De tijd die er niet was vóór de Big Bang of, ‘de dag van de Big Bang zonder gisteren’, zoals Thomas Hertog[1] het verwoordt als hoofdstuk in zijn boek: ‘Het ontstaan van de tijd’.

Ik heb dit hoofdstuk nog niet volledig gelezen maar ik vermoed niet dat Hertog zeggen zou wat ik zeg dat die dag er wel: hij was er in potentie, hij hing in de lucht, in de lucht die er nog niet was.

Dit is trouwens wat ik altijd erover heb gedacht en nu meer dan ooit. Het Universum is er ‘altijd’ geweest ‘in potentie’ en, uiteindelijk, welk verschil maakt het uit, er zijn in potentie of er zijn reëel.

Mijn blog ook is er al in potentie, was er gisteren al in potentie, want ik bezat gisteren al het boek van Hertog in potentie en ontving het vanmorgen, 2 maart, en ik had het nodig om mijn blog van 3 maart te schrijven.

Ik stel me de vraag welk verschil er is tussen iets dat er is in potentie en iets dat er is in werkelijkheid of, en hier gaat het om, kan er iets zijn dat er is dat er niet voorheen was in potentie? Ikzelf was er in potentie zoals ik nu ben en daarom ben ik er nu zoals ik er was in potentie.

Ik zal de vraag niet stellen aan Thomas Hertog, omdat er geen wetenschappelijke basis voor is, en hij als wetenschapper, als kosmoloog, niet anders kan dan de wereld van het potentiële te negeren, de vrijheid die ik me neem, kan hij niet nemen, en terecht misschien. Maar niets belet mij als denker te zeggen dat het potentiële altijd de realiteit ervan voorafgaat, ‘voorafgaan’  is niet het correcte woord, wel ‘het reële hangt in de lucht’.

Zo daar staan we dan, Thomas Hertog en ik, maar kunnen we het potentiële van iets wegdenken?

Mijn dag begon in grote armoede van pijnen over mijn ganse lichaam, pijnen die zich nestelden tot in mijn geest. Liesbeth, de

kinésiste kwam langs en behandelde lang mijn rug. Ik zegde haar dat het beter ging maar dat het pas goed zou gaan als ik neerzat om te schrijven. Het was opdat ogenblik dat het boek werd binnengebracht en dat ik wist ’in potentie’ wat ik schrijven ging.

Ikzelf wist het wel nog niet echter, ergens stond het al geschreven en het werd me gedicteerd of ingegeven toen ik aan het schrijven ging. Dit is het relaas ervan.

Jullie denken erover wat jullie willen, maar zo gebeurde het; misschien stond het zelfs, in potentie, gisteren al opgetekend misschien reeds een jaar geleden al; misschien zelfs op het ogenblik van de Big Bang in zijn potentiële vorm.

Dit is niet het werk van de wetenschap, van de dingen die kunnen bewezen worden, dit is het werk van de geest, de geest die ons bespeelt en die we gewillig ondergaan, een gewilligheid die ons ertoe brengt dingen te schrijven die wetenschappelijk onzin lijken: onzin het feit dat al wat is een potentieel begin kende.

Aan jullie om erover te oordelen.

[1] Hertog Thomas: ‘Het ontstaan van de tijd, mijn reis met Stephen Hawking voorbij de oerknal' Uitgeverij Lannoo, 2023.