xml:namespace prefix = "o" ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
 

Geachte lezer en vriend, wees niet bevreesd noch bezorgd, ik ga me beperken tot canto I, het eerste gezang van het ‘Inferno’ van Dante dat een soort van inleiding vormt op de 3 maal 33 canti van Inferno, Purgatorio en Paradiso van zijn Divina Commedia.

Wat zou ik zeggen indien ik plots de geest van Dante zou ontmoeten in mijn woonkamer: ‘Ben jij die Dante die de kroon spant boven de letteren van de wereld, ben jij het die dat machtige werk geschreven heeft waar zevenhonderd jaar lang de schrijvende en lezende mens zich over gebogen heeft om het te lezen en te ontcijferen in zijn meest secrete passages, ben jij die onsterfelijke poëet over wie ik nu aan het schrijven ben?’

En, ontroerd zou ik het wagen hem te vragen plaats te nemen in de zetel bij de haard, zou ik het wagen hem te vragen regelmatig terug te keren. Hij zou mijn Muze zijn, mijn toevlucht, mijn hulp, mijn meester.

Ik zou hem zeggen dat zijn boek het grootste is dat ik ooit las, ik zou hem zeggen dat de Gregoriaanse muziek van zijn tijd en de gotische kathedralen die er misschien aan ontsproten zijn en zijn Divina Commedia het grootste is dat zijn tijd heeft voortgebracht en misschien ook, dat na hem, Johan Sebastiaan Bach gekomen is, en ik zou een cd laten spelen, een toccata en fuga van Bach, en stil zijn, en ophouden met schrijven, ophouden met leven, met ademen, met denken, omdat ik een deeltje Dante zou zijn. Omdat zijn gedachten overvloeien zouden in mij en voedsel zouden zijn voor al wat ik nog te vertellen heb om hiermee de laatste dagen van mijn leven in te kleuren en te bezielen. Een leven, zou ik hem zeggen, dat voorbijgeschoven is als een vlucht  kraanvogels over het land.

Ik zou hem zeggen dat ik hem pas ernstig ben gaan lezen, nadat ik in een boekenwinkel in Alicante, op een rek, waar één boekje, één enkel klein boekje met blauwachtig couvert met die vreemde titel “Nueve essayos dantescos”, lag te wachten op mij, misschien had jij het er gelegd, zou ik zeggen.  En hij zou onmiddellijk geweten hebben dat de schrijver ervan Jorge Luis Borges was, die hij ondertussen reeds ontmoet had in het Arcadia of ergens anders.

Ik denk, zou ik zeggen: had dat boekje er niet liggen wachten, open en bloot, op mij, ik zou het nooit ontdekt hebben en wellicht zou het ook zo geweest zijn dat ik vandaag niet over je eerste canto van je Inferno zou aan het schrijven zijn.

*

Canto primo van het Inferno is de inleiding, de proloog tot het grote avontuur dat Dante beleefde, zijn tocht door Hel, Vagevuur en Paradijs waarvan hij nu, na zijn terugkeer, het verhaal gaat optekenen.

Gelukkig heeft hij de schim van Vergilius ontmoet die hem zegt dat hij de opdracht heeft hem uit zijn netelige toestand te helpen door hem te begeleiden langs een andere weg, doorheen een plaats waar hij de kreten zal horen van de wanhopige die er geen tweede dood (!) kunnen sterven. En verder, maar dan geleid door iemand die waardiger is dan ik, Vergilius, langs een plaats, waar zij die er branden gelukkig zijn er te branden omdat ze de hoop kennen later eens terecht te komen bij de gelukzaligen, waar hij, Dante, eveneens zal kunnen heengaan,

“Want Hij, de Keizer die daarboven heerst, wil niet dat ik zijn rijk betreed aangezien ik niet aan zijn wet voldoe. Hij regeert overal en waar hij regeert daar is zijn rijk en zijn hoge troon. O, gelukkige uitverkorene, jij die er heen mag.” [1]

En als Dante hoort dat Vergilius benadert werd door Beatrice, zijn geliefde en dat zij het is die Vergilius gevraagd heeft Dante te verlossen uit zijn netelige toestand, is er geen aarzeling meer bij Dante, en:

“Poëet”, zegt Dante tot Vergilius, “omwille van de God die jij niet hebt gekend, opdat ik hier moge ontkomen aan dit kwade en het nog slechtere, breng me daar waar je zegt me te willen brengen opdat ik de poort van Sint-Pieter moge zien en ook diegenen waarvan je zegt dat ze lijdend zijn”. 

Dan zette hij zich in beweging en ik volgde hem.[2]

*

Dit zijn de eerste terzinen van de Commedia van Dante die later als ‘goddelijk’ zou bekend worden, zijnde het grote avontuur ooit meegemaakt door een sterveling die Hel en Vagevuur en Hemel, levend zou bezoeken en daarna de tijd zou krijgen, tot en met zijn dood, als banneling uit zijn stad, Firenze, te schrijven aan zijn meesterwerk.