Hij dacht die nacht, in de grote stilte van het huis, aan een gebeuren dat beslissend is geweest om in het land te blijven en niet, zoals hij zo dikwijls besloten had, zijn laatste jaren door te brengen in Grimentz, een dorpje in de Val d’Anniviers.

*

Hij kwam in de valavond terug van Brig, waar hij de kinderen had weggebracht die de nachttrein namen naar huis terug. Hij was alleen in de wagen. Iemand op de radio had het over ’L’énigme des Vierges noires’, het boek van een Luikse advocaat een zekere Jacques Huynen - heb de juiste schrijfwijze moeten opzoeken - die beweerde dat het de afbeelding was van de Egyptische Isis, maar hij dacht meer aan de kinderen en volgde het verhaal maar met tussenpozen. Het regende toen hij vóór de brug over de Rhône en het binnenrijden van Sierre, de hoofdbaan verliet en de weg links nam, de Val d’Anniviers binnen, een sterk stijgende kronkelweg door Niouc en verder naar Vissoie, het kruispunt van drie mogelijkheden, ofwel naar links, de weg naar St. Luc, ofwel rechtdoor naar Zinal ofwel de weg rechts naar beneden, eerst over de Navizence en dan heel sterk stijgend terug de weg langs de huizen van St-Jean naar Grimentz toe.

Hij beeldde zich in dat hij thuis kwam in das letzte Dorf der Welt, waar Rilke het over heeft, dat nu zijn dorp ging worden, hij wist het zo zeker. Het dorp waar hij verder leven zou eens de Bank verlaten, het dorp waar hij sterven wou en er begraven worden - Friedrich Nietzsche ook werd begraven in de bergen - aan de voet van het kerkje, een lichtpunt tussen de graven.

Hij reed het dorp binnen over de totaal verlaten, glimmende straten met hier en daar een raam dat verlicht was; de bergwand aan de overkant donker en dreigend als de nacht en de regen bleef vallen op de bomen, op de daken. Hij volgde niet de baan door de dorpskern, maar reed hij er omheen, om hoger, in een brede zwaai, de weg te nemen boven het dorp naar de plaats Roua.

Hij stopte voor de chalet, een eenzame, afgelegen gebouw, donker gebrand door de zon, totaal verlaten nu, de kinderen weg, de geburen weg, alle lichten gedoofd. Hij stond voor de zwijgende, zwarte, wachtende massa van de chalet, en het regende maar, en er was een kilte die hem overviel tot in zijn hart, tot in zijn bloed.

En toen hij de deur opende, de geur van de uitgedoofde haard en de gonzende stilte die hem overviel en groter dan ooit, was plots zijn eenzaamheid. Hij rilde.

Hij dacht aan de straten van zijn jeugd toen het regende en hij thuiskwam des avonds, in de herfst, het vaderhuis donker en zwijgend maar hij wist als hij binnenkwam dat het huis een schelp was van warmte en innigheid.

Welke afstand nu, tussen het vaderhuis en deze donkere verlaten chalet in de regen. En hij wist toen ineens dat zijn droom voorbij geleefd was, dat hij het niet uithouden zou, ondanks zijn boeken en geschriften, alleen voor de rest van zijn dagen in deze afgelegen, oude chalet, in een verlaten dorp van de verlaten bergen, en dat hij een eenzaamheid op avonden zoals deze, met de regen en de kilte niet zou aan kunnen met de maanden oktober en november op komst. Een regenavond zonder de kinderen was voldoende geweest om zijn droom van jaren op te geven. Het ware trouwens een gekheid geweest zich als man van de vlakte op te sluiten tussen de bergen, zelfs deze van de Valais.

*

Hij moet er nu aan toevoegen, nu hij de leeftijd heeft bereikt die hij bereikte, dat de dagen van toen niet de dagen waren van nu, en dat hij thans de indruk heeft dat het dagelijks schrijven van zijn blog een immens deel van zijn eenzaamheid zou hebben opgevangen.

En ook, dat zijn verblijf in die chalet van toen, met alle mogelijkheden die hij thans heeft qua communicatie met de buitenwereld hem overkomt als zeer aanvaardbaar. De wereld herleid: in de dag tot de omgeving rond de chalet, de lorken en de sparren, en hun gezangen onder de sterrenhemel van de nacht.