Tot de wereld van de klassieke klanken, ben ik, eens en voor altijd, toegetreden na het zien op een namiddag, van twee maal na elkaar de film ‘Fantasia’ van Walt Disney - ik was toen negentien - een film die mijn wereld heeft veranderd: Bach en Beethoven, Dukas en Ponchielli, Mousorgsky, Stravinsky en Tchaikovsky zijn binnengekomen in mij en hebben me niet meer verlaten.
Daarna is Mahler gekomen, Bruckner, Shostakovich, Elgar en vele anderen en ik kan zeggen dat van ‘Klara’s Top Honderd’ er maar een paar componisten waren die ik niet dacht te kennen. Dit maakte ook dat groepen zoals the Beatles en vele andere aan mij zijn voorbij gegaan. Ik ken die dus helemaal niet, had er schijnbaar geen tijd voor om erin te investeren.
Eric Satie komt er het dichts bij omdat hij niet begrepen wil worden, hij wil er zijn zonder er te zijn, lichtvoetig, een dans van libellen en vlinders in het avondlicht. Het is best zo, al is het maar een fractie van wat het is de muziek aldus te zien, klanken die even hangen bleven en daarna opgelost tot voluten getekend, niet door Satie zelf maar door jezelf, aan jezelf verteld.
Lange tijd heb je gezocht te begrijpen, tot je het opgaf, tot je wist wat je weten moest. Muziek is te beleven in zijn adagio’s, in zijn fuga’s, en te overdenken bij tussenpozen, als de muziek zwijgen gaat. Grieg beluisterend in zijn frasering van de tintelingen van de ziel, van het merg dat in de muzieknoot zit, uitgestreken, is te eten en te drinken en je erin te verhullen.
Je dacht toen aan Rachmaninov aan één van zijn Préludes alsof het van een morgengebed was, een betreden van een veld vol papavers en korenbloemen in de wind, meer was het niet maar het was voldoende, omdat je een hand hield en ‘de vingers ervan befloot tot ze waren als mos aan je lippen - Gilliams - tot er het rijpend koren was waar je neer ging liggen onder de blauwe luchten van weleer, met de leeuwerik die zingend opsteeg boven jullie hoofden.
De taal van de muziek is een wondere taal, je hoeft ze niet te kennen, niet te begrijpen, ze wordt je aangeboden in een wondere verscheidenheid alsof het woorden waren die niet te als woord moeten genomen worden, maar als een landschap waarin je wandelen kunt zonder je te verplaatsen, omdat het de muziek is die zich verplaatst om je heen en tot diep in je poriën van de geest. Muziek verdiept waar kleur al is, de kleur van het leven.
|