Houdt het dan nimmer op, het bedenken en het schrijven van een blog, want van het  ogenblik af  dat deze geschreven staat moet ik beginnen denken aan de volgende, is er nimmer een moment van verpozing?

Eigenlijk niet, het is een proces dat doorloopt er zijn geen of dan toch heel weinig ogenblikken dat ik er niet aan denk, én aan wat er geschreven staat én aan wat er nog kan aan toegevoegd worden, het overschaduwd al het andere, en het andere zou heel wat kunnen zijn.

Ik lijd overmatig aan de ziekte van het schrijven en hier tegen is geen medicament opgewassen, enkel het stilvallen van de geest en, van dit stilvallen spaar me Heer, laat dit niet gebeuren.

Je ziet dus hoe gespleten ik ben, enerzijds in een moment van  zwakte beklaag ik me anderzijds wens ik niet dat het stoppen zou.

Vandaag lees ik in de ‘Essays’ van  Stefan Hertmans dat hij zich afzet tegen elke vorm van  transcendentie, (pagina 306,deel 1):

‘Kenmerkend voor onze menselijke psyche is de begeerte zich iets te kunnen  indenken wat er niet is, en vandaar dus ook verlangen naar iets dat er niet is.’

Ik houd, om te beginnen, hier niet van het woord begeerte, het is hier meer een ingesteld zijn ‘op’ dan een verlangen ‘naar’ iets dat er is. Trouwens Hertmans weet evenmin – al doet hij alsof - met absolute zekerheid dat ‘er niets is’ dan ik die zegt dat  ‘er wel iets is’.

Hij heeft me – ik die vast geloof dat er IETS is - dus niet in een essay met de vinger te wijzen als hij het er over heeft dat transcendentie zou zijn: ‘een mechanisme ingeoefend dat geen uitstel duldt dat van de ultieme waarheid die geen tegenspraak meer behoeft, de goddelijke aanwezigheid.’

Ik heb nooit gesproken – en als ik het zou gedaan hebben dan was ik verkeerd – over de aanwezigheid van een verpersoonlijkte God, wel over IETS geïntegreerd of vereenzelvigd met het Universum, wat verschillend is dan het er in ‘aanwezig’ zijn.

En ook, wat rest er ons nog als we niet transcendent mogen denken?

03-02-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De muziek die ik hoor op KLARA is niet altijd de muziek die ik wens te horen, het zal wel ook zo zijn met wat jullie te lezen krijgen van mij, er is dus een evenwicht tussen de twee, maar het is ook zo dat de minder geslaagde de waarde van de beter geslaagde verhogen en op deze wijze kan ik het houden, afwachtend of het een hoogtepunt wordt of beperkt tot wat lichte ontboezemingen.

Ik zelf betracht telkens het eerste maar ik weet ook dat mijn resultaat afhankelijk is van heel wat omstandigheden en dat ik telkens reken op jullie goodwill.

Ik heb veel respect en bewondering voor de journalist die elke dag zijn artikel te schrijven heeft en er ook in slaagt geciteerd te worden in het persoverzicht van de dag. Wat mijn werk  betreft zijn er amper een paar lezers die me nu en dan een woordje laten geworden. Maar dat ligt niet aan hen, maar aan de kwaliteit van wat ze voorgeschoteld krijgen.

Maar als een vriend me schrijft in reactie op wat ik vertelde over Fritjof Capra’s ‘Tao of Physics’, dat Spinoza ook wist dat het  materiële en het spirituele, een eenheid was, dus geen God én het Universum, maar beiden versmolten. Dan dank ik hem.

Spinoza was een van de eersten om dit aldus te formuleren, bevrijd als hij was van alle bestaande religieuze begrippen. Wat zou hij verteld hebben had hij nu geleefd in gezelschap  van Lemaître, Einstein, Hawking en, wie weet ? Capra?

Op deze wijze ook val ik altijd terug op waar ik met bezig ben: de geestelijke wereld waarin we leven de enige die waard is vermeld te worden, de materiële is onoverzichtelijk voor iemand als ik die niet meer buitenkomt.

Dit vandaag mijn conversatie zijnde  die ik heb willen houden met de persoon aan de overkant, die jij bent, waarde lezer of lezeres.

02-02-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik dacht er vanmorgen aan dat Ilya Prigogine ver voor mij verteld heeft wat ik gezegd heb in de laatste zinnen van mijn blog van gisteren.

Prigogine ook weet dat het Universum ontstaan is uit un vide quantique, un pré-univers en, dat voor hem: ‘la transition entre le pré-univers et l’univers est avant tout un problème de passage du vide (quantique) qui contient déjà des particules en puissance à des particules réelles.

Als ik geschreven heb wat ik achterliet, dan is het dus maar wat ‘Prigogine’ die ik in andere woorden heb omgezet. En ik heb dit ook al jaren geleden verteld, het is dus een beeld dat in mij gebakken zit en dat niet meer te verwijderen valt. Ik heb er niet  de minste verdienste aan en zal het blijven meenemen met mij.

In feite, op de keeper beschouwd, is het  maar wat gebazel maar het geeft toch een zekere glans aan het beeld dat we overhouden: het beeld van wat er was vóór de Big Bang.

En het is om dat beeld, dat enorme IETS, dat het te doen is voor mij en voor niets anders, want dit is dan mijn punt vanwaar uit ik vertrekken kan. Eigenlijk elke morgen te weten dat dat IETS er is.

Ik geef het een naam zonder het te noemen omdat er geen naam voor is, maar ik weet dat het er is  als een wolk van vuur, van licht, van leven, een innigheid waar je induikt elke morgen als je begint te schrijven. Het is ook Schuberts ‘20^ste piano sonate’,  het is ook Saint-Saëns’ cellosonate, ook de morgenzon die opkomt achter de bomen.

Ik heb me dus eens te meer voorbij gehold vandaag. Alles was voorhanden opdat het gebeuren zou. Maar ik weet het, het gebeurt niet elke dag, de ogenblikken van verrukking, van een weg met een hel licht op het einde, zijn eerder zeldzaam, maar als ze er zijn, dan zijn ze er honderdvoudig.

01-02-2024, 06:10 geschreven door Ugo d'Oorde  

Dit is dan mijn zevenennegentigste maand januari die ik afsluit; wie weet, misschien sluit ik ook op zelfde wijze – ruim van inzicht – mijn zevenennegentigste ‘jaar’ af, het kan zoals het  niet kan.

Wat ik echter op deze sluitingsdag wil vermelden, en dit geldt voor  elke dag die me nog rest is dat we hier zijn om, én onze omgeving te verbazen, én onszelf te verbazen over al wat is, vooral dan over wat van het leven is. En feitelijk is dit een belangrijke reden waarom we hier zijn: de wereld verbazen met hoe we hier zijn en verbaasd te zijn over de wereld omheen ons.

Verbaasd, verwonderd over de kleine zaken ervan - alsof er kleine zaken zouden zijn - hoe alles zichzelf in stand houdt. Maar ook over de grote zaken: de zon en de aarde en wij er omheen tollend, alsof  alles gepland was zoals het zijn moest opdat wij hier zouden ’kunnen’ zijn.

Want we spreken hier niet over een toevalligheid. Of toch? Maar dan betreft het een miraculeuze of een gewilde, wat het toeval uitsluit.

Ik houd het bij een gewilde, berekende toestand voortvloeiend, ja, alles zich vormend uit de Big Bang die er geweest is, om mettertijd in elkaar te schuiven tot  de wondere toestand van nu.

Welke macht schuilt hier achter om van vóór het begin, de berekening te maken en alle voorzieningen te treffen opdat hieruit het leven zou kunnen ontstaan.

Hebben we hier ooit een seconde, een minuut, een uur over nagedacht, once in a lifetime, of is het iets dat ons regelmatig bezighoudt en een blijvende verbazing uit maakt, zo dat onze gedachten, onze handelingen, onbewust of bewust erop blijven afgestemd

Gek van mij dat het me bezighoudt in een geschrift dat even het daglicht zal zien om daarna te verdwijnen; gek zelfs dat ik er de aandacht heb op gevestigd, een fractie tijd heb over nagedacht en mijn gedachten neergeschreven.

De vinger te hebben gelegd op het ongelooflijk wondere ervan, een aarde slingerend om haar zon, een wonder dat  we niet afzonderlijk willen zien omdat alles hier verwondering IS.

En ik herhaal wat ik gisteren schreef dat de ontastbare, onzichtbare particules geest er ‘altijd-altijd’ moeten geweest zijn om zich te materialiseren op het ogenblik van de Big Bang. Een materialisatie waaruit het Universum zal ontstaan: zon en aarde, leven en homo sapiens.

Het is een beeld dat ik hier oproepen wil. Ik denk dat het een kans maakt uit te komen.

Ooit.

31-01-2024, 16:07 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik  schreef reeds  - niet eenmaal maar wel ettelijke malen, - dat de Kosmos er was opdat hieruit de mens zou kunnen ontstaan, niet de mens zoals we hem nu kennen, een schakel naar een meer en meer geest ‘wordende’ homo sapiens-sapiens. Ik heb evenwel geen idee hoe die er dan zal uitzien of hoe hij er dan zal zijn.

Ik weet dat dit een gewaagde vooropstelling is, maar het leven, zoals het zich ontrolt aan onze ogen, waarbij we dieper en dieper doordringen tot de kern van wat amper nog materie kan genoemd worden, wijst in deze richting. En hiervoor put ik nog maar eens uit Fritjof Capra’s ‘Tao of Physics’:

‘In atomic physics we are in fact also confronted with a problem for which no answer can be found because matter at the subatomic level does not react as we are used to. In my very poor (sic) opinion this is only because subatomic matter does not exist but should be called ‘ matter-spirit’,  or the matter of the spirit. I think that at the said level spirit becomes visible or observable. And being spirit the particle decides itself (himself) if it will be observable at all or in what form (in wave or particle). I don’t know this for sure and I surely can’t prove it but I only can guess this phenomenon by intuition. 

Deze idee was dus -, wellicht dankzij Capra - van bij de lezing van het boek in 1983 af, in mij aan het broeiën: de geest die zichtbaar wordt als materie en daarenboven ‘zelf’ beslist onder welke vorm Hij (of Het of Zij) gezien wil worden.

Ik kan dit absoluut niet, evenmin als Capra bewijzen, maar het is een logische bevinding die kan blijven gevonden worden. Ik heb dit altijd aldus intuïtief aangevoeld als een zekerheid en heb het al vroeger als dusdanig neergeschreven.

Het betekent ook dat dit deeltje geest, de kleinste bouwsteen is en dat alles, ook het ontstaan van het Universum, gezien moet worden met als vertrekpunt dit deeltje geest.

Misschien, en dit is een nieuwe gedachte, misschien waren die deeltjes er reeds vóór de ‘Big Bang’?

Als ik dit schrijf op deze morgen - en het straks inlog - ben ik er me van bewust dat ik geen dagbladartikel schrijf, geen tekst om in om het even welke roman opgenomen te worden.

Ik vermoed sterk dat Stefan Hertmans in de massa essays die hij geschreven heeft nooit eenmaal zo ver is gegaan, en het is meer dan een vermoeden.

Maar ik weet ook dat wat ik hier achterlaat me overleven zal.

30-01-2024, 06:02 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er zijn momenten, en ze zijn veelvuldig, dat ik me gelukkig voel met mijn bonsai en het boek erbij. Ik durf het schrijven omdat het zo is, omdat er ogenblikken zijn dat alles in mij geconcentreerd is op deze twee ‘levens’ naast en vóór mij.

En ik noem ze levens want het boek is er een en de plant is er een want ze spreken tot mij is het niet in woorden het is  in gevoelens en veel heb ik niet meer nodig opdat gevoelens een vreugde zouden zijn, een blijheid in mij die ik enkel vermelden kan maar niet beschrijven, want wat zeg je over de kleine dingen des levens, le curé de Crécy (Bernanos) wist het ook en ik weet het ook en had hem niet nodig om het te ondervinden.

Je zegt me, waar schrijf je nu over, maar het typeert mijn ingesteldheid deze morgen, verschillend van andere morgens-ingesteldheden; deze van gisteren bijvoorbeeld of deze van eergisteren. En de gevoelens van vandaag zijn er precies omdat deze van de vorige dagen anders waren, hoe weet ik niet meer zo precies maar ze waren anders.

Daarom ook is het dat ik deze van vandaag grijpen wil met beide handen en ze vereeuwigen in deze enkele woorden, alsof  het de geslaagde foto was van een trosje bloemen: dalkruid en salomonszegel en blauwe  hyacint  in de klaarte van het bos uit mijn jeugd en voeg er maar de bosanemoon en het speenkruid aan toe. Dit ruikertje is er het beeld van nu ik terug ga naar wie ik geweest ben en eigenlijk altijd ben op momenten zoals deze. Momenten in mijn dagen als ik het leven houdt met volle teugen, het kleine koesterend, zelfs al zijn  het maar herinneringen die er waren of waarvan ik nu denk dat ze er waren.

De macht die ik heb te schrijven wat ik schrijf of de woorden te nemen zoals ze voorbij schuiven wat een heerlijk bestaan dit geeft, zelfs al is het maar voor enkele ogenblikken, deze van het schrijven, met de nagalm ervan gespreid over mijn dag tot het herlezen ervan, het herontdekken van de woorden die ik in de morgen heb geschreven.

Of hoe ik leef en hoe de dagen zich soms openen op het wondere licht van een morgen laat januari.

Te weten dat dit toegespitst op mezelf grote momenten waren die ik beleefde en zal blijven beleven verder op de dag want niets zal ze overtreffen.

Ze staan te bol van stil geluk.

29-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Zo ook, bedwelm me in de morgen of ver in de dag met een cellosuite van Johan Sebastian Bach en ik word stil en ontvankelijk voor alles wat naar binnen is gekeerd, ogenblikken lang, hoe grijs ook de luchten in en over mij, ik leef op, klaar om te beginnen.

Satie of Bach eigenlijk doet alle muziek het. De muziek heeft de kracht te metamorfoseren me binnen te leiden in een  wereld die gevuld is met klanken en herinneringen en gedachten van waaruit mijn dag – mijn schrijven – kan opstaan uit een vruchtbare grond.

Ik schrijf dit nog maar eens want hoe moet  ik anders beginnen om uit te komen waar ik nog geen flouw idee van heb, ik kan nog alle kanten uit, de meest verrassende eerst. Zo ver sta ik al, het is amper zeven in de morgen, om deze morgen niet te vergeten, maar waarvan ik toch vergeten zal hoe hij anders was dan de dagen ervoor.

In feite hechten zich de ogenblikken dat ik schrijf aan elkaar, deze vingen aan ver in de tijd en liggen vast in impressies en in een grote variëteit aan gedachten. Ik kan er uit putten of ze laten alsof ze niet zouden bestaan. Gewoonlijk gebeurt dit zo: verder te gaan de tijd die me rest binnen want dit is waar ik vertoeven wil in het onbekende waar ik nog niet was.

Ik vertrek dus elke morgen voor een nieuwe reis, het heerlijke eraan is dat ik niet weet waarheen maar dat het toch ergens is waar men me verwacht: een vergeten vriend, een huis waar ik ooit was, een plaats in Kawkaban in Yemen voor een afgrond waar ik ooit stond en  de naam die ik riep toen vijfmaal weerkaatst of nog, aan het bergmeer waar mijn jongste dochter onlangs nog was en waar ze zat met haar blote voeten in de In het water weerspiegelde sneeuw.

Momenten in mijn leven die ik dacht vergeten te hebben  maar deze morgen terug zijn opgedoken.

Me niet verrassend.

28-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Voor  je me opzoekt vraagt je je wellicht elke dag af wat je te lezen zult krijgen als je binnenkomt op mijn blog, misschien ook, of ik er nog altijd ben.

Vreemd is dit niet. Ik ook vraag me elke dag af hoeveel er zullen zijn die me gaan lezen, hoe ze me ontvangen zullen en eventueel of ze me eens beoordelen zullen, want dikwijls gebeurt dit niet.

Dit is mijn background als ik schrijven ga, dit is waar  ik ben op afgestemd nu al sedert jaren en ondertussen is dit gegroeid tot een gewoon iets, als het zicht  van de bomen voor het venster.

Ik trachtte vanmorgen een gedicht te schrijven zoals Eric Satie een heerlijk stuk pianomuziek componeert, maar mijn verwachtingen werden maar beperkt ingelost.

Zoals het de laatste tijd  met mij gesteld is komt de poëzie heel langzaam op gang, ik ken niet die spontaneïteit van Satie, want het is op hem dat ik wens ingesteld te zijn, simpelweg zonder al te hoge woorden zonder teveel uiterlijkheden: woorden die passen bij het ‘weinig’ persoon die ik  als ouderling  nog ben de persoon die ik toon aan mijn omgeving, misschien, medelijden opwekkend als ze zien hoe ik me verplaats.

Echter, en dit is een troost, misschien zien ze me anders als ze me lezen, misschien ben ik dan nog iemand waarvan de woorden de kracht kennen hem te kronen met wat resten jeugd die zijn falende gang ruim compenseren:

Zo mag ik nu eens terug naar een gedicht dat ik ooit schreef en waar ik nu een deel van schrap:

Van Eric Satie
zijn gymnopédie
die me tot roerens toe
bekoorde:

een gedicht gedacht,
maar niet geschreven   
wat ik dacht,
uit schuchterheid
verzwegen.

Nochtans
een leven lang
veel woorden
bij elkaar gebracht
om ergens uit te komen,
dat veelal nergens was.

Gedicht gedacht,
uit het ver voorbije
in het morgenlicht
de zin gelicht
her-opgetuigd
in klank en ritme
te ontoereikend echter
te mateloos.

Gedicht gedacht,
en woorden
niet geschreven
maar naast mij
neergelegd
op tafel,
waar ze liggen
blijven
onverrichterzake.

Om te verzwijgen,
een gedicht gedacht,
niet uitgebracht.

Matigheid
is de regel.

27-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Dit had een gedicht kunnen zijn.

De golflijn van de branding als teken van het onverbiddelijk 
oneindige van alle zeeën en alle oceanen, 
de lijnen op het strand getrokken, 
getekend zonder verzwakking, keer op keer,
sedert het begin der tijden,

alsof het water de hartklop van de aarde is 
en de lucht erover, 
de hartklop van de geest:
het zichtbare in het onzichtbare levend 
in het nu van het nu.

Dit had een gedicht kunnen zijn.

Je loopt op de waterlijn, de zee is in je hart.
De winden die gedachten zijn, 
elke vezel ervan geladen met elke vezel 
van wat is geweest en komen zal. 

Wie je bent, 
van waar je komt en waar je heen zult gaan, 
opgeslorpt, 
door tijd en ruimte, al denkt je het anders,
maar wat is van de meeuwen is van jou.

Dit had een gedicht kunnen zijn.

Van wat nog komen kan of niet, 
omwille van te vroeg of te laat;
omwille dat het dromen waren of teveel realiteit 
dan ze zijn uitgekomen.

Immers
je weet maar nooit wat je schrijven zult op morgens 
zoals deze, 
als woorden worden neergezet in het gezang van Debussy,
en je van de zeeën hier bezeten bent, 
een pelgrim wandelend in een aureool van golven licht.

Overrompeld met het gedicht dat had kunnen zijn:
barrevoets in het water, de zee die je omspoelt,
ebbe of vloed, en niets hoeven te houden,
niets van wat was, en niets van wat nog komen zal
niets meer dan wat bewegen op en af.

De zee die je wilt zijn, de adem van de golven.
Hier het boek te lezen dat van je leven is,
omdat je van dit ogenblik bent en van niets meer, 
 dan van de zeeën over jou gespoeld,
gewenteld.

Het had van vele zaken de essentie kunnen zijn 
je voeten op de waterlijn geen sporen nagelaten, 
alleen wat woorden achteraf, 
gelukkig maar.

Dit alles hier, had een gedicht kunnen zijn,
en ook niet 
ware de zee er niet geweest.

26-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik dacht te heersen over mijn dagen maar het zijn de dagen die heersen over mij. Ik onderga het licht dat opkomt en wegdeemstert, het is het overheersend gevoel dat ik meen te kennen vandaag, een gevoel dat me enigszins verlamt, dat me leeg haalt.

Sta me toe te zeggen dat ik even wil stoppen dat ik nu, deze ogenblikken, niet ga zoeken naar de woorden die klaar moeten liggen voor mij op een plaats ergens omheen of in mij.

Was de mogelijkheid me nog gegeven, ik zou nu de velden ingaan, de geuren van de dode aarde en de grijze luchten over mij en de Ik zou me licht voelen, klaar om op te stijgen en te verdwijnen. Niets anders zijnde dan wind en lucht, gedachteloos weg te drijven de wolken in, niet verlangende nog ooit te keren, ogenblikken lang dit te denken zonder enige tegenstrijdigheid.

Maar het is wenselijk hier te blijven in de warmte van he huis en stil te zijn, neer te liggen even maar en weg te zinken in de totale rust van het zijn niet wachtende, niet vooruitziende.

 Al ligt het niet in mijn aard gedachteloos te zijn, niet in mijn aard niet te denken aan wat het leven is noch wat het sterven zou kunnen zijn, noch aan wat was, noch aan wat komen kan. Enkel met de ogen dicht.

Ik dacht toen ik liggen ging, wat komt hier uit voort, welke woorden zijn het, ondanks mijn pogen woordeloos te zijn, die me bestormen zullen, om te zeggen wat nog niet gezegd werd, noch gedacht, noch klaar gezet om gedacht te worden.

Maar hoe goed ik me voelde, ineens, vrij en onbevangen te zijn en te blijven en in die sfeer van onbevangenheid opgenomen te worden voor een lange tijd, met een potentie aan gedachten ver achter mij, massa’s  woorden die niet staan te drummen: een effen bergmeer met de sterren erin lijk woorden in mij, ondergedompeld. 

Zo is het dat de tijd van het niet-denken de tijd is van het schrijven over het niet-denken. Een vreemd iets, schrijvend te vertellen dat je gedachteloos bent, terwijl je woorden neerzet die gedachten zijn.

Maar anders hoe kun je ooit duidelijk maken dat er in jou het verlangen is om neer te liggen en te bestaan alsof je er niet bent, alsof je er ligt, weggestopt in een doos, zoals Schrödingers kat, noch levend, noch dood, een lange tijd.

Afhankelijk van wat de volgende zet zal zijn van de tijd.

25-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ben ik te ver gegaan gisteren, is de Islam zoals ik hem terugvind in de schitterende documentaire hierbij https://youtu.be/ugvQIjwbd6U?si=5qMxElAN5tN-V5Tl eerder ‘a blessing’ dan een kwaal?

In elk geval zeker wat de kunst en de kennis betrof het waren onovertrefbare hoogtepunten, nu volledig uitgestorven, weggewaaid door de tijd als ik zie welke bouwwerken, en dan vooral moskeeën, er nu opgetrokken worden in het ‘moderne’ Arabië; hoe pover aan versieringen en hoe tot de essentie herleid de Koranteksten erin verweven.

Ik vermoed dat het eerder een gebrek aan tijd is, dat alles te vlug moet gaan, dan een gebrek aan kunde en/of kennis. Misschien is het ook dat de Allah van Mohammed en de manier waarop hij geëerd en aanbeden werd een andere wending heeft genomen en het nu een kwestie van prestige geworden is in plaats van religiositeit.

Ik was in Granada in de Alhambra en heb verbaasd, meegesleept zelfs en ontroerd, opgekeken naar de kunst van die  tijd - de kunst waar we aan ‘ontsnapt’ zijn – als ik de beelden zie die me uit Abu Dhabi bereiken is ontgoocheling mijn deel.

Ik was ook in de moskee van Damascus, waarvan sprake in de ‘you-tube’ hierboven en ik vraag me af wat ervan overgebleven Is en hoe Aleppo en de moskee aldaar er vandaag uitziet, dus wat de heersers van vandaag er van gemaakt hebben en welk respect ze nog hebben opgebracht voor wat hun aartsvaders hen hadden overgelaten.

Ik zie ook welke impact de leer van Mohammed in zijn beginfase moet gekend hebben als ik de foto’s zie van de ‘Dome of the Roc’ in de zevende eeuw gebouwd (af in 691), zo vermeld in de Joodse geschriften als opgetrokken boven de rots waar Abraham zijn zoon Isaac ging slachten.

En dit was maar een begin als ik zie wat erna gebouwd werd in de naam van Allah.

We hebben hen gevolgd in kunde en geloof in de twaalfde eeuw met de bouw van onze eerste gotische kathedralen.

24-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er zijn hier in het  westen religieuze stromingen aan gang die me een zekere vrees inboezemen: de gedachtewereld van een opkomende jeugd, gevormd in totaal andere omstandigheden met totaal andere waarden en zeker met een andere kijk op dood en leven in het zicht van een God die hen onwankelbaar eigen is, een eigenheid die elk tegenbeeld niet alleen verwerpt maar ook veroordeelt.

Voor het ogenblik nog onderhuids aanwezig maar de uiteindelijke impact ervan zal zich onvermijdelijk maar zeker, een of meerdere generaties verder, manifesteren als een pletrol. Komt hierin geen evolutie – een soort ‘Verlichting’ die optreden zou in de Islam van bij ons – dan wordt dit een onvermijdelijke gang van zaken.

Er zijn beelden van veranderingen genoeg die zich in het verleden hebben voorgedaan: de opkomst van het christendom is er zo een, de opkomst van de Verlichting, en thans heel duidelijk de opkomst van de islam, die in het westen lang werd tegengehouden door de oude krachten van het christelijk gedachtengoed en de inspiratie van de Verlichting, maar nu, door én het afzwakken van deze westerse krachten én  de opkomende infiltratie van de islamgedachte, leiden kan tot een clash van culturen waarvan de uitkomst vermoedelijk kan uitdraaien in het voordeel van de nieuwgekomene, met voor ons, ‘het westen’, al de gevolgen van dien.

Indien er iemand zou opstaan die deze wereld van nu beschrijven zou, dan zou hij tot de vaststelling komen, dat de Verlichting die in onze gewesten de religie heeft overspoeld, uitgedraaid is op een installatie van het technische, het materiële, het geesteloze – geest in de zin van verdieping – , in het bijna-absurde wat de kunst betreft; de vaststelling ook dat we  in de toekomst op het punt staan terecht te komen in een draaikolk van nieuwe gedachten waaruit, de sterkst compacte, de meest strijdende, alle andere overstijgen zal.

De vraag die ons vandaag bezig houdt is de volgende, hoe zal het westen binnen een kwart eeuw er uit zien. In welke mate zal de Islam – de sharia - ons leven zijn binnengedrongen en vooral, zullen we nog, zoals het deze middag op Klara het geval was, kunnen luisteren naar de Negende van Beethoven?

Stel dat die uitgestoten zou worden?

23-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De Standaard der Letteren van 20 januari opent op zijn voorblad met een passage uit de roman van Joost de Vries, ‘Hogere machten’.  Een passage die ik afschuwelijk vind en niet alleen afschuwelijk maar mensonterend, dan toch voor mij. Als dit de maatstaf is voor de huidige Nederlandstalige Literatuur dan zijn we er goed aan toe, bij Louis Paul Boon bleef alles, als het seks betrof, gevoelig menselijk, hier druipt, in deze lijnen het dierlijke ervan af.

Wat wil de SDL ermee bereiken? Want er moet hier op de redactie bij hen over gesproken zijn alvorens de beslissing te nemen precies deze passage op het voorblad te zetten.

Ik neem node gans onderaan een deel ervan over om het jullie gemakkelijk te maken maar ze onteert me als mens en als schrijver.

Hoe diep is onze ‘beschaving’ gevallen, in welke afgrond zijn we terecht gekomen opdat een tekst zoals deze afgedrukt, het voorblad zou halen: is het om te belichten hoe diep we gevallen zijn of is het om het boek aan te kondigen als grote literatuur? Wat er ook moge van zijn de recensie van Christophe Van Gerrewey glijdt erover:

‘Van romans wordt wel eens verwacht dat ze genadeloos illusies ontmaskeren en ons – als mokerslagen – treffen met harde waarheden. Joost de Vries staat in een andere traditie: hij fantaseert over mogelijkheden. En specifieker over macht en geluk.’

Welk geluk er voort kan komen uit wat hij schrijft en hoe hij het schrijft, weet ik niet maar erover zwijgen schijnt me het waardigste toe.

Gelukkig werd ik die morgen letterlijk een tweede maal overrompeld, maar dan in de tegengestelde zin door het tweede deel van ‘Der Abschied’ van ‘Das Lied von der Erde’.

 Ikzelf ken weinig pakkender muziek  dan deze passage gedragen door de woorden van de sopraan:

Er  stieg vom Pferd und reichte ihm den Trunk
des Abschieds dar.
Er fragte ihn wohin er führe
Und auch warum, warum es müsste sein…

En het vervolg naar het einde:

Die liebe Erde allüberall.
Blüht auf im Lenz und grünt aufs neu:
Allüberall und ewig blauen licht die Fernen.
Ewig, ewig, ewig.

Misschien Bach uitgezonderd, maar Bach is uitstralend naar het goddelijke, is religieus, Mahler is diep menselijk, dringt door tot het kosmische.

Ik kan niet vergelijken of wil niet vergelijken het zou een nonsens zijn, maar ik lees de vreugde in de ogen van de leden van het orkest en in deze van de dirigent als ze rechtstaan voor het  publiek en de ovatie in ontvangst nemen, al weten ze niet of die bestemd is voor hen of voor Gustave Mahler.

Ik ook weet het niet, maar het boek van Joost de Vries zal ik onaangeroerd laten.

PS. Ik neem de tekst niet over, ik kan of wil hem niet schrijven. Je hebt me te geloven op mijn woord.  

22-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

In mijn groet van woorden, heb ik me weerspiegeld in jou, zoals de bergen in het bergmeer, ook opdat je me aldus meenemen zou op plaatsen waar ik anders nooit komen zou.

Het is maar dat ik weet dat ik door mijn woorden deel uitmaak van je dagen, hoe diep weet ik niet, alleen dat het gebeurt als je  me leest.

Er bestaat dus een band tussen ons die gegroeid is met de jaren als een jonge boom die geplant werd en nauw gecontroleerd uitgegroeid is tot een sierlijk gekromde bonsai zoals ik het wou.

Het is een beeld dat  me ingegeven wordt door de bonsai op mijn tafel maar het is dan toch wat ik me jaren geleden heb voorgenomen te doen en te zijn, er alles op zettend om erin te slagen.

Een band van een zeker geestelijk broederschap tussen ons, wie je ook bent, of ik je ken of niet ken, de binding is er, loopt als een rode draad door onze beide levens.

Is het  een verrijking, ik durf het hopen, zoals ik me open voor jou is het dan toch mijn bedoeling. Of ik erin slaag weet ik niet, ik kan het wel voelen aan het aantal bezoekers die ik heb elke dag. Maar het aantal speelt geen rol, het beïnvloedt niet wat ik schrijf, integendeel, ik tracht elke dag me te overtreffen, beter te schrijven dan de vorige dag, wat niet kan natuurlijk.

Over dit laatste stuurde een vriend me een zin gehaald uit ‘Lettre à un jeune Poète’ van Rainer Maria  Rilke: ‘La beauté n’est que le commencement du terrible’

Maar wat doe je ermee?

Heeft het iets te maken met een Nobelprijswinnaar Literatuur die de top bereikte en nu niet meer in staat is iets nog beter te schrijven? Is dit ‘le terrible’ dat Rilke zeggen wilde?

En hebben we ooit al 'la beauté' bereikt in onze geschriften?

21-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Moge het je allen goed gaan deze morgen en later op de dag als je me lezen zult, en ik  binnenkomen zal in de geheimenis van je gedachten en je me zult meenemen met jou, zoals je het dagelijkse nieuws van radio of tv meeneemt, tussenin die kleine en grote  dingen die van het leven zijn.

Nu dit er staat in al zijn openbaring heb ik de indruk dat ik dit al eens geschreven heb en staat het nog niet opgetekend, ik denk er regelmatig aan als ik me  open voor jou. Maar misschien vandaag niet zoals de vorige dagen nu je de zorg  hebt, als je de baan op moet en je buiten komt in sneeuw en ijs?

Of misschien is wat ik schrijf in deze dagen te licht en te bleek om meegenomen te worden en sta ik met wat ik schrijf totaal buiten de realiteit, niet  alleen deze van het weergebeuren maar even zeer, wat vooral opvalt, buiten het gebeuren in de wereld waar zoals de toestand er nu uitziet een vonk kan volstaan om al wat is te vergallen, al vermeld ik dit niet graag omdat ik de puurheid van de sneeuw niet bezoedelen wil met (twijfel)-voorspellingen. Te meer

omdat, als je me gelezen hebt, ik vermoed mijn woorden zich opstellen zullen naast, of gemengd met die van jou.

Zelfs als ze niet veel zijn, slechts de glans op een appel, als van een noot de vreemde tekening in de schelp, je houdt ze toch minstens een wijl.

Zo zijn er tal van kleine gebeurtenissen in een leven die je overvallen zonder ze ver te zoeken. Ik verheug me dat ik er een deel van ben. Het laat me toe, je/jullie een heuglijke dag toe te wensen met mijn woorden, licht van inhoud of (te) geladen met gedachten die je verrassen of verheugen, om die achteraf te vergeten of verder te vertellen.

Ik heb deze morgen aan jou willen denken, meer aan je zorgen dan aan je vreugdes. Heb me willen situeren, zoals elke dag in het gebeuren dat van de dag zal zijn, je verwachtte me zo oordeelde ik, een voldoende reden opdat ik  het schrijven zou.

20-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schrijf me de volle winter binnen: de grijze luchten, de winden, de natuur in zich zelf gekeerd tot rust gekomen, misschien nog een opflakkering, even een gulheid van zon, tot de sneeuw in alle wriemeling van vlokken, dwarrelend over de wereld daalt.

Ik schreef dit toen het de morgen was van een nieuwe dag; ik schreef dit na wat ik gisteren schreef en de ontelbare dagen ervoor.

Ik schreef dit omdat begonnen, me anders voelend, wat zeker voor velen regel is.

Waar zwerf ik uit, nu de aarde logger dan ooit haar baan aflegt, ongestoord en onverbiddelijk, maar bloediger dan ooit – de wereld zorgt ervoor – in het morgen- en in het avondlicht.

Ik dacht aan vele zaken: aan wie ik was in die tijd hoe ik tegenover het leven stond en over wat ik noemde de of het ‘Onnoembare’ en mijn dagen ermee vulde en dit mijn geestelijk voedsel was.

Ik wou nu die tijd van toen, die ook nog wel bij benadering de basis is van de tijd van nu, ik wou dit alles samen brengen in een lang verhaal, in een soort essay dat handelen zou over de mens en over wat niet te noemen is in andere woorden, maar met een zelfde ingesteldheid, over de mens in de greep én van het religieuze én van het kosmische – wat eigenlijk het zelfde is - een totaal andere mens dan deze enkel gekneed door het dagelijkse gebeuren; een mens ontdaan van zijn ego, opgenomen in het krachtenveld van het Al dat van de Kosmos is, dat hem neerzet in een patstelling tussen hamer en aambeeld.

Hoe begin je hieraan, hoe zoek je in de loop van de dag, tussen de kleine dingen in, naar de woorden die je binnen brengen zullen in die wereld van de poëzie die aan het afbrokkelen is?

Je wilt de poging wagen, niet in één ruk maar zich voltrekkend zoals de winter zich voltrekken zal naar februari toe waarop maart zal volgen en de lente, zoals het geschreven staat.

Tenware?

19-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De wereld van de wonderen die zich voltrekken binnenin de wereld van het onzichtbare, zijnde de wereld van atoom en elektron, en van tal van subatomaire deeltjes en de verweving ervan met elkaar, en dit tot binnen de wereld van onze gedachten.

Wat we met zekerheid erover weten, buiten hun onderliggende verwevenheid, zijn eerder gissingen dan voldragen feiten. Wat we vermoeden is dat alles eerder verwijst naar de filosofische ondergrond van het oosten, dan in de richting van wat we geleerd hebben in onze lessen van natuurkunde die zich beperkten tot de leer van de cellen, maar niets vertelde over het secrete, het spirituele  leven van de cellen in hun onderlinge samenhang, zijnde het kloppend hart van het levend Universum  waarin we zijn vast geankerd.

Ik heb hiervoor nog altijd het beeld van Fritjof Capra (zijn ‘Tao of Physics’)gezeten op de rotsen aan zee die, terugdenkend aan zijn theoretische experimenten,  bewust is van de immense cascades van energie die neerkomen uit de ruimte en er in ritmische pulsaties, particules ontstaan en verdwijnen, waaraan ook de elementen van zijn lichaam deelnemen.

Dit beeld kan ook geprojecteerd worden op wat betreft, de instelling van onze geest op de massa gedachten die ons overvallen en worden verwerkt. Of deze enig effect hebben op ons dagelijks doen en laten weet ik niet, maar het zou kunnen en in dit geval zouden de bewegingen binnenin de wereld van de deeltjes op ons een effect hebben waaraan we niets wijzigen kunnen en die we moeten ondergaan.

Dit betekent dan ook dat we niet 100 % meester zijn over onze handelingen of onze gedachten.

Ik vroeg me dit af vanmorgen toen ik wakker werd met Franz Schubert, noch min noch meer dan met ‘Der Tod und das Mädchen’, het was toen 17 januari 05.30. Had het een andere wolk muziek geweest ik zou wellicht over iets anders geschreven hebben.

In feite zijn wat ik hier tracht te vertellen maar   schijngedachten, pogingen om aan te duiden dat niet het zichtbare de wereld is, maar wel hetgeen zich afspeelt achter het zichtbare, het proces op gang gebracht door het subatomaire leven dat evengoed het proces uitmaakt van de wereld van de gedachten die even reëel is als de wereld die van het leven is.

Nu kijk ik ook elke dag op de wondere wereld van de bonsai voor mij, een levend iets waar ik niets van af weet, een leven dat in beweging is.

Ik vraag me af nu of ik dit geschrift nog ooit eens ga herlezen, later, als ik niet weet wat ‘later’ is?

18-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe kom ik er toe te schrijven wat ik soms schrijf, ik, of beter de ‘ik’ in mij die zich loswrikt van al wat nog beweging is, van wat nog soepel is aan het lichaam van die ‘ik’.

Je ondergaat telkens de tweestrijd die er is: het lichaam dat neerliggen wil, de geest die zich uitdrukken wil, die woorden wil uitbrengen om te  vertellen hoe die ‘ik’ zich voelt, hoe hij zich gedraagt in de uitgekozen momenten van de dag, soms zelfs in het midden van de nacht als hij er zit  met een deken over de schouders geslagen want niets in hem is vreemd als het op schrijven aankomt.

Hij vraagt zich zelfs niet af of hij verwacht wordt aan de overkant en hoe, hij doet verder wat hij stilaan gewoon is te doen. Echter, eerlijk gesproken, soms is het hem te veel, wil hij er de brui aan geven en zwijgen alsof hij er niet meer is.

Maar hij komt er niet toe, alles in hem verzet er zich tegen alhoewel hij het nutteloze ervan inziet, want welke betekenis geven aan wat ontboezemingen van hem, waarvan hij de waarde of de impact ervan niet kent, enkel vermoeden kan.

Dit is wat opduikt op de schaduwzijde van mijn geschriften, wat ook deel uitmaakt van mijn ingesteld zijn op mijn beginnen elke morgen. Maar eens begonnen is er geen tegenzin meer ben ik verloren en ga ik verder tot ik op een leegheid stuit en stop.

So, I hate it and I love it, there is no between, both feelings and their derivatives are present when I am writing and, yesterday it was a pleasure, to-day it is a must, a necessesity to be at peace with myself.

Inderdaad zo gebeurt het, soms ben ik dronken van woorden, soms ben ik een droogstoppel al weet ik niet meer wat dit voluit betekenen kan.

Het is duidelijk, mijn morgen was niet wat hij had moeten zijn en er zijn ogenschijnlijk geen redenen voor, in elke geval ik zie er geen of wil er geen zien, er is nu eenmaal wat is.

Gewoonlijk ga je eraan voorbij, verloopt de tijd onopgemerkt, maar dit is niet het geval als je schrijft wanneer je door het woord overmeesterd wordt want je ademt al schrijvend.

Je bent woord geworden.

17-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik kan alleen over mezelf schrijven wat verzadiging moet veroorzaken: iemand die zichzelf opent aan zichzelf en aan de wereld omheen hem, een wereld waar hij geen zicht op heeft. Enkelen maar wagen het uit hun schelp te komen en te reageren om me bij te staan op mijn pelgrimstocht.

Enkel KLARA is me trouw, verrukt me op momenten zodat ik smelt, dat ik ril van het genot dat ze me bezorgt waaruit ik dan gelouterd opsta om verder te gaan op een weg die ik vergeten was of in lang niet  meer betreden had.

Een weg die van de stilte is, van de innerlijke beweging naar een punt in de verte, naar iemand of iets die of dat er op me wacht om me te omhelzen met een verloren  tederheid als ik me los wikkel als een kind uit de realiteit en me laat drijven in een wondere wolk van geuren en kleuren die onuitgesproken klanken zijn komende van over land en zee.

Vertelling over wat was, over wat is en over wat nog komen kan, stolling van al het bijzondere dat zich manifesteerde in een leven dat nu naar zijn einde loopt: een herfst die winter werd en durft hopen op een lente.

Ik ga dit niet herlezen, ik wil de woorden die zinnen werden houden zoals ze binnenkwamen, misschien licht overdreven, neigend naar een gevoelstoestand die ik in lang niet meer gekend heb en waar ik niets wil van wegnemen integendeel  er eerder nog iets aan toevoegen, iets dat daar is, dat me wenkt in de verte maar dat ik niet verwoorden kan omdat het de oneindigheid in zich draagt.

De oneindigheid van het ‘erzijn’.

16-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er komt soms in de dag – het mag zelfs sneeuwen gaan  – een grote rust over mij, vooral dan als mijn blog geschreven en ingelogd staat, alsdan kan er me niets meer overkomen, alles is gezegd voor die dag en, als het de laatste zou zijn, als het mijn laatste woorden zouden zijn, dan staan ze er toch als laatste en weet je dat ik wist dat er een mogelijkheid was dat het de laatste zouden kunnen geweest zijn.

Ik denk dit niet  altijd, eigenlijk heel zelden, maar vanmorgen overviel het me en wou ik het mededelen want je weet maar nooit.

En ook, voortaan wil ik er telkens aan denken dat het mijn laatste zouden kunnen zijn en er naar handelen, zonder het te vermelden, aldus  wordt elke blog die ik nog schrijf mogelijks afgesloten met mijn laatste punt dat  ik zet.

Het is ook zo de laatste tijd dat ik verzink in een grote rust eens mijn blog is ingelogd, want ik heb volbracht wat ik volbrengen moest, ik heb dan bewust geschreven tot mijn laatste ogenblikken hier op deze aarde, ik kan van dan af gaan met een gerust gemoed.

Dit geschrevene maakt dus deel van mijn mindscape, een gedachte die me bewoont, die ik meeneem in mijn dagen, want je zou kunnen  denken dat ik hier rondloop alsof ik nog een eeuwigheid te leven heb en die heb ik niet.

In dit opzicht loop ik hier de ogen gesloten en ook niet; is er altijd een schaduw die me volgt, of het nu licht is of duisternis maar het is  van die aard dat het niet belet  me goed te voelen, omringd met muziek en boeken.

Muziek dat soms doordringt tot het bloed in mijn aderen en boeken die zijn als vrienden, boeken die ik openen kan om het onderlijnde erin op te zoeken en na te gaan in welke mate het me helpen kan om te schrijven wat ik moet schrijven.

Eigenlijk heb ik nimmer zo intens geleefd als nu want ik weet  dat elk ogenblik zijn waarde heeft, is het niet uitgedrukt in activiteit die zich beperkt tot het schrijven, het is uitgedrukt in denkwerk zodat lege momenten  heel schaars zijn want heel wat zaken helpen me in deze richting. Ik blijf dus een bezige man wat er ook gebeuren mag.

Het weze gezegd al zeg ik het zelf.

15-01-2024, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde