De naam van God ontmoet je niet dikwijls in de titel van een boek of, van bijvoorbeeld een nocturne, de rariteit ervan verhoogt de waarde toegekend aan zijn aanwezigheid, dan toch voor Frans Liszt in zijn nocturne: ‘La bénédiction  de DIeu dans la solitude’. De zegen die van God komt in je eenzaam zijn.

Liszt, als hij aan het componeren van deze nocturne begonnen is, wist hij dat het een dankwoord zou zijn aan God gericht of, was het, achteraf, omdat hij de nocturne zo goed vond dat hij dacht dat ze enkel met de hulp van God kon geschreven worden?

Ik denk dat het duidelijk was, dat hij het gevoel had zich te hebben overtroffen, en dat dit overtreffen te danken was aan de hulp die van God kwam.

En is het een God die tussenkomt, die een grote hulp is als je iets voortbrengt dat uitzonderlijk mo oi of goed of kunst is,  en het dus niet alleen en uitsluitend de vrucht is van je geest, van je wil, van je handigheid, je ambachtskwaliteiten?

Voortdurend ben ik begaan met die vraag, maar er zijn dagen dat het schrijven goed gaat en andere minder goed, wie of wat is het die of dat me bijstaat?

Noem ik het God, een God die toeziet op mijn handelingen, op mijn gedachten, zoals Frans Liszt het dacht en het uitzonderlijk vond zodat hij voelde dat hij erdoor gezegend werd, hij Liszt, gezegend door God om een nocturne te schrijven die boven alle andere uitstak?

Er moet een deel van waarheid zijn, dat men voelt hoe vlot het werk vordert, vlotter en beter dan op andere dagen, ik denk dan wel niet aan God, maar Liszt had niemand anders om te noemen, hij dacht er niet aan dat de hulp kwam van de sterren of, uit dat ene punt waar de slinger van Foucault was aan vastgehecht - Umberto Eco spreekt hierover - hij had nog altijd God, God was nog niet verzwolgen door het Universum zelf, hoewel Spinoza het toen al lang geclaimd had.

Wat hij wel wist was dat uit hem een volwaardige nocturne was ontstaan, dat het schrijven ervan ogenblikken van vervoering waren geweest en dat deze vervoering van ergens ver buiten hem haar oorsprong hebben moest.

Ik denk dat we allen het geluk hebben gekend dergelijke gevoelens van vervoering te ontmoeten, gevoelens die ons de mogelijkheid bieden dingen te produceren, onder welke vorm ook, die onszelf en anderen verbazen. Of ze van God kome, kan, maar dan God zijnde de totaliteit van het Universum, de Geest ervan incluis.

Het betekent ook dat dergelijk uitzonderlijke momenten enkel opduiken als je in contact bent met wat van de Kosmos is, dat zonder de hulp hiervan er geen kunst mogelijk is en dat, gezien dit contact niet meer aanwezig schijnt te zijn in wat voor het ogenblik als kunst wordt verhandeld, er een ander begrip van wat kunst is, verschenen is aan de horizon. De kunst is geen benedictie meer, is geen dank meer verschuldigd aan iets of iemand, kunst staat vandaag autonoom, ze is wat is, maar de Geest van een God die een hulp zou zijn, een inspiratiebron is totaal overbodig. Kunst is nu van de mens, van hem alleen  en zeker niet van iets of iemand buiten de mens.

Of het meer kunst is valt te betwijfelen.