Waarom schrijf ik over wat ik schrijf, waarom niet over de wind in de bomen of over de regen tegen het raam, of over het grasperk met bladeren bestrooid?

Het is, denk ik, om wat ik nu ontdek:  ik schrijf liever over wat ik niet zie dan over de dingen die ik wel zie, het biedt me onverhoopte mogelijkheden omdat het zich situeert in het innerlijke en het uiterlijke op afstand houdt. Maar, vind jij niet dat het een gevaarlijke positie is die ik inneem, me opstellen in het ongerijmde dat ik zie als het gerijmde, en verveelt het je niet om me op die wegen te moeten volgen? Het is maar dat het sterker is dan mezelf.

Het is zoals de geschiedenis van de schorpioen en de kikker. De schorpioen die vraagt aan de kikker om op zijn rug de rivier te mogen oversteken; De kikker die eerst aarzelt, maar zich dan toch laat overhalen en met de schorpioen op de rug de rivier oversteekt. Tot hij in het midden van de rivier gekomen de steek voelt en zinkt, klagend dat het niet logisch is wat gebeurt. ‘Wat wil je’, zegt de schorpioen, ‘ het is mijn aard, het is sterker dan mezelf.

Het is de dedicatie die Frans Sierens, een schrijver van bij ons - mijn secretaris in de Bank - neerzette voor mij in zijn, ‘Een sterke geur van terpentijn’ [1].

Ik heb pas later begrepen hoe deze dedicatie te vatten was: schrijven was een noodzaak, was sterker dan hemzelf en de Bank, een bijzaak. Dit is ook mijn geval, ik adem al schrijvend, het is mijn leven, en schrijf ik niet, ik schrijf al denkend. Alles in mij, of dan toch het grootste deel, is afgestemd op de brief die ik je elke dag schrijven wil.

En dan gebeurt het onvermijdelijke. Ik heb al zoveel woorden geproduceerd dat ik me herhalen ga, bewust of onbewust; dat het nieuwe dat ik breng het oude is, gegoten in een andere vorm. Het is zo dat ik het begrijpen wil en het is zo dat het bij jou, zo hoop ik toch, zou moeten overkomen.

Je schrijft niet tien jaar lang elke dag een brief zonder ooit terug te komen op gevoelens of gedachten die je al eens gehad hebt. Ware het een ‘artefact’ zoals deze van Proust of Chateaubriand - ik gebruikte die twee namen al eens - dan zou je een ander papier of omslag of postzegel kunnen gebruiken, anders geparfumeerd ook. Waarom niet? Om aan je gedachten, je woorden, een andere look te geven, zodat ze overkomen als in een ander landschap geschreven, maar dan ook zou je stuiten op bepaalde reminiscensies.

Zo ik heb enkel mijn eerlijkheid als verontschuldiging. Deze zal moeten volstaan om mijn toestand aanvaardbaar te maken in je ogen. Ik dank je als je er begrip kunt voor opbrengen.

Maar zelfs als je het niet kunt, toch dank ik je om me te lezen.

[1] Frans Sierens (1929-1981): ‘Een scherpe Geur van Terpentijn’, De Clauwaert, 1978. De dedicatie: The frog felt an atrocious piercing. The scorpion had stung it. As it sunk below the surface, taking the scorpion with it, it cried out with its dying breath : ‘is that logical ?‘. ‘No,’ said the scorpion,  ‘it’s not. But what would you ? I can’t help it. It’s my nature’. (Orson Welles)