Ik luister en kijk naar Bernard Haitink die Gustave Mahler dirigeert. Ik zie hoe hij met de beweging van zijn lichaam en zijn armen, met de beweging van ogen en gelaat het orkest leidt, hoe de fagotten, de klarinetten, de trombones, de trompetten, de violen, zeg maar alle instrumenten van het orkest hem op de voet volgen, ze aangezogen worden door hem.

Ik zou willen dat mijn zinnen zich volgen zoals klarinet volgt op fagot volgt op trompet, volgt op viool, een geheel vormend dat er staat zoals een massa bomen in de wind. Ik droom maar, overdonderd als ik ben door Bernard Haitink en Gustave Mahler in zijn eerste symfonie - hoe hij zich moet gevoeld hebben als een God bij het componeren ervan - duidelijk getekend in zijn instrumenten, in zijn ritmes, in zijn briljant coloriet van klanken.

Ik zou het willen maar ik bereik het niet en zal met mijn zinnen nooit de kracht van expressie bereiken die de symfonie van Mahler bereikt, onevenaarbaar, als een kathedraal van de twaalfde eeuw, eenzaam maar o zo krachtig op de horizont. Ik denk dat dit het summum is dat de muziek brengen kan. Ik ken weinig andere symfonieën die me zo diep treffen als Mahlers eerste. Het ligt wellicht aan mij, anderen zullen er anders over denken, maar ik volg Mahler al van mijn twintigste en ontdek, telkens ik hem beluister, nieuwe facetten in zijn werk. Ik ben er toe gekomen hem te volgen in zijn opbouw, te zien hoe hij de melodie beheerst in zijn ritmes, in zijn kleur van instrument, in zijn variaties, en hoe de dirigent en dan vooral Haitink - het beeld op televisie van 13 november ll. dateerde van 1994 - de partituur beheerst in volume en vertelling.

Ik kan me de vraag stellen waarom het Mahler is, meer dan Bach eigenlijk, meer dan Beethoven, waarom hij het is die me het diepst raakt. Wat heb ik gemeen met hem, het poëtische, het sterk persoonlijke, het kosmisch verbondene?

Want dat is hij in zijn muziek, kosmisch verbonden. Er komen in zijn eerste symfonie passages voor van een grote innigheid, van een onnavolgbare tederheid die blijft echoën in ons, en dan ook passages, ongekende uitbarstingen als van een storm die plots in alle hevigheid opsteekt.

Weliswaar, ik moet bekennen dat mijn voorliefde voor Mahler niet zo maar gekomen is, dat ik in den beginne toen ik hem leerde kennen, hij niet overkwam als een Beethoven of een Mozart - trouwens, vijftig jaar geleden was Mahler niet zo bekend - en dat ik tijd heb nodig gehad om met zijn muziek vertrouwd te worden. Maar eens zo ver, eens gekomen op het punt dat enkele noten volstaan om te weten dat het Mahler is, heeft hij een plaats bereikt in mij, die boven alle andere componisten uitsteekt.

Ik wil het gezegd dat zijn ‘Kindertotenlieder’, zijn ‘Lieder eines fahrenden Gesellen’ en dan vooral zijn ‘Lied von der Erde’, voor mij hoogtepunten zijn in de geschiedenis van de muziek. Het heeft me een zekere tijd gekost om deze als hoogtepunten te zien, maar hij zit nu in mijn bloed, hij vloeit door mijn aderen.

Weet dat ik zijn muziek nog hoorde terwijl ik dit hier schreef.