Deze voormiddag luisterde ik naar een zelden nog gespeeld pianoconcerto van Michael Tippett (1905-1998). Is het een hoogstaand concerto, ,een van Beethoven, Chopin, Mozart waardig? Wellicht niet, ook, we horen het te weinig opdat we er vertrouwd zouden mee geraken, want daar komt op neer. Het is trouwens niet om deze reden dat ik erover schrijf - ik schrijf ook weinig over andere concerto’s - maar het heeft een diep sentimentele band met een vriend van meer dan een halve eeuw geleden, en het kan goed zijn dat het meer dan vijftig jaar geleden is dat ik het concerto nog heb beluisterd.

Hij had een naam die wellicht voor hem niet gemakkelijk te noemen was: Leonard Hoendervangers, Leo voor de vrienden. Hij is er niet meer, maar de herinnering aan hem is nog klaar en duidelijk en ik roep hem hier tot leven terug omdat hij voor mij een fenomeen was op het gebied van klassieke muziek en literatuur. Hij was op dat gebied mijn leermeester en ik volgde hem heel gedwee.

Ik beken, zonder blozen of omwegen, dat ik niet dezelfde persoon zou geweest zijn had ik hem niet ontmoet, en deze ontmoeting was van een diep spirituele aard - niet zoals deze die aan de basis lag van ‘Dien avond en die Rooze’ - ook in onze verering van Mahler want we zijn samen naar Rotterdam geweest om er de eerste uitvoering van Mahlers achtste symfonie bij te wonen, gestoord door de mussen onder het dak.

Hij sprak me nooit over het ongemak van zijn naam, waarom zou hij? Onze gesprekken liepen altijd over klassieke muziek en opera, en over Amerikaanse en Russische literatuur. Hij was de eerste die me sprak over de toen weinig bekende Gustav Mahler en dan vooral over dezes Liederhoogtepunten: ‘Das Lied von der Erde’, ‘Kindertotenlieder’, ‘Lieder eines fahrenden Gesellen’ én over zijn Symfoniën. Hij was een Mahler-fan en hij heeft dit overgedragen op mij.

Hij was wellicht ook de eerste die me sprak over Shostakovich en tal van andere componisten die ik dank zij hem heb leren kennen. En op een morgen en dit herinner ik me nog heel goed, kwam hij me vertellen over het piano concerto van Michael Tippett, de creatie ervan in 1954, die ik beluisteren moest op het derde programma van de BBC. Als ik het goed voor heb - en waarom niet? - is hij deze morgen terug gekomen om me heel discreet te zeggen dat Tippett terug was op de radio.

Hij was ook een verwoed lezer, vooral de Amerikaanse en Russische literatuur. En het is hij die me sprak over de boeken van Faulkner, Dos Passos, Steinbeck, Norman Mailer, Hemingway; over Pasternak, Sholokhov, Solzhenitsyn, waar anders zou ik die zo vroeg ontdekt hebben.,

Zo is zijn naam meer dan enkel verbonden aan de naam van Tippett, aan de naam van schrijvers zoals ook deze van ‘God’s little Acre’ wiens naam ik me nu niet herinner. (Een lezer, ik weet het, kent de schrijver ervan.)

Omdat ik zijn nagedachtenis in eer wil houden en eraan de glans terug geven die hij ruimschoots verdient als kenner van klassieke muziek en van literatuur, heb ik eraan gehouden, hem terug te roepen naar deze aarde die hij, enkele jaren terug, verlaten heeft.

Hij zal me hier enkele dagen vergezellen. Straks aan de vijver zetten we onze gesprek, ook over Tippett, verder.

Zo gaat het nu eenmaal in het leven met de vrienden, zelfs al zijn ze er niet meer toch leven ze verder in onze herinnering.

Zal dit ook zo zijn met de naam die ik draag, zal ik ook nog vernoemd worden, jaren na mijn heengaan?