Een vriend zegde me ooit dat ik schreef in een taal die van de sterren is, zodat hij hoog te klimmen had om me te volgen.

Het is maar dat ik hem vandaag antwoorden wil dat hij opstijgen moet tot boven de atmosfeer, tot waar Plato het ons aanraadde  om te ontdekken wat er is op vele plaatsen van de wereld waarin we leven[1].

Wat Plato uiteindelijk wellicht bedoelde was, dat we, om te weten wie we zijn en wat onze opdracht hier is, kijken moeten naar wat boven het zichtbare is, naar wat binnen de dingen is en het uiterlijke ervan vergeten. Hij bedoelde wellicht - en ik hoop het - dat het, het innerlijke van de dingen is dat we als vertrekpunt nemen moeten voor elke uitspraak die we willen doen.

Als ik dan schrijf, in een taal die van de sterren is, heeft Plato het juist gezien, en dan is mijn uitspraak van gisteren, dat het sterven deel is van het leven maar het leven geen deel van het sterven, hoe simpel ook, té simpel misschien, een uitspraak gezien vanop aarde. Maar als ik het bekijk van boven de sterren dan is ook het ‘leven’, deel van het sterven, maar dan gaat het over het ‘Eeuwig Leven, dat voortvloeit uit het aardse sterven. En het is zo dat ik het zie en het verklaren wil, het houden wil als een absolute zekerheid.

Absoluut, omwille van de diepste en verste ondergrond omdat het, als het op leven aankomt, we onvermijdelijk terechtkomen in de wereld van atomen en elektronen in een wereld van deeltjes waar niemand zicht op heeft, Richard Feynman wist dit maar al te goed[2].

Hoe kunnen we ooit een 100% precieze uitspraak doen over wat er is van het leven na de dood; hoe durven we ooit beweren als homo sapiens, zich baserend op het uiterlijke - Plato niet volgend dus - dat er niets is na de dood; hoe durven we, als we geen greintje zekerheid hebben over waar zich ons herinneren bevindt, onze gedachten zich vormen tot een smeltkroes van betekenissen?

Ik heb deze morgen - zijn het de gevoelens van peis van mijn zuster Betty die me benaderen van uit de sterren? -  de dingen lief: de meesjes in de tuin, de luchten en het licht, de kilte en de regen. Ook Mahler en ‘Das Lied von der Erde’, en… ‘er stieg vom Pferd und fragte…’. Klanken en woorden die ik meeneem over mij in de kamer met de King James’ versie van de Bijbel in de hand, geopend om traag te lezen, elk woord smakend, in Ecclesiastes 1, 13:

‘And I gave my heart to seek and search out by wisdom, concerning all things; that are done under heaven: this sore travail hath god given to the sons of man to be exercised  therewith. 

‘A sore travail’, - een labeur dat ‘zeer’ doet - dat ons wordt opgedragen: te zoeken vanwaar we komen en waar we heen gaan later, maar vooral het zoeken zelf omdat het onze opdracht is, onze levensweg is, te zoeken, uit te kijken naar wat is ‘binnen’ de dingen om te vinden.

Te vinden wat je vond: dat de dood niet het einde is, dat de dood een nieuw beginnen is.

[1] Ik vond dit, in potlood genoteerd op een stukje dagbladpapier, gehaald uit ik weet niet waar: ‘man must rise above the earth – to the top of the atmosphere and beyond – for only thus will he fully understand the world in what he lives’(Plato).

[2] To find more what holds the nuclei (of atoms) together, many experiments were made in which protons with higher and higher energies were smashed into nuclei. It was expected that only neutrons and protons would come out. First there were pions, then lambdas, and sigmas and rhos, and they ran out of the alphabet. Then came particles with numbers (their masses), such as sigma 1190 and sigma 1386. It soon became clear that the numbers of particles was open-ended, and depended on the amount of energy used to break apart the nucleus. There are over four hundred such particles at present. We can’t accept four hundred particles; that’s too complicated. Richard Feynman: ‘QED, the strange theory of light and matter’, Penguin Books, 1990.