Hij hoorde van een vriend dat hij was gaan slapen en niet meer wakker geworden was; dat hij, die bepaalde nacht, ingeslapen was om als lichaam niet meer op te staan. Hij hoorde het in een e-mail dat van ver kwam, dat de wolken had doorboord en, terwijl hij sliep, neergestreken was op zijn scherm van elke dag.

Hij dacht hoe vreemd het was te weten nu, dat er een leegte gekomen was, dat hij hem was voorgegaan. Hij dacht dat op een dag, dichtbij misschien of wat verder af nog, door vrienden gehoord zou worden dat hij, Karel, er niet meer was, dat de wereld zonder hem zal voortbestaan, zonder zijn blogs die ze in de morgen niet meer vinden zullen wat het eerste teken zal zijn van zijn heengaan naar andere, ditmaal gezegende oorden. Maar dit is voor later, terwijl hij nu, wakker was geworden uit een droom in het midden van de nacht - misschien ging zijn vriend precies op dat ogenblik - die een vaag gevoel had nagelaten aan een allereerste geliefde die hij terugzag in een home en die hem gevraagd had of niet had gevraagd, met haar de liefde te bedrijven,  wat ze nimmer hadden gedaan, maar zij wou het, zij had haar ganse leven gewacht op hem.

Hoe even vreemd het was, wakker te worden uit een droom, op te staan en te lezen dat een vriend overleden was in zijn slaap, met in zijn gedachten een eerste liefde die voorbij fietste in zijn straat, haar lange blonde haren wapperend in de wind, voor wie hij ooit een gedicht had geschreven met een eerste zin die begon, ‘in de weide waar jij me kuste’. Ze wist het nog van dat gedicht, ze kende, zegde ze nog de eerste strofe, maar ze wou hem nu, wat nooit geweest was, naast haar in het bed.

Tot daar herinnerde hij zich, zoals hij zich herinnerde van zijn vriend dat hij hem eens had laten wachten, op een late avond in een donkere straat, terwijl hij de auto was gaan halen, en toen hij hem wou gaan ophalen, hij verloren was gereden in eenrichting straten, om veel te laat, want hij had ondertussen een taxi genomen, aan te komen op de plaats waar hij op hem had staan wachten.  Was dit ook een droom geweest? Hij hoopte dat hij hem zo iets nooit had aangedaan.

Het was een vriend in meer die was gegaan. Er waren er nu heel wat meer gestorven, dan hij er nog overhield. Hij kon ze tellen zij die gingen en zij die overbleven en andere van wie hij niet wist of ze er nog waren, een Jan De Win, bijvoorbeeld, een Michel Jamar. Hij vermeldde hier hun naam omdat hij hoopte dat eens hun naam toevertrouwd aan zijn blog en zijn blog aan de wolken, deze er voor zorgen zouden dat ze, via ongekende, onvermoede wegen, neer zouden komen op hun scherm, tenminste indien ze er nog waren om het te lezen, al wist hij dat wat hij hiermede bereikte maar een boodschap was in een fles gegooid in  de Atlantische Oceaan maar hij wist ook dat, zoals hij nu en dan aan hen dacht zij ook aan hem nu en dan moesten denken, ook zij moeten zich afvragen of hij nog in leven is. Wel hij zegt het hen nu,  hij leeft nog een beetje in zijn blogs maar anders blijft er niet veel meer over  van wie hij was.

Aldus leven we met de doden en wellicht de doden, buiten ons weten, met ons. Is er weinig ruimte tussen leven en dood. Zijn vriend die ging in de nacht, zal toen hij slapen ging, plannen gemaakt hebben voor de volgende dag, misschien was hij een verhaal aan het schrijven en was hij gestopt bij een laatste zin, wetende hoe het verder moest, maar wachtende hiermee, zoals Hemingway eens suggereerde, om aldus gemakkelijker de start te nemen de volgende dag; misschien had hij met vrienden afgesproken om samen te kijken en te luisteren, met een glas champagne in de hand naar de finale van de ‘Koningin Elisabeth Wedstrijd’ voor piano; of wie weet, misschien had hij nog tal van andere plannen tot ver in de tijd – zoals hij er nog zo veel heeft - omdat hij er nog niet aan dacht dat zijn moment zou komen, duidelijk bij hem als een dief in de nacht.

Hou je klaar dacht hij, misschien komt jou moment in het midden van een woord in een zin, en zal het voor vrienden en voor anderen, een raadsel blijven hoe je je laatste zin wou afmaken, jij met je sibillijnse verhalen. Het zal evenwel geen Requiem geweest zijn dat je af te maken had.

29-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

.

I love Prokofiev. Ik heb na zovele vorige malen, zijn tweede pianoconcerto beluisterd, dit maal gespeeld door de jonge Japanner, Keigo Mukawa, in het kader van de Koningin Elisabeth wedstrijd voor piano, hij speelde het meesterlijk voor mij, dan toch, zeker, hoog reikend om me overhoop te halen en nogmaals vast te stellen, dat het concerto van Serge Prokofiev geniaal is, het summum van het geniale is. 

Het gaat hier in de eerste plaats niet om te weten hoe het gespeeld werd, hoe het geïnterpreteerd werd, daarvoor is er de jury, maar hoe het er is, hoe het door de bedenker, de maker ervan geschreven werd - de eerste versie van 1912 ging verloren in een brand - geschreven  muzieknoot na muzieknoot en er zijn er heel wat. Ik luisterde naar de prachtige aanzet, een vage inleiding van de violen, gevolgd door een melodie van driemaal drie noten, zich openend op een ongewoon, nog nooit gezien landschap in een grote rijkdom van donkere kleuren en fraseringen.

Hoe kom je eruit, hoe ga je verder met lezen, met schrijven, hoe betreed je terug de gewone wereld waarin je leeft, met in jou, nog steeds aanwezig de donkere, de lichtende, de opspringende en tot de rust als van een bergmeer gekomen klanken, soms heel teder, soms als een pletwals, maar alles getekend in een rijkdom aan klanken, aanhoudend in een innig samenspel van orkest en piano.

Was het de perfectie? Voor mij ja. Het was de perfectie van maker en uitvoerder, van klanken, niet afgelezen maar schijnbaar spontaan opgedoken in de geest van pianist, dirigent en orkest en over het publiek, dat er in potentie was,  uitgegoten.

Waarom schrijf ik hierover, wat bezielt me om in woorden weer te geven de weerspiegeling van de klanken in mij, wel wetende dat dit onmogelijk is en toch geneigd zijnde het te doen?

Omdat wat ik beleefde - alsof ik niet helemaal mezelf was maar ook een deel Prokofiev zelf - te overweldigend was en ik dit wou optekenen voor mezelf. Zelfs al wist ik dat ik er niet zou in slagen, het toch te doen, al was het maar een snapshot, hoe gebrekkig ook het zou uitvallen.

Zo, ben ik vanmorgen opgestaan voor het licht, met flarden van het concerto in mij, en dan vooral de sprankels van de steeds maar terugkerende melodie als een rode draad van het begin tot het einde. Ik heb niet de minste moeite om ze op te roepen, om ze in klank te verwerken, drie maal drie volle noten. Ik kende ze van veel vroeger al, die korte machtige heldere melodie, je wist ze aanwezig tot op het einde als ze terug opgeroepen wordt als een geheim teken, als een roodwassen zegel aan een document ter voltooiing, ter bewaring, na-echoënd door de eeuwen.

Ik heb niet nodig te weten hoe het piano-element werd gespeeld, welke de inbreng was van de pianist, van de dirigent. Het is het bestaan van het concerto zelf dat me overhoop haalt, hoe het mogelijk is dat zo iets geschreven wordt, wellicht met stukjes bij elkaar, breed uitgestreken in ontelbare noten, zodat ik me afvraag hoe het mogelijk is dat de vingers van de pianist bij machte zijn te volgen.

Wat er ook van zij het spel van de pianist was als de waarde van het stuk zelf, het overtrof voor mij, alle verwachtingen. Hoe de jury  er ook moge over oordelen, ik bewonder hem. Zelfs al kan ik wel niet zeggen wat hij er van hemzelf heeft aan toegevoegd, of wat er uit weggelaten. Ik weet dus niet hoe hij het gelezen heeft. In elk geval hij heeft me dubbel overweldigd, eens met de wijze waarop hij het speelde en eens met de moedige keuze die hij heeft gedaan, dit uiterst moeilijk  concerto te kiezen.

Hoe heb ik dit nu verhaald opdat geweten zou dat het tweede pianoconcerto van Prokofiev geniaal van conceptie  is, en een raakvlak heeft met het eeuwige; het eeuwige erin dat is gegroeid uit het creatieve in Prokofiev, komende uit de Kosmos.

28-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik stel vast dat ik nog iets meer moet doen dan leven, ik moet een blog schrijven, het is mijn opdracht om te overleven, om niet te verdorren, om niet als onbestaand individu rond te lopen. Aldus bewandel ik een weg die weinigen bewandelen want zelden ontmoet ik er iemand. Het is dus zeker geen weg die me naar Compostella voert maar eerder een weg die me binnenleidt in het ongerijmde.

Het gebeurt dat ik de blogs bezoek van andere ‘collega’s’; Telkens sta ik verbaasd over wat zij schrijven. Zij staan met hun beide voeten in de wereld, het dagelijkse gebeuren is hun toeverlaat en ik moet bekennen sommigen spreken erover met verve. Bij hen gaat het vooral over  gebeurtenissen die hun dag kleuren, vandaag over wat de politiekers vertellen, over de onheusheid van de jeugd in tram of bus, over hun kat of hond, over wat ze zagen op televisie, met als hoofdthema’s de impact van Covid 19, en laatst de verhalen over het optreden van een onvindbare die, denkt men, misschien al overleden is.

Waarom, vraag ik me dan af, waarom schrijf jij daar niet over? Je kent en ziet ook wat er gebeurt in de wereld en je zwijgt meestal, het is alsof je geen mening hebt over al die zaken, alsof ze je niet raken of toch niet in  die mate dat je er een blog zou mee vullen; het is alsof je dergelijke zaken te kleurloos vindt, te onbelangrijk voor jou, beneden je waardigheid, wat niet zo verheffend is van jou.

Is het zo? In een zekere zin wel.

Maar elke dag word ik door Klara aangemaand verwonderd te zijn en het zijn vooral de niet de dagelijkse gebeurtenissen die ik met verwondering bekijk, het zijn eerder de verborgen of onverwachte  dingen die ineens opduiken. Zo was er gisteren de prestatie van een jonge japanner die tijdens de Koningin Elisabethwedstrijd voor piano, een vertolking bracht van het tweede pianoconcerto van Johannes Brahms. Ik kan er, zoals er zijn, geen sluitend oordeel vellen over de kwalietit van zijn spel, wel over het verrassende ervan: een massa muzikale tekens in je geheugen te hebben en deze, naar wat ik hoorde achteraf, wel met enkele gebreken, maar voor mij, smetteloos met een enorme dynamiek en vlugheid van  vingers, te 'verklanken'. Dit was van een grote verbazing, van een stille verwondering dat zo iets kon.

Ik hoorde het, dit concerto, wel niet in de diepte, maar ik zag het dan toch als een uitzonderlijk gebeuren het meegemaakt te hebben  en me rekenschap te hebben gegeven van de  moeilijkheidsgraad van de prestatie. Ik ben er door geroerd geworden, niet dat ik het subtiele ervan gehoord heb maar het geheel riep verwondering op en voor de maker ervan en voor de interpretatie van orkest en solist. Ik denk dan ook dat het dit is dat door Klara elke dag gevraagd wordt, verwonderd te zijn over de muziek die ze brengen, en dat zijn we ook.

Ik voel aan wat je zeggen zult. In plaats van te vertoeven in de wereld, wat maar normaal is, vertoef jij met je geschriften in de wereld achter of binnenin die wereld, zie je de dingen, de rtenissen, als gedompeld in een vleugje religieus-kosmische filosofie die is te nemen of te laten.

Ik heb er trouwens geen verweer tegen, mijn blogs zijn wat ze zijn, jij die me leest nu en dan, weet wat je verwachten kunt en vooral dat ik in mijn late dagen geen tijd meer neem om te spreken over het alledaagse.

Wat echter nog niet of maar half gezegd is, elk gebeuren hoe klein ook ligt verweven in het kosmisch gebeuren en ons doel is dit op een of andere wijze aan te tonen om aldus het oneindige van het 'zijn' te betreden.

27-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik schreef wat ik misschien beter niet had geschreven. Maar ik heb mijn woorden niet gecensureerd, ik heb genomen wat kwam en zal het achterlaten zoals het geschreven staat.

Van waar het kwam weet ik niet, weet ik nimmer. Ik zie wel dat in de tuin de kweepeer is uitgebloeid en vruchten draagt die groeien zullen en ik denk dat woord en groei uit eenzelfde bron komen, een eigenheid van de Kosmos, die zich op zijn manier wenst te manifesteren als een levend geheel, en wat anders kan dit geheel zijn dan het denkende aanwezig in wat materie is.

Het is iets waar we geen oog meer voor hebben. We hebben nu tv en gsm en internet en facebook en wat weet ik nog allemaal, maar het diepere: een boom die vruchten groeien laat of woorden die geschreven worden, zien we niet meer als iets groots, en als we het nog zouden zien is het geen erwondering meer, en zeker niet als een teken van de Kosmos.

Mijn geschriften liggen dooraderd met dergelijke gedachten, en ik raak ze niet kwijt door erover te schrijven, ze borrelen telkens opnieuw op, ze overmeesteren me om, onder een of andere vorm, nog maar eens verkondigd te worden.

Al deze hernemingen liggen als schubben over elkaar, het nieuwe ervan telkens het oude bedekkend. Dit te uiten in woorden, zoals ik bezig ben, is mijn ultieme mogelijkheid  om in de laatste heldere momenten van mijn dagen, de totaliteit van wie ik was en ben en wou zijn, te verlengen, over de dood heen, de eeuwigheid binnen.

En het moet gezegd dat ik nu, meer dan ooit, nood heb aan deze verlenging om de kracht te vinden elke morgen te herbeginnen. Niet zoals in een roman waarin ik, de avond ervoor, ben gestopt, maar op een ander punt dat me wordt aangereikt. Een andere morgen in een geheel van morgens. Elk schrijven is aldus een nieuwe vorm van ontwaken uit een geestelijke inertie. En wat we schrijven of het geluk kennen te kunnen  schrijven, is zoals de bloesem die, eens bevrucht, een kweepeer wordt, om er een tijdje te zijn in de zon, en dan geplukt om gelei te worden, in een glazen pot weg gezet in de kelder, wachtende op.

Het is op deze wijze, met deze woorden dat mijn dag van 25 mei begonnen is. Hij had niet anders kunnen beginnen.

Je hoort erover, morgen vanaf het eerste licht.

26-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Elegie.

Op een dag was ook de tijd niet meer,
het licht was eeuwigheid
en zo het ogenblik.

Herinner je die zomer
in de bergen van de Valais?

We waren zonder ouderdom,
doordrenkt van geest
en van ontvankelijkheid.

En, in een greep,
de ganse Kosmos
in zijn totale totaliteit
opgenomen,
avondlijk
in ons, alles overtreffend.

Hoe zullen we het noemen,
het geluk
dat onder vrienden is:
de openheid van ogen,
de woorden die gesproken,
openspringen
lijk bollen zaad,
niet te stuiten,
niet om erover te schrijven.

Bergmeer waar we samen waren
met weemoed toegedekt,
om er terug te keren,
er onverwacht
de rijke wijn te schenken
en te ervaren in de kleur ervan
de smaak van wie we waren,
toen.

Welke wijsheid 
die we er verworven hebben?

Elegie:
osmose
van wie al ging en
van wie na zal komen.

25-05-2021, 02:20 geschreven door Ugo d'Oorde  

De Ugo die ik dagelijks opvoer is niet komen opdagen vanmorgen. Hij was té ontgoocheld.

Eigenlijk is ‘ontgoocheld’ het verkeerde  woord, het is een vaststelling  die hij doet, een bevestiging van het vermoeden dat de wereld, zoals deze zich in zijn omgeving voordoet, niet meer ‘zijn’ wereld is; dat hij van de oude stempel is en dat hij zijn verwachtingen aan het nieuwe moet aanpassen wil hij dergelijke ontgoochelingen vermijden.

Het is maar dat hij zeker was dat het ‘Voilà-lied’ van de jonge Barbara, het halen zou als beste Euro Song. Hij kende het omdat hij ‘toevallig’ gezien had in welke omstandigheden het enkele tijd voorheen, unaniem  als het beste chanson uitverkoren werd door de Franse TV Jury. Onverdiend echter, zo voelde hij het aan, strandde het op de tweede plaats, na dit van een Italiaanse Rock Groep. Volgens hem, enkel en alleen te wijten aan het feit dat deze Rockgroep, de meeste stemmen haalde bij het volk van de festivalweiden die dergelijke liederenuitspattingen ten hemel prijzen. Het klein aantal uitgebrachte stemmen wijst in deze richting. Wijze mensen hebben het niet nodig gevonden hun stem uit te brengen.

Beter is, voor zijn rust, zich bij te feiten neer te leggen, de reden waarom hij er een blog voor over heeft, dus te aanvaarden dat de wereld is wat hij is, wetende dat het niet zijn wereld is, en nooit worden zal. Als het publiek kiest voor een absurd rocklied en geen oog heeft voor het Voilà-lied van de Franse Barbara is het meer dan tekenend voor de wereld waarin hij schrijft.

Dit is wat hij te zeggen heeft over Eurosong, dat zoals hij het nu ziet - een vriend had hem nochtans verwittigd - een circus is en er hier geen plaats is voor innerlijk schoon. Geef hem dan maar de innerlijke schoonheid van de muziek van Klara.

Hij moest dit kwijt. Hij heeft zich laten verleiden omdat hij met zekerheid wist dat het lied van Barbara het zou gehaald  hebben. Maar het is het brute geweld, het meest absurde, dat het gehaald heeft in dit Europa, het beeld van de val van een beschaving.

En als hij dan hoorde dat de Vlaamse vakjury geen stem over had voor het Franstalig lied, dan treft hem dit nog dieper. Wie waren ze wel, of wie dachten ze wel dat ze waren?

Het is zijn leeftijd die gesproken heeft, niet Ugo.

24-05-2021, 04:56 geschreven door Ugo d'Oorde  

)

Dit is dan telkens het onzichtbare waarop ik strand: de wereld, die de realiteit genoemd wordt, zijnde een immens web van atomen en ionen aan en in elkaar geweven in nooit eindigende golfbewegingen, van wegschietende elektronen en andere minieme deeltjes met een levensduur van minder dan een fractie van een seconde; een web dat over en door alles heen gesponnen wordt, zich onophoudelijk wijzigend.

We zien het niet, we weten het maar voor een klein deel, we kunnen het ons niet voorstellen, niet in het minst, alleen misschien de ingenieurs van de CERN in Genève, de gelukzaligen die enig inzicht hebben in deze, wat ik noemen wil, de binnen-krachten van het zijn.

Er zijn twee namen voor, de ene is God, maar dit is een te gemakkelijk woord, herhaaldelijk omschreven in termen die we niet volgen willen, omdat hij er te humaan uitkomt; de andere naam is ‘al wat leven is’,  al wat beweging is naar binnen.

Ik zit in dit beeld van beweging verweven en het is van hieruit, van uit dit totaal onbekende dat ik - maar wie ben ik als het niet een deel zou zijn ‘van al wat leven is - vertrek  als ik schrijven ga en er ontstaat wat nog niet in woorden uitgedrukt gekend is, zelfs niet door mij, maar dan toch door mij bekend zal worden gemaakt.

Ik zou hier in de verste verte niet moeten over filosofisch doen, ik zou dit moeten ignoreren, maar eens moet het toch gezegd omdat het de realiteit is achter de realiteit die beslissend is voor wat we denken, een geheim iets dat onze wil in een bepaalde richting voert waar we maar ten dele verantwoordelijk voor zijn.

Ik was bij de oogarts gisteren, een jonge dame, ze keek naar de scherpte van mijn oog, in het begin ging het perfect, ik wist nog niet wat me overkwam, maar na een wijl wist ik wat er volgen zou, na het zien van een lichtend veld, een flits hevig licht. Mijn oog moest onbeweeglijk wijd open blijven, maar eens ik wist wat na het lichtend veld komen zou, kon ik niet anders dan erop anticiperen zodat mijn oog bewoog, precies voor de flits er kwam. Schijnbaar verliep uiteindelijk alles goed want er kwam een einde aan het onderzoek, voorlopig dan toch. Dit oneindig kleine feit om te zeggen hoe ongecontroleerde krachten ons daden, en zeker onze gedachten beïnvloeden.

Ik schreef dit, maar hoe ben ik ertoe gekomen om uit die eerste zin ‘het onzichtbare waarop ik strand’, te komen tot al wat er is uit voortgevloeid, terecht of onterecht en ik kan niet meer terug, ik kan niet meer ongedaan maken - ik wil het niet het heeft me moeite gekost - wat er staat.

Zo ik vertrouw mijn woorden toe aan hert wonder van het internet. Zoals ik het gisteren en de dagen ervoor het placht te doen, op hoop van zegen.

Zegen van jullie die me lezen.

23-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

De vijver in de morgen,
met volle teugen
hier gekomen, er te zijn
opnieuw geboren:
de sneeuw van bloesems
in het haar
zoals verhaald in het gedicht 
van een verre poëet
dat we er lazen.

De vijver op de noen,
met volle teugen
de geur van gras en aarde
opgesnoven, over ons
een vlucht van duiven
in wolken van karmozijn
omdat het licht
er zo vederdun
er het water zilver was,
rillend.

De vijver in de schemer,
er met volle teugen
bomen roerloos bij elkaar.
naar wat nog komen gaat
wij uitgekeken,
na wat er al was,
maar onberekenbaar
wat we zelf nog konden geven
als we niets te vragen 
hadden.

De vijver in de nacht
met volle teugen,
we stonden bij de sterren
en de slierten maan
op ‘t water neergezet.
We zullen het niet zien
hoe de morgen zich openen zal
met klaroengeschal
of met ’t geroffel van de trom.

Verwonderd zij die geboren worden,
verwonderd zij die sterven gaan,
wat gebeurde is wat gebeuren zou,
sinds heug’nis al
was het geweten.

22-05-2021, 04:40 geschreven door Ugo d'Oorde  

De dagen schuiven naar de zomer toe - tenminste zo die er komt dit jaar? - ik zit ik tweehonderdvijftig pagina’s ver. Als ik dit ritme volhoud zit ik met een bundel van zes honderd beschreven bladzijden op het einde van het jaar, een punt in de tijd dat ik dan wel halen moet. En wat als ik het niet haal?. En, eigenlijk, waarom zou ik niet.

Het schrijven zelf is niet de moeilijkheid, ik zie, als ik ga bladeren in de blogs, ‘dagboek-bedenkingen’ van anderen, dat er tal van onderwerpen zijn waarover je schrijven kunt. Je kunt je dag uitpluizen bijvoorbeeld en zeggen wat er gebeurt in je dagelijks bestaan, maar ik heb het nooit gedaan en ben niet zinnens te vertellen wanneer ik opsta en wanneer ik slapen ga en welke de handelingen zijn die mijn dag vullen, jullie weten het, mijn gedachten krijgen voorrang, en dan nog, niet alle. In feite zijn deze blogs het enige positieve dat ik nog doe. Op de achtergrond liggen er nog wel geschriften te wachten, maar gemakkelijk komen deze niet van de grond, vooral omwille van de in potentie wachtende zeshonderd pagina’s die te schrijven zijn.

Ik kan aldus, daarna, in alle stilte van het toneel verdwijnen, lijk zovelen voor mij, die getuimeld zijn in het gat van de dood.

Ik herlees zelden wat ik schrijf - uitzondering voor wat op het ogenblik heel sporadisch gebeurt met wat ik voorheen van 2017 af heb geschreven - het kan dus dat ik de gedachten die zich regelmatig opdringen herneem. Ik ben nu al ruim tien jaar bezig, hoe wil je dat ik nog zou weten wat ik toen gedacht en/of geschreven heb. En zeggen dat alles begonnen is met José Saramago, die er een blog op nahield en die ik heb willen imiteren met dien verstande - en daar is het mis gegaan - dat zijn blogs gepubliceerd werden en die van mij zich zullen oplossen in de tijd als bladeren in de herfst die van de bomen dwarrelen en vergaan tot stof.

Mijn teksten, geschreven in de herfst van mijn leven, dragen geen VIP naam, zijn niet veel meer, zelfs al wilden ze meer zijn, zelfs al dragen ze in zich de hunker naar de eeuwigheid, ze verschrompelen, ze lossen zich op, ze verdorren.

Ik leef ermee omdat ze me de zekerheid geven, de zalige zekerheid goed bezig te zijn, te doen wat ik doen moet, niet om te zien maar verder gaan door dik en dun, door zon overgoten landschappen of door landschappen geteisterd door hagel en regen, ze zijn me even duurbaar, even inspirerend, even troostend in mijn oude dagen.

In mijn recentste blogs heb ik me, niet-risicoloos, laten gaan. Heb ik gezegd wat ik al lang zeggen wou, hoe iets onherroepelijk kan ontstaan als gedacht wordt dat ‘hun’ God er aan de basis van ligt.

21-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hij is zich bewust van het pijnlijke, het afschuwelijke, het neerhalende dat zich kan voordoen in een leven, mensen die erdoor getekend worden zodat hun opvatting over het bestaan, in tegenstelling tot dit van hem, pijn is en dramatisch. Hij kan dus niet anders dan zich afvragen waarom het leven niet voor elk van ons vol kan zijn, warm en waard geleefd te worden. Er moet hierop een antwoord zijn, echter geen mathematische formule, maar het kan dat er voor degenen in miserie, erna een beter, compenserend leven komt; het kan ook, dat het leven van de mensheid in blok moet genomen worden en dat de negatieve levensvoorwaarden van de enen het tegengewicht vormen voor de meer positieve omstandigheden van de anderen zodat het negatieve en het positieve elkaar voortdurend neutraliseren.

Dante in zijn Inferno houdt het persoonsgebonden, hij verwijst naar Dame Fortuna die er voor zorgt dat het lot ons nu eens gunstig dan eens ongunstig is.

Of nog, maar dit is een gewaagde veronderstelling, dat, voor wat de evolutie van de mensheid betreft, enkel de wereld van het spirituele van betekenis is en het overige slechts wat rimpels op het watervlak.

Hoe moet ik dan interpreteren wat ik gisteren heb verteld in mijn blog, waar in feite de levensomstandigheden van een volk, alles op de keper beschouwd, afhankelijk zijn van gebeurtenissen, die millennia ervoor te boek werden gesteld, gebeurtenissen die het werk waren van een God en duidelijk diens voorkeur voor een wel bepaald volk vooropstelden, ongeacht de miserie en vernedering dit betekenen mocht/mag voor een ander volk.

In de ruime veronderstelling dat de geschriften waar en echt zijn - waar ikzelf mijn twijfels over heb - dan toch worden we hier geconfronteerd met een God die optreedt als een racist, een woord dat de dag van vandaag meer dan in is. En als dit zo is dan stel ik me de vraag of dit nooit als dusdanig beoordeeld werd door zij die bevoordeligd werden als zijnde Zijn volk. Zien ze dit nog altijd als de normaalste zaak ter wereld en hebben ze nog gelijk ook?

Wat ik hier oproep zijn natuurlijk vijgen na Pasen, het zijn zelfs geen achterhoede gevechten meer. Niemand takelt dit nog op, de strijd is al lang gestreden, de geschiedenis vergeten, onbestaande, zelfs voor de Groenen die meeheulen met de onderdrukten die maar blijven raketten afvuren, waarom is dit nodig voor hen als het niet zou zijn om Israël te blijven ophitsen om te bekomen wat onze Groenen voostellen, die duidelijk in de val lopen, maar Is er iemand die het hen gezegd heeft.

Ik denk het niet. Ze hebben trouwens een heel kort geheugen: nine eleven en Zaventem zijn ze al lang vergeten.

20-05-2021, 09:16 geschreven door Ugo d'Oorde  

Elke morgen is als een nieuwe geboorte, is als het opstaan uit het puin van de nacht. En het woord, ‘puin’, is er, omdat ik puinhopen genoeg heb gezien de laatste tijd.

De, vanuit de verste deemstering komende, goedgelovigheid die des mensen is, over Mozes, die na veertig jaar wandelen/dwalen door de woestijn, op de berg Nebo staat, en de Heer hem, het aan de aartsvaders beloofde land toont dat Mozes niet betreden zal, gezien hij er sterven zal[1].

De Heer had die belofte beter niet gedaan, àls hij ze ooit gedaan zou hebben? Wat niemand weet, behoudens de auteur ervan, die overweldigt door de inspiratie van het ogenblik dit heeft neergeschreven. En zie nu, tot waar die inspiratie ons gebracht heeft, én tot een volk  van God én tot gebouwen in puin en lichamen erin, begraven.

Als ik in acht neem - en nu wik ik mijn woorden - wie uit dit volk van Israël is opgestaan aan wetenschappers, aan schrijvers, componisten, schilders, filosofen, en ik dit vergelijk met het volk van de Koran naast hen, dan moet ik me dan toch de vraag stellen: is, wat Israël betreft, is dit het gevolg van het ‘beloofd zijn’, of, is dit het gevolg van het ‘geloof’ in het beloofd zijn, dat hen, als volk, zo ver heeft gebracht.

Hun geloof, opgestaan uit, ja uit wat? Uit hun boeken die het hen vertelden, vijftien honderd jaar voor onze tijdrekening, en, veel verder nog in de tijd; hoe de wereld ontstond en hoe hun voorvaderen opgroeiden en dit opgetekend in het heilige van hun rollen van Thora en Tenach en aldus tot één volk gekomen. De andere als volgelingen van de profeet, hun verhaal getekend in de voor hen even heilige Koran.

Twee heiligheden opkijkend naar elkaar, in strijd met elkaar. Het kan omdat het des mensen is, de mens verblind door het beeld dat ze nog steeds hebben van de Aarde als centraal punt in de  oneindigheid van de Kosmos. En dit is waar ik de nadruk wou opleggen, ik kies niet tussen dolenden.

Ik denk, hoe we het ook beschouwen, waar ook we er mee heen willen,  dat deze van de Thora en Tenach, een unicum zijn in de geschiedenis van de volkeren. Kan hier vandaag nog ooit iets aan gewijzigd?

Neem het spreekgestoelte van de wereld in, en roep met luide stem dat hun geloof, als zijnde het volk van God op drijfzand berust, and they will kill you, for it is too late, they are the fruit of their belief and the pogroms against them, all over the world, make them stronger and stronger, more united as one people.

Het is lang al dat ik tracht te begrijpen. Dat ik onmogelijk aanvaarden kan dat het Palestijnse volk zo maar verdreven wordt uit het land van hun voorvaderen. Evenwel, de kracht van de geest, gelovend een volk van God te zijn, eigen aan de Israëlieten is als een tsunami, is niet te stoppen, hun infiltratie is dermate dat zelfs de president van de USA niet de macht wil bezitten’ om hen te wijzen op het verkeerde van hun handelwijze. En, daarentegen, niemand in het westen heeft de moed Hamas erop te wijzen dat het misschien beter ware voor hen hun haat even te koelen en te stoppen met het afvuren van raketten op Israël.

Al was het maar om hun volk in de Gaza-enclave te sparen en hun woningen niet herleid te zien tot puin. Echter schijnbaar zien ze het anders, hoe meer doden en hoe groter de puinhoop, des te meer, denken ze, wij in het westen, medelijden zullen hebben voor de slachtoffers, om, denken ze ook, uiteindelijk Israël veroordeeld te zien. Het is er hen dus om doen te zorgen dat Israël blijft riposteren.

Ik denk dat ze verkeerd zitten, we hebben begrepen dat het niet onze rol is tussen te komen in een conflict dat te diep geworteld zit in de geest van de twee partijen.

Noteer dat heel mijn betoog terug te brengen is tot het ene feit dat het land, waar het nu omgaat, beschreven staat als beloofd door hun God aan het Mozes-volk. Geloof je dit echt, dan, laat ons stellen dat het dan OK zou kunnen zijn, geloof je het niet dan is het niet OK, is het triest, is het een onrecht.

[1] Deuteronomy King James’ version:, 34: 1. And Moses went up from the plains of Moab unto the mountain of Nebo… 4. And the Lord said unto him, this is the land which I sware unto Abraham, unto Isaac and unto Jacob , saying I will give it unto thy seed: I have caused thee to see it with thine eyes, but you shalt not go over thither.

19-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Hoe koester ik mijn dagen die zich openen op mijn geschriften, zich openen op het ogenblik dat ik neerzit om te schrijven, in de ruimte van de kamer, zoals het nu gebeurt, bij muziek van Thomas Tallis - zijn Sper in alium - en hoe komen die over, zonder Tallis dan, bij hen die me lezen zullen.

Ik schreef het al, mes ‘blogs’ se suivent mais ne se ressemblent pas, echter ze komen uit een zelfde bron die sommige dagen ruimer borrelt dan op andere dagen. Wat ik gisteren schreef, het gevoel dat me overviel bij het schrijven kwam van onwezenlijk diep. François Cheng in zijn boek ‘Cinq méditations sur la mort, autrement dit sur la vie’, [1] - een boek dat een vriend me schonk - omschrijft dit als een moment van eeuwigheid ‘un moment saillant dans le déroulement de notre existence, une haute vague au-dessus des remous du temps.’

Nochtans was er alles op gericht om het tegengestelde gevoel te kennen, had ik gehoord van een vriend, die me heel nauw aan het hart ligt, dat hij een zware operatie had ondergaan met mogelijks lange naweeën, en misschien was het, op dat ogenblik, precies een reactie hierop, een dankwoord, omdat ik gespaard was gebleven, omdat het leven niet op een dergelijke wijze bij mij had toegeslagen?

En het zal wel, want tezelfdertijd was er in mij een inzicht in tal van mogelijkheden die de komende dagen nog in spe hadden voor mij, een groot potentieel aan gedachten die een beloftevolle opening naar de toekomst opende.

Cheng haalt de woorden aan van Nietzsche die een dergelijk gevoel ‘un instant d’éternité’ noemt en er een uitleg aan toevoegt waarom het een moment van eeuwigheid is, omdat het s’apparente, par sa saveur de plénitude, à ce que doit être l’éternité.

Maar het leven is een snoer van dagen, een snoer van  momenten die alle een verschillende kleur, een verschillende lichtheid of donkerte kennen, momenten die ons bezitten,  die ons overrompelen of optillen tot de hoogste regionen. Mijn blogs zijn soms overduidelijk de echo van dergelijke momenten. Om deze reden zijn ze niet uit een blok gesneden, volgen ze elkaar wel op maar dan in een grote verscheidenheid. Uiteindelijk situeren mijn gedachten zich op een enorme spiraal die wijd uit getekend staat en zich haast naar zijn middelpunt toe, het stille punt dat dit is van het eeuwig Eeuwige.

Dat mijn bron was en gebleven is.

[1] François Cheng: Albin Michel, 2013, page 50

18-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Als ik het heb over de massa planeten die er moeten zijn opdat op een ervan het leven zou kunnen ontstaan, dan betekent dit ook dat, als er andere planeten zijn, dan de Aarde, waarop leven is ontstaan of kan ontstaan, dit onvermijdelijk, gezien de wetten van de natuur naar steeds grotere ingewikkeldheid, eerder laat dan vroeg, leiden moet tot intellectueel leven. En, of er aldus nog andere planeten zijn, dan kan dit en dan mag dit, het is het minste van mijn zorgen en dan kunnen  ze zich daar ook vragen stellen of er nog andere planeten zijn met leven, en zo  verder; zullen ze zich ook vragen over hoe alles begon en welke de rol is die ze kregen toegewezen.

Ik dacht hieraan vanmorgen, na wat ik in een vorige blog geschreven had. Echter als ik naga, wie anders dan ik zich dergelijke vragen stelt, terwijl ik ermee rondloop - ik beken vanmorgen bij gebrek aan beters - dan is het maar een dwaalgedachte die ineens oprees en die ik  houden wilde, zoals ik zovele zaken houden wil ingekleed in woorden. Een vraag, een vaststelling die me overvalt alsof er leven zou kunnen ontstaan dat niet leiden zou tot een denkend wezen. Eens er leven is, is er een stuwen dat onvermijdelijk gaan moet - een karaktertrek van wat ‘leven’ betekent - naar een steeds maar groeiende ingewikkeldheid of, waar het eigenlijk op neer komt, een zoeken naar de betekenis van de dood, het maximale van onze zoektocht, dat we bereiken kunnen. Al het overige leidt in deze richting. En ik denk dat dit ook de diepste drager is van kunst en poëzie.

Als ik dan, als zoekende mens, teruggrijp naar het begin van alles, dat ook mijn begin inhoudt, dan weet ik, dat ik, dat alles ontstond uit de minimaalste deeltjes die er kunnen zijn en dat ik dit nog altijd ben, deze van het lichaam, met welke middelen ook, zichtbaar, deze van de geest er eveneens aanwezig, maar of deze, hoe dan ook zichtbaar zouden zijn, is me een raadsel, evenwel ze =moeten er zijn.

En het is in deze regels dat de dood zijn betekenis verwerft: een eeuwig bestaan krijgt toegewezen van een komen bij de geboorte en een verder bestaan na de dood gezien hij al bestond voor de geboorte.

Gezien hij, de geest, geen ontstaan heeft gekend, hij er altijd moet geweest zijn voor het ontstaan van het Universum, voor de tijd, in een holte van tijd  die toen nog geen tijd kon genoemd worden.

Dit zijn van ogenblikken in mijn leven, koesteringen die nu en dan opduiken, die ik achtervolg om er binnen te dringen en uit te maken wat de diepere betekenis ervan kan zijn , in het licht van de dood die me wacht, die ons allen wacht. Des te meer omd  at ik  niet weet, noch of ik deze zin beëindigen zal, noch of dit niet mijn allerlaatste blog zal zijn.

Ik hoor bijna elke avond een zekere Klara-medewerker, peu importe ici son nom, even voor middernacht afscheid nemen met ‘misschien tot morgen’, een wijs man eigenlijk.

Wijs en vooruitziend.

17-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Een vriend-lezer, meldde me onlangs - onlangs kan twee maanden geweest zijn - dat hij zich voorgenomen had elke dag een canto te lezen van Dantes Commedia. Bij ondervinding weet ik dat dit geen klein ding is, dat je Dante zo maar niet leest, in zijn taal, zoals je Proust zou lezen, zelfs Shakespeare, een paar dagen, weken, gaat het wel, maar elke dag zonder onderbreking is een prestatie. Ik wou vandaag iets schrijven over die Ugo van mij, die me elke dag aanzet vroeg op te staan opdat hij aan zijn (mijn) blog zou kunnen beginnen.

Ik vraag me af of mijn vriend ook zo een Ugo heeft die hem aanzet om een canto van Dante lezen. Ik vermoed het, ik vermoed dat hij zo iemand hebben moet, anders geraak je niet ver, maar dat hij vooruit gaat weet ik want nog niet zo lang geleden schreef hij dat de drie delen van de Commedia eindigden op het woord ‘stelle’, de sterren op het ‘hemelzwerk’ om een oud woord nog eens een kans te geven.

Waar staan we beiden, vandaag, in deze aanloop naar de zomer, nu de bloesems rijzen en de natuur aan het bevruchten is van alles wat bevrucht moet worden; waar staan we, en  ik, hoe verkondig ik mezelf  in deze tijden van de bevruchting, hoe is het met mezelf gesteld,  hoe moedig ik me aan om tot vrucht te komen, ben ik het wel die schrijft en is het niet die andere persoon in mij die ik Ugo d’Oorde, de man van Oordegem, doopte.

Het is een vreemd iets te stellen er een tweede persoon op na te houden en zelfs, nu te pogen er een derde bij te halen die dan, naast de Ugo van je blogs, zou gaan werken aan een bundeling van wat geschreven staat van jaren terug. Twee personen met elk een duidelijk afgelijnde opdracht, naast de persoon die jij bent, die van het dagelijkse leven die daarenboven rondloopt en doet wat hij doen moet, die leest, naar KLARA luistert, TV kijkt, eet en slaapt en toeziet op wat de twee anderen verrichten. Zo ben je drie personen in een, zo zitten drie personen in jou verweven en is het zo dat er een osmose bestaat tussen de drie, die in feite te herleiden zijn tot twee, deze die schrijven en degene die toeziet.

Ik kan me de vraag stellen wat is er van iemand of wie is die iemand  die schrijft - bij anderen die schildert of componeert, of zelfs die de ‘Giro d’Italia’ rijdt -  en naast dit een gewoon leven leidt en ondergaat. Want die andere iemand bestaat, hoog levend in jou, je luistert ernaar, hij dwingt je te doen wat je liever niet zou doen, bijvoorbeeld wat jou betreft, je aanzet keer op keer een blad te vullen met woorden die hij van elders haalt, niet uit je dagelijkse handelingen, die gaan gewoon door, maar omheen die handelingen, er ver van verwijderd. Als ik hem genoemd heb zoals ik hem noemde, heb ik in zijn naam wel voldoende leven gelegd, hem voldoende zeggingskracht gegeven opdat hij zou tevoorschijn komen als een Willem Elsschot en niet als een André De Ridder?

Schrijven over die Ugo, is schrijven over iemand die ergens vandaan komt, die in de hagen schuilt, tussen de bloemen hangt, over het grasperk drijft, in de bossen doolt. Een Ugo die te vinden is in de boeken op tafel, in de dagbladen, die een begin van leven verwierf in de holte van je gedachten, er aanwezig is zonder er aanwezig te zijn, maar toch levend is, als hij neerzit voor zijn klavier, want ondertussen verleerde jij het schrijven met de pen. Die Ugo is er, hij achtervolgt je en wat meer, hij jaagt op jou. Schrijf over me, zegt hij, schrijf me tot leven, maak van mij het symbool van je aanwezigheid in wat ik schrijf. Hou van mij, hou van mij.

Brusselmans, in zijn jonge jaren, in een kolom in de Morgen, hij herinnert zich dit wellicht niet meer maar ik knipte het uit, heeft ook eens zo een smeekbede de wereld ingestuurd, maar het was een bede tot God die van hem houden moest – zoals Salieri in de film - opdat hij ooit het wondere werk zou schrijven waar de wereld zou naar opkijken.

Ik, Karel, ben dus niet op zoek zoals in Pirandello’s ‘Sei personaggi in cerca d’autore’, naar een schrijver, de schrijver is er, maar hier moet de persoon worden gezocht die de schrijver in leven houdt. En deze houdt zich het liefst, heel behoedzaam, op de achtergrond.

Ugo is de doender, de schrijver, de verteller, ik, de toeschouwer.

16-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Om weer in kalmere waters - Dante na zijn Inferno - te komen, teruggehaald uit een blog van veel vroeger.

Ik breng zelden afbeeldingen – en als ik het doe zijn ze onhandig ingebracht – omdat ik vind dat wat ik te zeggen heb geen foto nodig heeft. Zo ligt er al enkele dagen een blog klaar over de Sibylla Sambetha van Hans Memling en aarzel ik om de tekst ervan af te werken, al weet ik heel duidelijk wat ik er over zeggen wil. Ik tracht een sprekende foto te vinden van het schilderij uit het Sint-Janshospitaal Museum in Brugge, maar ik vind er geen die me bevalt. Dus als de tekst er komt, en bij leven zal hij er komen, dan denk ik dat wat ik te zeggen heb, zo diep reikend zal zijn dat de lezer nadien het schilderij, indien hij het nog niet kennen zou – maar hij heeft wel een Mona Lisa in zijn gedachten – het opzoeken zal.

Dit alles om jullie te zeggen dat ik geen fotograaf, noch een schilder of beeldhouwer ben, noch een componist, wat niet belet dat ik van alles een beetje wou zijn. Neen, ik ben een man van woorden, je leest me en je volgt me of, ik blijf totaal onbekend voor jullie en de wereld.

Ondertussen, met Memling en wat ik nog gepland heb in mijn achterhoofd, kom ik terug uit de bergen, zijn we, (zie blog van 11 mei) na de nacht in de cabane de l’Arpittetaz te hebben doorgebracht, de volgende dag terug afgedaald naar Zinal. Niet langs de weg vanwaar we kwamen, maar we zijn naar rechts afgeslagen om hoger te klimmen naar de Col de Millon, om over die passage op de bergrug, in de andere vallei te komen - er waren toen, boven op de col, nog geen vaste koorden – de lange afdaling, eerst in de sneeuw, naar Zinal toe.

Ik bespaar je de herinneringen aan andere tochten in de regio met Robert en Gustave. Ik bespaar je de beklimming van de Bishorn (4153m), komende van de cabane de Tracuit en de afdaling in de sneeuw, soms kniehoog, over la Tête de Milon (3693m) – niet doen zonder gids - met de lange afdaling van vier uur, naar de passage, veel lager, de col de Milon toe.

Ik zou er blogs kunnen over schrijven, maar wie er niet geweest is, wie niet weet wat het is een afdaling te doen over de kam van een berg, aan elkaar beveiligd met een touw, die kan zich niet inbeelden wat het vergt aan inzet en, in een zekere zin, aan waaghalzerij.

Maar je vergeeft me er even over uit te weiden, omdat de bergen en vooral dan die plaatsen die ik er ken en nog meen te kennen en die ik nu aan het herbeleven ben, wel niet meer met ook de angsten van toen, maar nu als een grote vreugde er geweest te zijn en dit beleefd te hebben. Wat nog nergens door mij beschreven staat, wat ik nog nooit verteld heb, en zo intens is, dat ik er vandaag even nood aan heb erover te spreken.

In het bijzonder voor later, voor mijn kinderen, klein- en zelfs achterkleinkinderen die er nu al zijn, zeg ik, dat ik op een morgen, vóór de zon opkwam, vertrekkende van uit de Tracuit cabane, met Robert en Gustave, de Bishorn heb beklommen en in plaats van langs dezelfde weg terug af te dalen, Robert, de man die én gids én vriend was, ons liet afdalen langs la Tête de Millon, over de bergkam, naar de col de Millon, om dan over de sneeuwvlakte, meer glijdend dan wandelend, af te dalen naar een van de mooiste vlaktes op grote hoogte die ik ken; een vlakke, brede strook van korte grassen en een variëteit van mossen, een onoverzichtelijke alpenflora, kleine, rode en blauwe zwammen en, slingerend er door heen een riviertje van een paar meter breed, het helderste water dat je je indenken kunt. Een vlakte, zo egaal, dat er een vliegtuig zou kunnen landen, ware er niet dat riviertje; een vlakte, licht afdalend die uitkomt aan de Roc de la Vache, met Zinal in de diepte en dan, in laatste instantie, af te dalen langs le chalet blanc naar het dorp toe. Zinal dat een deel van mijn hart bewaart.

Ik zeg het maar, ik zeg het maar, ik moest het kwijt, ik wou het opgetekend, vastgezet zien voor altijd, voor als ik er niet meer zal zijn.

Weet hoe immens, hoe intens rijk deze ogenblikken voor mij waren, ik met mijn twee grote vrienden uit de Valais, Robert Panchard en Gustave Cotter. Dat ze beide rusten moge in vrede en herinnering. Ik, hen ontmoeten zal, later.

Sorry, ik heb me eens te meer laten gaan in het voor jullie wellicht onbekende en onvermoede. Maar het was sterker dan mezelf. Ik wou dat het me overleefde. Ook en dit is zeer persoonlijk, ik wou dat mijn kleindochter, Margot, ze is twintig, het las opdat de tocht naar de cabane de Tracuit, die voor haar een peulschil moet zijn, zich hechten zou in haar geheugen.

15-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik begrijp nog altijd niet wat er gisteren, gebeurd is met mijn blog, hoe het komt dat deze niet stond waar hij de morgen van 12 mei staan moest. Des te meer omdat ik dacht dat ik de blog van mijn leven geschreven had; dat ik een totaal nieuwe idee had gelanceerd, ditmaal niet over de aanwezigheid van de homo sapiens, maar wel over het feit dat er een planeet was, waarop hij kon ontstaan, wat nog een belangrijke stap verder was in het ‘ontstaan-van-alles-programma’. Het allereerste waar aan gedacht diende te worden, alles afhankelijk zijnde  hiervan.

Ik dacht dat niemand voor mij hierover een woord had gezegd, zelfs Augustinus niet, zelfs Fabre d’Olivet niet en nochtans was het bestaan van een dergelijke planeet het meest noodzakelijke.

Ik heb me dus mijn ganse leven bezig gehouden met het ontstaan van de mens en nimmer gedacht aan het ontstaan of het erzijn van een planeet waarop hij zou kunnen ontstaan. Of, vergis ik me, vergis ik me schromelijk, heb ik me eens te meer de hoogte in geschreven waar ik niet meer te volgen ben, waar ik mezelf niet meer volg als ik zeg dat om dit te bereiken, er een grote massa aan planeten noodzakelijk was, de reden voor het ontzaglijk volume van het Universum, opdat er in die massa - en hier komt het - het ‘toeval’ er voor zorgen zou. En wel omdat ik onmogelijk begrijpen kan, dat er Iemand of dat er Iets zou geweest zijn die in het bijzonder oog zou gehad hebben om, in het bijzonder, in al wat ontstaan zou, te zorgen voor een dergelijke, leven barende planeet.

Ik moet zeggen, de idee zelf overstijgt me, ik kom hiermee op het einde van mijn Latijn en nu ga ik heel ver: de reden waarom mijn blog gisteren niet verschenen is wordt me duidelijk, hij was niet af. Wat ik geschreven had was niet af, of dan toch niet duidelijk genoeg, het was absoluut nodig dat ik vergat mijn blog in te brengen, opdat ik hem vandaag met meer aandacht en er duidelijker de nadruk op leggend, zou voltooid hebben.

En ik ben nog niet klaar, hou je vast, ik schrijf dit vandaag, de dag dat de geest wordt herdacht die neerdaalde op aarde of vergis ik me, in elk geval hij daalde neer in mij. En ik weet nu waarom een tekst die ik enkele dagen geleden heb geschreven onafgewerkt is blijven liggen. Ik was toen wakker geworden, even na vijf. Wakker geworden met Schuberts ‘Unvollendete’, het Allegro ervan, het geniale, samen met het geniale gezang van vogels, en ik, die dit beleven mocht, ontwakend uit de nacht van het erzijn zonder er te zijn. En, hoe ik het ervaarde: het gekweel, getooid, gekroond met wat van de geest van Schubert hier overbleef op aarde.

Schuberts ‘Unvollendete’ alsof het niet voldoende zou geweest zijn, wat er al is, niet onovertroffen genoeg om er naar te luisteren en te blijven naar :luisteren. ‘Unvollendet’ ook, alsof er ooit iets voleindigd zou kunnen worden, zelfs, wat in Genesis als schepping wordt gezien, deze ook is te voleindigen tot in der eeuwigheid. En dan nog, de muziek van Schubert is gebleven zoals hij ze gelaten heeft, in de flow van gevoelens die hij kende toen hij aan het werken was.

Wel, mijn blog van nu is ook unvollendet, meer onaf dan wat Schubert schreef. Wie is het die het voleindigen zal, als het niet de dood zou zijn?

14-05-2021, 00:00 geschreven door Ugo d'Oorde  

Het is me overduidelijk, de tijden zijn niet meer de tijden van vroeger -hierbij sluit ik de weeën uit van Covid 19 - maar de fiets die ik had en waarmede ik in 1948, samen met twee vrienden, naar Luzern reed is niet meer de fiets van nu, gelukkig maar, al heb ik geen fiets meer nodig, en ook, wat gebeurde met de fiets, gebeurde met de auto, de trein, het vliegtuig, en anderzijds gebeurde met de uitingen van kunst. De schilderkunst van Van Gogh is niet deze van Appel, de muziek van Schubert is niet deze van Arvo Pärt, de poëzie van de, de Coninck is niet deze van Willem Kloos. Het is, als ik alles overschouw alsof ik terecht kwam in een ander land, een andere wereld, een andere maatschappij. Een toestand die ik aanvaarden moet en tracht te aanvaarden maar dan, binnen de perken die ik aankan.

Ik herinner me nog heel goed de dag dat ik geconfronteerd werd met de beeldhouwkunst van Henry Moore. Ik kon maar niet begrijpen hoe zijn kunde, zijn kunst, terecht wellicht, werd opgehemeld. Ik denk dat ik van dan af beginnen denken ben dat de wereld op een totaal ander spoor zat, maar ik was te zeer verinnigd in die wereld van mij, opdat ik de vernieuwing zou begrepen hebben.

Het is dus niet dat ik akkoord ga met alles wat nu als kunst wordt gezien, verre van, maar ik heb wel oog en begrip voor de vernieuwing, vooral wat de essentie van kunst betreft: het poëtische ervan. Want eens dit verdwijnt is, wat nu opdaagt, geen kunst meer voor mij. En het gebeurt maar al te vaak.

Ik houd me nog recht, al volg ik de tendens niet op de voet, ik heb begrip voor het evoluerend karakter ervan en ik doe, wat de essentie aangaat, beperkte pogingen om vernieuwend te zijn, of dan toch als dusdanig over te komen. Zoals in dit laatste gedicht van mij:

Nu en later,
wat nog rest van jeugd in mij
heb ik samengebracht
ongeacht de weemoed
van het woord dat me omspoelt
als water waarin ik
drijven blijf
onder het eendenkroos door:

het leven dat ik niet kende,
alsof ik verkeerd was gegaan
en dingen opgenomen
die niet voor mij waren bestemd.

Dit wat van boeken is,
overgebleven,
een laar, een plaats
vol erica
en gegons van bijen
honig dronken en
erover
schichten van zwaluwen
en vleermuizen in de schemering,

heb ik de dagen opgebruikt
alsof ik ze bezitten wou
tot in het diepste van het zijn
maar veel verder liep het fout.

Wat was dan dat gegoochel
van woorden en  klanken
alsof de wind de bladeren
opjoeg, 

zo onnoemelijk
onverzoenlijk
het licht
op wat me nog rest aan overmoed.

Inhoud
is wat me nog redden kan
van de vele dingen
die nog wachten, morgen
of erna.

Of anderzijds
die me bekoren zullen om niet,
overhoop te liggen
noch in gedachten, noch in daden
met al wat er geschreven staat.

Mijn vleugels die ik open sla
om meer te zijn,
dan ik nog worden kan,

hier en later.

13-05-2021, 04:16 geschreven door Ugo d'Oorde  

Excuus gevraagd.

Mijn blog "Berekend toeval', was gisterenmorgen al geschreven. Ik dacht te wachten tot laat in de avond alvorens hem in te loggen, wat uitzonderlijk voorkomt.

Ik zie pas nu dat ik het vergeten was, heb hem nu onmiddellijk ingelogd, te laat.

Vergetelheid gaat met het ouder worden. Vergeef het me, het is de eerste maal dat dit gebeurt.

Voor morgen, donderdag 13 mei bestaat het gevaar niet, de tekst is al ingelogd. Mijn blog van vandaag 12 mei volgt hierna.

Jullie een goede nacht gewenst.

Hartelijk en genegen,

Karel, alias Ugo.

12-05-2021, 20:05 geschreven door Ugo d'Oorde  

Er is nog niets verworven van al wat ik al heb verklaard, waarvan het belangrijkste: in den beginne was hert woord en hieruit is alles ontstaan, en  om te ontstaan, was alles al verwerkt en voorzien op het moment van de Big Bang. Dit was de idee van Sint Augustus, het zaad van het Universum was er wist hij, en ook de idee van Fabre d’Olivet die het haalde uit zijn vertaling van  Genesis: God die had nagedacht gedurende zes dagen en de zevende dag in gang gezet wat hij bedacht had.

Ik legde me erbij neer, het scheen me, en nog altijd, zeer aannemelijk, hoewel het een zeer ingewikkeld geval moet geweest zijn, niet door een levend wezen, zoals wij die kennen te volbrengen, een dergelijk, uitgebreid ingewikkeld plan vertrekkende vanuit het minimaalste eerste deeltje tot de voltooiing ervan had to be het werk van een meer dan reuzegeest

Laat het zo, het is al uitzonderlijk genoeg, maar er was meer nodig dan dat, er was een Aarde nodig waarop leven mogelijk was, en hier stok ik, kan ik niet verder, was die aarde ook berekend in het plan, als planeet bij de zon die die van ons werd, precies op juiste afstand ervan en er omheen tollend in een baan en met een snelheid vooraf  bepaald, was dit ook allemaal voorzien?.

Als dit zo was viel er niet meer te twijfelen. Hij of Zij die dit gemaakt had was het onmetelijke zelf. Want als, zoals ik schreef, en herhaaldelijk benadrukte dat het Universum er is opdat de mens, de homo sapiens, er zou kunnen zijn, en zo verder, was het bestaan van een leven barende Aarde een absolute noodzaak voor het ontstaan van die homo sapiens.

Hoe deze Aarde er gekomen is, dit is me een raadsel. De ene verklaring die ik heb is, dat er een enorm aantal planeten om heen een enorm aantal zonnen dienden voorzien te worden tot er uiteindelijk één planeet gevonden werd die paste in het raderwerk en leven baarde.

is dit een verklaring voor het aantal zonnen met planeten eromheen; een verklaring voor het beeld van oneindigheid dat het Universum ons biedt, het voor ons onbegrijpelijke onvoorstelbare ervan?

Was een dergelijk ‘zijn’ van het Universum nodig opdat er ergens in dit Universum een Aarde zou op duiken?

Ik ga niet verder vandaag. Ik word met stomheid blind geslagen, maar als de eerste vereiste een Aarde was opdat wij er ooit zouden kunnen geweest zijn, dan kan de hoeveelheid van planeten een oplossing geweest zijn. In dit geval, een berekend toeval.

Ik geloof niet dat Jacques Monod hieraan heeft gedacht? Als de mens een zuiver toeval was, een lot uitgekomen in Monte Carlo, wat voor lot was Moeder Aarde dan?

12-05-2021, 19:41 geschreven door Ugo d'Oorde  

Ik had ‘Deborence’ van Charles-Ferdinand Ramuz uit zijn rek genomen, en een herinnering plots terug opgedoken.

Namiddag begin juli. We zitten neer aan de tafel voor de cabane de l’Arpitettaz[1]: Robert Panchard, Gustave Cotter en ik. We hebben gesoupeerd, een snede brood, een appel en een stuk kaas met een kop thee. De dag neigt naar de avond toe en de stilte, de stilte alom. Ik denk aan de stilte van Ramuz, als hij schrijft over de ‘alpages’ van Derborence, een minuut voor ze, in de achttiende eeuw, bedolven worden onder de overhangende rotsenmassa.

Ik had zijn ‘Derborence’ in mijn rugzak en ik herinnerde me een bepaalde passage erin. Ik ben binnen gegaan, heb het boek genomen, heb hen willen verrassen en heb gelezen over de stilte van Ramuz. De stilte die paste bij de plaats waar we waren. Ik denk nu, met een zachte stem, want de tocht naar de berghut, voor iemand uit de lage landen, was lang geweest en zwaarder dan ik had vermoed.

En ik las hen de bedenkingen van Ramuz: de herders, de jonggehuwde Antoine, voor de vlammen van de haard gezeten, voor ze, maar dat weten ze nog niet, enkele ogenblikken later, bedolven gaan worden, en de stilte die er heerst. En over die stilte schrijft Ramuz:

‘C’était comme si aucune chose n’existait plus nulle part, de nous à l’autre bout du monde, de nous jusqu’au fond du ciel. Rien, le néant, le vide, la perfection du vide; une cessation totale de l’être, comme si le monde n’était pas créé encore, ou ne l’était plus, comme si on était comme avant le commencement du monde ou bien après la fin du monde…’[2]

En Robert : ‘C’est du Ramuz’, c’est Derborence que tu lis. J’ai connu Ramuz, j’avais vingt ans, je l’avais rencontré au village et il m’a demandé de l’accompagner à la cabane, il est décédé quelques années après. I il était assis là où toi tu es, Charles.  Et, à propos de ce silence, c’est à peu près ce qu’il a dit ici, comme si nous nous trouvions à la fin du monde, et encore, comme si il n’y avait que cette cabane ici et les montagnes autour de nous, et rien d’autre, comme un monde hors du monde, disait-il.

En de stilte rondom ons was nog meer stilte, nog duidelijker stilte. Alles wat nodig was, was er, bezaten we, met voor ons, het laatste licht op de gletsjer en de besneeuwde wand van le Blanc de Moming, waar we ooit waren. Denk ons hier weg, los ons op, en alles moet nog beginnen; in de stilte van het zijn, le silence de l’être, en Ramuz wist wat stilte was, vooral dan in de ‘alpages’ boven een godvergeten dorp als Deborence.

En wij, zegt Robert, we zitten hier, even godvergeten, wij drieën, lijk een Drievuldigheid. Veel is het hier niet, maar we zijn samen en ik voel me gelukkig dat jullie hier zijn met mij, want ik ben hier dikwijls alleen geweest, na de dood van Armande, mijn vrouw. De dood die van de stilte is en de stilte die van de dood is.

Zegt hij nog: ‘pour la première fois depuis sa mort, il y a en moi une grande paix, elle est ici avec moi, elle est là dans son fauteuil à côté  de Charles, je la sens, elle nous parle, sans paroles.

Zijn woorden echoën in de stilte, we kunnen ze raken met de vingertoppen: ‘En effet, Robert, tu en parles et elle est là, je sens la présence d’ Armande’, zegt Gustave.

Ik dacht aan haar in de holte van stilte die zwaar om dragen was. Ik zat vorig jaar, een van de laatste dagen van haar leven, met haar en Robert op het terras van hun chalet in Zinal, met zicht op de Diablons. Ze zat in een deken gewikkeld in haar zetel en ze vertelde me met hese stem – ik had hen ooit uitgenodigd in België en had met hen, in de herfst, Bokrijk bezocht - over de zon die ze, voor het eerst in haar leven, had zien ondergaan als een rode bol. Een beeld, zegde ze, waar ik heen zal gaan. Ik had haar toen gezegd dat ze, zoals ik haar kende heen zou gaan naar de gordel van Orion, waar de farao’s heen gingen, maar ze wou naar de rode bol van de zon. En nu was ze hier onder hen, was de stilte nog meer stilte, terwijl de toppen van de bergen voor hen, licht roze werden en de sterren zichtbaar kwamen op het blauwe laken van de nacht.

Nog zochten we onze brits niet op. De stilte, het mysterieuze van een aanwezigheid: een hese stem, een jonge, mooie vrouw in een deken gewikkeld, onbeweeglijk in de grootste stilte, naast ons gezeten, in innigheid, zwijgend nu. Wij luisterend naar wat nimmer gezegd zou worden.

We zaten er lange tijd, allen in gedachten weg. De stilte die we begrijpen wilden, het leven een geronnen stilte, een overdaad aan stilte, geen windje zelfs, geen adem zucht, wij onbeweeglijk met haar dicht bij ons.

Het was het begin van de nacht, de sterren klaar en duidelijk nu, één grote schittering, een planeet. Was het Venus?

Ik dacht aan die uitzonderlijke momenten toen ik deze morgen Derborence uit zijn rek nam, het identieke boek dat ik die avond in een ver verleden, in mijn handen hield.

Ik schrijf, ik kom aan het einde van mijn blogtekst. Op Klara, Franz Schuberts sonate voor piano, D959, het Andantino. Het was half een op de middag. Waarom, zeg me waarom mijn ogen vochtig?

[1] Zie wat Google er over vertelt in de nota hierna.

[2] ‘Charles-Ferdinand Ramuz (1878-1943) : ‘Derborence’, La Guilde du Livre, Lausanne.

Nota over de cabane ( bron Google)

La cabane d’Arpitettaz (2786m) est au pied du Weisshorn du côté ouest, face au Blanc de Moming et son glacier. Depuis la terrasse de pierre devant la cabane, la vue sur le Glacier de Moming est fantastique.

Il s’agit d’une petite cabane appartenant au Club Alpin Suisse et sous la gestion de la section La Dôle, qui en assure la maintenance et le gardiennage. La cabane est gardiennée en permanence pendant les trois mois d’été par des membres bénévoles de la section. Il s’agit d’une particularité propre à notre chère cabane et qui lui confère un charme certain. L’intérieur est agréable, pas très grand, mais ce n’est pas forcément un inconvénient si l’on apprécie le confort spartiate des cabanes « à l’ancienne ».

Le but véritable et historique de l’existence de la cabane d’Arpitettaz est de faciliter l’accès à l’arête Young du Weisshorn, mais on peut aussi, plus modestement, l’utiliser comme étape dans une haute-route autour du Weisshorn, ou lors du tour des refuges de Zinal.

Toen wij er waren was er nog geen bewaker. De deur was on-gesloten en de haard lag klaar om aangestoken te worden. Je had enkel je passage te vermelden in het gastenboek, wat we ook gedaan hebben. Voor zij die Zinal bezoeken is een tocht naar de cabane, via ‘le chemin difficile’ – die eigenlijk niet zo moeilijk is - onvergetelijk. De tocht van uit de vlakte van la Lé, over le lac de l’Arpitettaz vergt ongeveer vier à vijf uren.

11-05-2021, 04:15 geschreven door Ugo d'Oorde