De dag groeit uit het niets en vordert in gebeurtenissen, kleine, onopgemerkte, verwachte en onverwachte. vandaag weet ik van bij de aanvang dat het een ongewone, zelfs een moeilijke dag wordt. Het staat zo geschreven, ergens, in mijn gedachten.

Inbeelding natuurlijk: de dag van gisteren een dag van een verre verplaatsing zijnde, van een  lange dag en vooral van de te vele ‘ontroeringen’ bij het terugzien van  kleinkinderen en familieleden die ik in lang niet meer gezien had.

Dit alles samen laat vandaag zijn sporen na. Ik kan er niet  aan voorbij zonder het te vermelden want mijn  reacties op het terugzien kwamen, mijn leeftijd zijnde wat hij is, van heel diep en haalden me overhoop met hun weerslag  op vandaag wat zich uit in het verbreken van het levensritme dat vaste voet had gekregen en dat me rustig hield omdat het mijn dag vulde op een aangename - zo dacht ik – perfecte wijze die zich culmineerde bij het slapen gaan als het einde van een goed gevulde dag.

Vandaag komen de vele herinneringen terug die werden opgehaald, herinneringen die ik vergeten was maar nog heel klaar en duidelijk aanwezig waren bij de  anderen zodat ik ze wel geloven moest.

 Eigenlijk ben ik verrast door het leven dat ik geleid heb en dan vooral, zoals nu blijkt, door de impact die ik heb gehad op het leven van de kinderen tot zelfs op  deze van mijn boer Daniël als deze van mijn boer Georges en wat meer is die kinderen zijn nu allemaal minstens veertig jaar oud.

Zoals ik het nu zie en rekening gehouden met wat er in mijn aanwezigheid over verteld werd ben ik een soort spilfiguur geweest in hun leven die hen de liefde voor de bergen  en de dorpen van de Valais, in het bijzonder deze van de Val d’Anniviers, heeft bijgebracht.

Was het om deze reden dat ik geluisterd heb en gereageerd, zeventig en meer jaar geleden op de naam ‘St-Luc’.

Wie was ik geweest had ik  toen niet geluisterd naar de roep ervan?

05-09-2023, 04:43 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een tekst die ik  terugvond ik weet niet van waar hij komt, weet niet of ik hem al gebruikt heb en als het zo is wanneer en waar. Ik wil hem niet ‘deleten’. Ik wil hem bewaren op een plaats, waar hij thuis hoort als mijn blog voor 4 september. Het is echter een oude tekst of een gewild fictieve die ik nu aanpassen zal aan de realiteit van de dag:

Al wat ik schrijf eist een maximum aan aandacht, zo voor de kleine als voor de grote dingen, zodat er geen grote en kleine dingen meer zijn, zodat alles evenwaardig is en met evenveel aandacht en toewijding wordt opgetekend. Ook en zeker dit schrijven van elke dag, de tekst ervan zo volmaakt mogelijk qua vorm en inhoud.

En als hij zijn blog begint hopende dat de woorden die komen zullen en die hij nog niet kent, doordrenkt zullen zijn, zoals in Schuberts sonate 959 waarin de geest beweegt en overheerst, zijnde de boodschap van het leven dat in zich het wezen van de dood verbergt en Schubert in zijn pianoklanken die weer tot leven komt, alsof de dood ook leven zou zijn.

Gebogen over het woord, de wereld beperkt tot zijn blad, glijdt hij binnen in het onbekende dat hij straks ontdekken zal in de woorden die hij schrijft en die hij een fractie ervoor nog niet kende. Nochtans moeten deze woorden buiten hem of binnen hem aanwezig zijn geweest. 

Telkens is het een pogen alles te omvatten, alles te beleven, de geluiden van de wind in de bomen, van de geluiden van het verkeer in de straat, van de woorden in de vele boeken omheen hem, in de klanken die nog altijd Schubert is.

Het grote geluk, het gevoel – de instelling op het leven - te kennen dat hij kent en te zijn wie hij is.

Te schrijven, te dromen, te denken, te lezen en te leven, een wereld die niet stilvalt die niet ophoudt maar groeien blijft. Het zwellen van een gevoel dat vraagt om in woorden te worden omgezet, opgetekend in kleur, in vlakken en in lijnen, in licht en in donker, klanken neergezet in noten op een notenbalk. 

Welke waren de gevoelens die leefden in Schubert toen hij zijn Andantino componeerde? Wat bezielde Memling toen hij Maria Moreel schilderde?

Zo is alles vraag en uitdaging. Pogen en herbeginnen tot  bekomen wordt wat voorheen niet zichtbaar was, maar toch reeds aanwezig in potentie, in a somewhere, dat hem werd aangeboden zonder dat hij het had gevraagd.

04-09-2023, 05:03 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ilya Pfeijffer terug.

Ik laat hem de twijfel over de vrijgeleide die hij voor zichzelf schreef en wel op een tablet in spijkerschrift, in een Perzische gevangenis terwijl, in zijn thuis, al volop geschreven wordt op rollen papyrus. Maar het is zo poëtisch de wijze waarop hij dit vertelt dat we het graag geloven, zoals we geloven de onnavolgbare veldslagen die hij levert met zijn vloot én, het diepzinnig gesprek dat hij  heeft met zijn vriend Socrates.

Eigenlijk staat alles zo uitgebreid, zo vlot en zo taalkundig geschreven dat we het graag aanvaarden van hem. Hij is inderdaad een meester van het woord, onstuitbaar in de bouw van zijn zinnen die het aroma kennen van wat we filosofie noemen in het domein van de democratie; de democratie die zijn stokpaardje is alsof hij er de Westerse wil mee treffen of dan toch belichten.

Gezien we hem nog  altijd aan het lezen zijn, gezien hij dus elke dag voor minstens een uur met ons aan het praten is – wij die hem lezen - kunnen we er niet onopgemerkt aan voorbij gaan.

In tegenstelling tot wat An, een thuisverpleegster die me in de morgen bezoekt en aan wie ik mijn boek geschonken heb, me zegt dat ze mijn stem hoort als ze me leest, hoor ‘ik’ bij Pfeijffer eerder het geschuur van de pen over het papier (en zie ik de zweetdroppels op zijn voorhoofd) dan het geluid van zijn stem, wat minder prozaïsch is.

Je moet maar het geluk kennen, nu en dan, vroeg in de morgen, bezoek te ontvangen van een jonge, mooie vrouw die je onomwonden zegt, als ze tegenover jou zit met het verhaal van je boek in het hoofd, wat ze er laatst in gelezen heeft én, dat het was alsof ze mijn stem hoorde!

Ik wist niet dat  mijn boek, dat de woorden erin, zover droegen.

03-09-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Soms schrijf je een gedicht omwille van een woord, omwille van een zin zo in jou binnen gekomen, omwille van iets dat je niet definiëren kunt maar ook niet weigeren kunt want schrijven is flinterdun,  is afgaan op wat komt zelfs al weet  je niet waar het je voeren zal en, of het je ontroeren zal of dan toch minstens je bevallen zal.

Al ben je niet kieskeurig als het het woord betreft je kijkt er toch naar uit het zindelijk te houden en waardevol qua inhoud. Dit is het probleem dat je niet ontloopt en dat geeft je de richting aan waar je heen moet al ben je al onbewust op weg ernaar.

Dit is het bevreemdende van het schrijven, ik word er telkens mee geconfronteerd als ik uitkom op een uitkomst die er bij de aanvang helemaal niet was – er wel was in potentie – maar je komt er willens nillens op uit als je maar volgen blijft wat  je te  binnen valt, alsof iemand je hand vasthield en de juiste letters op elkaar volgen liet. Dit is wat je er achteraf over te vertellen weet, meer is het schrijven niet, dan toch het schrijven van een blog eens er zoveel pogingen al geschreven staan en je er, ondanks al wat er al is, er nog een aan toevoegen wil.

En je denkt er wel niet aan dat het  je laatste kan zijn.

En stel nu dat het je laatste is – die je ooit eens schrijven zult – heb je eraan gedacht, heb je erin de schijn verwerkt dat je wel wist dat het je laatste zijn kon, maar dat je het niet geloven kon en daarom verder hebt geschreven alsof er nimmer een einde komen zou?

In feite weet ik het omdat ik het geschreven heb, jullie weten dus dat ik me er bewust van ben, het heeft dus geen zin het telkens te laten blijken in mijn woorden.

Ik ga dus gewoon, heel gewoon verder, tot…

02-09-2023, 01:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een eenzaam, totaal achtergelaten gedicht dat hij herschikte omwille van september en alle maanden die nog komen zullen voor hem en, komen ze niet, in voorbereiding op de dagen leeg van hem.

Hij wilt het uitgesproken vederlicht zoals hij zal zijn als hij hier niet meer rondlopen zal, flinterdun, nog wat overgebleven herinnering:

Hij wou zijn gedicht
zo  licht
als pluisjes in de wind
gewaaid lijk vlinders
zo teder,
o zo vluchtig.

Hij, met lucht
getekend  in lijnen van licht,
als vloeiend zilver
en week om zijn hart.

Hij het niet wist
hoe gelukkig te zijn,
wijl hij het was
van een geluk
dat hij in lang niet had gekend.

Hij dacht
dat het genoeg
was geweest
nu alles was gezegd
wat kon gezegd,
hij uitgekomen was,
te arm aan woorden
om nog verder te gaan
in de wereld,

wel elders
wat hij nog niet wist.

Hij zich lang
heeft  stil gehouden
tot kwam wat komen moest,
hij zo frêle,
zo ingetogen licht,
doorzichtig amber.

Gelukkig ademend nog,
of zag je het niet.

 

01-09-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Dan toch het einde van de maand, nu augustus, voor de zoveelste maal gehaald.

Het was niet aan iedereen gegeven, velen zijn heengegaan, sommigen om september niet meer te ondergaan, anderen omdat het ‘Leven’ het hen niet meer gunde verder te gaan.

Wellicht – we zullen het nooit met zekerheid weten – stond het heel vroeg al, van bij hun geboorte zo geschreven, ergens in het domein van ‘het nergens’, dat ze september 2023 niet zouden halen. Het is dus geen toeval, het gebeurde omdat het zo gebeuren moest, gesteld de beweging van de aarde om de zon en van de zon tussen de sterren en gesteld vooral de omstandigheden op aarde, onoverzichtelijk, onontkoombaar, grillig in elkaar verweven op een onverklaarbare wijze en uitkomen opeen soort fataliteit, totaal onvoorzien en zeker totaal onverwacht.

Aldus mijn vraag er bovenop, haal ik september 2024 nog? Je hoort het wel hoe het zich zal voordoen.

Want, er kan ons zo veel gebeuren, het kan dat je slapen gaat en niet meer wakker wordt, of dat je in de wagen stapt en niet meer huiswaarts keert, of van een fietser die in het water rijdt en niet meer boven komt, of van een gewichtig man die een vliegtuig neemt dat onvermijdelijk vallen zou. Niemand van allen vóór hem die het wist, alleen hij, de laatste, had het moeten verwachten, maar hij meende dat dit ‘hem’ niet zou overkomen.

Maar hoe en wanneer en aan wie het ook gebeuren moge hoe vreemd het moet zijn voor zij die overblijven en horen dat iemand die ze zo goed kenden is weggegaan. Een holte plots in hun dagelijks ‘Dasein’ en een zwaarte in hun herinneren eraan toegevoegd.

Of, is het toch een lichtheid, is hij of zij die ging een stille stilte geworden in wat je, als overblijver doet en denkt, aanwezig in die stilte,  soms groot aanwezig?

En dan, waaraan je denkt als het over jou zou gaan: de vele kleine en grote dingen, je boeken en je tekeningen elk met je eigen herinnering eraan verbonden, plots leeg van deze herinnering, overgebleven, eenzamer dan ooit; herleid tot wat ze in wezen zijn. Nu voor zij die bleven een herinnering aan jou, een wereld van verschil, een leegte voor de dingen zelf, een armoede.

Je denkt eraan terwijl Klara’s muziek de kamer vult, rijk en onschuldig, zoals het leven in jou.

31-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Voel ik me eenzaam zoals gezegd wordt (op de VRT vanmorgen) van personen op  leeftijd die alleen wonen.  Ken ik hun eenzaamheid?

Neen, helemaal niet, ik ben trouwens niet alleen, ik leef met de persoon die schrijft en me bezig houdt, in feite van het eerste licht tot het laatste, zelfs tot in het donkerste van de nacht. Dit moet de belangrijkste dan toch de voornaamste reden zijn.

En ook, ik heb heel wat: ik heb KLARA; ik heb bezoek in de morgen, een jonge dame die me wat komt verzorgen, in de avond, de gebuur; ik heb Ilya Pfeijffer en zijn Alkibiades waar ik traag in vorder en ik heb op TV de mooiste concerten die ik kan bijwonen en er in opgaan tot ‘ontroerens’ toe; ik kan om het even welk boek uit zijn rek nemen en beginnen dromen, hoef het zelfs niet te openen. Ik heb dus heel wat, om dan nog niet te spreken van het leven in de tuin en van de vrienden om me heen.

Misschien, misschien ken ik bij momenten een greintje eenzaamheid maar ik let er niet op, het heeft geen vat op mij. Daarenboven, ik heb de kinderen en de kleinkinderen en de achterkleinkinderen. Ik ben een, in vele richtingen ruim voorzien man. Hoe zou ik eigenlijk me ooit echt eenzaam kunnen voelen?

En zoals je het nu ook al weet, ik reis in gedachten naar de plaatsen waar ik was, waarvan ik me, met een zekere intensiteit, tracht voor te stellen hoe ze waren en hoe ik er was, jong en krachtig en heelhuids, evenwel de behoefte tot schrijven nog niet kennende zoals ik deze nu ken.

De jaren hebben me zeker verrijkt als persoon, niet vereenzaamd.

30-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik heb me gisteren gedragen als een kind dat met zijn vader naar Disneyland mag gaan, zo enthousiast was ik, alleen maar omdat ik me in Zinal droomde en omdat ik me  licht en gelukkig voelde.

Het is maar dat het uitzonderlijk is als ik hoor van een vriend dat hij daar rondloopt zoals ik er ooit  rondliep. Schijnbaar heeft dit iets magisch voor de band die ik heb met dat dorp, maar wat ik schreef was licht overdreven. De foto van de ‘Besso’ was voldoende geweest en dan, ook niet. Maar ik zegde het al als ik schrijf ben ik een ander mens, is mijn werkelijkheid deze van het woord en het woord is oneindig, het kan alle kanten uit en ik wil het zo, ik geef het de vrijheid die het in zich draagt. Zo gebeurt het dat ik schrijf wat ik niet dacht te schrijven als ik mijn gedachten onbelemmerd neerzet voor de dagen die komen. Ik zie dan het onheil, als het er zou zijn, pas in de uren/dagen erna.

Dit alles om me te verontschuldigen  bij mijn vriend, indien dit nodig zou zijn, die ik wellicht grondig gestoord heb in zijn mijmeringen aldaar.

Maar toch, alles nuchter overschouwend, vraag ik me af hoe het kon dat ik me dusdanig heb laten verleiden door enkele lijnen en enkele foto’s van een vriend, is het omdat het van hem komt of, is het omdat het handelde over Zinal of, is het omdat het handelde over hem in Zinal?

Ik denk dat het dit laatste was dat me bekoord heeft en dan nog wel buiten mate.

Zo, wat schrijft iemand die schrijft elke dag en dan ook als zijn woorden uiting zijn van een soort zomerse euforie die hem overviel en waar hij heel gevoelig voor was?

Uiterst gevoelig!

29-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ondanks wind en regen wordt het een heldere dag, een vriend mailde me, hij is in ‘Zinal.CH’ en stuurde me enkele foto’s. Onder meer deze van de Besso die, zoals de Matterhorn is voor het mondaine Zermatt, de totem is voor het volkse Zinal.

Hij weet nu, want ik antwoordde hem, dat hij me ontroerde en niet in kleine mate, én met het feit dat hij daar was én met zijn foto’s. Er bewoog iets in mij te weten dat hij er rondlopen zal wetende dat hij tot zichzelf zeggen zal - op welke plaats hij zich ook bevinden mag - Karel was hier.

Ik zal hem dus vergezellen als hij wandelt over de brug over de Navizence en verder, ‘Le Plat de la Lée’ in. We zullen beiden oog hebben voor  de gevlekte orchis links van de wegel en verder rechts, voor de ‘linaigrettes’ in een poel water.

Als hij enkele honderden meters verder de weg zou verlaten en opgaan tot het kleine bosje rechts tegen de rotswand, zou ik  meegaan met hem en uitkijken naar de kleine orchidee  die daar ergens groeien moet tussen vlekken mos..

Misschien hebben we het geluk  er een te vinden om een foto te maken misschien niet, er staan echter bloemen genoeg en zelfs, dichtbij  de rotswand, struikjes génépi én edelweiss

Maar we zouden verder gaan tot aan de brug met het rotsblok ‘Arpittetas, chemin difficile’ en over de brug, stroomafwaarts terugkeren op de wegel langs de stroom, rijk aan een grote variëteit aan flora en misschien, naar gelang het uur, stoppen aan het restaurant bij de forellenvijver en er gezeten buiten aan tafel ‘une truite au bleu’ bestellen met een glas Fendantwijn..

Ik naast hem gezeten, luisterend naar wat hij te vertellen heeft en wat hij zich voorgenomen heeft te doen.

Zou hij het nog wagen de berg op te gaan, langs le ‘Chalet blanc’ naar ‘le Roc de la Vache’ of, op het einde van ‘Le Plat de la Lée’, verder gaan tot la Cabane du petit Mountet'?

Zou hij, met Gerda, zijn echtgenote?

28-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Herinner je, mijn vriend,
Herinner je de avonden
in de ‘cabanes’
en het sneeuwde;
de dagen op de alpen
in de klaarte
of nog, en beter 
de bergen die we beklommen
met touwen aan elkaar.

Maar bovenal
op andere dagen
in Raron,
herinner je wie we waren,
toen we de steile berg
zijn opgegaan:
de kerk van eeuwen
over ons gebogen en
als een baken,
tegen de kerkhofmuur
het graf van Rilke

met de rozelaar ernaast
vol witte rozen
en wit de marmeren steen,
door lichen aangetast.

Herinner je
wat we van hem er lazen:

‘Rose, oh reiner Widerspruch, Lust,
 Niemandes Schlaf zu sein unter soviel 
Lidern.’ 

Wij het nog altijd niet 
ten volle begrepen.

Dan bij valavond,
Muzot bezocht,
en roos de toppen in de sneeuw,
herinner je: zijn huis omhaagd,
het hekken dicht,
de schemer een gedicht gebracht,
hij was er nog,
tegen de muur geleund.

De tuin, ‘mit einer Masse von Melissen
und Stern-Anis’:
van zijn aanwezig-zijn,
de echo was.

We toen zijn heengegaan en hij
ons blijven volgen is.

Nota bij dit gedicht:

Dit is een herwerking van een gedicht verschenen in een vorige blog (of blogs) van jaren terug. Dit is hopelijk de laatste versie ervan.

Er werd heel wat geschreven over het graf en het grafschrift van Rainer Maria Rilke op het kerkhof naast de hooggelegen prachtige (gerestaureerde) romaanse kerk van Raron (Rarogne), ongeveer op de scheidingslijn tussen ‘le Haut- et le Bas-Valais’, langs de baan Sierre - Brig.

Wolfgang Leppman schreef in zijn boek (1972) over het leven en werk van Rilke, vertaald in het Nederlands door Theodoor Duquesnoy: dat er niet minder dan 26 verschillende interpretaties van dit grafschrift bekend zijn.

Niet verwonderlijk dus dat Anton van Wilderode, in zijn voorwoord bij ‘Tussen stroom en gesteente’ van Maurits Van Vossole, dit grafschrift bestempelt als ‘sibillijns’.

Ondanks dit alles hebben we gemeend, deze plaats waar hij verbleef in Muzot bij Sierre, die we als pelgrimsoord hebben bezocht, te bedenken met een gedicht, waarin we gepoogd hebben de impressie die graf en grafschrift bij ons hebben nagelaten, op te vangen.

Het slot van mijn gedicht verwijst naar het slot van een gedicht van Rilke:

Einmal wenn ich dich verlier,
wirst du schlafen können, ohne
dasz ich wie eine Lindenkrone
mich verflüstre über dir? 

En dan laten we Paul Claes (‘Raadsels van Rilke’, De Bezige Bij, 1995) die het gedicht vertaalde, verder gaan :

Zonder dat ik hier waak en woorden,
bijna als oogleden op je ledematen,
op je borsten neerleg, op je mond.

Zonder dat ik je toesluit en je alleen
met het jouwe laat, als een tuin
met een massa melissen en ster-anijs.

27-08-2023, 05:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik wil elke morgen beginnen met om  het even wat maar niet, vooral niet met mezelf en over mezelf maar bij ondervinding weet ik dat ik er zelden in slaag. Vanmorgen wil ik er zelfs ‘niet’ in slagen omdat ik gevoeld heb, na me gewassen, geschoren en aangekleed te hebben, hoe zwak ik daar stond zodat ik me terug heb moeten neerleggen op mijn ‘veldbed’ in de kamer.

Ik teken dit op, niet opdat je dit weten zou en er rekening mee houden als je me leest, maar opdat ikzelf weten zou later - als er nog een later dan later komen zou – wanneer de aftakeling sterker is gaan toenemen. Het staat nu geacteerd op mijn tijdlijn die te allen tijde door om het even wie kan worden geraadpleegd.

Zo leef ik, gelukkig! Gelukkig verder in mijn woorden die ik koester en, zoals altijd, het beste zijn van wat ik nog ben. Ik geef me er voldoende rekenschap van opdat ik trachten zou er zo fier over te zijn als mijn vriend beeldhouwer, Daniël Janssens, fier is over de werken die hij, zeker en vast na veel arbeid, ons toont op zijn facebook, een facebook dat ik niet weet hoe te bereiken om zijn beelden over te nemen.

Ik stel vast wat hem betreft, en dit ook  stemt me in een zekere zin gelukkig, dat hij een groot werker is, een zwoeger als kunstenaar, een groot houwer van  beelden. Vele afgesteld op de menselijke gestalte, maar ook andere die zich situeren in de rijke wereld van de geest. Hij is geen Henry Moore of geen, gelukkig, Arne Quinze waar ik het onlangs (13 augustus) over had, Daniëls werken kennen de soberheid van hun gestalte.

Ik volg hem in de gestalte van mijn woorden die, zoals ik nu dagelijks ondervind ver, heel ver af liggen van deze van Ilya Pfijffer, wiens schrijven vele sporen van een langdradige literaire hoogstand nalaten in een taal gekenmerkt door de rijkdom van de woordenschat die de Nederlandse taal machtig is.

Dit is dan het verhaal  dat  ik overhoud van de eerste uren van de dag van 25 augustus 2023.

Deze zullen morgen, 26, te lezen staan in mijn Geschriften.

26-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Elke morgen stel ik het vast, mijn geschriften heersen over mij en ik kan of wil me er niet van bevrijden.

In feite zijn ze mijn leven, ik heb weinig anders meer dat ik nog doen kan en trouwens het volstaat me, wel niet ruimschoots, want ik zou nog willen afwerken wat ik in het begin van het jaar begonnen ben. Echter, na 30.000 woorden ben ik stil gevallen. In het begin was het de operatie aan mijn hand achteraf begreep ik dat waar ik mee bezig was geen voldoende draagkracht had en originaliteit miste. Hier omwille ben ik ‘vergeten’ om ermee verder te gaan.

Ik houd het dus bij deze geschriften. Ze vullen me soms zoals gisteren – al geeft mijn blog het niet aan - tot voorbij  middernacht. Ik kan dus zeggen dat die ‘gast’, mijn blog, me gisteren een gans etmaal heeft bezig gehouden ook tijdens de atletiek op TV, want ik beken dat ik volg wat in Budapest op dat gebied gebeurt.

Er is nog iets dat me blijft achtervolgen: een gedicht van jaren terug, over het graf van Rilke aan het oude kerkje van Rarogne/Raron in ‘le Haut-Valais’: één, ik begrijp zijn epitaaf of grafschrift niet en twee, ik vind niet de passende woorden om te zeggen wat ik over het graf zelf vertellen wil.

Eigenlijk tracht ik al jaren het juiste begin en de juiste toonaard te vinden, maar ik blijf ermee in afwachting, het lukt me niet.

Wellicht deert dit jullie niet maar mij deert het wel en reeds al te lang opdat het me niet storen zou vooral dan in mijn kunnen.

Ik wil er voorrang aan geven en trachten het te laten verrijzen in een nieuwe vorm. Het moet me lukken vooraleer mijn geest is uitgedroogd.

25-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

En, ik heb het ook geweten, maar dat was in een vroege periode van mijn leven, dat ik in het hart van de maand augustus in een bos liep, uitkijkend naar de plaatsen die ik kende waar ik wist – of meende dat ik het wist –  ‘chanterelles’ vinden kon.

Een magisch groot en wild bos, bedekkend de flank van ‘Les Diablons’ met eeuwenoude ‘mélèzes’. Een bos dat overweldigt, dat jou insluit, dat jou inademt. Je kent nog de wilde harsgeuren ervan, het mysterieuze ruisen van het o zo licht bewegen van de kruinen alsof het woorden waren die ze spraken onder elkaar over die kleine man die daar liep.

Het was een ‘erzijn’ in iets totaal anders dat van de wereld is, dat je in jou hebt opgenomen lijk van een gotische kathedraal het sacrale gevoel; hier van bundels licht, zilveren schichten die  je kruisen waar je loopt in de strakke geur van hars en humus, met nesten krioelend van mieren  hier en daar, wel een meter hoog. En je vindt de plaatsen terug met felgroen mos, gevoelig als een tapijt, getekend met de gele koppen van de ‘chanterelles’ die je maar te plukken heb, kleverig aan je vingers en de geur ervan die los komt als je ze neemt met een lichte ruk van je hand.

Maar het is dit niet wat je vertellen wou. Je herinnert je je eerste ontmoeting met Symphorien, een man van het dorp. De ganse morgen was er in het bos en over de bergen de roep van de regen geweest, je voelde de natheid in je nek toen je uit het bos kwam en je Symphorien zag op de weg, ook komend uit het bos met een zak op de rug. Je dacht dat het paddenstoelen waren, maar zoveel kon niet dacht je.

Je zegde hem ‘qu’il n’était pas possible d’avoir trouvé tant de champignons, tant de chanterelles’ .

Hij lachtte en zegde me ‘que c’était des ossements d’une biche.’ Hij had die gevonden, had een foto gemaakt hoe de beenderen er lagen en ging die nu ‘éterniser dans la même position dans son jardin’.

We daalden samen af naar het dorp en van het een kwam het  ander. Hij vertelde me dat wat hij in het bos zocht geen paddenstoelen waren maar stukken hout of wortels die hij daarna bewerkte met mes en beitel om er een bepaalde vertrouwde vorm aan te geven. Hij  was er jong mee begonnen toen hij hoog in de ‘alpage’ het vee hoedde. Het was een passie geworden. Ik moest hem eens opzoeken om zijn werken te zien, hij had er zelfs al  verkocht ‘à des Belges’.

Ik heb hem, in de tijden dat ik er was regelmatig opgezocht om zijn werkmethode te bewonderen en te zien hoe hij van een vreemd stuk wortel een vreemd dier wist te snijden die hij dan ophing in zon en weer en wind aan de wanden van zijn chalet.

Op een dag gebeurde het dat hij me meenam naar Zermatt, om een rugzak génépi – hoewel beschermd maar er waren velden ervan - te gaan plukken aan de voet van de Matterhorn.

Terug in de Rhônevallei zijn we, een busseltje génépi gaan afgeven bij enkele van zijn (te) vele vrienden. En telkens werd een fles van hun beste wijnen geopend. We zijn laat in de avond une côte à l’os aan eten in een restaurant in Sierre. Ook met de beste wijnen, wat fout was.

Hij heeft zijn vrouw verwittigd en ik die van mij en we zijn  - na het drinken van een génépi - wijselijk blijven slapen in het hotel om pas de volgende morgen de weg te nemen, even buiten de stad: de kronkelweg stijgend naar de Val d’Anniviers, naar Zinal.

Ik  denk er nu aan dat mijn oudste dochter, Patricia, die de ziekte van het bos en van de chanterelles van mij heeft overgenomen op een dag het geraamte van een hinde of een jong ervan gevonden heeft en gefotografeerd, spijtig dat de kop ontbrak of niet meerherkenbaar was.

24-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is maar dat ik elke morgen voor een leeg wit scherm zit. Ik weet wat ik te doen heb, en ben even - of soms dan toch een tijd - in verwachting van wat er komen gaat, hoe het zich geleidelijk opvullen zal en vooral met wat.

Ik stel me voor dat jij, als lezer, in een zelfde geest  mijn blog opent met de vraag, wat heeft hij nu geschreven. En ik denk aan wat Borges zegt: 'es trivial y fortuita dat ik de schrijver ben en jij de lezer'. Het had dus omgekeerd kunnen zijn. Het verschil is dan wel dat jij het schrijven moet en dat ik, als lezer, uitkijken mag naar wat er komt. Nu kijk ik uit erna, als schrijver, naar elke reactie die eventueel komen zou.

Siert het me dat ik de schrijver ben?

Geenszins, het komt over als het resultaat van een samenloop van tal van omstandigheden die ver,  heel, heel ver te zoeken zijn. Deze hadden totaal anders kunnen uitvallen zo voor mij als voor jou en nu, wel nu siert het mij als jij mij leest elke dag; en is het tevens een aanmoediging voor mij, een balsem voor - wat ik er ook over zeg of schrijf - de moeite die het me kost.

Vooral nu, nu sedert een lange tijd al, de herfst het is en niet meer de lente die zich heeft vastgezet in mijn lichaam en zeker ook nog in mijn rechterhand en -vingers als ik schrijf, en ik de gevolgen ervan ken, het is méér dan het vallen van de bladeren want er is niet de minste zekerheid meer dat de takken terug nog botten zullen dragen en open bloeien.

 Weet echter dat ondanks de herfst over mij, ik nog altijd de hoop ken het te kunnen hebben over iets totaal nieuw, een verhaal of bijna-verhaal dat nog niet verteld werd, zelfs niet  door Alphonse Daudet in zijn molen, een verhaal dat zich zou afspelen het liefst in een bos of aan een vijver of op een bloemenweide in een dorp dat ik niet ken maar dat de Romeinen kenden, Velzeke bijvoorbeeld.

Ik was er, zag wel waar ze huisden en hoe ze gebruik hebben gemaakt van de prachtige glooiing in het  landschap – ze moeten lang gezocht hebben – en nu hoe onhandig de huizen er staan omheen een van de oudste kerken van Vlaanderen, toegewijd aan de Heilige Sint-Martinus.

Wendy, de buurvrouw* vergastte me op een foto van de heilige, als halfverheven beeldje de moeite waard, des te meer omdat er ook een dergelijk -bijna identiek - beeldje hangt naast het voorportaal van de kerk in mijn geboortedorp, Oordegem.

De foto is niet het verhaal dat ik zocht maar dan toch het begin ervan.

*Ik had haar en haar gezin, indachtig zijnde de hulp die ze waren, uitgenodigd op een lunch in ‘de Vink’ die middag.

23-08-2023, 07:56 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is maar dat elke morgen een opstaan is uit de overhangende wolk van nacht, om in de schemer de dingen te zien en te weten dat je lichaam dat moeilijk om dragen wordt terug levend is, en levend zijnde, je bewijzen moet dat ook je geest terug is opgestaan.

Het is maar dat je dankbaar bent dat je dat schrijven kunt.

Het is maar dat je ànders denken gaat, daarom niet wijzer, maar met een grotere schuchterheid je je woorden zoeken zult, omdat je weet dat het ernst geworden is en je de dingen anders moet gaan zien, minder de noodzaak iets te moeten doen, meer de vreugde het te mogen, het nog te kunnen doen.

Het is maar dat het is alsof het schuiven van de dagen, de weken, de maanden, de seizoenen zelfs, geen schuiven is maar dag en nacht elkaar opvolgend lang gerekt zonder enig onderscheid, de dag er zijnde voor het schrijven van wat is, de nacht om weg te zinken in de vergetelheid van het ‘erzijn’.

Het is maar dat dit al zó is maar dat je het pas nu hebt opgemerkt, al lijkt het er niet op.

Het is maar dat je gelezen wordt door vrienden met een rijke kennis van boeken die je helpen willen om aan te vullen wat er al geschreven staat; je hen dankbaar bent.

Het is maar dat je dit schrijft opdat geweten zou dat je, ondanks al de onvolmaaktheden die je eigen zijn, je jezelf hebt ‘afgeschilderd’ opdat geweten zou hoe je er staat.

Het is maar dat je niet wijken wilt en dat je hoopt dat men je hierbij tegemoet zal komen en men  je blijven lezen zal.

Het is maar dat vandaag voor jou de dag zich nog openen moet, dat het amper morgen is, dat je de voormiddag nog hebt, de middag en de namiddag, de dag misschien verheldering zal zijn, vooral dan naar de avond toe en deze verheldering zich sluiten zal op je nacht.

Het is maar dat uit al deze ‘maren’ de idee is opgestaan dat het je ‘optreden’ naar best vermogen amper voldoende is; dat je trachten moet het bestaande steeds  te overstijgen, anders ingekleurd, voorgesteld en voller uitgediept. Maar dit heel moeilijk te bereiken valt, wat je wel weet.

Het is maar dat het woord je meester is, dat je dag erop is ingesteld.

22-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

We zien het schrijven als een gevolg van onze integratie, ons gegrepen zijn in het krachtenveld van het creatieve. We kunnen dus alle kanten op, én waarheen we geleid worden, én waar we wél overwogen heen willen. Het ene is van een gewaagde speelsheid zoals gisteren, het andere is een bouwwerk van gedachten in alle ernst opgetrokken. In beide gevallen zijn het de omstandigheden die beslissen over de keuze die gedaan wordt. Ben ikzelf het niet, ik zou dus kunnen stellen dat het het licht is dat de richting aangeef en dat ik maar te volgen heb en vooral me niet te verzetten.

En zoals het handteken van het licht in het oosten elke dag verschillend is zo ben ik ook verschillend van wie ik was de vorige dag, in elk geval zo wil ik tevoorschijn komen in het spoor dat ik achterlaat.

In mijn oude dagen tracht ik er zoveel mogelijk van doordrongen te zijn dat ik deel ben van het kosmisch gebeuren. Dat er krachten/golfbewegingen zijn die uitgaan van de wereld om me heen: de maan, de planeten, de sterren. Ik hoef er geen rekening mee te houden want ik heb er geen macht over. Er gebeurt wat gebeurt en ik heb er geen verhaal tegen, ik onderga het en tezelfdertijd profiteer ik ervan, vooral dan als ik aan het schrijven sla, dan voel ik de bewegingen soms als ik uitkom waar ik nooit had gedacht uit te komen en er iets overblijft waaraan ik nog niet gedacht had.

Zeker is, ik fungeer in functie van mijn integratie in het kosmische of in functie van de gedachtewereld waarin ik ‘rondloop’, het is vandaaruit dat alles ontstaat, ikzelf ben dus maar een instrument van deze wereld die schrijft wat hem wordt ingegeven om te schrijven.

Er is dus niets van wie ik ben, maar alles van de wereld waarin mijn geest zich beweegt.

Zo besta ik, bestaan mijn geschriften.

21-08-2023, 04:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een vuurrode streep van het oosten naar het noordoosten en een val uit het bed was al dat mijn morgen was ware er Klara niet die me lijmde met het beste van  Schubert: een begin van compensatie.

Compensatie voor wat ik niet heb en ik heb veel: ik ben er nog en kan  schrijven dat ik er nog ben, binnendringen in het woord, in het massale leven ervan dankzij het fenomeen homo sapiens dat ik ben, met mogelijkheden die lopen tot in het ongerijmde als ik het maar willen zou en soms wil ik het, soms zoek ik het ongerijmde op om het woord te voeren tot waar het nog nooit was, ik er vertoevende in de vrede van het woord, het oneindige ervan in de morgen van mijn hart, van mijn tederheid voor jou.

Tot mijn gesprek met jou en ik je vertel over wat me bezielt soms, over wat ik zoek om, al was het maar een fractie van een ogenblik, je te lichten uit wat je wereld van elke dag.

Ik me er goed bij voel te zijn met jou zoals ik ben, zonder al te grote lichtpunten maar vooral zeer genegen, strekkend naar het broederlijke bijna.

Dit alles omwille van die bloedrode streep in het oosten die maar enkele tellen zichtbaar was maar toch lang genoeg om het te  vermelden als belangrijk, zelfs als het niet belangrijk was het staat er toch en zal er nog een tijdje blijven tot de dag voorbij zal zijn, de dag die nog beginnen moet  voor mij al heb ik al veel geschreven maar nog niet waar ik op wachtte om je het voor te stellen, vandaag nog misschien zo niet morgen of een dag erna.

Alles hangt af wellicht van een vuurrode streep in de grauwheid van de luchten of, wat ook kan van een val uit het bed of van Schubert in de morgen,  alles kan opdat mijn verbeelding in werking zou komen, zelfs op hol zou slaan.

Zo ben ik nu eenmaal ingesteld als ik me tot jou richt, ik vrij als een vogel me openend op jou.  

20-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het vuur in de rozen is gedoofd, is brak geworden, er blijft zelfs geen herinnering aan over, zoals ik me ook niet meer herinner welke woorden, lijk  bladeren te vroeg neergedwarreld, ik gisteren en de dagen ervoor achtergelaten heb.

Niet veel zaaks meer de rozen, niet veel zaaks de voorbije woorden.

Wat ze gemeen hebben is niet zo duidelijk, staat nergens vermeld, maar hun begin en hun einde ligt dicht bij elkaar, ligt in de kracht, die kosmisch geaard is, zo voor de roos uit de knop die zich vormt en zich opent op het licht en zo voor het woord dat in de geest van de mens, in zijn binding met de sterren, is ontstaan.

De rozenbladeren zullen vallen in de aarde en vergaan tot humus waaruit nieuwe rozenknoppen – ‘rosebuds’ – zullen ontstaan. De woorden zullen opgeslorpt worden door de tijd nadat ze inspiratie zullen geweest zijn voor nieuwe gedachten of nieuwe geschriften.

Waar het voor de roos de weg was naar buiten, was het voor het woord de weg naar binnen. Zo heeft de roos niets te vertellen over het woord en heeft het woord heel wat te vertellen over de roos.

Deze vergelijking brengt me niet ver, het ene is, schijnbaar althans, van de materie, het andere is van de geest. In die voorstelling vullen ze elkander aan. Maar er is geest in de roos, in de stam, in de wortel van de roos, die weet hoe te botten, hoe de botten te openen tot roos, en dit weten is van het bevreemdende dat van de Kosmos is. In dit aspect verschilt het woord niet van de roos. Beide zijn één in al hun geledingen, zo in de zichtbare als in de onzichtbare.

Beide, woord en roos verstrengeld, wetend hoe er te zijn en hoe er te leven, de roos zonder het ‘zelf’ te beseffen dat het, het weet, het woord dat het weet.

Zo meen ik het te zien deze morgen, veel is het niet. Ik had het even ook niet kunnen schrijven maar dan waren er geen bladeren geweest die humus werden en ware de aarde - en mijn blad - bar gebleven, even bar als het land van T. S. Eliot.

19-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De eerste gedachte vanmorgen was een abstracte  blog te schilderen in woorden en in zinnen die geen nood hadden met elkaar iets te maken te hebben - het gevoel dat hij had toen hij gisteren luisterde naar het begin, ‘krqftig, entschieden’, van de Derde van Mahler, een lappendeken van klanken zo vond hij.

Woorden in zinnen naast elkaar, zoals de kleuren op een abstract schilderij: vlakjes niets zeggende verf, waarvan de kleuren nog te ontdekken zijn, naast en soms op elkaar, willekeurig met penseel aangebracht of met de punt van het paletmes of met de volle hand, als er maar iets staat, iets dat er voorheen nog niet was, een totaal nieuw gebeuren van kleuren, plots opgestegen uit het zand van het zijnde, plots, onnoemelijk plots, een knal en het was er, zoals bij Mahler: hoorngeschal en tromgeroffel en de wind en het licht van vele zonnen als van de sterren erin en erover en, soms de regen.

We weten weinig van al het abstracte dat er is en hoe het er is; ons ogen tasten af en onze geest dringt door, maar hierover weten we niets te zeggen, niet hoe de verhouding is tussen wat we zien en wat we denken, alsof het ene niets te maken zou hebben met het andere, zoals de tortel niets te maken heeft met de nok waarop ze zit, staat eigenlijk, het is haar plaats, ze kan er blijven en plots wegvliegen, en de nok er is zonder tortel.

Dit alles, Mahler en abstract en tortel in elkaar verweven. Er waren anders geen merkwaardige gebeurtenissen, vroeg in de morgen; later wel misschien, maar later is de maand september, later is de herfst, het rijpe fruit  en de vallende bladeren. We hebben het al zo dikwijls geweten hoe alles overgaat van het ene in het andere. Wij, als toeschouwer hoe het allemaal verloopt.

Verrast soms dat het zo vlug gebeurt, dat er ons geen tijd gelaten wordt om even, even maar op adem te komen. We moeten altijd verder de tijd in. En wat indien de tijd niet zou bestaan?

Ik ben met slaap in de ogen, in de geest, aan dit geschrevene begonnen. Nu het er staat voel ik me beter.

18-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik dacht vandaag niets beter te hebben om mee te beginnen, niets hoger en niets lager, dan een tortel op de nok van het huis van de gebuur. Ik kan me er een ogenblik op instellen om te komen, mijn gedachten vrije loop latend, waar ik nog niet weet te zullen komen, hoewel het al ergens geschreven staat.   

Het verrassende eraan is dat het er zeker zal staan - de plant aanwezig in de zaadkorrel  nu nog wachtende op het kiemen - en het is in de ogenblikken van het wachten dat het mystieke van wat komen zal geborgen ligt.

Het is nog geen weten - zoals de korrel nog geen plant is - maar het weten is kiemende in mij om enkele lijnen verder te voorschijn te komen. Ik weet niet waar ik het moet gaan zoeken en het hoeft ook niet, ik word er naar toe geleid, woord na woord, zin na zin, tot ik denk nu is het genoeg, nu mag er een punt gezet en afgesloten.

Elke dag is het zo of er is een tortel, of er zijn de kleuren van een enige dageraadof, wat me in een totaal andere richting voert, is er Mahler of Schubert of zoals het nu dikwijls het geval is, is er de Alkibiades van Ilya Leonard Pfeijffer.

Hieruit wordt gepuurd, wordt gefilterd wat op dit blad te voorschijn komt, soms is het veel soms is het enkel wat er is aan voorafgegaan.

Vandaag is dit het geval.

Later, een andere dag, zal zelfde tortel zitten - een tortel heeft het voordeel elke tortel te zijn - op dezelfde nok van hetzelfde huis. Onvermijdelijk zal ik er anders uit opstaan om  er anders over te schrijven, wat nog niet vaststaat zoals ook niet vaststond wat ik vanmorgen geschreven heb.

Zo brengt elke tortel zijn boodschap, al kan het ook een ekster zijn of, Ravel die de kamer betreedt.

17-08-2023, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde