Een goede vriend die, in zijn zoektocht naar kennis en zijn pogen zijn kennis van het Italiaans bij te houden, de online versie van ‘La Repubblica’ volgt wees er me op dat de Raad van Ministers in Italië uitgevaardigd hebben dat de dag van 25 maart voortaan gehuldigd zal worden als de Dag van Dante, de ‘Dantedí’:

https://www.repubblica.it/robinson/2020/01/17/news/dante_giorno_25_marzo_dantedi-246001993/?ref=RHPPBT-VS-I246004253-C4-P9-S1.4-T1

Dit in het vooruitzicht van de feestelijkheden die volgend jaar, 700 jaar na zijn overlijden - Dante Alighieri (°1265) overleed in Ravenna op 14 september 1321 - gepland worden.

Waarom 25 maart gekozen werd ligt voor de hand, het is de dag waarop volgens de Dante-kenners, hij begonnen is aan zijn tocht doorheen, Hel, Vagevuur en Paradijs. Niet de dag dat hij beginnen schrijven is, dit gebeurde slechts na zijn terugkeer.

Ik noem dit meer dan heuglijk nieuws. Ik heb niet voor niets 300 pagina’s geschreven over zijn Inferno en meer dan drie jaar van mijn leven eraan besteed. Ik kan nu, tegen die datum van 14 september 2021 mijn manuscript, dat is blijven liggen omdat niemand interesse nog had voor de exploten van Dante, terug bovenhalen want het kan niet dat ook bij ons, Dante niet zou worden teruggehaald.

Ik heb niet gewerkt aan een vertaling van zijn Inferno, neen, het was eerder een gesprek dat ik voerde met hem over zijn Inferno. Hij zat bij mij in de kamer waar ik schreef, hij keek toe over mijn schouder heen naar wat ik schreef. Ik moet de tekst terug halen, ik weet niet meer wat hij waard is, of hij leesbaar is of hij een kort of lang (!) leven beschoren is.

Of hij samen met mij en al mijn andere geschriften verdwijnen zal, vergeten en verpulverd, de dag dat ik er niet meer zal zijn, en als verloren moeite en dromen. moeten gezien worden, zoals het vele werken van de mens hier op aarde is beschoren.

Maar ik heb die tekst gekoesterd en verdedigd. Ik wil hem terug gaan opzoeken en zien wat ik er nog aan heb en, vooral, wat anderen er kunnen aan hebben. Dit wordt dan een strijd tegen de tijd, si Dieu me prête vie,om klaar te komen tegen die dag van 14 september 2021.

Ik vermoed dat ik niet de einige zal zijn. Hier in Vlaanderen misschien wel, in Italië moet er reeds een gans leger schrijvers aan het werk zijn. Zien dus waar ze zullen uitkomen, zien dus waar ik zal uitkomen. Ik heb dus heel wat werk in het vooruitzicht.

Ik ben nu ook teruggekeerd uit de Hel van Dante en ga er nu ook over schrijven zoals hij heeft gedaan meer dan zeven eeuwen geleden op een dag die wellicht ergen opgetekend staat toen hij werkte aan zijn ‘Vita nova‘ die hij plots verlaten heeft om te werken aan 'iets' dat nog nooit over een Dame (als Beatrice) geschreven werd.

Voor zij die Google gaan opzoeken en even luisteren zullen naar het Italiaans van Inferno, Canto XXVI, gebracht door de acteur Benigni, weze herhaald wat Becket in zijn Disjecta.[1], wist te verhalen over het Italiaans van Dante:

Dante schreef wat in zijn eigen stad op straat werd gesproken terwijl geen sterveling op aarde of in de hemel ooit de taal van ‘Work in Progress’ (Finnigans Wake) sprak. We zullen moeten erkennen, dat een internationale verschijning in staat zou kunnen zijn haar te spreken, net zoals in 1300 een interregionale verschijning – en niemand anders - de taal van de Divina Commedia had kunnen spreken.

We zijn geneigd te vergeten dat Dantes literaire publiek Latijns was, dat de vorm van zijn gedicht beoordeeld zou worden door Latijnse ogen en oren, door een Latijnse esthetica die vernieuwing niet duldde en die wel ontstemd moest raken toen de zoetgevooisde elegantie van ‘Ultima regna canam, fluido contermina mundo,’ (ik zal van volmaakte landen zingen die grenzen aan deze vluchtige wereld) werd vervangen door de barbaarse directheid van ‘ Nel mezzo del cammin di nostra vita’. Net zoals Engelse ogen en oren de voorkeur geven aan ‘Smoking his favourite pipe in the sacred presence of ladies’, boven ‘ Raucking his favourite turkvu in the smukking precincts of lydias’.

Om maar niet te zeggen dat het Italiaans van Dante/Benigni ons heel vreemd overkomt.

[1] Samuel Beckett: Disjecta, Beschouwelijk Werk, 1999, Historische Uitgeverij, Groningen. Nederlndse vertaling uit het Engels: Vertalerscollectief & Ronald Kuil, pag. 63.