Het gebeurt dat ik op ogenblikken van stilte, denken ga in kleuren en vormen. Niet dat ik tekenaar of schilder ben - al doe ik het wel graag - maar ik tracht dan toch er een Spielerei van te maken.

Als ik dan verneem dat mijn blogs soms moeilijk te begrijpen zijn, waar ik het mee eens ben – soms staan de zinnen geschreven zonder dat ik het besef – dan wil ik wel een ademruimte inlassen én voor mij én voor mijn lezers, en hen verrassen met een lichter aspect van mij.

Mijn bedoeling was hier een tekening aan toe te voegen maar de Blog-Computer neemt mijn tekening niet aan wat ik jammer vind.

Dan maar ter aanvulling het volgende. Namelijk wat het betekent als ik schrijf dat soms zinnen geschreven staan zonder dat ik het besef. Eigenaardig zal je zeggen.

Bijvoorbeeld gisteren liet ik me gaan om een versregel uit Dantes begincanto van zijn Inferno in te lassen. Een regel die me heel wat moeilijkheden gaf, niet zo zeer omwille van de vertaling van: ‘si che il pié fermo sempre era il più basso’, dan wel om de juiste betekenis ervan.

Dante komt uit het donkere woud en ziet het licht boven de heuvelkam. Hij begint te stijgen, en hier komt de zin: zo dat zijn stevige/steunende voet altijd de laagste is.

Als men stijgt is het duidelijk dat de steunende voet steeds de laagste is. Maar in dit geval betreft het afwisselend de linkervoet en dan de rechter. Dit is echter vanzelfsprekend en ik geloof nooit dat Dante zo kleingeestig zou geweest om te schrijven wat iedereen weet.

Wat hij volgens mij wel heeft willen zeggen is, dat hij de klim begonnen is met een voet vooruit en er telkens de andere heeft naast geplaatst. Nu welke voet die andere - il pié fermo - was heb ik destijds getracht uit te maken, te lang om uit te leggen, maar Dante is hiervoor te rade gegaan in de geschriften van de heilige Albert de Grote, die in zijn ‘Summa de bono’ een bepaling geeft van il pié fermo, bepaling die in Dantes tijd algemeen moet gekend geweest zijn en zeker door de leden van de Geheime Genootschap – voorloper van de Vrijmetselarij - waarvan Dante lid moet geweest zijn.

Dante is zijn initiatietocht begonnen met de linkervoet[1] en heeft er telkens zijn rechtervoet, il pié fermo naast geplaatst en is zo de heuvel opgegaan.

Ik ben dus onachtzaam geweest toen ik Dante heb geciteerd in mijn vorige blog en heb hiermee getracht dit enigszins recht te zetten - tenware het nu nog gecompliceerder zou zijn. Wie meer wenst te vernemen over die geheime genootschap van Dante, leze René Guénon, L’ésotérisme de Dante, Gallimard 1957.

09-01-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij kende van in zijn jeugd het geweld van de wind in de bomen, het buigen van de kruin, de takken zwiepend tegen elkaar, een bewegende massa die hij aanvoelde als een symfonie van verwarrende geluiden, maar nog meer als een vortex van het grote leven. Hij herinnerde zich een gebeuren uit zijn jeugd. Op een avond was hij te lang bij een vriend gebleven en in plaats van, in het naar huis gaan de gewone baan te volgen, had hij een kortere weg genomen door het bos, ondanks, of misschien omwille van het geweld van de wind. Het was volle maan en de wolken schoven met een enorme snelheid door de luchten. Het bos was een levend bos, het was alsof de bomen onder elkaar ruzie maakten en hij raakte er door verward en schreeuwde uit alle macht tegen die stemmen op. Was het uit vrees of was het omdat hij zich voelde leven?

Hij dacht aan dat kleine voorval terug, midden in de nacht en midden in een enorme wind die over het huis gierde en stormde in de bomen. Hij was opgestaan omdat er beneden een deur open en dicht sloeg, zo dacht hij toch. En was gaan neerliggen, in een deken gewikkeld op de sofa voor de haard, luisterend naar de gierende wind in de schouw en denkend dat het huis heen en weer bewoog in de storm.

Hij ontwaakte uit een angstwekkende droom, die hij onmiddellijk totaal vergat. Hij voelde zich beneveld door de rust van het oude huis nu de storm was uitgeraasd en er was de roep van het bos waaraan hij plots niet kon weerstaan. Ongewassen en ongeschoren en zonder te ontbijten trok hij mantel en botten en was hij buiten in de bijtende kilte van de morgen.

‘Qui rate les aubes, rate sa vie’, had hij eens gelezen bij Louis Pauwels – een zin die hij teveel gebruikte - maar hij wist dat dit een groot moment van de dag was, buiten te zijn in het eerste licht dat aan de struiken en de takken kleefde, de luchten weerspiegeld in het water van de bijna dichtgegroeide vijver met de stenen bank waar hij zat te schrijven in de lente en de zomer en tot ver in de herfst. Hij drong diep door in het bos, langs een modderige wegel, die bestrooid lag met stukken hout. Enkele bomen waren ontworteld en hingen tegen andere bomen aan. Hij was nu al diep in de geborgenheid van het bos. Hij dacht aan het begin van de Divina Commedia - was het nog een deel van zijn droom? – wat als ik blijf verder gaan, dacht hij, wat als ik uitkom bij een heuvel en deze wil opgaan ‘zo dat de steunende voet steeds de laagste is’, of wat is de betekenis van dit fameuze vers[1]van Dante?.

De zware winden hadden de aarde geopend en de rottende bladeren omgewoeld. De lucht was gevuld met de geur van humus en hout. Hij dacht, dit bos hier is mijn gebed, mijn verbondenheid met de levende natuur, mijn verbondenheid met wat niet te noemen is, maar hier, meer dan op andere plaatsen, aanwezig is, tastbaar is. Het is een gebed zonder woorden, zonder lofzangen, zonder wierook, zonder brandende kaarsen maar het is de adem en de geest van de kosmos.

Hij wist dat dit een zin was die hij zou neerschrijven, eens aan zijn tafel gezeten, deze zin over wat een gebed zonder woorden kan zijn, zijn ganse wezen opgenomen en vermengd met wat hij het ongerepte van de kosmos wil noemen, en wie kosmos zegt, denkt God.

Maar dan niet een God getekend in wetten en dogma’s, maar de geest van de mens levend in het Woord dat in den beginne was, en niet anders te noemen is en ook, het Woord levend in de geest van de mens. Al weet hij niet hoe hij dit, over ruimte en tijd heen, op een andere wijze formuleren kan.

En hij zit goed, hij vermoedt heel sterk dat het Woord van Johannes, het Woord was van een in het Grieks denkende en schrijvende auteur, geïnspireerd door Plato en Aristoteles en vele anderen, die allen heel wat gemeen hadden met de ideeën van Egyptische priesters, met ideeën komende uit het Oosten; de ideeën van Lao Tzu, die wist dat alles ontstaan is uit Tao en niet anders te omschrijven is dan als Tao. Of het Woord dat niet anders te omschrijven is dan als het Woord.

En hij weet in alle poriën van zijn geest dat dit een begin van waarheid is, of dan toch een begin van ‘de’ waarheid is, die kan neergeschreven worden als, ‘alles is ontstaan uit Tao of alles is ontstaan uit het Woord’.

   En de Oosterse herkomst van die eerste zin van Johannes wordt nog versterkt door het feit dat de beschrijving van het Hemelse Jerusalem uit de Apocalyps, een afspiegeling is van de mandala van het Paradijs van Vaikuntha, de hemelse woning van Vishnu, zoals het beschreven staat in de Skanda Purâna.

   Het parallellisme van deze mandala met de voorstelling van het Hemelse Jerusalem is te frappant en het is het nog meer als beide teksten vergeleken worden. Dit weet hij omdat hij Titus Burckhardt[2] las wiens boek hij ontdekte in la chambre des preux van die oude chalet in Grimentz, dat kleine dorpje in de Valais.

En dacht hij, is er wel een grotere zin om een boek, welke het ook moge zijn, te beginnen, als: ‘In den beginne was het Woord. Au commencement était le Verbe. In the beginning was the Word’?

Hij kan deze zin omschrijven als in den beginne was er de onhoudbare drang om te ontstaan, om materieel en tastbaar open te bloeien. En deze drang is gebleven. Het Universum dat nog steeds wordende is, is er het teken van, het teken van het Eeuwig Bewegende, het teken van wie of wat maar al te gemakkelijk God wordt genoemd.

Na zijn tocht door het bos van deze morgen heeft hij Burckhardt uit zijn rek gehaald en in de valavond in één ruk zijn gedachten opgetekend, niet zoals hij ze al wandelend had geschreven in zijn hoofd, maar de essentie is er om de Oosterse oorsprong van de zin van Johannes te onderlijnen.

Nu is van deze merkwaardige dag de avond gevallen, de tinten in de tuin zijn blauwgrijs geworden en als hij herleest wat hij geschreven heeft, vraagt hij zich af of hij niet te ver is gegaan, geen te hoge vlucht heeft genomen en dan ook en vooral of hij met deze woorden geen vrienden kwetsen zal waarvan hij weet hoe diep hun geloof geworteld zit. Zelfs al weet hij van hen dat dit diep geloof soms met twijfel besprenkeld wordt.

Maar hij is tot het besluit gekomen dat de geest van de middeleeuwen verloren ging, dat het religieus-kosmische van de gotische kathedralen onbegrepen achterwege werd gelaten, geen aandacht meer krijgt omdat de wereld van vandaag geregeerd wordt door het materiële, door het zichtbare.

Het Latijn werd geschrapt en vervangen door de taal van het volk, de Gregoriaanse gezangen die ons raakten in de geest, vervangen door gezangen zonder sfeer, zonder draagkracht. De priester houdt de rug gekeerd naar het oosten, terwijl hij vroeger, toen voor de mens het onzichtbare zichtbaar was, duidelijk wist dat alle krachten uit het oosten kwamen en dat hij het was die deze krachten opving om ze door te geven aan zijn gelovigen.

Of, de woorden van de mis te zichtbaar geworden nu en het ‘dagelijks brood’ voor de geest dat we vragen - want dat hebben we het meest nodig - bereikt ons niet meer. Weliswaar ook omdat we niet ontvankelijk meer zijn voor de woorden en omdat de denkende, levende mens, de naar spiritueel voedsel hijgende mens in een stroomversnelling is terechtgekomen waarin het materiële en het tijdelijke de bovenhand hebben.

Hoe komen we hier nog uit?

08-01-2012, 01:20 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het gebeurt dat in mijn blog een zin, een woord, zich richt tot een bepaald persoon, zodat het enkel door die persoon begrepen wordt, tenminste zo hij/zij me leest. Zo was er gisteren in mijn gedicht sprake van ‘een steen met een tekening erin gebrand door de natuur’.
Vanavond (de avond van 6 januari) ook wil ik iets vermelden dat persoonsgebonden is, namelijk dat ik aangenaam verrast was te horen dat een goede kennis, die ik graag vriend zou noemen, me dingen vertelde over mijn blogs die hij las en die hij apprecieerde, maar dan meer mijn woorden dan de woorden van schrijvers die ik aanhaalde. Waaruit ik besluiten kon dat ik het misschien beter niet zou doen of dan toch maar met mate.

Maar mijn tijd was kort, te kort om met hem over dingen te spreken die ons boven het dagelijkse verheffen, al komt die tijd wel eens, het mag zelfs in augustus zijn, het mag zelfs met een glas wijn in de hand zijn.

Hij stamt, zegde hij me eens, uit een Hugenotenfamilie. Je leest het in zijn houding, je hoort het in zijn woorden, je hebt achting voor hem omdat zijn leven geankerd is in de tijd en teruggaat tot de Calvinistische Reformatie uit de XVIde eeuw.

Het fenomenale is dat hij – iemand uit een Bretoense familie geboren in Indonesië – me eens vertelde, que les Genevois, à la vue de son nom de famille, reconnaissaient en lui un des leurs et le traitèrent comme tel.

Er is weinig nodig voor een blogger om gelukkig te zijn als hij iets goed hoort over zijn blog.

07-01-2012, 01:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

De Leie hier is onze perfecte gastvrouw,

al zeggen we het niet, we weten het,

we accentueren het in onze woorden,

of dacht je dat het niet kon?

Of dacht je dat we niet zagen dat het licht,

zoals Rimbaud het wist, met water gemengd 

een gedicht kon zijn.

Zuiver een gedicht kon zijn als we maar zagen

wat er was, de fonkeling, de glinstering,

de wind een kind, spelend met het water

en de meerkoeten, in kleine getale,

ongeschreven gedachten die we later

optekenen zullen, herop zoeken op een blad

Japans papier, van een steen de tekening

erin gebrand door de hand

van de natuur, te geniaal om van de mens

te zijn, al weet men maar nooit wat de mens 

vermag, al weten we heel weinig van wat is

en van wat komen zal.

Maar van de Leie kennen we de schilders

en de schrijvers en hoe groen de beemden

en hoe stil de vlakte en de bomen

met Ooidoncks torens boven uit,

een hand, een groet. Een ademtocht

de kerk, de enkele huizen aan de horizont.

Je weet maar nooit wat komen zal, later.

Het land dat zwaar op de aarde ligt

en wat er is van de simpelheid der dingen

 is ons bijgebleven al zijn we te oud geworden

om ons te herinneren hoe de poëet erover sprak

in zijn gezangen, nu het bloed trager vloeien gaat.

Maar op het einde handen gedrukt zoals het hoorde, 

en gegroet de Leie, de geliefde van ons allen.

06-01-2012, 10:03 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe is de notelaar in de tuin van mijn gebuur als ik er niet naar kijk of als ik er niet ben? Of hoe is de bocht aan de Leie waar ik jarenlang elke zondag met de vrienden even ben blijven stilstaan; of hoe is de bank in San Juan-Alicante waar ik neerzat om te lezen of te schrijven; of hoe is la plaine de la Lé in Zinal als ik er niet wandel?

Ik heb me dit dikwijls afgevraagd, zoals José Saramago zich een zelfde vraag stelde in zijn Blog van 2010. Wel wetende dat die dingen zijn zoals ze zijn of ik er nu ben of niet.

Maar er is een andere vraag die ik me blijf stellen, welk is het belang van al die dingen, of beter welk is het belang van het Universum als er noch hier noch op het even welke plaats op aarde, niemand zou zijn om er zich vragen over te stellen?

En dan kom ik tot een totaal ander antwoord. Namelijk dat de mens er is, opdat geweten zou zijn dat die dingen bestaan; opdat die dingen een eigenheid zouden hebben, die ze anders niet zouden hebben. Ze zouden enkel zijn en er zijn zonder toeschouwer.

Ik lees dit ook bij Titus Burckhardt[1] in zijn vraag naar het mystische in de astrologie.

De mens, gezien door Ibn ‘Arabi, zegt hij, was niet alleen het centrum van de Kosmos toen de aarde nog het centrum was, maar is, toen geweten was dat de aarde omheen de zon draaide, in die positie gebleven[2].

Of we er naar kijken of niet de dingen zijn. Maar om te zeggen hoe ze er zijn is de mens nodig. Kunnen we dan zeggen dat de dingen er zijn, enkel en alleen omdat de mens er is.

Er zijn oneindig vele zonnen met planeten omdat we weten dat ze er zijn. Ze waren er ten tijde van Dante en toch waren ze er niet omdat niet geweten was dat ze er waren. Zo denken we dat de denkende mens hier is omdat geweten zou zijn dat de dingen bestaan. Dat hij hier is om te getuigen dat het Universum IS.

En als dit Universum er nog is als een (ten dele) onbegrepen geheel, dan is de mens er om dit verder uit te zoeken met een steeds groeiende behoefte om te weten.

05-01-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

'Nieuw Crisisoverleg gepland'

Ik lees[1] wat Nout Wellink, voormaling president van de Nederlandsche Bank zich liet ontvallen in het Financieele Dagblad,

“dat niet alleen de financiële sector, maar ook overheden rekening moeten houden met een Griekse wanbetaling. Het is, zegt Wellink ‘niet realistisch’ om te veronderstellen dat alle noodleningen die de afgelopen jaren Griekenland zijn verleend, terugbetaald worden”.

Griekenland is virtueel in staat van faillissement, het kan zijn schulden niet meer betalen zonder nieuwe schulden aan te gaan. Er wordt gesuggereerd 50%, of zelfs 75% van de Griekse schuld bij de banken af te schrijven. Hoe de toestand van de banken na die afschrijving er zal uitzien wordt niet vernoemd.

Is er ooit enige waarschuwing gekomen van de Heer Barroso om de banken te wijzen van 2005 af, op het gevaar, in te tekenen op uitgiften van Griekse Staatsobligaties?

Ik geloof het niet. Europa sliep. Nochtans als er iemand was die een oog in het zeil moest houden dan was het Barroso die heel goed wist dat Griekenland niet te vertrouwen was.

Wie is dan hier de schuldige, de banken die maar al te graag een hoog rendement viseerden en in de val liepen, of de Europese Overheden, die veel te laat hebben ingezien wat er aan het gebeuren was?

Als er iemand in de fout is, dan is het minstens elk voor fifty/fifty. Ik voeg er aan toe voor Europa is het schuldig verzuim.

Ik heb mijn oordeel al gegeven over een mogelijke oplossing, maar dat de laatst voorgestelde ‘3% oplossing’ maar wat geblaat van schapen was, wordt nu duidelijk.

Wat mij het meest verbaasd is dat er geen enkele bank is die van zich laat horen, na de Lehman Brothers, na Dexia, hangt hen een nieuwe ramp boven het hoofd, gaan ze die maar zo ondergaan?

04-01-2012, 00:30 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het jaar is begonnen, eens te meer wordt het een aftellen naar einde van de week, van de maand, van het jaar. Eens te meer wordt hij meegesleurd in het verschuiven van de minuten, de uren, de dagen. Wat achteraf van al dat zal overblijven, zijn de ogenblikken dat hij voor zijn dagboek zat of voor zijn klavier, en registreerde wat hij dacht of kon denken.

Van al het overige zou weinig overblijven, enkel wat anderen er dachten te kunnen over vertellen, maar dit ook zou uitsterven. Maar wat geschreven stond, wat in tekens was uitgedrukt zou kunnen ontcijferd worden. Bleef dan nog de vraag of het de waarheid was.

Zo, alles bij elkaar genomen - en tot troost van zij die niets te schrijven hebben - wat zin heeft het of er nu iets door jou en over jou geschreven, overblijft of niet?

En toch, toch is het de reden waarom hij schrijft, hij kan dit niet ontkennen en hij is gelukkig dat hij aldus is ingesteld. Het kleurt zijn dagen, al is het maar in aquarel het is dan toch op Japans papier, En ik zie wel om me heen, hoe anderen bezeten zijn om zich te manifesteren, getekend door het woord.

Het woord is almachtig, het is een boom in het regenwoud waarvan hij hoopt dat het overleven zal.

03-01-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij had op het einde van het jaar dan toch een nieuw dagboek gekocht, zijn zoveelste ‘page-a-day diary’ van ‘The Economist’.

Thans vroeg hij zich af wat hij nog, naast zijn Blog, in meer zou kunnen schrijven. Het was een vraag die hij zich vorig jaar al had gesteld en toch waren alle pagina’s van 1 januari af tot 31 december beschreven. Maar zijn hoop voor dit jaar was merkelijk kleiner. Hij vermoedde dat zijn inspiratie geluwd was en eigenlijk dat zijn Blog ruim volstond als uitdaging voor elke dag.

Maar een gewoonte van dertig jaar laat je zo maar niet van vandaag op morgen zonder wroeging achter. Schrijf dan maar, echter over wat?

Heeft hij aan allen die hem regelmatig lezen een vruchtbaar jaar toegewenst, een jaar zonder al te veel kommer, een jaar van een goede gezondheid en veel aangename gebeurtenissen. Nog niet, maar hij doet het nu, gisteren was hij te zeer begaan met Psalm 139 die alles zegt en toch niets nieuws. Alleen was hij verbaasd het te lezen in de Psalmen van de Bijbel. Het bewijs dat anderen, ver voor hem, er hebben over nagedacht. Zoals ook Borges, die in zijn ‘Nueve Ensayos dantescos’ evenmin eraan dacht zijn ontmoeting met de drie kleine volumes van de Divina Commedia toeval te noemen, want schrijft hij in deze Ensayos - en ik ben het volledig eens met hem - toeval bestaat niet. Wat we zo graag toeval noemen is onze onwetendheid over de complexiteit van de machine die alle gebeurtenissen opvangt en verwerkt naar het komende.

En het was me overduidelijk dat ‘mijn’ ontmoeting met Borges verweven lag in de oneindig vele vertakkingen van het web van gebeurtenissen, waarvan ik niet de minste notie en waarover ik niet de minste controle had. En dit is altijd het geval. Ik heb dan ook - en je zult het gisteren vernomen hebben - heel wat problemen met het aanvaarden van een vrije wil. Natuurlijk nemen we beslissingen, maar hoe ontstonden deze, wat ging er vooraf aan een ontmoeting die bepalend zal zijn voor ons verder leven. Een minimaal detail soms, een oogopslag kan soms voldoende zijn om onze wil te moduleren in een bepaalde gewenste of achteraf, niet meer gewenste richting.

Een zware Blog om een jaar mee te beginnen.

02-01-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Psalm 139, 16

Het is Pierre Alain Bergher die in zijn boek[1] over het mysterieuze in ‘La Chartreuse de Parme’ van Stendhal me wees op de inhoud van Psalm 139, vers 16. Wat me toen verraste is dat hij zijn tekst haalde uit de King James’ versie van de Bijbel, van 1611:

Thine eyes did see my substance, yet being unperfect; and in thy book all my members were written, which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them.

Hij legde vooral de nadruk op het laatste deel van vers 16: ‘which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them’.

Een zin die Bergher vertaald terugvond:

‘Et sur ton livre étaient inscrits tous les jours qui m’étaient réservés, avant qu’un seul de ces jours existât’.

Is er een meer intense zin om er het jaar mee te beginnen:

‘Alles wat mij betreft Heer, staat opgetekend in je Boek, ik ontkom er niet meer aan, alles is vastgelegd en omdat het vastgelegd is voor mij is het ook vastgelegd voor allen die van ver of van dichtbij in relatie staan met mij en zo verder en verder, tot in het oneindige.

Natuurlijk is het zo, de gebeurtenissen waarin ik bewust of onbewust zal mee geconfronteerd worden zullen mijn dagen bepalen. Wat ik eventueel tegendraads zou oplossen is ook al voorzien. Mijn vrije wil wordt me opgelegd door de omstandigheden waarin ik verkeren zal, en dit is onontkoombaar.

Is er enige twijfel mogelijk, dat iets niet zou opgetekend staan, bijvoorbeeld een wijziging die ik in de allerlaatste seconde zou aanbrengen? Natuurlijk staat die wijziging opgetekend.

Het is om er duizelig bij te worden, wat een wereld er al geschreven staat. Om te beginnen, in de Psalmen waar vele geschriften inspiratie hebben gezocht. En ik, wat heb ik er nog aan toe te voegen, heel weinig of beter, niets in meer.

Ik kan enkel herhalen wat geschreven staat en het eventueel verhalen op een andere wijze, een betere of een mindere. Dit is het enige dat ik vermag.

Maar dit hernemen is een noodzaak voor mij, hernemen en herkleuren, herschikken in andere verbanden, in andere omstandigheden.

Dit ook staat geschreven in het boek wat mij betreft, en nog, dat dit mijn leven is, dat het woord mijn adem is, mijn bloed.

01-01-2012, 06:06 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is Pierre Alain Bergher die in zijn boek[1] over het mysterieuze in ‘La Chartreuse de Parme’ van Stendhal wees op het bestaan van vers 16 in Psalm 139. Wat me toen verraste is dat hij de tekst haalde uit de King James’ versie van de Bijbel van 1611:

Thine eyes did see my substance, yet being unperfect; and in thy book all my members were written, which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them.

Of, het laatste deel ervan waar Bergher vooral de nadruk op legde:

‘Which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them.’

En hij vertaalde:

‘Et sur ton livre étaient inscrits tous les jours qui m’étaient réservés, avant qu’un seul de ces jours existât’.

Is er een prachtigere zin om er het jaar mee te beginnen:

Het is om er duizelig bij te worden, vast te stellen wat een wereld er al geschreven staat, om te beginnen, wat het westen betreft, in de boeken van de Bijbel, waar alles mee begonnen is. Wat heb ik er nog aan toe te voegen, heel weinig, of beter niets in meer.

Ik kan enkel herhalen wat geschreven staat. Ik kan het enkel verhalen op een andere wijze, een betere of een mindere. Dit is het enige dat ik vermag. Maar dit hernemen is een noodzaak voor mij, hernemen en herkleuren, herschikken in andere verbanden, in andere omstandigheden.

Dit is mijn leven, het woord is mijn adem, is mijn bloed.

01-01-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Psalm 139

Het is Pierre Alain Bergher die in zijn boek[1] over het mysterieuze in ‘La Chartreuse de Parme’ van Stendhal me wees op de inhoud van Psalm 139, vers 16. Wat me toen verraste is dat hij zijn tekst haalde uit de King James’ versie van de Bijbel, van 1611:

Thine eyes did see my substance, yet being unperfect; and in thy book all my members were written, which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them.

Hij legde vooral de nadruk op het laatste deel van vers 16: ‘which in continuance were fashioned, when as yet there was none of them’.

Een zin die Bergher vertaald terugvond:

‘Et sur ton livre étaient inscrits tous les jours qui m’étaient réservés, avant qu’un seul de ces jours existât’.

Is er een meer intense zin om er het jaar mee te beginnen:

‘Alles wat mij betreft Heer, staat opgetekend in je Boek, ik ontkom er niet meer aan, alles is vastgelegd en omdat het vastgelegd is voor mij is het ook vastgelegd voor allen die van ver of van dichtbij in relatie staan met mij en zo verder en verder, tot in het oneindige.

Natuurlijk is het zo, de gebeurtenissen waarin ik bewust of onbewust zal mee geconfronteerd worden zullen mijn dagen bepalen. Wat ik eventueel tegendraads zou oplossen is ook al voorzien. Mijn vrije wil wordt me opgelegd door de omstandigheden waarin ik verkeren zal, en dit is onontkoombaar.

Is er enige twijfel mogelijk, dat iets niet zou opgetekend staan, bijvoorbeeld een wijziging die ik in de allerlaatste seconde zou aanbrengen? Natuurlijk staat die wijziging opgetekend.

Het is om er duizelig bij te worden, wat een wereld er al geschreven staat. Om te beginnen, in de Psalmen waar vele geschriften inspiratie hebben gezocht. En ik, wat heb ik er nog aan toe te voegen, heel weinig of beter, niets in meer.

Ik kan enkel herhalen wat geschreven staat en het eventueel verhalen op een andere wijze, een betere of een mindere. Dit is het enige dat ik vermag.

Maar dit hernemen is een noodzaak voor mij, hernemen en herkleuren, herschikken in andere verbanden, in andere omstandigheden.

Dit ook staat geschreven in het boek wat mij betreft, en nog, dat dit mijn leven is, dat het woord mijn adem is, mijn bloed.

01-01-2012, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

  Die vier letzte Lieder.

‘Maar mijn alleenspraak zal verder gaan, het product ervan zal neergeschreven worden, de oude man die ik ben zal creatief blijven zoals hij in het voorbije bezig was, tenminste, ‘se innanzi tempo, grazia a sé nol chiama[1]’.

Met deze zin sloot ik vorig jaar mijn ‘Latemse Geschriften 2010’ af – deze verschenen toen nog niet in blogvorm – vandaag vraag ik me af:

Wist Richard Strausz dat hij zijn ‘Vier letzte Lieder’ aan het schrijven was op het ogenblik van het componeren ervan, of wist hij het niet en werd de titel er pas later aan toegevoegd?

Ik vermoed dat hij het niet wist. Ook ik zal er wellicht niet bewust van zijn dat het mijn laatste zinnen schrijf als ik ze schrijven zal. Ik weet alleen dat ze geschreven zullen worden, maar dat het de laatste zijn hoop ik liefst niet te weten.

Ik zal dus, vrij en ongedwongen, verder gaan met deze wijze van schrijven, wel wetende dat hoe verder ik kom, des te meer ik me bloot geven zal. Heb er al een voorsmaak van gegeven in mijn laatste Blogs.

Het weze dan zo. Op weg dus naar 1 januari, de eerste dag van het jaar 2012, met de vraag, haalt mijn blog het einde van 2012?

31-12-2011, 00:28 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat vang ik aan met deze teksten, in 2011 verschenen onder de vorm van Blogs. Is er iemand die opstaat om me te vragen deze niet te schrappen, maar te bundelen en hem een gebundeld exemplaar te bezorgen, één iemand die me las en me herlezen wil op rustigere momenten.

Dit iemand moet dan weten dat de totaliteit ervan meer dan 300 pagina’s beslaat en meer dan 120.000 woorden. Hij moet ook weten dat ik wat tijd nodig heb om te schrappen wat ik schrappen wil en te herzien wat ik herzien wil, alvorens de definitieve vorm te laten kopiëren in A5 formaat.

Mijn professor van Nederlands leerde me dat we nooit iets mochten vernietigen van wat we geschreven hadden, hoewel ik het al gedaan heb en dit tot mijn spijt. Wellicht zal ik houden wat ik heb, al was het maar, tot nader orde, op memostick.

  Heeft er iemand een suggestie?

30-12-2011, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij kon de slaap niet vinden en was opgestaan in het midden van de nacht. Het huis rilde van de stilte. Onder de lamp, bladerde hij gedachteloos in een dun boekje dat hij ooit had gekocht in een second hand bookshop in Rye[1]. Hij viel op een gedicht en wist wat hij schrijven zou voor zijn Blog van 29 december:

Thou that sleepest the sleep of the lamb

And the line on thy lips is sweet

Were I not shy of my parents’ face

I would run and would kiss thee asleep.

Thou that sleepest the sleep of the lamb

And the line on thy shoulders is blue

Were I not shy in face of the guests,

I would run and would kiss thee asleep.

Zijn gelaat weerspiegeld in het raam. De roep van de uilen, als een roep die kwam uit het diepste punt van zijn jeugd, uit zijn eerste ontwaken.

Moeder, dacht hij, moeder en vader en broer, dacht hij.

Is het zo dat de lucht die hij inademt quarks en elektronen zijn die ook deeltjes geest kunnen zijn, inspiratie, gebed, droom, verlangen; die ook deeltjes geest kunnen zijn van zij die waren?

Jij die hoort tot de slaap der jarigen,

En slaapt de slaap van oudsher,

Schrijf en schrijf, schrijf de ziel uit je lijf,

En dankt voor de dagen die je blijven,

Herinner hem als een rusteloos iemand die meent dat schrijven zijn levensdoel is omdat hij niets anders meer kan dan schrijven. Omdat hij dronken is van woorden die zwaluwen zijn, die stijgen en dalen en keren, die roepen om genomen te worden, van morgen tot avond tot nacht, en betekeningsvol willen zijn.

Herinner hem als iemand met een Blog aan zijn been.

29-12-2011, 03:14 geschreven door Ugo d'Oorde  

Il fut un temps dat ik tekende, wat het was dat ik op papier zette heeft geen belang meer, maar ik tekende en maakte etsen van 6cm op 9cm. En het gebeurde dat ik deze, rond de jaarwisseling stuurde aan vrienden en kennissen. Of ze zich rekenschap gaven van de moeite dat het me kostte weet ik niet, maar het vergde een grote inzet, eerst de tekening - waarvan de kleine dingen uit de natuur het onderwerp waren - op een met lak bestreken koperen plaat, daarna het ineten van de plaat in een bad van ijzerperchloride, het reinigen, het ininkten, en het afdrukken. Avonden lang tot ik er een bepaald aantal dezelfde had. Daarnaast waren er grote potloodtekeningen op wit Steinerpapier en eens heb ik een jaar lang gewerkt aan een tekening de grootte van mijn tekentafel. Toen ze af was werd ze ingekaderd en opgehangen. Vandaag is het wit papier  ontkleurd, verschenen, wat storend overkomt. Ze is gemaakt met naaldfijne, 0,3mm zwarte mines de crayon, van hardheid 2 tot 5.

Het is een verhaal in mossen en in planten die zijn of konden zijn, in fossielen en schelpen, in mogelijke en onmogelijke dingen, één grote vermenging van al wat is en niet is. Mijn verbeelden was groot in die tijd, te groot. Soms komt het geheel over als een onderzee-landschap, soms als een veelheid van vormen en structuren die het lezen ervan heel moeilijk maakt.

De tekening hangt op in de eetkamer maar niemand kijkt ernaar, niemand zegt er ook maar één woord over. Maar als ik er vandaag over schrijf dan is het omdat ik vandaag weet dat ik nooit had moeten stoppen met tekenen. Maar het schrijven heeft op een gegeven ogenblik de bovenhand genomen, met een pover resultaat als uitslag, want weinigen ook spreken over die Blogs van mij.

Het zij zo, ik zegde het onlangs nog, ik ben een vreemde man.

28-12-2011, 00:16 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is goed een echtgenote te hebben die je werken laat, die begrip toont als je voortdurend bezig bent met zaken waar zij niet zo denderend veel interesse voor heeft, als je boeken leest, programma’s volgt die haar minder belangrijk toeschijnen. Haar begrip brengt me heel dicht tot haar, we zijn een team in tal van aangelegenheden, wat een huiselijke sfeer schept, al leven we geestelijk in een verschillende wereld.

Zij heeft een medische vorming en leeft in die wereld. Ik heb mijn economisch-financiële vorming lange tijd terug afgelegd en ben overgeheld naar literatuur, naar elke uiting van kunst – ik wou dat het kunst was dat ik bedrijf – overgeheld naar het schrijven en het maken van wat tekeningen, een hand groot.

Zo gaan onze dagen in peis en harmonie. Het stemt me mild tegenover het leven, tegenover de wereld, al weet ik er maar van wat ik zie op tv of lees in de dagbladen. Het raakt me soms heel erg, en dan val ik uit. Het raakt me soms minder.

Mijn Blog is niet huiselijk, hij vergt heel wat van mij, meer dan me lief is, maar Blogs brengen mensen samen, mensen die je dan kent via hun Blog, mensen waaraan je denkt als je neer zit om je Blog te schrijven en ook tussendoor.

Nog iets, soms schrijf ik Blog en soms blog. Als ik een ‘B’ gebruik en niet een ‘b’, dan is het omdat een blog iets magisch heeft, een band met anderen die ik nu en dan bezoek en ga lezen. En dan nog, het jaareinde maakt me heel gevoelig en dromerig. Ja, dromerig op mijn ouderdom.

27-12-2011, 00:21 geschreven door Ugo d'Oorde  

De Zin van ons Bestaan (2)

Jammer, my dear John, dat de tijd voorbij is om nog een laatste maal, in een van onze laatste zomers, de top van de Bella Tola te beklimmen.

Maar herinner je, herinner je, we vertrokken voor dag en dauw uit Saint-Luc om via die moeilijke en uiterst steile weg langs de cascades, op te klimmen, en dan over de alpenweide, voorbij le chalet blanc en verder, altijd verder langs het gebaande pad in de flank van de Bella Tola, om uiteindelijk voor de zoveelste maal, de top te bereiken.

Hoe intens, was ons leven toen, vrienden samen, één met elkaar, één met berg en licht en lucht en water. De reden van ons bestaan was toen de top van de Bella Tola, het vergde een grote inspanning, maar eens op de top, achter een rots, beschut tegen de bijtende wind, zaten we zwijgend neer in het verblindende licht van de opkomende zon. Minuten lang, we hadden geen woorden om te zeggen wat we voelden, maar we waren gelukkig, los van het aardse, zwevend lijk de chouca’s over de valeien en de toppen van de bergen.

Ik denk dat de weg naar de top, symbool staat voor de reden van ons bestaan. Voortdurend verder stijgen, niet aflaten, niet versagen, niet naar beneden kijken, maar steeds hoger naar het Absolute, naar het sublieme, naar het Grote Licht waarvoor er geen uitleg is.

En het is precies dit ‘nader-komen-tot’ dat de reden is van ons bestaan. Al weten we niet wat we nader komen, al weten we niet wat er te vinden is in de oneindigheid van tijd en ruimte, maar er is Iets.

Het geloof in een Immateriële Aanwezigheid in alles wat is, het geloof dat ons bestaan zijn reden heeft, zelfs al weten we het niet, maar wij, mens, op weg om het te ontdekken. En de weg is lang. De weg is oneindig lang, maar we komen er, de vraag stellen is al een goed begin.

Deze twee blogs, my dear John, zijn maar een aanzet tot antwoord op je vraag, maar als er een Universum is dan moet er een reden zijn voor dat Universum.

Misschien is ons bestaan hier, de reden voor het bestaan van het Universum.

26-12-2011, 01:39 geschreven door Ugo d'Oorde  

De zin van ons bestaan (1)

Een vriend, John S. mailde me een paar dagen geleden van uit het Hotel Bella Tola in Saint-Luc[1], mijn droomhotel - ook dat van hem en van een andere vriend Jean B - in verband met mijn blog-affaire. Samengevat schreef hij dat hij bewondering had voor de diversiteit van de onderwerpen die ik behandelde, wat lang soms, maar vroeg hij, welke is de zin van ons bestaan hier op aarde. Ik vermoed dat je er een antwoord op hebt, ik heb er geen.

My dear John, van morgen is het licht van een grote helderheid over het land, het valt met een brede band door het open venster binnen in de kamer, over mijn blad, het omhult me alsof ik in het licht, het antwoord zou kunnen vinden op je vraag.

Ik herinner me de tochten die we maakten. Jij verbleef elk jaar in augustus in Saint-Luc, ik was met de familie in Grimentz, het dorp aan de overkant van de Val d’Anniviers. En elk jaar spraken we af om samen de Bella Tola te beklimmen, een tocht van drie à vier uren zonder al te veel klimperikelen. Jacques D., een andere vriend uit Parijs vergezelde ons. Maar herinner je, de beklimming was meer een wandeling in de diepte van het woord, naar de essentie van het zijn, dan naar de top van de Bella Tola. Wellicht hebben we toen over die vraag gesproken, misschien hebben we er een half antwoord op gevonden. Maar je vraag leert me dat jij ook moet gaan voelen – al ben je een paar jaar jonger dan ik - dat je dichter en dichter het onvermijdelijke voelt naderen.

Een paar dagen terug heb ik op BBC four geluisterd naar een voordracht van Brian Cox, een jonge professor. Hij had het over kwantum fysica en beweerde dat alles, maar dan ook alles, ‘connected’ is, dat we verweven zitten in een immense, bewegende massa atomen en elektronen en andere nog minimalere deeltjes, en dat elke invloed die we hebben op het krachtenveld van de elektronen die om de atoomkern slingeren met een oninbeeldbare snelheid, zijn impact heeft op het krachtenveld van alle elekronen van het Universum.

Pas met deze visie op de achtergrond, kunnen we gaan beginnen denken welke de reden zou kunnen zijn van ons bestaan en wordt het ons duidelijk dat het niet enkel ons bestaan is dat ter sprake komt maar ook dat van het Universum, want waarom bestaat er een Universum,  een uitdeinend, levend Universum?

De mens, met een minimale fractie van de geest aanwezig in het Universum is er het spirituele element van. Het grote wonder is, en we beseffen het nauwelijks of helemaal niet, dat we als onooglijk zaadje geest, geconfronteerd worden met het oneindige van die geest in het Universum.

Ik stop hier – mijn Blogs zijn telkens veel te lang - morgen kom ik terug.

25-12-2011, 01:01 geschreven door Ugo d'Oorde  

Kerstavond vroeger.

Voor Patricia, Gisèle, Ann, Catherine,

Voor Christophe, Stéphane, Anthony, Rita, Katiana, Gwendolyne,

Voor Lisa, Arnoud, Margot,
Voor Kim,

Voor Alexia,

Wel ja wat was er vroeger bij moeder en vader op kerstavond, was het iets om naar uit te kijken, een speciaal maal, een kerstboom misschien, kaarslicht op de tafel, een kerstkribbe uitgestald?

Heel veel zal het wel niet geweest zijn, hoogstens een wafelenbak, maar zeker ben ik ook niet.

Wat ik wel weet is dat we de avond doorbrachten de voeten op de zijkanten van de Leuvense stoof. En ook dat er regelmatig groepen kinderen langs kwamen om een kerstliedje ‘van de herdertjes lagen bij nachte’ te zingen voor de deur, allen hetzelfde liedje, die dan iets kregen van moeder. Ik vermoed dat ik er ook eens op uitgetrokken ben om bij de geburen van deur tot deur te gaan, met zo iets als een ster, hoog op een stok, een ster die kon draaien.

Een jaar was mijn oom Alfons die in Frankrijk woonde, afgekomen en ik herinner mij dat hij een muntstuk van tien centimes of was het een kwartje te warmen legde op de buis van de stoof en het muntstuk dan op een schaaltje duwde om het dan in de hand van de zanger te laten vallen. Ik vond dat het helemaal niet paste, maar hij had er plezier in en niemand durfde het aan hem enig verwijt te doen.

Dit is het enige beeld dat me met zekerheid overblijft van die kerstavonden van toen. Meer zal er niet geweest zijn in de tweede helft van de jaren dertig bij moeder en vader. Alles was eenvoud, geen telefoon, geen radio, geen auto’s in de straat, hoogstens de moto van oom Egile, politieagent in Brussel, de keren dat hij ons bezocht met tante Marie.

Maar voor de rest denk ik dat er niet veel gevierd werd in de huiskring. Het grote gebeuren vond pas de volgende dag plaats, op kerstdag zelf, naar de mis met moeder, de lange weg naar de kerk, door de bittere kou en na de mis, even binnen bij grootmoeder, die naar mijn blote knieën keek en ‘Och arme mijn ventje en zo koud!’.

En vandaag, moeder en vader overleden, een broer te vroeg gestorven, een andere broer, Georges, nog heel goed te been, hij is wel zeven jaar jonger, en ik, een van de oudste – maar niet ‘de’ oudste - van de familie die overbijft van een grote stam langs moeders zijde.

Welk gevoel geeft het me, een vreemd gevoel geloof me, en toch niet denken dat ik de eerste zal of kan zijn om te gaan, hoewel er vele tekenen op komst zijn. Wat een lef ik heb. 

En nu wat op kerstavond na het maal? Naast het klavier van mijn laptop liggen heel wat boeken: de Sterrengids 2011, ‘The strange Theory of Light and Matter’ van Richard P. Feynman, ‘De Mobilisatie van Arcadia’ van Stefan Hertmans, ‘Stendhal et le Tarot’ van Pierre Aimé Bergher, naast een stapel krantenknipsels. Wanneer lees ik dit allemaal als ik wil werken én aan mijn blog én aan mijn boek én mijn Dante wil herschrijven, én graag het middagmaal wil koken voor mijn echtgenote (die haar rechterpols in het gips heeft na een val over het tapijt) en soms een taart bakken, of airelles met appelen klaar maken of nog tal van andere dingen. Heb zelfs geen tijd om even uit te rusten.

I’m a very strange man with strange ideas, and in love with words, all kind of words. Words are a drug for me, they keep me going, they are the only strength I still have. The spirit I put in them and love, is all that is left in me. Life is a great thing. La vie est une grande chose.

Ik denk ook aan het beeld van deze namiddag, of was het gisteren, of eergisteren?. Aan het groepje kinderen op het scherm van BBC four. Vele rassen van kinderen die zich allengs zullen vermengen, in elkaar zullen overgaan na drie, vier, vijf generaties om één ras te vormen. Het proces is al begonnen en is niet meer te stuiten. Wat me zorgen baart is de vermenging van de namen van God.

Misschien zou het voor ons allen beter zijn indien we geloven zouden in wat Raimundo Panikkar[1] noemt the cosmotheandric principle waarbij Kosmos, God en Mens - Cosmos, Theos en Anthropos -, een nieuwe Drievuldigheid vormen, een nieuwe zich bundelende, zich osmoserende eenheid. David Steindle-Rast voegt eraan toe:  All three belong together. That is the basis for what we call the new paradigm in theology.

Het fenomenale is, dat dit cosmotheandric principle steunt op, en gedragen wordt door de mens, door de denkende, creërende mens. Zonder zijn aanwezigheid, zonder zijn getuigenis, zijn de begrippen God en Universum van een schrijnende eenzaamheid.

24-12-2011, 11:27 geschreven door Ugo d'Oorde  

Wat er omgaat in dit land van Vlamingen en Walen en een handvol Duitstaligen, ontgaat me niet. Maar hoe reageer ik op de staking van 21 en 22 december?

Ofwel de ogen sluiten en denken, morgen gaat het wel beter; ofwel begrip tonen voor zij die in een randgeval vertoeven – begrip dat ik heb – des te meer dat de Raad van State vindt dat de tekst van de nieuwe wet geen steek houdt.

Echter aan de HH. De Leeuw en Consoorten, zou ik willen vragen: een staking, tegen de beslissingen door de Regering genomen, is dit niet a-democratisch?

Zoals elke burger in dit land hebt u de mogelijkheid gehad uw stem uit te brengen op rood of blauw of geel of groen of op de a-kleur. Dit was uw recht. U hebt uw vertegenwoordigers gekozen en goed gekozen dacht ik. Dit betekent dat u aan die vertegenwoordigers, opdracht hebben gegeven het land te besturen en wetten uit te vaardigen. Wel laat hen het doen, want eens uw stem uitgebracht hebt u niet meer het recht op te komen tegen wat onze vertegenwoodigers hebben beslist, dan een ander die nu 21% op zijn intresten aan zijn laars krijgt, in plaats van 15%.

Als u niet akkoord gaat met hun beslissingen – en u gaat meer niet akkoord dan wel - wacht tot de volgende verkiezingen om er voor te zorgen dat vertegenwoordigers die u mishagen, zoals Di Rupo en zijn Ministers, niet meer aan de bak komen.

Maar recht op een tweede stem hebt u niet in dergelijke aangelegenheden zoniet wordt het land, zoals dit maar al te dikwijls het geval is geweest, geregeerd door de Vakbonden.

En wat ‘verworven rechten’ betekenen ondervond ik aan den lijve hoe sommige ‘roden’ erover dachten in het verleden.

23-12-2011, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde