Een goede vriend, een lezer, spreekt me over de ‘rebelse’ Paulus. Ik stel me de vraag hoe rebels hij wel kon geweest zijn en, waartegen hij rebelleerde?

Hij is de enige tijdgenoot van Jezus Christus, hij is de enige die er heel dicht bij stond, die weten kon hoe hij handelde, en horen kon van anderen die hem gekend hadden hoe hij sprak; de enige van al degenen die over Jezus hebben geschreven. In welke mate kon hij dan een rebel zijn en tegenover wat of wie, toch niet ten overstaan van zij die over Jezus schreven, een of twee of drie generaties verder, in de Evangeliën of in de Handelingen van de Apostelen. Dan ook wie zijn hier de ‘rebellen’.

Ik zegde het reeds. In zijn brief aan de Galatiërs - voor wie er zich zou aan interesseren - is Paulus heel duidelijk, hij die Jezus vervolgde houdt er nu andere gedachten op na, hij wil hem beter leren kennen, hij wil naar de bron, wil verder gaan dan naar de apostelen toe die volgens hem Jezus niet begrepen hebben en in plaats van Petrus of Jacobus te gaan opzoeken in Jeruzalem, vertrekt hij, spoorslags, naar Arabië. Waar in Arabië? Niemand weet het vandaag, maar het is duidelijk, als hij het niet specifieerde dan is het omdat zij, die zijn brieven toen lazen, wel wisten waar het was in Arabië.

Aan de Galatiërs schreef hij, en ik neem dit uit de King James’ Bijbel, hoofdstuk 1:

17: Neither went I up to Jerusalem to them which were apostles before me; but I went into Arabia and returned again unto Damascus.

18  Then after three years I went up to Jerusalem to see Peter, and abode with him fifteen days.

Dit te berde te brengen, maakt van mij een rebel, iemand die, niet akkoord gaat - een nieuwe Paulus dus - met al wat over Jezus verteld wordt in de Evangeliën en wel omdat het allerbelangrijkste over hem niet is gekend, namelijk waar hij tot zijn drieëndertigste verbleven heeft.

Het is wellicht die plaats die Paulus is gaan opzoeken omdat hij het nodig vond Jezus beter te kennen alvorens op te treden als een van zijn apostelen en ook omdat hij wist dat Petrus en zijn gezellen onvoldoende Jezus, althans volgens hem, begrepen hadden. Hier dus staan allen stil die over Jezus iets te vertellen hebben en ik herhaal, allen die over Jezus geschreven hebben en er zijn er heel wat.

En wat gebeurde er met mij?

Ik was in 1986, op mijn verjaardag in Al Tawila (Noord-Yemen). We kampeerden er op het strand aan de Rode Zee en ik kreeg er van Parijse vrienden een boek ten geschenke dat pas was uitgekomen en sensatie maakte: ‘La Bible est née en Arabie’ van Kamal Salibi. Ik begon de lectuur ervan in het vliegtuig dat ons van Sana’a, over de piramiden van Gizeh terug bracht naar Parijs. En ik werd letterlijk omver geblazen door wat ik voorgeschoteld kreeg. Om beter het boek te volgen heb ik de principes van het Arabisch gestudeerd, dermate dat ik een jaar lang Arabisch heb gevolgd,  want Salibi is een revolutionair wat de plaatsen in de Bijbel betreft. Zo bewijst hij, aan de hand van de plaatsnamen dat het Oude Testament zich niet afspeelde in Egypte en de landen er omheen, maar, hou je vast, in Saudi Arabië en Noord-Yemen en dat er, na hun vertrek in ballingschap naar Babylonië een kolonie joden was overgebleven in die regio. Volgens Salibi was Jezus vandaar afkomstig was. Het is naar die regio dat Paulus zou zijn afgereisd.

Maar zo eenvoudig is die Jezus nu ook niet, hij wordt een uiterst complex geval dat hij tracht zo begrijpelijk mogelijk uit te klaren in zijn boek van 1988: ‘Who was Jesus? A conspiracy in Jerusalem’(I.B.Tautis & Co Ltd, London).

Hij kan gelijk hebben wat de herkomst van Jezus aangaat, of toch voor een deel, maar of we alles moeten geloven wat hij erover schrijft betwijfel ik.

Ik zelf voel er veel voor te geloven dat Paulus wist waar Jezus vandaan kwam, maar of Kamal Salibi het ook met zekerheid gevonden heeft, blijft een andere vraag.

De ‘drie jaren Arabië’ zijn er wel geweest voor Paulus, dit is de enige zekerheid die we hebben. Het bewijst evenwel dat het niet de Jezus is zoals wij hem kennen uit de Evangeliën die hij zocht, Paulus zocht een andere die hij wellicht gevonden heeft, gezien hij ervoor gezorgd heeft dat het beeld die hij er van had rond gedragen werd, in den beginne, in het Oosten en de landen rond de Middellandse Zee.

Ik kan dus enkel besluiten dat de Jezus van Paulus niet de Jezus was van de Evangeliën, veel meer wil ik er niet over kwijt. Misschien volstaat het om niet verder te zoeken, tenware je je laat verleiden door het boek van Salibi, een beminnelijk man en een vechter - zoals een Velikovsky - voor zijn waarheid, en ook zoals ik hem leerde kennen uit de correspondentie die ik had met hem gedurende jaren.

Maar, als ik jullie een raad mag geven, ‘la Bible est née en Arabie’ is een fantastisch boek voor de lezers van de Bijbel, ik zou hiermee beginnen alvorens zijn Jezus te lezen.

Maar een rebel was Paulus niet, integendeel, hij was eerder een Thomas, zoals de Thomas van zijn Evangelie