‘Rose, oh reiner Widerspruch, Lust.

                           Niemandes Schlaf zu sein unter soviel

                           Lidern.’

Herinner je, mijn vrienden,

herinner je de bergen, de cabanes

waar we waren, uitgelaten: 

de sneeuw, de toppen wit,

en bij het slapen gaan

Cepheus en Cassiopeia, zijn geliefde,

die we zagen aan de hemel staan.

Maar,

op andere dagen, herinner je Raron,

hoe hoog, romaans de kerk,

het graf van Rilke daar een baken was:

de rozelaar opgeschoten, vol met witte rozen

stond, en wit het marmeren graf,

door lichen aangetast.

Woorden er het geestelijk landschap waren

in de mond gebrand: ’Niemandes Schlaf

zu sein unter soviel Lidern’.

Dan er dagen waren,

zijn gedichten die we lazen,

het woordenboek dat ons niet hielp,

herinner je zijn woorden en hoe ze ons volgden,

langs de Navizence: water klotsend

in de oevers met keien afgerond

en irissen lijk ogen.

En in de bossen,  tussen ‘chanterelles’

en boleten, hoe dikwijls niet we spraken,

omdat we kennen wilden

van de roos ‘oh reiner Widerspruch’.

Dan bij valavond, Muzot bezocht,

en roze sneeuw op alle toppen, herinner je:

zijn huis omhaagd, het hekken dicht.

De schemer een gedicht gebracht,

hij was er nog, tegen de muur geleund,.

Neen, de slaap der slapenden

die slaapt hij niet.

De tuin, ‘mit einer Masse von Melissen

und Stern-Anis’:

van zijn aanwezig zijn, de echo was.

We toen zijn heengegaan en hij

ons is blijven volgen.

Nota bij dit gedicht:

Het kan dat dit gedicht reeds in een vorige blog, jaren terug,

verschenen is, maar het werd nu volledig herzien en dit is

hopelijk de laatste versie ervan.

‘Navizence’: de stroom die ontstaat in de Zinal-gletsjer en door Zinal vloeit.

Er werd heel wat geschreven over het graf en het grafschrift van Rainer Maria Rilke aan de voet van de prachtige (gerestaureerde) romaanse kerk van Raron (Rarogne), gelegen ongeveer op de scheidingslijn tussen le Haut- et le Bas-Valais, langs de baan Sierre - Brig.

Wolfgang Leppman schreef in zijn boek (1972) over het leven en werk van Rilke, vertaald in het Nederlands door Theodoor Duquesnoy, dat er niet minder dan 26 verschillende interpretaties van dit grafschrift bekend zijn.

Niet verwonderlijk dus dat Anton van Wilderode, in zijn voorwoord bij ‘Tussen stroom en gesteente’ van Maurits Van Vossole, dit grafschrift bestempeld als ‘sibillijns’.

Ondanks dit alles hebben we gemeend, deze plaats, die we samen met  vrienden uit de Valais regelmatig, als pelgrimsoord hebben bezocht, te bedenken met een gedicht, waarin we gepoogd hebben de impressie die graf en grafschrift bij ons hebben nagelaten, op te vangen.

Het slot van mijn gedicht verwijst naar het slot van een gedicht van Rilke:

Einmal wenn ich dich verlier,

wirst du schlafen können, ohne

dasz ich wie eine Lindenkrone

mich verflüstre über dir?

En dan laten we Paul Claes (‘Raadsels van Rilke’, De Bezige Bij, 1995) die het gedicht vertaalde, verder gaan :

Zonder dat ik hier waak en woorden,

bijna als oogleden op je ledematen,

op je borsten neerleg, op je mond.

Zonder dat ik je toesluit en je alleen

met het jouwe laat, als een tuin

met een massa melissen en ster-anijs.