Mijn lichaam verstramt, een te grote beweegloosheid speelt me parten. Tot daar nog toe, maar het gevoel overheerst dat er ook een verstramming aan het optreden is die mijn geest in zijn greep houdt, wat erger is.

      Ik zal, zo stel ik toch, wellicht niet meer ‘ten volle’ meemaken wat zich voor het ogenblik in de wereld van de fysica aan het voltrekken is: de impact van de ‘New Physics’ en al wat hieruit voortvloeit, op ons persoonlijk leven en op de samenleving in het algemeen. Een diepgaande revolutie heeft plaatsgevonden en zet zich onhoudbaar verder. Wat voorheen, een, hoogstens twee generaties terug, weinig zorgen baarde, de gevolgen van de industrialisering, is nu onze diepste bekommernis. We zijn er ons van bewust dat de gevolgen ervan voor onze levenskwaliteit catastrofaal zullen zijn als er niet ingegrepen wordt. Noties als deze van bijvoorbeeld fijn stof, die vroeger onopgemerkt bleven, kunnen nu gemeten worden. De impact van onze levensgewoontes op de natuur wijzen nu, voor velen,  in de richting van een opwarming van de aarde, wat het ergste laat vermoeden voor de toekomst - zo wordt toch gepredikt en betoogd - als niet wordt ingegrepen. Echter, of we nog terug kunnen naar de toestand van vroeger, valt te betwijfelen, zoals ook te betwijfelen valt of we in staat zijn een krachtige halt toe te roepen aan wat vandaag gaande is.

      Het was echter niet mijn bedoeling hier de aandacht op te vestigen - want onnodig, de media staat er bol van - wel op het feit dat we in staat zijn mathematisch en wetenschappelijk de vervuiling vast te stellen en in cijfers uit te drukken en, als we dit in staat zijn te doen, dit te danken is aan de enorme verfijning van de kennis hoe de materie is opgebouwd; een kennis die dermate geëvolueerd is dat we doorgedrongen zijn tot in het hart, zelfs tot in de ziel, het allerbinnenste, van de materie. Wat ik een paar dagen terug vertelde over Jean Charon en zijn wereld van het elektron is er een voorbeeld van.

      Mijn betoog van vandaag - niets wetenschappelijk want ik ben geen fysicus - is hier op gericht dat de verfijning waarvan ik sprak in onze kennis van wat de materie is, onvermijdelijk ook zijn weerslag ‘moet’ kennen, eerder vroeg dan laat, op een verfijning van wat van de geest is en, hieruit voortvloeiend, de impact van beide op elkaar, met als gevolg - en dit schijnt me bijzonder belangrijk toe - dat de filosofie die we gekend hebben op het punt staat een meer kosmologisch gerichte filosofie te worden.

      In feite is deze zich al lang aan het voorbereiden, zelfs niet meer ondergronds, Alfred North Whitehead (1861-1947), zag het Universum als een organisch geheel, met de onderliggende metafysische besluitvorming eigen aan een evolutionistische visie eraan verbonden.

      Tegenover de metafysica van het ‘zijn’ van Aristoteles, plaatst Whitehead de metafysica van het ‘worden’. Teilhard de Chardin van zijn kant, zal de mens, de homo sapiens, inschakelijken in deze evolutie.

      Ik lees hierover  - en het sterkt me in mijn bewering dat ook de filosofie deze evolutie volgen zal - bij een belangrijke filosoof van bij ons, een groot denker, iemand die, in tegenstelling tot een Vermeersch, de diepte van het ‘worden’, tot in de fijnste (kosmische) verwevingen ervan heeft opgezocht: Max Wildiers[1] en dit ziet: ‘als een nieuw verbond tussen mens en universum, een nieuw verbond dat bepalend zal zijn voor de toekomst.

      Er is, mijns inziens, geen enkel excuus om zijn boek, ‘De vijf vreugden van de geest’ dat voor de mens van de XXI_ste  eeuw de spirituele waarde heeft van een Bijbel, niet te lezen.

      Wat of wie heeft me deze morgen aangezet om dit te schrijven?