zou hij tot de vaststelling komen, dat de Verlichting die in onze gewesten de religie heeft overspoeld, uitgedraaid is op een installatie van het technische, het materiële, het geesteloze – geest in de zin van verdieping – , in het bijna-absurde wat de kunst betreft; de vaststelling ook dat we  in de toekomst op het punt staan terecht te komen in een draaikolk van nieuwe gedachten waaruit, de sterkst compacte, de meest strijdende, alle andere overstijgen zal.

De vraag die ons vandaag bezig houdt is de volgende, hoe zal het westen binnen een kwart eeuw er uit zien. In welke mate zal de Islam – de sharia - ons leven zijn binnengedrongen en vooral, zullen we nog, zoals het deze middag op Klara het geval was, kunnen luisteren naar de Negende van Beethoven?

Stel dat die uitgestoten zou worden?

23-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De Standaard der Letteren van 20 januari opent op zijn voorblad met een passage uit de roman van Joost de Vries, ‘Hogere machten’.  Een passage die ik afschuwelijk vind en niet alleen afschuwelijk maar mensonterend, dan toch voor mij. Als dit de maatstaf is voor de huidige Nederlandstalige Literatuur dan zijn we er goed aan toe, bij Louis Paul Boon bleef alles, als het seks betrof, gevoelig menselijk, hier druipt, in deze lijnen het dierlijke ervan af.

Wat wil de SDL ermee bereiken? Want er moet hier op de redactie bij hen over gesproken zijn alvorens de beslissing te nemen precies deze passage op het voorblad te zetten.

Ik neem node gans onderaan een deel ervan over om het jullie gemakkelijk te maken maar ze onteert me als mens en als schrijver.

Hoe diep is onze ‘beschaving’ gevallen, in welke afgrond zijn we terecht gekomen opdat een tekst zoals deze afgedrukt, het voorblad zou halen: is het om te belichten hoe diep we gevallen zijn of is het om het boek aan te kondigen als grote literatuur? Wat er ook moge van zijn de recensie van Christophe Van Gerrewey glijdt erover:

‘Van romans wordt wel eens verwacht dat ze genadeloos illusies ontmaskeren en ons – als mokerslagen – treffen met harde waarheden. Joost de Vries staat in een andere traditie: hij fantaseert over mogelijkheden. En specifieker over macht en geluk.’

Welk geluk er voort kan komen uit wat hij schrijft en hoe hij het schrijft, weet ik niet maar erover zwijgen schijnt me het waardigste toe.

Gelukkig werd ik die morgen letterlijk een tweede maal overrompeld, maar dan in de tegengestelde zin door het tweede deel van ‘Der Abschied’ van ‘Das Lied von der Erde’.

 Ikzelf ken weinig pakkender muziek  dan deze passage gedragen door de woorden van de sopraan:

Er  stieg vom Pferd und reichte ihm den Trunk
des Abschieds dar.
Er fragte ihn wohin er führe
Und auch warum, warum es müsste sein…

En het vervolg naar het einde:

Die liebe Erde allüberall.
Blüht auf im Lenz und grünt aufs neu:
Allüberall und ewig blauen licht die Fernen.
Ewig, ewig, ewig.

Misschien Bach uitgezonderd, maar Bach is uitstralend naar het goddelijke, is religieus, Mahler is diep menselijk, dringt door tot het kosmische.

Ik kan niet vergelijken of wil niet vergelijken het zou een nonsens zijn, maar ik lees de vreugde in de ogen van de leden van het orkest en in deze van de dirigent als ze rechtstaan voor het  publiek en de ovatie in ontvangst nemen, al weten ze niet of die bestemd is voor hen of voor Gustave Mahler.

Ik ook weet het niet, maar het boek van Joost de Vries zal ik onaangeroerd laten.

PS. Ik neem de tekst niet over, ik kan of wil hem niet schrijven. Je hebt me te geloven op mijn woord.  

22-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

In mijn groet van woorden, heb ik me weerspiegeld in jou, zoals de bergen in het bergmeer, ook opdat je me aldus meenemen zou op plaatsen waar ik anders nooit komen zou.

Het is maar dat ik weet dat ik door mijn woorden deel uitmaak van je dagen, hoe diep weet ik niet, alleen dat het gebeurt als je  me leest.

Er bestaat dus een band tussen ons die gegroeid is met de jaren als een jonge boom die geplant werd en nauw gecontroleerd uitgegroeid is tot een sierlijk gekromde bonsai zoals ik het wou.

Het is een beeld dat  me ingegeven wordt door de bonsai op mijn tafel maar het is dan toch wat ik me jaren geleden heb voorgenomen te doen en te zijn, er alles op zettend om erin te slagen.

Een band van een zeker geestelijk broederschap tussen ons, wie je ook bent, of ik je ken of niet ken, de binding is er, loopt als een rode draad door onze beide levens.

Is het  een verrijking, ik durf het hopen, zoals ik me open voor jou is het dan toch mijn bedoeling. Of ik erin slaag weet ik niet, ik kan het wel voelen aan het aantal bezoekers die ik heb elke dag. Maar het aantal speelt geen rol, het beïnvloedt niet wat ik schrijf, integendeel, ik tracht elke dag me te overtreffen, beter te schrijven dan de vorige dag, wat niet kan natuurlijk.

Over dit laatste stuurde een vriend me een zin gehaald uit ‘Lettre à un jeune Poète’ van Rainer Maria  Rilke: ‘La beauté n’est que le commencement du terrible’

Maar wat doe je ermee?

Heeft het iets te maken met een Nobelprijswinnaar Literatuur die de top bereikte en nu niet meer in staat is iets nog beter te schrijven? Is dit ‘le terrible’ dat Rilke zeggen wilde?

En hebben we ooit al 'la beauté' bereikt in onze geschriften?

21-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Moge het je allen goed gaan deze morgen en later op de dag als je me lezen zult, en ik  binnenkomen zal in de geheimenis van je gedachten en je me zult meenemen met jou, zoals je het dagelijkse nieuws van radio of tv meeneemt, tussenin die kleine en grote  dingen die van het leven zijn.

Nu dit er staat in al zijn openbaring heb ik de indruk dat ik dit al eens geschreven heb en staat het nog niet opgetekend, ik denk er regelmatig aan als ik me  open voor jou. Maar misschien vandaag niet zoals de vorige dagen nu je de zorg  hebt, als je de baan op moet en je buiten komt in sneeuw en ijs?

Of misschien is wat ik schrijf in deze dagen te licht en te bleek om meegenomen te worden en sta ik met wat ik schrijf totaal buiten de realiteit, niet  alleen deze van het weergebeuren maar even zeer, wat vooral opvalt, buiten het gebeuren in de wereld waar zoals de toestand er nu uitziet een vonk kan volstaan om al wat is te vergallen, al vermeld ik dit niet graag omdat ik de puurheid van de sneeuw niet bezoedelen wil met (twijfel)-voorspellingen. Te meer

omdat, als je me gelezen hebt, ik vermoed mijn woorden zich opstellen zullen naast, of gemengd met die van jou.

Zelfs als ze niet veel zijn, slechts de glans op een appel, als van een noot de vreemde tekening in de schelp, je houdt ze toch minstens een wijl.

Zo zijn er tal van kleine gebeurtenissen in een leven die je overvallen zonder ze ver te zoeken. Ik verheug me dat ik er een deel van ben. Het laat me toe, je/jullie een heuglijke dag toe te wensen met mijn woorden, licht van inhoud of (te) geladen met gedachten die je verrassen of verheugen, om die achteraf te vergeten of verder te vertellen.

Ik heb deze morgen aan jou willen denken, meer aan je zorgen dan aan je vreugdes. Heb me willen situeren, zoals elke dag in het gebeuren dat van de dag zal zijn, je verwachtte me zo oordeelde ik, een voldoende reden opdat ik  het schrijven zou.

20-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schrijf me de volle winter binnen: de grijze luchten, de winden, de natuur in zich zelf gekeerd tot rust gekomen, misschien nog een opflakkering, even een gulheid van zon, tot de sneeuw in alle wriemeling van vlokken, dwarrelend over de wereld daalt.

Ik schreef dit toen het de morgen was van een nieuwe dag; ik schreef dit na wat ik gisteren schreef en de ontelbare dagen ervoor.

Ik schreef dit omdat begonnen, me anders voelend, wat zeker voor velen regel is.

Waar zwerf ik uit, nu de aarde logger dan ooit haar baan aflegt, ongestoord en onverbiddelijk, maar bloediger dan ooit – de wereld zorgt ervoor – in het morgen- en in het avondlicht.

Ik dacht aan vele zaken: aan wie ik was in die tijd hoe ik tegenover het leven stond en over wat ik noemde de of het ‘Onnoembare’ en mijn dagen ermee vulde en dit mijn geestelijk voedsel was.

Ik wou nu die tijd van toen, die ook nog wel bij benadering de basis is van de tijd van nu, ik wou dit alles samen brengen in een lang verhaal, in een soort essay dat handelen zou over de mens en over wat niet te noemen is in andere woorden, maar met een zelfde ingesteldheid, over de mens in de greep én van het religieuze én van het kosmische – wat eigenlijk het zelfde is - een totaal andere mens dan deze enkel gekneed door het dagelijkse gebeuren; een mens ontdaan van zijn ego, opgenomen in het krachtenveld van het Al dat van de Kosmos is, dat hem neerzet in een patstelling tussen hamer en aambeeld.

Hoe begin je hieraan, hoe zoek je in de loop van de dag, tussen de kleine dingen in, naar de woorden die je binnen brengen zullen in die wereld van de poëzie die aan het afbrokkelen is?

Je wilt de poging wagen, niet in één ruk maar zich voltrekkend zoals de winter zich voltrekken zal naar februari toe waarop maart zal volgen en de lente, zoals het geschreven staat.

Tenware?

19-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De wereld van de wonderen die zich voltrekken binnenin de wereld van het onzichtbare, zijnde de wereld van atoom en elektron, en van tal van subatomaire deeltjes en de verweving ervan met elkaar, en dit tot binnen de wereld van onze gedachten.

Wat we met zekerheid erover weten, buiten hun onderliggende verwevenheid, zijn eerder gissingen dan voldragen feiten. Wat we vermoeden is dat alles eerder verwijst naar de filosofische ondergrond van het oosten, dan in de richting van wat we geleerd hebben in onze lessen van natuurkunde die zich beperkten tot de leer van de cellen, maar niets vertelde over het secrete, het spirituele  leven van de cellen in hun onderlinge samenhang, zijnde het kloppend hart van het levend Universum  waarin we zijn vast geankerd.

Ik heb hiervoor nog altijd het beeld van Fritjof Capra (zijn ‘Tao of Physics’)gezeten op de rotsen aan zee die, terugdenkend aan zijn theoretische experimenten,  bewust is van de immense cascades van energie die neerkomen uit de ruimte en er in ritmische pulsaties, particules ontstaan en verdwijnen, waaraan ook de elementen van zijn lichaam deelnemen.

Dit beeld kan ook geprojecteerd worden op wat betreft, de instelling van onze geest op de massa gedachten die ons overvallen en worden verwerkt. Of deze enig effect hebben op ons dagelijks doen en laten weet ik niet, maar het zou kunnen en in dit geval zouden de bewegingen binnenin de wereld van de deeltjes op ons een effect hebben waaraan we niets wijzigen kunnen en die we moeten ondergaan.

Dit betekent dan ook dat we niet 100 % meester zijn over onze handelingen of onze gedachten.

Ik vroeg me dit af vanmorgen toen ik wakker werd met Franz Schubert, noch min noch meer dan met ‘Der Tod und das Mädchen’, het was toen 17 januari 05.30. Had het een andere wolk muziek geweest ik zou wellicht over iets anders geschreven hebben.

In feite zijn wat ik hier tracht te vertellen maar   schijngedachten, pogingen om aan te duiden dat niet het zichtbare de wereld is, maar wel hetgeen zich afspeelt achter het zichtbare, het proces op gang gebracht door het subatomaire leven dat evengoed het proces uitmaakt van de wereld van de gedachten die even reëel is als de wereld die van het leven is.

Nu kijk ik ook elke dag op de wondere wereld van de bonsai voor mij, een levend iets waar ik niets van af weet, een leven dat in beweging is.

Ik vraag me af nu of ik dit geschrift nog ooit eens ga herlezen, later, als ik niet weet wat ‘later’ is?

18-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe kom ik er toe te schrijven wat ik soms schrijf, ik, of beter de ‘ik’ in mij die zich loswrikt van al wat nog beweging is, van wat nog soepel is aan het lichaam van die ‘ik’.

Je ondergaat telkens de tweestrijd die er is: het lichaam dat neerliggen wil, de geest die zich uitdrukken wil, die woorden wil uitbrengen om te  vertellen hoe die ‘ik’ zich voelt, hoe hij zich gedraagt in de uitgekozen momenten van de dag, soms zelfs in het midden van de nacht als hij er zit  met een deken over de schouders geslagen want niets in hem is vreemd als het op schrijven aankomt.

Hij vraagt zich zelfs niet af of hij verwacht wordt aan de overkant en hoe, hij doet verder wat hij stilaan gewoon is te doen. Echter, eerlijk gesproken, soms is het hem te veel, wil hij er de brui aan geven en zwijgen alsof hij er niet meer is.

Maar hij komt er niet toe, alles in hem verzet er zich tegen alhoewel hij het nutteloze ervan inziet, want welke betekenis geven aan wat ontboezemingen van hem, waarvan hij de waarde of de impact ervan niet kent, enkel vermoeden kan.

Dit is wat opduikt op de schaduwzijde van mijn geschriften, wat ook deel uitmaakt van mijn ingesteld zijn op mijn beginnen elke morgen. Maar eens begonnen is er geen tegenzin meer ben ik verloren en ga ik verder tot ik op een leegheid stuit en stop.

So, I hate it and I love it, there is no between, both feelings and their derivatives are present when I am writing and, yesterday it was a pleasure, to-day it is a must, a necessesity to be at peace with myself.

Inderdaad zo gebeurt het, soms ben ik dronken van woorden, soms ben ik een droogstoppel al weet ik niet meer wat dit voluit betekenen kan.

Het is duidelijk, mijn morgen was niet wat hij had moeten zijn en er zijn ogenschijnlijk geen redenen voor, in elke geval ik zie er geen of wil er geen zien, er is nu eenmaal wat is.

Gewoonlijk ga je eraan voorbij, verloopt de tijd onopgemerkt, maar dit is niet het geval als je schrijft wanneer je door het woord overmeesterd wordt want je ademt al schrijvend.

Je bent woord geworden.

17-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik kan alleen over mezelf schrijven wat verzadiging moet veroorzaken: iemand die zichzelf opent aan zichzelf en aan de wereld omheen hem, een wereld waar hij geen zicht op heeft. Enkelen maar wagen het uit hun schelp te komen en te reageren om me bij te staan op mijn pelgrimstocht.

Enkel KLARA is me trouw, verrukt me op momenten zodat ik smelt, dat ik ril van het genot dat ze me bezorgt waaruit ik dan gelouterd opsta om verder te gaan op een weg die ik vergeten was of in lang niet  meer betreden had.

Een weg die van de stilte is, van de innerlijke beweging naar een punt in de verte, naar iemand of iets die of dat er op me wacht om me te omhelzen met een verloren  tederheid als ik me los wikkel als een kind uit de realiteit en me laat drijven in een wondere wolk van geuren en kleuren die onuitgesproken klanken zijn komende van over land en zee.

Vertelling over wat was, over wat is en over wat nog komen kan, stolling van al het bijzondere dat zich manifesteerde in een leven dat nu naar zijn einde loopt: een herfst die winter werd en durft hopen op een lente.

Ik ga dit niet herlezen, ik wil de woorden die zinnen werden houden zoals ze binnenkwamen, misschien licht overdreven, neigend naar een gevoelstoestand die ik in lang niet meer gekend heb en waar ik niets wil van wegnemen integendeel  er eerder nog iets aan toevoegen, iets dat daar is, dat me wenkt in de verte maar dat ik niet verwoorden kan omdat het de oneindigheid in zich draagt.

De oneindigheid van het ‘erzijn’.

16-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er komt soms in de dag – het mag zelfs sneeuwen gaan  – een grote rust over mij, vooral dan als mijn blog geschreven en ingelogd staat, alsdan kan er me niets meer overkomen, alles is gezegd voor die dag en, als het de laatste zou zijn, als het mijn laatste woorden zouden zijn, dan staan ze er toch als laatste en weet je dat ik wist dat er een mogelijkheid was dat het de laatste zouden kunnen geweest zijn.

Ik denk dit niet  altijd, eigenlijk heel zelden, maar vanmorgen overviel het me en wou ik het mededelen want je weet maar nooit.

En ook, voortaan wil ik er telkens aan denken dat het mijn laatste zouden kunnen zijn en er naar handelen, zonder het te vermelden, aldus  wordt elke blog die ik nog schrijf mogelijks afgesloten met mijn laatste punt dat  ik zet.

Het is ook zo de laatste tijd dat ik verzink in een grote rust eens mijn blog is ingelogd, want ik heb volbracht wat ik volbrengen moest, ik heb dan bewust geschreven tot mijn laatste ogenblikken hier op deze aarde, ik kan van dan af gaan met een gerust gemoed.

Dit geschrevene maakt dus deel van mijn mindscape, een gedachte die me bewoont, die ik meeneem in mijn dagen, want je zou kunnen  denken dat ik hier rondloop alsof ik nog een eeuwigheid te leven heb en die heb ik niet.

In dit opzicht loop ik hier de ogen gesloten en ook niet; is er altijd een schaduw die me volgt, of het nu licht is of duisternis maar het is  van die aard dat het niet belet  me goed te voelen, omringd met muziek en boeken.

Muziek dat soms doordringt tot het bloed in mijn aderen en boeken die zijn als vrienden, boeken die ik openen kan om het onderlijnde erin op te zoeken en na te gaan in welke mate het me helpen kan om te schrijven wat ik moet schrijven.

Eigenlijk heb ik nimmer zo intens geleefd als nu want ik weet  dat elk ogenblik zijn waarde heeft, is het niet uitgedrukt in activiteit die zich beperkt tot het schrijven, het is uitgedrukt in denkwerk zodat lege momenten  heel schaars zijn want heel wat zaken helpen me in deze richting. Ik blijf dus een bezige man wat er ook gebeuren mag.

Het weze gezegd al zeg ik het zelf.

15-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schrijf de veertiende dag van januari op dertien januari maar voel  geen gevaar. Er was er ook gisteren geen, alles verliep zoals het verlopen moest, het was in mijn hoofd dat het allemaal gebeurde. Ik ben dus nog niet wijs genoeg, gisteren toch niet, maar het bracht me tot het vertellen wat ik vertellen wou.

Al was het niet veel, trouwens het was anders gekleurd, een plotse gedachte die ik me herinnerde en die ik niet nalaten kon te vermelden als een grote waarheid, wat het niet was.

Maar het is de eigenschap van het woord te onthullen wat in intieme kring veropenbaard wordt of zou kunnen veropenbaard worden, de eigenschap en de kracht om dingen/zaken in beweging te brengen die geen grond hebben om er te zijn.

We weten het en maken er soms gebruik van, niet om te misleiden maar om te verduidelijken op een ongewone wijze wat we denken te vertellen te hebben.

En het is op het denken dat het aankomt, na te gaan wat waard is verwoord te worden om belangstelling op te wekken voor iets dat er is of niet is.

Zo is er een uitzonderlijke vriend die op de loer ligt om me te verrassen met wat hij vindt en ik niet. https://youtu.be/utMx48aGndI?si=FALuvTWhIIcP2x43: (Where did the Big Bang come from?).

Hij weet dat ik gevoelig ben voor dergelijke zaken en ook hoe me ermee te verleiden en me in beweging te brengen naar hem toe.

Hij is van hier, maar woont in Zofingen CH, waar ook Von Däniken woont, die nog altijd overtuigd is dat hij het bij het rechte eind heeft; dat er ooit bezoek is geweest van een andere planeet en als ik zie welke gebouwen er opgetrokken werden, zie hoe fijn de stenen geslepen werden en vooral het volume en het gewicht ervan dan zit ik met onopgeloste vragen en denk ik aan Mijn vriend en aan zijn ‘neiging’ over te hellen – zoals ik – naar Von Däniken toe.

Al waag ik het niet deze openlijk te volgen, zijn theorie die als belachelijk wordt gezien door de wetenschap, blijft evenwel een ‘gevaarlijk’ raadsel, dan toch voor mij.

Wijs me niet na met de vinger, ik ben zo ingesteld op dingen die ‘nog’ altijd voor onmogelijk worden geacht.

Ook het onverwachte ligt op de loer.

14-01-2024, 06:14 geschreven door Ugo d'Oorde  

Elke maand kent een dertiende dag een cijfer dat een klank heeft  anders dan de andere cijfers van de maand.

Onvermijdelijk denk ik eraan, ik kan er me niet van bevrijden, het zit in mij gebakken en vraag me niet waarom, het is zo en het blijft zo,  al  wil ik weten dat het  onzin is, dat er niets vreemd aan is, maar hoe meer ik erop inga, hoe meer ik geloof dat ik oppassen moet vandaag. Pas vanavond ga ik het weten.

Ondertussen ga ik verder al wou ik, onuitgeslapen terug in bed kruipen en vandaag niets zijn en ook een dag er niet zijn, een dag vergeten door iedereen en door mezelf, een nul-dag. Alsof zo iets zou kunnen, alsof ik zo iets ‘echt’ zou willen.

Een  moment van zwakte, het overkomt  elk van ons wel eens, een peulschil ten overstaan van de vele dagen dat alles correct verloopt.

Toch blijft de wolk hangen, zul je ze lang aanwezig weten over jou, over je daden en vooral over je gedachten wat het ergste is dat je overkomen kan want het blokkeert je, het grijpt je aan. Als je een poging doet om eraan te ontsnappen zwijgt alles in jou en sta je machteloos als aan de grond genageld.

Toen dacht ik aan een passage in het boek van Verspeelt, het boek waar ik het gisteren over had.

Hij heeft het

‘Over de ‘grap’ van Churchill en, Attlee, premier  van het Verenigd Koninkrijk die alle rendabele bedrijven van het land had genationaliseerd. Ze stonden naast elkaar in het toilet van het parlement.

Churchill wendde zich wat  af en Attlee spotte: ‘Mag het niet gezien worden Winston?

“Oh yes”, zei Churchill, “but every time you see something big and well running you want to nationalize it.”

Si non è vero, è ben trovato.

Naschrift:

Ik was verkeerd. Ik dacht de 13^de aan het schrijven te zijn maar het was maar de 12^de. Eigenlijk is wat ik dacht dat telt. Ik behoud dus wat er staat.

13-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe kan ik je in een zekere zin betoveren met mijn woorden, zo dat ze hangen blijven tijdens de dag en jij ze meeneemt waar je ook gaat, te land, op zee of hoog in de luchten, opdat ik een deel van jou zou zijn, opdat ik me nestelen zou in je gedachten waarop je misschien verder bouwen gaat om uit te komen waar je nog niet waart. Want daar is het om doen gaan naar plaatsen waar je nog niet waart om er te zijn wie je nog niet bent.

Dit ligt misschien gevoelig, er zijn misschien heel wat van die plaatsen en je weet niet wat te kiezen zodat je liever blijft waar je bent.

Laat het dan, sluit je af op dromen die je overlaat voor de nacht.

Dus geen dagdromen meer. Maar ik stel je gerust die heb ik ook niet meer, ik vind het gezellig met mijn eigen dagelijks gedenk en gedoe, met nu en dan het gevoel me goed te bevinden waar ik  ben, wat ik denk, wat ik hoor of, het hoeft niet veel te zijn: wat Beethoven of Ravel of Bach of, de nieuwe ragfijne blaadjes in mijn bonsai of, een lichtlijn in de kamer. Het weinige is me voldoende, ik aanzie het als tekenen van de grootheid van  het leven dat me omwikkelt.

Ik ben dan uit de wereld. De gebeurtenissen die van de wereld zijn heb ik afgestoten, mijn geest is er geen deel van, hij heeft zijn eigen wereld, deze  waar ik vertoefde gisteren, namelijk in de wereld van George Steiner zoals ik die ontmoette in het interview dat hij had met Wim Kayzer een dag in 2000 zoals uiteengezet in het boek ‘Van de Schoonheid en de Troost’, (VPRO, uitgeverij Contact) én in het boek van mijn vriend Paul Verspeelt met de aanlokkelijke, speelse titel, ‘Havermoutbollekes & gekapt stro’, maar daarom niet minder interessant om lezen[1]  - het begint bij Orval en het eindigt met het Kanaal Gent-Terneuzen - dit alles overgoten terwijl ik lees, met de muziek van KLARA die ik hoor alsof ik ze niet hoor, maar bij tussenpozen doordringt tot mij om me te verpozen met andere gedachten.

Momenten met boeken, flarden uit mijn leven, zoals het verloopt in deze dagen van verzoening.

Verzoening met het oud zijn en het ouder worden.

[1] Zoek het niet op want het is spijtig genoeg niet in de handel. Het werd uitgegeven in London, door de kinderen en kleinkinderen naar aanleiding van zijn tachtigste verjaardag..

12-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb lang geaarzeld om te beginnen aan mijn blog vandaag omdat  er nog steeds de nagalm was van het slot van mijn schrijven van gisteren, een slot dat me niet beviel. Ik wou deze nagalm kwijt vooraleer aan iets anders te denken.

‘We zijn wat we ons herinneren’, zegt George Steiner, niemand kan ons dat afnemen en Exodus 3: 14 is in mij gegrift, het komt regelmatig terug. Het is soms alsof ik in een kamer vol spiegels loop en het geprojecteerd staat in elke spiegel en weerspiegeld in alle spiegels in de kamer.

Eigenlijk weet ik dat ik ‘wil’ begrijpen wat misschien niet te begrijpen is, geschreven door iemand die er een leven lang heeft  over nagedacht om het dan in een gecondenseerde vorm achter te laten.

Ik verontschuldig me bij jullie er regelmatig op terug te komen maar eens ik aan het schrijven ben kan het dat het plots opduikt en ben ik verloren.

De Bijbel heeft altijd bij mij een bijzondere plaats ingenomen, onder meer wat erin geschreven staat over ‘de Heer der hemelse legerscharen’ én over ‘de stilstaande zon en maan boven Gibeon’ ten tijde van Joshua de opvolger van Mozes. 

Het zijn gegevens en feiten waar we ons vragen blijven over stellen. Vooral het laatst vermelde heeft ons jaren beziggehouden en in feite nog altijd. Ik kan er zo maar niet aan voorbij, des te meer, en vooral, omdat er vóór het stilstaan van zon en maan melding wordt gemaakt van een regen van meteorieten die neerviel op de Amorieten.

Ook op andere plaatsen krijgen we de indruk dat er vele dergelijke spookgebeurens voorkomen op heel wat plaatsen gespreid over de boeken van het Oude Testament.

Het maakt dat we bij de lezing van die teksten terecht komen in spanningsvelden die interessant zijn om lezen en heel wat vragen oproepen, al was het maar het maken  van een gouden stierenkalf op het ogenblik dat Mozes op de berg zat om te onderhandelen met God over de twee stenen tafelen en de reactie van  Mozes toen hij neerdaalde en het stierenkalf zag staan met de Israëlieten er omheen.

Moet je lezen in Exodus  en er eens over nadenken.

11-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Je hebt gezien hoe de dag zich helder opende vanmorgen achter de rijen bomen die verlangden naar de lente, zoals jij er naar uitkijkt al weet je dat het nog een tijd duren zal. Toch denk je vooruit, wacht je op het openbarsten van de botten zoals je wacht op het openbarsten van de woorden die komen moeten omdat het voor hen gebruikelijk is te voorschijn te komen als ik de gordijnen weg schuif.

Alsof ik een contract had afgesloten met hen, een zwijgende ongeschreven overeenkomst dat ze me helpen zouden om mijn dagelijks geschrift af te leveren.

Zo komt het me toch over want ikzelf weet niet hoe, met een grote regelmaat, anders gebeuren zou wat er gebeurt en waarover ik achteraf verwonderd ben dat de woorden er staan, zonder dat ik er iets voor gedaan heb, behoudens het neerschrijven van wat me gezegd wordt, de enige verdienste die ik heb.

En nu wacht ik op wat nog komen moet. Ik denk hierbij aan de gedekte tafel met zilveren kandelaars en witte kaarsen en de borden met zilveren bestek en kristallen glazen, alles klaar in de eetkamer van het kasteel van George Sand in Nohant-Vic waar de gasten verwacht worden, een kaartje met hun naam ligt bij hun bestek.

Ik ook heb nu met mijn inleiding alles klaar gezet om mijn woorden te ontvangen, maar deze wachten zoals de gasten wachten om te komen.

Maar, er is hulp. Stefan Hertmans die niet overeenkomt met de stelling van George Steiner  in zijn ‘Real Persences’, én Steiner die me nog altijd bezig houdt met zijn tautologische idee over I AM THAT I AM en ik ga bladeren in zijn ‘De la Bible à Kafka’[1], en stel vast dat hij er heel wat meer over weet.

Hij weet, p. 38, wat Etienne Gilson erover schreef In ‘Mediaeval studies’ in zijn werk over ‘Maïmonide et la Philosophie de l’Exode’ heeft hij het over de theologische interpretaties in de drie tradities (Islam, Joodse en Chistelijke): ‘celle d’Averroes, d’Al Farabi et d’Avicenne; celle de Moïs Maïmonide; et celle de Thomas d’Aquin et des thomistes, qui s’entrelacent’

Het tautologisch raadsel van Exodus 3: 14 voor Gilson was dus wel een reëel probleem in de vroege middeleeuwen.

De drie tradities samengevat  door Steiner:

‘La meilleure paraphrase du je suis/je suis de l’Exode  est ‘Être qui est Être’, c’est-à-dire Être nécessaire et totalement un, ayant fait de son existence son essence.

Ik laat dit voor wat er staat, want het is reeds een vertaling. Ik voeg er slechts de opmerking van Gilson aan toe: ‘Nous vivons ici l’un des moments les plus solennels de la pensée occidentale.’

Ik ga er niet verder op in, dan toch vanavond niet. Ik wou enkel beklemtonen wat ik reeds schreef dat het een hoogtepunt is in het Oude Testament.

[1] Steiner George: ‘De la Bible à Kafka’, Hachette, 2002, traduit de l’anglais par Pierre-Emmanuel Dauzat,‘No Passion spent’, 1996

10-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik vroeg vanmorgen, zo maar als begroeting, aan An, de sociale helpster of er nog zijn die een morgengebed doen. Ze dacht van niet, wat ik ook dacht, maar het belette me niet toen ze weg was even stil te zijn en te zeggen:  ‘Heer wie of wat je ook bent ik dank je om mij oud te laten worden zoals het met mij gebeurt’.

Ik weet dat dit het minste is van alle gebeden, een   woord van dank, luidop uitspreken zo dat het hangen blijft in de kamer een dag lang terwijl ik bezig ben met nuttige als met onnuttige dingen, al was het maar om te weten dat ik er nog altijd ben, lichamelijk een sukkel weliswaar maar geestelijk een man die weet dat hij door het leven gekoesterd wordt, al is dit wel een eerder hoogmoedige gedachte.

Maar hij voelt het zo aan daarom verwerkt hij de gedachte in zijn geschrift van vandaag opdat het geacteerd zou staan, onderlijnd en getekend met zegel wat voldoende zeggingskracht geeft en de idee als woord van dank bekrachtigd.

Is dit dan een bijzondere dag in mijn leven, ik denk het, het is toch hoe ik het aanvoel. De gedachte is, toen ik An zag binnenkomen, ineens opgedoken en ik heb de vraag gesteld al kende ik het antwoord, maar ik wist dat het gelden zou voor mij; ik wist dat ik mijn  dank uitspreken zou zodra An zou vertrokken zijn, ze heeft misschien mijn ogen vochtig gezien toen ze, zoals het elke morgen gebeurt, mijn ogen reinigde met een doekje bevochtigd met het product, ‘Blepha’.

Ze heeft niets gezegd evenwel, ze is in stilte weggegaan. Als steenbok - haar verjaardag 6 januari - voel ik haar aard, haar karakter dichtbij. Ze heeft me achtergelaten, ik, in een niet te bepalen gevoel van een onverwacht geluk, een moment lang, komende van ik weet niet waar, maar toen al, met het begin van mijn gebed erin echoënd.

Je weet nooit hoe je dag beginnen of verlopen zal

09-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik denk dat er in ‘de tijden van Gaza’, onder de Israëlieten, weinigen zijn die rond lopen met de gedachte aan Exodus 3: 14 en 15 en aan de stem  in de brandende braamstruik die zich de naam gaf van ‘IK BEN DIE ik BEN’ – André Chouraqui: 'Ehyéh asher éhyéh' in het  Hebreuws - een tautologie volgens én George Steiner én Stefan Hertmans en wellicht volgens vele anderen die er nimmer diep en lang over nagedacht hebben, alsof de stem – ik bedoel de auteur ervan – niet zou  geweten hebben dat hij schijnbaar tweemaal hetzelfde zegde.

Hij wIst wat hij schreef. Wat hij zeggen wilde leefde in zijn ‘soulscape’ maar hij vond er de woorden niet voor en kon het niet anders zeggen, de naam  was onzegbaar, onuitspreekbaar: een naam die de ziel van de Kosmos betekende.

Dit is wat ik er van maak en het verbaast me dat Steiner die altijd de naam van God op de lippen heeft over deze drie Hebreeuwse woorden niets méér te zeggen had dan dat het een tautologie was.

Natuurlijk is het er geen.

Ik ben deze morgen verkeerd begonnen, de gebeurtenissen in Gaza hebben me afgeleid. Ik had gedacht na mijn blog van gisteren te beginnen met te zeggen dat wat ik schrijf meestal ernst is (The importance of being earnest) maar het kan ook dat ik me laat gaan en ik de ‘ernst’ in de loop van mijn schrijven vergeet en dan krijg je een geschrift dat lijk een blad in de herfst in de lucht blijft hangen meegevoerd door de wind over de vijver van een vriend, waar je in de lente of was het in de zomer van enkele jaren terug een andere vriend ontmoette die je nu vergast op een ‘Drie-Wijzen-sprookje’ van T.S. Eliot.

Alles wordt belangrijk als je nieuws ontvangt van een vriend, te meer daar het niet elke dag gebeurt. Maar het smeedt een band die we vriendschap noemen en de nood hieraan kan soms groot zijn.

08-01-2024, 08:02 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb me gisteren meer dan anders afgesloofd om klaar te komen maar volbracht hebbende wat ik realiseren wou ben ik met een gerust gemoed gaan slapen. De nacht was heilzaam, de morgen vol beloften al draalde het licht in de hagen: hier, in deze hoek van het land, hangt er een beweegloosheid over de dingen die ik aangrijpen wil om me ermee te omwikkelen en stil te zijn in mijn ‘Dasein’, intens voelend evenwel hoe op  de achtergrond het leven zich roeren wil, een klad woorden die wachten om uitgesproken te worden.

Ik haal ze niet onmiddellijk, ik laat ze nog even opdat ze zich ordenen zouden, buiten mijn weten, om zich te groeperen tot wat ze zeggen willen aan mij en aan jullie via mij. Ik ben maar een tussenpersoon, iemand die opneemt wat er geschreven moet en het doorgeeft langs de geheimzinnige wegen van het internet, een gift van de Kosmos-God.

Want al denken we er niet aan het is een gift, een eigenheid die voorzien werd bij het ontstaan van wat ontstond en ons nu als normaal overkomt, hoewel de weg die werd afgelegd oneindig lang is geweest en in feite waar we aangekomen zijn heel kort is geweest. Een bevreemding van wat het begrip tijd is.

Zo, wat er nu staat, staat er uitzonderlijk op gegolfd papier in gegolfde letters om gegolfd gelezen te worden lijk de golven aan zee die over het strand schuiven, even liggen blijven en dan teruggaan naar vanwaar ze kwamen.

Aldus mijn woorden deze morgen, je neemt ervan wat er van te nemen is, het  kan dat het veel is, het kan dat er nog heel wat verborgen blijft, het   is een spel geweest, een spel in de morgen van de woorden in mij.

Het is pas nu dat de dag zich opent, ineens, had hij zich vroeger geopend ik zou niet geschreven hebben wat ik geschreven heb.

Maar dit is slechts een gissing.

07-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde