De kunst is, in woorden die vermommen op te staan uit de holte van de nacht. Of is het misschien de kunde en niet de kunst, is het de mogelijkheid die je gegeven werd op te staan in woorden, zoals er zeker zijn die opstaan uit klanken muziek, of op een totaal andere wijze, met een beeld voor ogen.

Het kan ook, het kan alles.

Het kan dat je wakker wordt met een duidelijke zin, een bloem in de bot, die langzaam zal open komen of, in een ruk zoals de waterlelie in de zon. Waar het op aan komt, kunde of kunst, is het openbloeien, met kracht toch kunnen opstijgen uit het zwarte gat van Hawking om een begin te zijn van wat komen zal: een minuscuul Universum dat uit jou gaat opstaan, zoals het elke morgen van je leven nog steeds gebeurt, of je het nu wilt of niet, het komt eraan, het vloeit weg uit jou lijk een bron ontsproten uit de grond van elke dag.

Op dit gebied ben je een mechanisme waarin je niet verlangt gestoord te worden, want je hebt nog andere schrijfwerken waar je het nu niet wilt over hebben, de tijd is er nog niet rijp voor, misschien op het einde van de maand, met een beetje geluk. Je werkt eraan, al heb je het gevoel niet op te schieten zoals je het wenst.

Zo, een paar dagen terug, om een goede vriend ter wille te zijn heb je een gedicht getracht te schrijven over een onderwerp waar je in lang niet meer had aan gedacht, een onderwerp dat je vreemd was, een gedicht over la tristesse, over het triestig zijn dat een zonde was in de middeleeuwen. En je niet wist wat droefheid was, of, je wist het wel, je wist het maar al te goed, maar je had er in lang niet meer aan gedacht omdat je het te druk had om precies daar aan te denken; omdat je nog vol leven stak en je verrast werd met die vraag een gedicht erover te schrijven, want het zou zijn alsof je, schrijvend over het triestig zijn, je niet bestaan zou, toch niet genoeg om erover een gedicht te schrijven. Je dacht dat je, triestig zijnde, het een teken was dat je niet bestond die dag en je het zo geschreven hebt, het had zelfs gekund in minder woorden zelfs:

Weet:
vandaag ben ik er niet,
heb ik geen woorden 
te verzinnen,
geen zinnen te verzetten.
leegheid is mijn zijn. 

Vandaag ben ik er niet:
laat me dus even stille zijn.
laat me even zonder willen zijn.
Want ik ben,
ik ben een vat verdriet, 
meer ben ik niet. 

Meer hoefde het niet te zijn om te zeggen: één, wat het is verdrietig zijn, twee, dat het je de kracht ontneemt te zijn wie je bent; drie dat het iets is dat je plots overvalt; vier dat het je verlamt, alle spirit weggezogen uit jou; vijf dat je er geen wapen tegen hebt; zes dat je er eigenlijk niet wilt aan denken.

Er zijn wellicht dergelijke momenten/periodes geweest in mijn leven. Een herinner ik me nu uit mijn jeugd. Ik had twee vrienden Robert en Raymond. Ineens telde ik niet meer voor hen. Ze moeten afgesproken hebben onder elkaar want niemand zocht me nog op, ik moet toen twaalf geweest zijn. Het heeft een tijd geduurd dat ik erom weende in mijn bed, dat moeder het merkte, ze ongerust werd omdat het duren bleef en ik niets zeggen wou, niets wist te zeggen want ik had het gissen ernaar, ik wist niet wat er met de twee was gebeurd of wat ik kon gedaan of gezegd hebben.

Misschien ben ik nog verdrietig geweest erna, maar zeker niet meer de laatste jaren, ontgoocheld misschien wel, maar droevig, geloof ik niet. Ook niet als ik het gedichtje geschreven heb. Ook dan was ik het niet.