Als je, zoals gisteren, hals over kop binnenvalt in
je jeugd, wat wil je hierover kwijt, welk beeld wil je je herinneren van de
knaap die je waart, en verder, van de jonge man, van de rijpere man, de gehuwde
man, de vader-man?
Want het oproepen van de beelden die waren, is heel
wat meer dan een terugblikken op wat goed en mooi was. Als je er dieper op
ingaat, is het, naar omstandigheden toe die totaal anders waren dan mooi en
goed, en wordt het een zich blootgeven, een zich zelf beschuldigen en zich terzelfdertijd
veroordelen voor wat verkeerd ging, of waar je helemaal niet fier op bent.
Je vermoedt wel dat elk van ons, met zo een
zwartboek op zak loopt en het zelden bovenhaalt om het te herlezen. Een
zwartboek dat diep in jou met onzichtbare inkt geschreven staat, die onder een
speciale lamp moet gehouden worden, een lamp die jij alleen bezit, opdat het
geschrevene zou kunnen gelezen worden.
Mits de nodige moed zou je al dit verkeerde ook kunnen
optekenen in een echt boek dat je wegbergen zou daarna in een omslag, verzegeld
met rode lak en erop vermelden dat het boek in deze omslag je zwarte punten
bevat, je sins waar Joyce het over
heeft, zijnde al het negatieve dat uit jou is ontstaan. Dat in dit boek, al dit
negatieve met de hand werd neergeschreven om je ervan te bevrijden en dat de verzegelde
omslag moet meegegeven met wat rest van je lichaam het uur van je begrafenis.
Je schrijft dit nu, waar je aangekomen bent,
gekneusd en her opgestaan, in de nabijheid van de dood. Hoe nabij je bent weet je
niet, maar waar het in je jeugd nog altijd een jaar in meer was, is het nu een
jaar , een maand, een dag in min geworden.
Maar het heeft zin, het schrijven is meer dan een
akte van berouw, het is een laatste maal herbeleven wat verkeerd was gegaan, geen
goed praten, geen zoeken naar een verontschuldiging voor wat je deed of niet
deed. Zelfs, al is het kwaad geschied, het zaad ervan uitgezaaid, en zelfs al werden
wegen getrokken die anders niet zouden getrokken en bewandeld geweest zijn.
Het wordt een herconfrontatie met het gebeuren
zelf om er, min of meer gezuiverd, uit op te staan. En je denkt in deze
uitzonderlijke ogenblikken aan de Mattheus-Passion
van Johan Sebastian Bach in een van zijn mooiste arias:
Erbarme dich, mein Gott, um meiner zähren
Willen. Schaue hier, Herz und Auge weint vor dir, bitterlich.
Jij ook, zoals Bach, vraagt om dat erbarmen. xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
|