Roger Garaudy (1913-2012), in zijn  ‘Comment l’Homme devint humain’[1], daalt af tot de jaren duizend om er Kono His (1020-1090) te ontmoeten en steunt zich op wat deze ons toen wist te vertellen:

‘Un poème est un tableau sans formes, un tableau est un poème en formes. Les sages ont souvent discuté cette maxime et nous en avons fait notre guide’.

Wat zeggen de ‘wijzen’ van vandaag hierover, én over de poëzie, én over het schilderij of kunstwerk of, zijn er nog wel ‘wijzen’ die alles hebben doorgrond en over alles een mening hebben, ook over wat de  wijzen van vroeger vertelden?

Frans Minnaert was zo iemand. Hij dacht na over wat de grote Hokusaï wist te melden aan de wereld, en als Directeur van de Kunstacademie in Anderlecht liet hij Hokusaï’s woorden[2] aanbrengen in de inkomhall van de Academie. Of deze woorden er vandaag nog staan weet ik niet, evenmin als ze er nog staan, of ze nog gelezen worden?

We gaan er niet vreemd over doen, de wereld van de geest verandert ; de visie over de dingen die zijn, wijzigt zich. Zoals ik al dikwijls vermeldde, de oude gewaden zijn afgelegd en dit op alle gebieden, zo filosofisch- religieus, zo wetenschappelijk, zo economisch als politiek, niets dat vroeger was is overgebleven, waarom zou dan de wereld van de kunst zich niet gewijzigd hebben ?

Als ik, ingaande op de muziek voor de viool van de laatste dagen, en hoor hoe de muziek van Mozart evolueerde naar de muziek van Brahms, en deze naar de muziek van Enesco en deze laatste naar de muziek van Bram Van Camp, dan zijn er vier verschillende werelden die zich openen.

Het probleem dat zich stelt aan mij en aan allen rond mij is een algemeen probleem, ben ik bereid mijn wereld van vroeger op te geven en openminded deze van nu te betreden; heb ik die soepelheid of is er, om diverse valabele redenen, geen haar op mijn hoofd dat er aan denkt ook maar één stap te zetten in de richting van het meest nieuwe?

Zo lang ik het niet doe kom ik geen stap verder, blijf ik van de oude school, die, misschien nooit meer, deze van de huidige of komende generatie zal worden. Het is een kwestie van buigen of barsten.

Wat mij betreft, ik blijf met veel argwaan toekijken naar wat er gebeurt. Ik blijf geloven dat het ‘nieuwe’ geen winstpunt is wat de inhoud ervan betreft ; dat, wat kunst/poëzie betreft - kunst IS poëzie en omgekeerd - het peil van de grotschilderingen niet meer bereikt wordt, omdat niet meer vertrokken wordt van uit de verbazing die het leven is, maar van uit het geblazeerd zijn. Hoe verklaar je anders dat er gemeend wordt kunst te bedrijven met het bekleven van een plafond in het koninklijk paleis met de vleugels van miljoenen kevers, welke kleur deze ook hebben mogen.

Welke afstand ligt er aan de basis, tussen beide uitingen van gevoelens. Moeten we het zien als een progressie ? Wijst het qua beschaving, niet eerder op een achteruitgang, op een leeglopen van wat destijds een begin van beschaving was?

Ik krijg van uit een bron, ‘Pinterest’, dagelijks foto’s toegestuurd, o.m. van bomen en nog eens bomen, de meest fantastische die je, je maar indenken kunt. Je zou denken dat de wereld er mee bezaaid is. Ik kijk er naar , ik kijk naar de meest grillige vormen ervan. Het is het werk van de natuur, en de natuur leert ons wat kunst is, namelijk verbazen. Ze stoot ons van ons voetstuk, ze is als een vuistslag in ons gelaat, en dit niet alleen wat oude verweerde boomstammen betreft, ik voeg er het mirakel van de duizend soorten bloemen die er zijn aan toe. Het is de maatstaf van de natuur ontstaan uit het Woord dat in den beginne was.

Nu, eeuwen lang zijn we geëvolueerd, de natuur, of het werk van de natuur als maatstaf. Vandaag is het de maatstaf van de mens die we aankleven.

Vandaag heb ik duidelijk de indruk dat we afgedwaald zijn. Hoe ver we zijn afgedwaald valt niet te becijferen. Het erge is  dat we ‘het-afdwalen-van’ als maatstaf zijn gaan gebruiken. 

Is het onze machteloosheid, ons gebrek aan vakkennis die we aan het etaleren zijn, ons gebrek aan geduld, onze zucht naar geldgewin?

Is het niet zo, het lijkt er toch op.

Goede vriend Karel,ik beaam volledig de woorden van Hokusai, alleen ECHTE schilders kunnen dat beamen,al de rest is flauwe kul en meer zeg ik daar niet meer over,ze zijn het niet waard.Is er nog ander nieuws (?),ja,men heeft me toegevoegd (dus lid) van "De Belgische Pastellisten", eind juli (vanaf 27 JuliJ hebben we 'n tentoonstelling in Esneux (bij Namen),tot en met 11 aug.2019

08-05-2019, 18:36 geschreven door dany persoons