Een vriend kwam op bezoek. Ik had hem gisteren ontmoet toen hij joggend me tegemoet kwam gelopen en ik gelukkig was hem te zien. Welk gevoel legt men in een begroeting, welk enthousiasme in het terugzien. Ik nodigde hem uit een glas te komen drinken en vandaag klopt hij aan rond de middag.
Ik heb een fles gehaald uit de kelder, een ‘Porte de Novembre de Gilliard’ uit de Valais, en de wijn is het teken van onze vriendschap, pittig op de tong en vol aroma’s. We zitten buiten aan de oude oneffen stenen tafel, de zon nog hoog boven de roerloze bomen maar het licht is het licht van de herfst.
Achteraf weet ik dat ik teveel gesproken heb over Dante, over de koord die in de afgrond wordt gegooid, over de noodzaak van het rijm, over de verzen die erna komen en die ik nog niet ontrafeld heb.
En verder als de fles gedronken is en de vriend je verlaat, hij je vraagt of de boom die over het erf hangt, die boom met zijn rode bessen of het een vlier is en jij hem zegt dat het een lijsterbes is en jij hem onvermijdelijk vertelt – jij je eeuwig herhalend - over Zhivago en de bevroren lijsterbessen in het verlaten bos onder de sneeuw, en hij je moeilijk volgen kan omdat een woord bij jou een boek is, een periode uit je leven is.

En na zijn vertrek ga je naar binnen en je schrijft maar, je tekent alles op zoals het in je gedachten komt, maar je weet onvermijdelijk dat je uitkomen moet bij Dante, en je weet ook dat canto XIX een moeilijk – zeg maar vervelend - iets is om te vertellen, terwijl je al dagen wacht op het ogenblik dat je over Ulysses zult kunnen spreken of over Ugolino, ook omdat Borges er iets over te zeggen wist.
Terwijl je eigenlijk de eerste gedachte die je overviel deze morgen, neerschrijven wou, zijnde de bekentenis dat je leven een leven zonder avontuur is geweest, dat je enig avontuur de boeken zijn geweest die je las, de weinige boeken die je las. Eens, na een toespraak die je gehouden had en iemand je feliciteerde, en het was de kardinaal zelf, en zegde dat je een belezen man waart, antwoordde je dat je duizend boeken te weinig gelezen had.
En inderdaad nu weet je dat je beter Homerus had moeten lezen en zeker beter Vergilius, dat je Ovidius onvoldoende las, Kafka, Jünger, Steinbeck, Hemingway, Sholokov, Pasternak, Gide, Sartre, Bernanos, Musil, Joyce en zovele anderen, je zegde het niet maar je dacht het achteraf.
En het antwoord dat je toen kreeg was het antwoord van een wijze man, je kunt toch niet alles lezen. Wat een troost is nu, je kunt niet alles lezen!                                                                                                 

Mon Dieu, wat een rijkdom en wat een geestelijk avontuur eens je de wereld van het gewone waagt te verlaten.

Et les trois décis de blanc aidant – elk de helft van de fles – als ik deze lijnen schrijf. Onsamenhangend en niet wetend of ze zullen overblijven, niet wetend of ze leesbaar zijn nu ze in een lange ruk werden neergezet op de harde schijf, zo gaat het nu de dag van vandaag, terwijl ik ze eerst volledig had moeten uitschrijven in mijn dagboek dat nu al enkele maanden achterbleef.

Zeggen nog dat ik ook iets wou schrijven over de geest in de mens; dat het deeltje – klein, maar groot in zijn minimaal-zijn - geest in ons is van de Kosmos.
Maar dit komt nog wel ik heb nog heel wat te schrijven voor ik aan het einde kom van mijn verhaal en van mijn leven, zo hoop ik toch, want ik meen in het verleden, ooit zinnige dingen te hebben geschreven over Het of De Onnoembare, die ik inbrengen wil in de goddelijke (of niet) Commedia van Dante.

En Shakespeare – een andere vriend - die even binnenkomt : O God, I could be bounded in a nutshell and count myself a king of infinite space (Hamlet II, 2)