Ik hoor dat Bart Stouten het woord ‘amechtig’ gebruikt als bijvoeglijk naamwoord. Hij heeft iemand geholpen, die niet zo goed Nederlands kundig is bij het invullen van een vragenlijst en vond hem ‘amechtig sukkel. Ik ken het  woord amechtig maar zijn betekenis doet me twijfelen. Ik zoek het op bij Van Dale: 1. Amechtig, geheel buiten adem, sterk hijgend, amechtig neerzijgen - het amechtig vee, op ‘t dorre land, van hitte of dorst hijgend -  2. Amechtige warmte , die amechtig maakt.

Het schijnt me toe dat Bart Stouten, een liefhebber van het mooie woord, zich hier licht heeft vergaloppeerd, wat ik hem graag vergeef, want het woord zelf loont de moeite om gehoord te worden. Trouwens Bart Stouten zegt heel wat dat kleur en inhoud geeft aan de muziek die op zijn woorden volgt en ook, het is te doen om de muziek niet om de woorden. In elk geval hij is al lang een trouwe kameraad om naar hem te luisteren.

‘Amechtig, amechtigheid’ bewijst eens te meer de rijkdom van het Nederlands. De Fransen moeten zich tevreden stellen met essoufflé, essoufflement, à bout de souffle; de Engelsen met breathless, breathlessness, out of breath, en de Duitsers met Atemlos, auszer Atem. Geen van de drie kent bij mijn weten een ‘amechtig’, een ‘amechtigheid’, een reden te meer voor ons, om het te blijven gepast te gebruiken. Hoewel het vreemd zou klinken te vertellen dat we gelopen hebben tot we amechtig waren. Van Dale ontdekte wel een zin waarin ‘het vee amechtig stond in ’t dorre land’, maar over Wout Van Aert zal men wellicht nimmer schrijven dat hij, na zijn millimeter sprint met Pidcock, er amechtig bij stond. Al kon het wel dat hij er zo stond, echter wie zou, indien gebruikt, het begrepen hebben?

Zo koos ik gisteren het woord ‘dralen’, het morgenlicht dat draalde. Ik beken dat ik het een vondst vond, dat ik me goed voelde toen ik het gebruikte. De liefde voor de taal me eigen zijnde, ik liever een stap vooruit zet  om een woord dat uit de mode is te gebruiken dan het zo maar achterwege te laten, daar zijn we woordliefhebber voor. Trouwens - mijne’ moeder, gebruikte het woord ‘trouwens’ nooit, wel, altijd ‘ten andere’ - het woordgebruik verraadt onze leeftijd, een leeftijd die we niet wensen verholen te houden, wat het ons ook kosten moge.

Ik meen dat het Jean-Paul Sartre was die in zijn  ‘La Nausée’ een persoon opvoerde die niets anders las dan zijn woordenboek. Het gebeurt ook met mij, dat ik, een woord opzoekend, me laat verleiden om verder te lezen en dat ik verrast word vast te stellen, zelfs in het Nederlands, met wat ik te lezen krijg en hoe weinig ik afwist van de taal zoals ze geschreven wordt of werd.

Hoe ik er, vertrekkende als kind toe gekomen ben, ouder wordend, veel lezend, een woordenschat op te bouwen en te onthouden is me een raadsel, vooral dan als ik erop uitkom woorden zoals ‘amechtig’ niet te gebruiken, zeker niet in een gesprek, laat staan heel uitzonderlijk in een geschrift, maar het woord wel te kennen.

We zijn ondertussen zo ver gekomen dat het gebruik van een woord zoals amechtig, gezien wordt als elitair, als een uiting om op te vallen. Het gebruik ervan kan niet anders meer geïnterpreteerd worden. Houd het simpel is de boodschap. Ik vreest dat men er stilaan zal toekomen die, even mooie als duivelse dt-regel achterwege te laten, want te (?) moeilijk en schoonheid niet meer in is, toch in de kunst niet.

Ik hoorde dat Kristien Hemmerechts er de ogen voor sluit als de inhoud maar goed en stevig is, wat voor mij een toegeving is die gevaarlijk is, Een mooie literaire tekst mag niet ontsierd worden door taalfouten, een taal is inhoud, is structuur en heeft zijn regels die moeten gevolgd worden, zo niet is het een verbastering van het totaalbeeld.

Maar alles is beweging, een taal ook, de schrijfwijze ervan wellicht ook, maar men behoede me ervan.