Je kunt uit je bed opstaan met de maan voor het raam of, ontwaken in de muziek van Bach. Beide zijn, in een zekere mate, inspirerend, de maan omwille van de poëzie er omheen geweven, Bach omwille van het sacrale in zijn klanken dat je graag zou willen overnemen in wat je schrijven gaat. Beide ook een compensatie voor al het niet inspirerende, het storende, het nefaste, dat je elke morgen overspoelt als je luistert naar het nieuws dat op jou afkomt.
Maar toch is het Bach die je overhoudt, het is van uit hem dat je vertrekken wilt, dat je de zekerheid hebt te blijven op het niveau van je vorige geschriften; al mag het ook, in de tijden van nu, geïnspireerd door Rachmaninov of Prokofief, of Shostakovich, of welke Russische componist ook, al was het maar om aan te tonen hoe zeer we verknocht zijn aan Russische ziel van hen en ook en vooral ook om ons op te stellen, klaar en duidelijk, tegenover de vloek die Poetin in zich draagt.
Uiteindelijk is het onvermijdelijk, het is de waarheid die het halen zal. Poetin moet dit al weten, weten dat hij de geschiedenis zal ingaan als een grote leugenaar om misschien niet te bereiken, of slechts ten dele, wat hij beoogd had te bereiken; wat ook, de geschiedenis, later, zal oordelen over hem.
Een feit is in elk geval zeker, we mogen de Russische literatuur en muziek nu niet laten vallen, integendeel, we moeten meer dan ook interesse tonen voor de waarde ervan, om duidelijk te stellen dat het Rusland voor ons, niet het Rusland van Poetin is, zelfs al houdt dit het gevaar in dat de bedoeling ervan verkeerd begrepen wordt. Maar het komt erop aan een boodschap uit te zenden opdat de tegen Poetin gekante bevolking in Rusland weten zou dat we in het Westen, aan hun zijde zijn blijven staan.
Ik ignoreer hoe we dit verwoorden/verwezenlijken kunnen opdat het doordringen zou, zoals het moet, tot het Russische volk, maar het is en blijft een noodzaak iets aan te vangen in deze zin.
Het toont aan hoe zeer ik me betrokken voel, hoe diep ik getroffen ben door wat er gebeurt in dit deel van het Westen, want wat er ook moge over gezegd worden, het Russische volk is ook dit van ons, van onze beschaving, van ons bloed, zo voel ik het tenminste aan. Als ik zie hoeveel boeken ik heb van hen, hoeveel stukken muziek ik ken van hen. Ik kan hen niet verloochenen ik kan hen enkel tot mij nemen en aan mijn hart drukken - ik herinner me het laatste boek dat ik herlas van de Nobelprijswinnaar Mikhail Sholokov: ‘The Don Flows Home to the Sea’, een boek over leven en dood van het volk aan de Don, in tijden van oorlog. Een oorlog in het begin van de XXste eeuw, niet zo ver af van deze van nu.
Het is ook die van ons, is het niet met de oorlogswapens, het is met de wapens van de geest.
Ik schrijf dit zo maar, ik waag me aan voorspellingen, zelfs aan voorspellingen die kunnen uitkomen. Het is simpelweg mijn boodschap van vandaag.
|