Hoe lang of hoe kort duurt het leven van een boek, en dan vooral, nu ik hoorde  dat een boek, in de huidige context, vier maanden krijgt om te bewijzen dat het levensvatbaar is. Maar dan, gesteld dat het levensvatbaar is, hoe lang duurt het leven ervan, tien, twintig, dertig jaar, één generatie?

Ik heb een lange tijd, een te lange tijd, te weinig gelezen omdat ik verzonken zat in filosofische beschouwingen over het leven en over God en omdat het schrijven zelf mijn bijzonderste activiteit was. Evenwel is het meer dan duidelijk geworden, ik ben van een andere generatie dan zij die thans de boekenwinkels en de literaire tijdschriften vullen met hun woorden, en ik ben ook nog steeds van uit die vorige generatie aan het filosoferen, zelfs bijna van uit twee generaties terug dan deze van nu; maar ook, en dit is mijn voorspelling, denk en schrijf ik naar de generaties toe die na mij zullen komen.

Maar goede, stevige boeken doven niet uit, blijven ons beroeren, ‘Le Rouge et le Noir’ van Stendhal blijft h    angen in mij, Proust, Bernanos blijven hangen in mij, Hemingway, Steinbeck, T.S. Eliot, Maurice Gilliams, blijven in mij ronddolen. Ik denk aan die werken en aan vele andere: Pasternak, Sholokov, Poeskin, en het is niet omdat ik hun boeken niet ter hand neem dat ze dood en begraven zouden zijn, integendeel.

Ik heb er maar enkele genoemd die me zo te binnen vielen al schrijvend, maar er zijn er honderden, te beginnen met Antigone en Oedipus, met Joan of Arc van Bernard Shaw en zovele, zovele andere. In feite - en ik begrijp de uitgevers - boeken die niet meer gekocht worden omdat ze reeds voorkomen in elke bibliotheek.

Ik vraag me dan ook af wie er nu nog in deze dagen, de laatste werken van Hertmans koopt of deze van Nooteboom waarvan het succes al een tijdje oud is.

Maar nieuwe schrijvers opzoeken schrikt me af, ik waag het niet meer me te begeven op ongekend terrein, of op een terrein dat me te ongewoon toeschijnt om het te betreden.

Ik ben aangekomen daar waar ik niet meer geconfronteerd word met drama’s zoals er zovele zijn die gebeuren in de wereld. Ze vonden plaats, ik nam er nota van maar ik wens niet te horen van fictieve drama’s, er zijn er zo al meer dan genoeg.

Ik weet het, het is mijn eigenzinnigheid die spreekt. Maar de boeken die ik opsomde en de vele die ik niet vermelde maar er ook zijn, geeft me een volume waar ik ruimschoots mee leven kan. Inderdaad ik ben van een andere generatie, is het vandaag dat ik die verlaten moet om de generatie van nu te gaan opzoeken?

Voorlopig denk ik er nog niet aan, ik zegde het al, Hertmans en Nooteboom volstaan me voor het ogenblik, maar, het kan keren.