Het werd lichter in het oosten, een roze gloed tussen de bomen. Hij dacht nu wordt het beter, mijn gedachten zullen zich openen. En als hij buitenkomt om het zaadbakje voor de meesjes en de vinken aan te vullen, de frisheid van de morgen die hem overvalt, samen met de eerste regel van een gedicht dat hij nimmer schrijven zal. Is het aldus dat hij zijn blog kan beginnen?

Hij herinnert zich nog altijd heel goed hoe l’abbé Bruckberger in zijn ‘L’Evangile’[1] schrijft over het ‘begin’ van het Evangelie van Johannes, ‘Au commencement était le verbe’. Een gouden regel in hem geëtst die hij nooit vergeten zal, evenmin als de zin van Bruckberger hierna. Omdat beide baanbrekend geweest zijn voor hem. Hij wil de zin correct citeren, hij zoekt het boek in zijn rek en leest de zin die hij, dertig, veertig jaar geleden - wie was hij dan? - onderlijnd had:

‘Du premier mot l’Evangile de Jean crève le plafond du temps, il transcende les siècles et les générations qui se succèdent, il s’établit dans l’éternité’. 

En het is correct, Johannes schreef een wereldzin - wellicht geïnspireerd door de filosofie van het Oosten - om zijn Evangelie te beginnen. Een zin die tijd en generaties doorkruist. Een zin gevestigd en gestold voor de eeuwigheid, een echo dragend, die de generaties zal blijven doorkruisen, omdat het begin is van alle wijsheid: in den beginne was de geest of, was er de geest.

Het is onmogelijk een betere zin te vinden om bijvoorbeeld een beschaving mee te beginnen, en óm die beschaving te beginnen, er een boek over te schrijven. Vandaag echter zou een nieuwe Johannes evenwaardig kunnen schrijven, in de beginne was er een enorme wolk energie die zich met een big bang splitste, niet (meer) in deeltjes, maar in minieme pakjes energie, ‘strings’ genaamd.

En hij denkt aan zijn beginnen elke morgen. Wel is het zo dat hij zich telkens tevreden stelt met een begin dat veel modester is maar dan toch de dingen overstijgt, een zin die trancheert. Iets zoals Dantes eerste versregel van zijn Inferno:

Nel mezzo del cammin di nostra vita
Mi ritrovai per una selva oscura 

Hij zal er ook een tijd over gedaan hebben, zoals ik de tijd nodig heb. Maar een zin zoals Dante moet nog kunnen, die kan nog geëvenaard worden. Het boek, het vervolg op die twee regels van Dante, zoals de Divina Commedia wordt niet meer geschreven en zelfs indien het nog zou geschreven worden, wordt het niet meer gelezen, want te ingewikkeld, te ver gezocht, té vreemde wereld om nog te boeien.

Nochtans, ondanks wat hij er nu over schrijft, heeft hij er jaren over gedaan om de Commedia te lezen en wat heeft het hem opgebracht zul je vragen. Eigenlijk, om eerlijk te antwoorden, heel wat dat door de doorsnee lezer niet gekend is maar toch doordringt tot het ontstaan zelf van het machtige werk - machtig in alle opzichten - van Dante. Als hij het nog niet zou verteld hebben dan komt het nog wel, het jaar is nog maar pas begonnen.

Al dit wat voorafgaat, moet gezien als de inleiding op mijn blog die ik vandaag te schrijven had, en dus, voor eenmaal, niet geschreven heb, omdat ik het begin ervan niet vond.

[1] R.L.Bruckberger : L’Evangile, Ed.Albin Michel, 1976